کتاب سی سال سینمای دفاع مقدس (1360-1390)
مجتبی حبیبی در کتاب سی سال سینمای دفاع مقدس (1360-1390)، به نقد و بررسی انواع فیلم‌های جنگی سه دهۀ اخیر می‌پردازد تا از ویژگی‌های دفاع مقدس‌مان آگاهی بهتری داشته باشیم.

سابقۀ جنگ به «‌ها‌بیل و قابیل»، جنگ‌ها‌ی حضرت داوود بر علیه گولیات، جنگ‌ها‌ی صدر اسلام، ‌جنگ‌ها‌ی صلیبی، ‌جنگ‌ها‌ی رومیان و یونانیان و جنگ‌ها‌ی دو قرن گذشته بازمی‌گردد که آثار آن در تمامی کرۀ زمین تأثیر داشته است. در دو قرن اخیر تاریخ‌نویسی، ‌ خاطره‌نویسی، نقاشی، گزارش‌نویسی، فیلم‌ها‌ی خبری، سینمایی، مستند، ‌داستانی و... به عنوان ابزاری برای بازگویی آنچه اتفاق افتاده است، به کار گرفته شده‌اند و همچنان ادامه دارند.

سینمای دفاع مقدس شامل چند حوزۀ ‌تفکیک شده است که عبارتند از:

1- دفاع مقدس در حوزۀ ‌سرزمینی و آزادسازی مناطق اشغالی و امنیت بخشیدن به قسمت‌ها‌یی از استان‌ها‌ی آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام و خوزستان که به طور مستقیم مورد یورش و تجاوز قرار گرفته بودند.
2- مناطقی از پشت مرزهای خودی که دشمن در آن‌جاها با موشک‌ها‌ و هواپیما‌ها‌ و... به جنگ شهرها، انهدام کشتی‌ها‌ی تجاری و نفتی در آب راهه‌ی ‌خلیج فارس اقدام می‌کرد.
3- جنگ‌ها‌یی که ستون پنجم دشمن برای ضربه زدن به رزمندگان اسلام تحمیل می‌کردند و با خراب کاری‌ها‌ و بمب گذاری‌ها‌ و ترور کردن‌ها‌ و... به عنوان هم‌دستی با دشمن عمل می‌کردند.

در کل در سه حوزۀ یاد شده، فیلم‌ها‌یی ساخته شده‌اند که از سه وجه مشخص و بارز برخوردارند:

1- فیلم‌ها‌یی که دفاع مقدس، خلوص رزمندگان، ‌ایثارگری‌ها‌، ‌حماسه‌ها و بر جنبه عاشورایی آن تأکید کرده‌اند. این فیلم‌ها‌ قسمت عمده‌ای ‌از تاریخ انقلاب اسلامی و سه رکن اصلی آن یعنی «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» ایران را به نسل‌ها‌ی حال و آینده منتقل می‌کنند. همچنین این فیلم‌ها‌ پیام روشنی به ملت‌ها‌ی مسلمان انتقال می‌دهند که در صورت پیروی از سه رکن تجربه موفق انقلاب اسلامی ایران، به استقلال، حفظ هویت مذهبی، سرزمینی‌شان خواهند رسید. حفظ و ادامه روحیۀ «بسیجی» ضامنی برای استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی ایران است و فیلم‌ها‌یی که در این زمینه برجستگی دارند مرور خواهند شد.

2- فیلم‌ها‌یی که با الگو‌ها‌ی سینمای غرب به ویژه هالیود تولید شده و می‌شوند که در آن‌ها‌ اصالت دفاع مقدس و ارکان آن مورد تردید و تشویش واقع می‌شوند. این فیلم‌ها‌ از انواع شیوه‌ها‌ی ضد وحدت ملی و استقلال ملی- مذهبی استفاده کرده، درصدد هستند تا با القاء تردید در نسل کنونی و آینده آن‌ها‌ را از گذشته‌ی ‌پرافتخارشان محروم کنند. خرده گرفتن از فرماندهان هشت سال دفاع مقدس و اسفناک توصیف کردن عوارض جنگ تحمیلی بر روی مهاجران و... محورهایی هستند که در اینگونه فیلم‌ها‌ مورد تأکید قرار می‌گیرند. فیلم‌ها‌ی نظیر «طبل بزرگ زیر پای چپ»، ‌ «خانه خلوت» و «پارتی» و... از این گونه‌اند.

3- بخش سینمای بین‌المللی اسلامی که ریشه در دفاع مقدس دارد، پیام‌رسان پیروزی‌ها‌ی ملت مسلمان ایران به ملت‌ها‌ی مسلمان دیگر است. در این بخش فیلم‌ها‌یی چون «بازمانده»، ‌«آتش پنهان»، «خاکستر سبز» و... مورد بررسی قرار می‌گیرد. این فیلم‌ها‌ پاسخ روشن و‌ دلگرم کننده برای «بیداری ملت‌ها‌ی اسلامی» دارند و آن‌ها را با تجارب عینی ملت پیروز ایران آشنا می‌سازند.

در بخشی از کتاب سی سال سینمای دفاع مقدس (1360-1390) می‌خوانیم:

چشم عقاب
محصول: مؤسسه فرهنگی هنری شکوفا فیلم 1377
فیلم‌نامه‌نویسان: جعفر حسنی، محمد‌ هادی کریمی، علی مینایی و شفیع آقا محمدیان
کارگردان: شفیع آقا محمدیان
بازیگران: فرامرز قریبیان، جمشید هاشم‌پور، رضا صفایی‌پور، جلال پیشواییان، شهلا ریاحی، آیدا تبیانیان، حشمت الله آرمیده، زهره امیری، شهرام فتحی، اتابک نادری و...

ترانزیت مواد مخدر از افغانستان به اروپا از جمله چالش‌ها‌ی دائمی نیروهای انتظامی کشورمان در سال‌ها‌ی بعد از حضور آمریکا و ناتو در افغانستان است. در دوازده سال گذشته حضور ناتو و آمریکا در افغانستان، کشت و برداشت خشخاش و انواع مخدر‌ها‌ی تولید شده از آن سیر نزولی داشته و از صد در صد رشد هم فراتر رفته است. این در حالی است که به ادعای ناتو و آمریکا، یکی از مأموریت‌ها‌ی مهم‌شان در افغانستان، پیشگیری از کشت و ارسال آن به خارج از افغانستان بوده و به اصطلاح برای قطع درآمدهای طالبان می‌کوشند. قاچاق مواد مخدر، قاچاق سلاح و مهمات هم شامل می‌شود که گروه‌ها‌ی بین المللی برای پیش برد کارشان، ناگزیر از استفاده از آن‌ها هستند. هر چند قاچاق سلاح و مهمات در مواردی برای اهداف دیگر استعماری هم انجام می‌شود تا امنیت کشور‌ها‌ را به خطر بیندازند تا بتوانند به اهداف مختلف خود دست یابند. در فیلم "چشم عقاب" به موضوع قاچاق سلاح و مهمات از مرزهای جنوب شرق کشورمان مطرح شده و مبارزه‌ها‌ی پر هزینه‌ی ‌نیروی انتظامی که تاکنون ده‌ها‌ شهید و جانباز داده است، پرداخته شده است.

فهرست مطالب
پیش‌گفتار
سینمای دفاع مقدس و تناسب آن با کل سینمای بعد از انقلاب اسلامی ایران
مقدمه
فیلم‌ها و نوع گزینش‌شان
قسمت اول
فصل اول
مرز
برزخی‌ها‌
عبور از میدان مین
کیلومتر پنج
ما ایستاده‌ایم
دیار عاشقان
پیشتازان فتح
عقاب‌ها‌
بلمی به سوی ساحل
صخره همیشه سبز
آخرین مهلت
انفجار در اتاق عمل
پوتین
بازی بزرگان
پنجه در خاک
مزرعه پدری
روز سوم
فصل دوم
بهار در پاییز
چون ابر در بهاران
وصل نیکان
یک بار برای همیشه
سفر
هفت گذرگاه
آخرین نبرد
فصل سوم
شب شکن
طغیان
پلاک
کمینگاه
ویزا
سایه‌ها‌ی غم
دیده‌بان
مهاجر
گزل
بازگشت قهرمان
چشم شیشه‌ای ‌
شعله‌ها‌ی خشم
لوکوموتیوران
صلیب طلایی
بر بال فرشتگان
رابطه‌ی ‌پنهان
مرضیه
آخرین شناسایی
سجادۀ آتش
دیدار
دل و دشنه
پرواز از اردوگاه
پاتک
آخرین مرحله
لیلی با من است
سجده برآب
سرعت
برج مینو
محصول 1375
ابراهیم
یاس‌ها‌ی وحشی
حماسه قهرمانان
فرار بزرگ
شمارش معکوس
پرواز خاموش
تو را دوست دارم
عیسی می‌آید
سحرگاه پیروزی
نغمه
ستاره سهیل
سهراب
خداحافظ رفیق
شکوفه‌ها‌ی سنگی
نفوذی
فصل چهارم
دوله تو
اتاق یک
حماسه دره شیلر
کانی مانگا
تعقیب سایه‌ها‌
گل‌ها‌ و گلوله‌ها‌
ارابه مرگ
مردی از جنس بلور
اشک سرما
فصل پنجم
هراس
عروس حلبچه
اوینار
فرار مرگبار
از کرخه تا راین
فصل ششم
پایگاه جهنمی
افق
عملیات کرکوک
منطقه ممنوع
حمله به H3
یورش
فصل هفتم
گاردویژه
هدف سخت
شیدا
اخراجی‌ها‌-1
اخراجی‌ها- 2
اخراجی‌ها‌- 3
فصل هشتم
الماس بنفش
مردی شبیه باران
رنجر
لانه عقاب‌ها‌
فرمانده
پاداش سکوت
فرزند خاک
زخم شانه‌ی ‌حوا
دموکراسی تو روز روشن
سیزده 59
فصل نهم
پرواز در شب
باشو غریبه کوچک
عروسى خوبان
شب‌هاى زاینده رود
گروهبان
درکوچه‌های عشق
پرنده آهنین
باز باران
خانه خلوت
کیمیا
تا آخرین نفس- نجات‌یافته‌گان
سفر به چزابه
نامزدی
آژانس شیشه‌اى
نسل سوخته
هیوا
متولد ماه مهر
پارتى
موج مرده
سفر به فردا
ارتفاع پست
ترکش‌هاى صلح
قارچ سمی
واکنش پنجم
مزرعه پدری
شب به خیرفرمانده
سربازهای جمعه
تارا و تب توت فرنگی
گیلانه
دوئل
طبل بزرگ زیر پای چپ
بربادرفته
به نام پدر
مثل یک قصه
اتوبوس شب
میم مثل مادر
ساعت 25
در میان ابرها
بیداری
خرس
سینمای پلیسی- امنیتی/ قسمت دوم
مقدمه: گونه‌ی پلیسی– امنیتی
فصل اول
انتهای قدرت
دشمن
پناهنده
به رنگ ارغوان
فصل دوم
مروارید سیاه
شکار روباه
فصل سوم
زخمی
عقرب
فصل چهارم
جهنم سبز
روی خط مرگ
فصل پنجم
توفان شن
فرار از جهنم
فصل ششم
دیپلمات
باشگاه سری
فصل هفتم
آخرین خون
فصل هشتم
چشم عقاب
فصل نهم
فاتح
ویرانگر
تهاجم
فصل دهم
پایان‌نامه
گشت ارشاد
تلفن همراه رییس‌جمهور
یک سطر واقعیت
وعده دیدار
افعی
دست شیطان
رقص شیطان
سرحد
بادام‌ها‌ی تلخ
تا سپیده دم
پنجاه روز التهاب
خفاش
سایه به سایه
کارناوال مرگ
لبه تیغ
لاک‌پشت
اسکادران عشق
قلاده‌ها‌ی طلا
اتوبوس زرد
مستند دفاع مقدس
روایت فتح:" زندگی و شهادت شهید مصطفی چمران"
سینمای بین‌الملل اسلامی/ قسمت سوم
مقدمه
ترور
خاکستر سبز
آتش پنهان
فیلا دلفی
بازمانده
فیلم‌ها‌ی برجسته خارجی/ قسمت چهارم
مقدمه فیلم‌های خارجی
فصل اول
پل رودخانه‌ی ‌کوای
سقوط بلاک ‌ها‌وک
آخرین سقوط
گروه محکومین
پل در آتش «پل در دوردست»
ترن
عملیات کراسبو
گرگ‌ها‌ی دریا
راه پیروزی
نبرد لس آنجلس
اینک آخرزمان
بی‌سیم‌چی (رمز گویان)
فرار به آتن
راه افتخار
گل‌ها‌ی هریسون
عقاب‌ها‌ فرود آمدند
حافظان صلح
شیرهای جوان
شب ژنرال‌ها‌
بازداشت‌گاه شماره 17
رومل را بکشید
فصل دوم
آخرین امپراتور (1987)
فصل سوم
کاپیتان کورلیس ماندولین
عبور ازمرز جهنم
سرنوشت یک انسان
غرش تانک‌ها‌
نبرد مسکو
ستاره
فصل چهارم
فرمان گمشده
نبرد الجزایر
فصل پنجم
در عشق و جنگ
لورنس‌ عربستان‌
نجات‌ سرباز وظیفه‌ رایان‌، نجات‌ صهیونیسم‌ توسط‌ متحدی‌ قدرتمند
ارباب‌ حلقه‌ها و پایان‌ تاریخ‌ به‌ روایت‌ مسیحیت‌ صهیونیستی‌
اکسیدوس
مقدمه‌ای‌ بر فیلم‌های‌ با محور به‌ اصطلاح‌ «نسل‌ کشی‌ و سوزاندن‌ یهودی‌ها» (هولوکاست‌)
دیکتاتور بزرگ‌
نسل‌کشی‌ در سینما به‌ روایت‌ صهیونیست‌ها
پیانیست‌
زندگی‌ زیباست‌
قیام‌ شیطان‌ هیتلر
جنگ رودخانه نرتسون
اسامی کارگردان‌ها‌