عادت‌های متعددی وجود دارد که ممکن است منجر به درد و ناراحتی چشم یا حتی از دست دادن بینایی شود. برای حفظ سلامت چشم توجه به چند نکته همچون پرهیز از کم‌خوابی، مالیدن چشم‌ها، سیگار کشیدن و استفاده از لوازم آرایشی بی‌کیفیت ضروری است.

 در منابع معتبر علمی، علاوه بر این به مواردی همچون استفاده صحیح از صفحه های نمایش وسایل الکترونیکی و هوشمند مانند تلفن همراه، تبلت و لپ تاپ، ورزش دادن چشم ها و مراجعه دوره‌ای به چشم پزشکان تاکید شده است.

نکاتی برای سلامت چشم‌ها 

۱- مالیدن چشم‌ها یکی از عادت‌های خطرناک برای سلامت چشم است. هنگام مالیدن چشم‌ها فشار مضاعفی بر آن‌ها وارد شده و ممکن است سطح خارجی کره چشم خراشیده شود. در صورت خارش چشم بهتر است به جای مالیدن، از کمپرس یخ استفاده کنید.

۲- سیگار کشیدن علاوه بر این که برای سلامت عمومی مضر است، موجب آسیب چشم‌ها نیز می‌شود.

۳- استفاده از رژیم غذایی غیرمتعادل موجب کمبود ویتامین‌های ضروری برای حفظ سلامت چشم‌ها و سایر اندام‌های بدن می‌شود. مصرف ویتامین C، روی، ویتامین E و اسیدهای چرب امگا ۳ برای حفظ سلامت چشم‌ها ضروری است.

۴- عدم استفاده از عینک در فعالیت‌هایی مانند شنا، چمن‌زنی، کار با مواد شیمیایی، پخت و پز با روغن و تعمیر خودرو و سایر وسایل می‌تواند چشم‌های شما را در معرض خطر آسیب‌های جدی قرار دهد.

۵- کم‌خوابی عامل قرمزی، خارش، پف کردن و حتی انحراف چشم‌ها است. بهره‌مندی از حداقل ۷ ساعت خواب شبانه برای حفظ سلامت چشم‌ها ضروری است.

۶- استفاده از لوازم آرایشی بی‌کیفیت یا استفاده غیرصحیح از این لوازم به ویژه در اطراف چشم‌ها ممکن است موجب آسیب دیدگی این اندام‌های مهم شود.

۷- عدم استفاده از عینک آفتابی موجب اثرگذاری پرتوهای مضر ماوراء‌بنفش بر چشم‌ها می‌شود. محققان استفاده از عینک آفتابی در فضای آزاد را حتی در روزهای ابری نیز توصیه می‌کنند.

۸- عدم مراقبت از سلامت عمومی نیز می‌تواند منجر به عوارضی مانند کلسترول بالا و فشار خون شود که به طور غیرمستقیم به چشم آسیب وارد می‌کنند.

۹- عدم مراجعه دوره‌ای به چشم پزشک اشتباه رایجی است که معمولا به دلیل مشغله کاری دچار آن می‌شویم. معاینه چشم‌ها در دوره‌های شش ماه تا سه ساله بسته به وضعیت سلامت و سن و سال شخص، امری ضروری است که نباید فراموش شود.

۱۰- در بسیاری از نقاط جهان، کار کردن با نمایشگرها به بخشی از فعالیت‌های روزانه شهروندان تبدیل شده است. نگاه کردن بیش از حد به نمایشگر می‌تواند منجر به خشکی، قرمزی و خارش چشم شود.

مطالعات نشان می‌دهند ۵۹ درصد از افرادی که به طور معمول از رایانه، گوشی هوشمند و دستگاه‌های دیجیتالی استفاده می‌کنند، علائم فشار چشم دیجیتال یا سندرم بینایی رایانه را تجربه می‌کنند.

راهکارهایی که تاثیر مخرب صفحه های نمایش بر چشم را کاهش می‌دهد

-محل کار یا اتاق باید نورپردازی مناسب داشته باشد.
هنگام کار با صفحه نمایش، نور اتاق باید به اندازه نصف نور عادی باشد. اگر پنجره‌ای دارید که مستقیم رو به خورشید است، پرده‌ها را بکشید و از لامپ‌های پرنور استفاده نکنید؛ از طرفی اتاق نباید تاریک باشد.

-صفحه نمایش را در مکان مناسب قرار دهید.
اگر در اتاق پنجره دارید، بهتر است صفحه نمایش در کنار پنجره باشد. صفحه نمایش نباید رو یا پشت به نور باشد.

-با صفحه نمایش فاصله استاندارد داشته باشید

-اگر عینکی هستید یا از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که شماره عدسی عینک یا لنز مناسب چشم باشد. بنابراین در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید و مطمئن شوید که عینک یا لنز متناسب با بینایی کنونی شماست.

-از عینکی با لنز ضد انعکاس استفاده کنید.

-وضوح صفحه نمایش را به حداکثر افزایش دهید.

-اگر شغلتان نیازمند کار مداوم با صفحه نمایش است، سعی کنید صفحه نمایش بزرگ داشته باشید.

-به چشمتان ورزش دهید.

-صفحه نمایش را جایی قرار دهید که دید مستقیم شما در قسمت بالای صفحه نمایش باشد تا فشار کمتری احساس کنید.
یک صندلی کاملا راحت و استاندارد انتخاب کنید. ارتفاع صندلی باید به اندازه‌ای باشد که کف پاها به طور کامل روی زمین باشد.

-اگر مانیتور قدیمی دارید، از صفحه محافظ استفاده کنید.

-شدت نور صفحه نمایش را به گونه‌ای انتخاب کنید که شدت نور نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد.

-هر بیست دقیقه، حدود بیست ثانیه به چشم‌ها استراحت دهید و فاصله‌ای در حدود ۲۰ فیت (حدود ۶ متر) دورتر را بنگرید. هر دو ساعت یکبار از صفحه نمایش فاصله بگیرید و ۱۵ دقیقه به طور کامل استراحت کنید.

-هر ۶ ماه یکبار برای چکاپ دوره‌ای چشم به پزشک مراجعه کنید.

-برای جلوگیری از خشکی چشم مدام پلک بزنید.

-خشکی چشم یکی از مهمترین عوارض استفاده طولانی مدت از صفحه نمایش است.
سیستم اشکی از سه جزء اصلی روغن، آب و مخاط تشکیل شده است. اختلال در تولید هریک از این موارد سبب بروز خشکی چشم می‌شود.

وجود روغن برای سهولت حرکت کره چشم، آب برای حفظ رطوبت و مخاط برای شفاف بودن چشم ضروری است. علاوه بر آن، آنتی بادی و پروتئین‌های خاصی نیز برای حفاظت چشم‌ها در برابر عفونت، در اشک و مخاط چشم وجود دارند.
غشای خارجی اشک که توسط غدد کوچک واقع در لبه پلک تولید می‌شود، حاوی روغن است. روغن تولید شده، سطح چشم را نرم می‌کند و از تبخیر سریع آب موجود در اشک جلوگیری می‌کند. اگر به هر دلیلی این غده‌ها چربی لازم را تولید نکنند، آب چشم تبخیر شده و چشم خشک می‌شود. وجود اشک برای سلامت چشم و حفظ بینایی ضروری است. اشک نه تنها چشم را مرطوب نگه می‌دارد، بلکه این عضو حساس را شستشو داده و از عفونت آن جلوگیری می‌کند.

شایع‌ترین نشانه های خشکی چشم 

-احساس وجود شن، ریگ یا یک جسم خارجی ریز در چشم
-خارش چشم
-قرمزی چشم
-تاری دید
-دردچشم
-سنگینی پلک
-ناتوانی درگریه کردن
-خستگی چشم
-کاهش تحمل چشم در مطالعه کتاب، تماشای تلویزیون و کار با کامپیوتر
-غذایی بخورید که برای چشم مفیدند
مرکبات، آجیل، تخم مرغ، آب میوه طبیعی، ماهی قزل‌آلا، ماهی تن،‌ سبزیجات با برگ سبز پهن، لوبیا و انواع کلم برای حفظ بینایی مفیدند.

 منابع:
پایگاه خبری کلینیک مایو
پایگاه خبری هلث
وب‌ام‌دی