مقالات اجتماعی
نقش عوامل اجتماعی در رشد و جامعهپذیری کودکان

مهمترین بخش فرایند جامعهپذیری در سنین کودکی اتفاق میافتد. از این رو رسالت نهاد خانواده و تمام دستگاهها در فرآیند اجتماعیشدن، خود نشانه اهمیت به کودکان در ساختار جامعه و ایجاد زمینه لازم برای تربیت نسل آینده است.
مهمترین بخش فرایند جامعهپذیری در سنین کودکی اتفاق میافتد. از این رو رسالت نهاد خانواده و تمام دستگاهها در فرآیند اجتماعیشدن، خود نشانه اهمیت به کودکان در ساختار جامعه و ایجاد زمینه لازم برای تربیت نسل آینده است.
رشد اجتماعی به عنوان بخش مهمی از فرآیند تحول اثرات مثبت و منفی بسیاری بر سلامت روان کودکان دارد. نخستین سال های زندگی کودک به علت سرعت بالای رشد، یادگیری و تجربیاتی که پایه و اساس یادگیری های دوره های بعد به شمار می رود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بسیاری از روانشناسان براین باورند که رشد ناکافی مهارت های اجتماعی نقش بسزایی در ناکامی و شکست های آتی کودکان دارد. کودکانی که توانایی های ضروری برای کارکردهای بین فردی موثر را یاد نگرفته اند؛ پرخاشگر؛ تندخو و منزوی هستند و مورد تنفر دیگران قرار گرفته و توان همکاری موثر با دیگران را ندارند و به شدت در معرض خطرات جسمی، روحی و اخراج از مدرسه هستند.
رشد اجتماعی به عنوان بخش مهمی از رشد همه جانبه کودکان تأثیرات مثبت و منفی بر سلامت روان آنان برجای گذاشته و کودکان دارای رشد اجتماعی مناسب در پایداری رابطه، همیاری، اطاعت از قوانین، حساس بودن نسبت به دیگران و در صورت لزوم مهار احساسات منفی خود موفق تر عمل می کنند. هنگامی که این کودکان بزرگتر می شوند، قادر به برقراری روابط سالم با دیگران و مشارکت در فعالیت های گروهی بوده، روابط شادتری را تجربه می کنند و از احساس موفقیت بیشتری برخوردارند.
همچنین می توانند به حقوق و احساسات دیگران احترام بگذارند، از خواست های نامناسب دوری کنند و در صورت نیاز از دیگران درخواست کمک کنند. نشانه ها و جلوه های همدلی از اوایل کودکی ظاهر شده و به عنوان یکی از توانایی های هیجانی مهم در زندگی نقش اساسی ایفا می کند. همدلی در تعهدات بین شخصی و تعاملات، ایجاد دوستی و حفظ آن، تنظیم رفتار اجتماعی، انسجام خانوادگی، حمایت والدین و پاسخگویی در روابط و ایجاد رفتارهای اجتماعی و حفظ روابط بین شخصی نوعی توانایی برای تجربه هیجان های دیگران فراهم می کند و به فرد امکان می دهد تا خود را با آنچه درباره وی احساس و فکر می کنند، هماهنگ سازد با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار و از وارد کردن آسیب به دیگران خودداری کند.
اهمیت این موضوع سبب شد تا پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در گفت وگو با «رضا پور حسین» روانشناس و نویسنده حوزه کودکان و مشاور خانواده این موضوع را از منظرهای مختلف بررسی کند.
والدین تنها مسوول مراقبت از کودکان نیستند
رضا پور حسین با اشاره به این موضوع که کودکی مهمترین مرحله رشد انسانی به شمار می رود، گفت: عمده توانایی ها و ظرفیت های روانی و ذهنی انسان در دوره کودکی ساماندهی می شود. سرعت رشد در مرحله کودکی خیلی زیاد است و به همین دلیل هر گونه غفلت درباره رشد کودک ممکن است به تاخیر در رشد وی بینجامد. کودکی سرشار از نیازهای سرشتی، روانی و اجتماعی و تربیت صحیح وی به معنای برآورده شدن نیازهای متنوع کودک است.
فردی که نقش برآورده شدن نیازها را دارد، مراقب است که نیازهای کودک را به موقع و به اندازه مرتفع سازد اما آنچه که مهم به نظر می رسد، این است که مراقبت از کودکان تنها بر عهده والدین نیست بلکه از نظر اجتماعی، مدرسه، مربی، رسانه، حاکمیت و نهادهای اجتماعی و فرهنگی نیز وظیفه برآورده شدن نیازهای کودک را دارند. متاسفانه وقتی صحبت از کودکی و نیازهای مرحله کودکی مطرح میشود، عموما والدین را مخاطب قرار میدهند در حالی که میزان قابل توجهی از نیازهای روانی کودک در زمینه اجتماعی مرتفع می شود. رشد و شکل گیری شخصیت کودکان بستگی به توجه به نیازهای جسمی و روانی کودک دارد. این توجه برای کودک امنیت روانی و آرامش درون ایجاد میکند. با این حساب، امنیت روانی و توجه به نیازهای کودکی زمینه رشد شخصیت وی را حاصل می کنند.
آسیب های ناشی از عدم توجه به شخصیت «به هنجار» کودک
این روانشناس کودک با بیان این نکته که در مسیر تحول روانی کودکان، آسیب های جسمی، روانی و اجتماعی هم به وجود می آیند، اظهار داشت: وقتی به شخصیت «به هنجار» کودکی توجه نشود، انواع اختلالات روانی و رفتاری مانند اختلال سلوک، افسردگی، اضطراب فراگیر، بزه، جرم و ناسازگاری های روانی در او شکل می گیرد و طبیعی است که این مشکلات در سال های بعد زندگی اجتماعی او را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. از سوی دیگر شخصیت رشد یافته و در حال تکامل کودک توجه جدی میطلبد. این توجه به معنای پاس داشتن حقوق کودکی، توجه به نیازهای وی، فراهم سازی زمینه های آرامش، کوشش برای رشد شناختی و روانی در کنار رشد جسمانی کودک و دهها اقدام دیگر که همگی وظیفه والدین و دولت است.
اهمیت حمایت های قانونی و اجتماعی در قبال کودکان
پور حسین در ادامه افزود: در زمینه جلوگیری از خشونت های خانوادگی، خلأ قانونی وجود دارد و مدت ها است که در این زمینه اقدام قابل توجهی صورت نگرفته، به گونه ای که کودکان به نوعی بی پناه هستند و نمی توانند از حمایت های قانونی و اجتماعی بهره مند شوند. تضمین برای سلامت کودکان و حتی از میان بردن زمینههای آسیب های اجتماعی و روانی بسیار مهم است در صورتی که این موضوع و توجه به مرحله کودکی در ذهن مسوولان درجه کمی از دغدغه را تشکیل می دهد.
در حالیکه سرمایه گذاری بهداشت روان بر کودکان و کوشش در جهت رفع نیازهای آنها در سایه قوانین تصریح شده است. در واقع این موضوع سرمایه گذاری در جهت سلامت روان جامعه به شمار میرود، ضمن اینکه جدا از مسایل مربوط به آسیبهای اجتماعی، کودک یک انسان است و فردی حق ندارد در مسیر رشد بهنجار جسمانی، روانی، هیجانی و اجتماعی وی اختلال ایجاد کند.
مبلمان شهری بهمثابه ابزار تفریحی و آموزشی
این مشاوره خانواده با اشاره به اینکه باید در فضاهای شهری تدابیر لازم جهت استفاده از کودکان اتخاذ شود، گفت: کودکان برای بازی، فعالیت و تحرکات خود نیاز به فضا دارند و به طور عموم فضاهای خانگی توسط لوازم غیر ضروری اشغال شده است که در این صورت فضایی برای فعالیت و تحرک کودک وجود ندارد. نتیجه این تنگناها، پرخاشگری و اضطراب های کودکی است. طراحی فضا و مبلمان شهری میتواند بهعنوان ابزاری آموزشی برای کودکان قلمداد شود. رشد کودک در سال های ابتدایی زندگی، از عوامل بسیاری تأثیر می پذیرد. فعالیت و بازی، یکی از ارکان اصلی رشد و یادگیری هر کودک است که در ارتباط با فضا و محیط، رشد شخصیتی و اجتماعی او را شکل می دهد. از این رو در طراحی فضاهای مناسب برای کودکان از جمله اتاق آنان، شناخت روحیات و علاقه مندی های نونهالان اهمیتی خاص پیدا می کند. طراحی فضای منطبق با شرایط کودکان به طور قطع بستگی به شناخت کافی از ویژگی های رشد آنان دارد.
لزوم توجه به رشد روانی کودک در سطح کلان
پور حسین در پایان تصریح کرد: موضوع رشد روانی کودک و جلوگیری از آسیب های روانی به کودک باید خود را در برنامههای کلان، سرمایهگذاریها، قوانین و اسناد نشان بدهد. لازم است که از همان ابتدای تولد فرزندتان بتوانید فضای عاطفی و صمیمانه مناسبی را برای او به وجود بیاورید. این ارتباط با شکل دادن سبکهای دلبستگی ایمن در فرزندتان میتواند در کیفیت روابط عاطفی آینده فرزندتان نیز تأثیرگذار باشد. بنابراین یادآوری روز کودک بهانه مناسبی است تا همگان با پرهیز از افراط و تفریط در برنامه ریزی برای شادی، مهارت آموزی و آموزش کودکان، برای رشد و تعالی هرچه بیشتر آنان تلاش کنیم چراکه آینده درخشان ایران در گرو شکوفایی استعداد نسل آینده کشورمان خواهد بود.
مطالب مرتبط
-
تماشای فیلم های مستهجن این پیامدهای ناگوار را دارد
-
کلاس معکوس دروازه ای به سوی یادگیری معکوس
-
هرگز ماهی را با این خوراکیها نخورید
-
اختلال هویت جنسی
-
موانع یادگیری
-
تاثیر باورنکردنی اسم افراد بر سرنوشت و وضعیت روحی آنها
-
تنبیه بدنی کودک را با کمک این راهکارها کنار بگذارید
-
مقاله تاثیر تمرین بدنی و ذهنی بر یادگیری حرکتی دانش آموزان عقب ماندة ذهنی آموزش پذیر
تگها
- یادگیری
- والدین
- امنیت روانی
- احساسات منفی
- رشد اجتماعی
- آسیب های اجتماعی
- پرخاشگری
- افسردگی
- جامعهپذیری
- رشد شناختی
- اختلالات روانی
- نهاد خانواده
- سلامت روان
- زندگی اجتماعی
- شخصیت کودکان
- بهداشت روان
- منزوی
- رشد شخصیت
- اختلالات رفتاری
- انسجام خانوادگی
- حقوق کودک
- مهارت های اجتماعی
- رفتارهای اجتماعی
- تکامل کودک
- فرایند جامعهپذیری
- رسالت نهاد خانواده
- فرآیند اجتماعیشدن
- تربیت نسل آینده
- تندخو
- خطرات جسمی
- خطرات روحی
- اخراج از مدرسه
- اطاعت از قوانین
- تنظیم رفتار اجتماعی
- حمایت والدین
- نیازهای کودک
- آسیب های جسمی
- آسیب های روانی
- اختلال سلوک
- اضطراب فراگیر
- بزه، جرم
- ناسازگاری های روانی
- رشد جسمانی کودک
- وظیفه والدین
- خشونت های خانوادگی
- رشد بهنجار جسمانی
- فضاهای شهری
- اضطراب های کودکی
- مبلمان شهری
- رشد روانی کودک
مطالب پربیننده
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی صنایع سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی پزشکی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی مکانیک (2) سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی مکانیک (1) سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی نقشه برداری سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی عمران سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مهندسی برق سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای علوم شناختی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای علوم کامپیوتر و بیوانفورماتیک سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای ژئوفیزیک سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای فیزیک سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای ریاضی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای آمار سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای آموزش زبان و ادبیات انگلیسی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای بیوشیمی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای شهرسازی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای معماری سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مدرسی معارف اسلامی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای علوم ارتباطات سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای حسابداری سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای گردشگری سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای حقوق سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای مدیریت سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای روانشناسی ۲ سال ۱۴۰۳
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای سنجش و اندازه گیری سال 1403
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای روانشناسی سال 1403
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای علوم تربیتی سال 1403
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای فلسفه سال 1403
- سئوالات و پاسخنامه آزمون دکترای الهیات و معارف اسلامی سال 1403
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- اندکی درباره درسپژوهی
- همه زائران سلطان
- کتاب پسری که جادویی شد
- قالب پاورپوینت
- متن کامل دعای جوشن کبیر با ترجمه
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- قیافه و ظاهر واسه متولدین کدوم ماه، خیلی مهمه؟
- معرفی کتاب
- چشم رنگی ها چه شخصیتی دارند؟ روانشناسی رنگ چشم ها
- درباره امیر کبیر
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره فخرالدین عراقی
- خلاصه کتاب سواد بصری
- کتاب پیوند زخم خورده
- درباره محسن مهر علیزاده