دیده‌ها و شنیده‌ها حکایت از این دارد که مصرف دخانیات در کشور بالا رفته است‌.  طبق آمار بیش از ۲۰ درصد مردان و چهار درصد زنان بالای ۱۵ سال در کشور مصرف روزانه سیگار دارند. متأسفانه بررسی‌های وزارت بهداشت یک هشدار کلی در خود دارد؛ این که سن سیگاری شدن در حال کاهش است و تعداد نوجوانان سیگاری طی ۵ سال ۱۳۳ درصد افزایش داشته است. غافل از اینکه دخانیات به‌عنوان مهم‌ترین عامل خطر در حوزه بیماری‌های غیرواگیر است که طی ۵ سال گذشته هم در میان مردان و هم زنان به‌شدت در حال افزایش است.

استعمال دخانیات به هر عضوی از بدن آسیب می‌رساند

 استعمال دخانیات باعث بروز بیماری‌های مختلفی می‌شود. بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی و ترکیبات در دود تنباکو یافت می‌شود. هنگامی که فرد استنشاق می‌کند، این مواد و مواد شیمیایی بلافاصله به ریه‌های او می‌رسد. خون متعاقباً مواد سمی را به هر عضو بدن از جمله پوست می‌برد.

یکی از آشکارترین اثرات سیگارکشیدن پیری زودرس است

پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است که میزبان فرایندهای کلیدی التهابی و ایمنی است. یکی از آشکارترین اثرات سیگارکشیدن بر ظاهر پوست، چین‌وچروک و پیری صورت است، و هر چه فرد بیشتر سیگار بکشد، خطر آن بیشتر است.

پوست آسیب‌دیده توسط دود تنباکو معمولاً ظاهری مایل به خاکستری و فاسد دارد.  افراد سیگاری در ۴۰ سالگی اغلب به‌اندازه افراد غیرسیگاری در دهه ۶۰ زندگی خود چین‌وچروک صورت دارند. آسیب پوستی ناشی از سیگار ممکن است بلافاصله با چشم غیرمسلح قابل‌مشاهده نباشد، اما این امر می‌تواند در دهه ۲۰ یا ۳۰ سالگی شناسایی شود.

سیگار توانایی پوست برای ترمیم خود را مختل می‌کند؛ زیرا باعث تولید آنزیمی به نام متالوپروتئیناز (MMPs) می‌شود که مسئول تجزیه کلاژن در پوست و باعث افتادگی آن می‌شود.

کلاژن یک پروتئین داربست ضروری است که به پوست نرمی و خاصیت ارتجاعی می‌دهد. باگذشت زمان، درحالی‌که کلاژن کاهش می‌یابد، در پاسخ به ماهیت تحریک‌کننده دود تنباکو و چروک شدن دهان هنگام کشیدن سیگار می‌تواند باعث چین‌وچروک در اطراف پوست (چشم و دهان) شود.

سیگار همچنین با انقباض عروق خونی در نزدیکی سطح پوست، میزان جریان خون به پوست را کاهش می‌دهد.

لب‌های تیره و کدر نشان‌دهنده اعتیاد به سیگار است

سیگار حتی رنگ‌دانه‌های لب  را نیز تیره می‌کند. افراد سیگاری اغلب لب‌های تیره و کدر دارند که نشان‌دهنده اعتیاد آنها به سیگار است. سیگارکشیدن باعث تیرگی پوست می‌شود و به رنگ پوست نیز آسیب می‌رساند. حتی در سنین پایین، پوست جذابیت و درخشندگی خود را از دست می‌دهد. سموم موجود در سیگار نه‌تنها برای اندام‌های داخلی خطرناک است؛ بلکه به پوست نیز آسیب می‌رساند.

سیگارکشیدن عامل اصلی افتادگی بازوها و سینه‌ها

استعمال دخانیات نه‌تنها به‌ظاهر صورت آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند بر اندام نیز تأثیر بگذارد. همان‌طور که پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد، قسمت‌هایی که زمانی سفت بودند ممکن است شروع به افتادگی کنند. این شامل بازوهای داخلی و سینه‌ها می‌شود. محققان سیگارکشیدن را به‌عنوان عامل اصلی افتادگی سینه‌ها معرفی کرده‌اند.

زردی دندان نمایان‌ترین عوارض سیگارکشیدن

دندان‌های زرد یکی از نمایان‌ترین عوارض سیگارکشیدن طولانی‌مدت است، اما آسیب دندانی به همین‌جا ختم نمی‌شود. افرادی که سیگار می‌کشند به بیماری لثه، بوی بددهان و سایر مشکلات بهداشت دهان و دندان مبتلا می‌شوند. احتمال ازدست‌دادن دندان در افراد سیگاری دوبرابر افراد غیرسیگاری است.

تأثیر سیگار در زردشدن ناخن‌ها

فکر می‌کنید با سیگاری که بین انگشتانتان قرار دارد دستتان جذاب به نظر می‌رسد؟ اگر مدتی است که سیگار می‌کشید، به ناخن‌های دست و پوست دست خود دقت کنید. تنباکو می‌تواند پوست و ناخن‌ها و همچنین دندان‌ها را زرد کند. خبر خوب این است که وقتی سیگار را ترک می‌کنید، این لکه‌ها محو می‌شوند.

سیگار عامل خطر برای ریزش مو

هم مردان و هم زنان با افزایش سن، موهای نازک‌تری پیدا می‌کنند و سیگارکشیدن می‌تواند این روند را تسریع کند. برخی از مطالعات حتی نشان می‌دهد افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر در معرض طاسی هستند. محققان سیگارکشیدن را به‌عنوان یک عامل خطر واضح برای طاسی سر شناسایی کرده‌اند.

چشم‌ها در برابر دخانیات آسیب‌پذیر هستند

 سیگارکشیدن احتمال ابتلا به آب‌مروارید را با افزایش سن افزایش می‌دهد. اینها نواحی کدر روی عدسی چشم هستند که از رسیدن نور به شبکیه جلوگیری می‌کنند. اگر مشکلات بینایی جدی ایجاد کنند، با جراحی درمان می‌شوند.

زنان سیگاری زودتر یائسه می‌شوند

یائسگی، مرحله‌ای است که هورمون‌های زنانه کاهش می‌یابد و چرخه قاعدگی برای همیشه متوقف می‌شود. اکثر زنان این تغییر را در حدود ۵۰ سالگی تجربه می‌کنند؛ اما افراد سیگاری به طور متوسط یک الی دو سال زودتر از زنانی که سیگار نمی‌کشند به یائسگی می‌رسند. این تأثیر در زنانی که سال‌ها به شدت سیگار می‌کشند، قوی‌تر است.

سیگار احتمال حمله قلبی را افزایش می‌دهد

سیگار تقریباً بر تمام اعضای بدن از جمله قلب تأثیر می‌گذارد. در افرادی که سیگار می‌کشند، شریان‌هایی که خون را به قلب می‌برند، به‌مرورزمان باریک می‌شوند. سیگار همچنین فشارخون را افزایش می‌دهد و لخته‌شدن خون را آسان می‌کند. این عوامل احتمال حمله قلبی را افزایش می‌دهد. در مردان سیگاری، کاهش جریان خون می‌تواند منجر به اختلال نعوظ شود.

مشکلات بارداری در زنان سیگاری

زنان سیگاری برای باردارشدن و به‌دنیاآوردن نوزاد سالم شرایط سخت‌تری دارند. سیگار با مشکلات باروری مرتبط است و سیگارکشیدن در دوران بارداری احتمال سقط‌جنین، زایمان زودرس یا به‌دنیاآوردن نوزادی با وزن کم را افزایش می‌دهد.

چگونه ترک‌سیگار ظاهر و سلامت شما را بهبود می‌بخشد؟

ترک سیگار می‌تواند ظاهر شما را بهبود بخشد. همان‌طور که جریان خون بهتر می‌شود، پوست شما اکسیژن و مواد مغذی بیشتری دریافت می‌کند. این می‌تواند به شما کمک کند تا چهره‌ای سالم‌تر داشته باشید. اگر سیگار را ترک کنید، لکه‌های روی انگشتان و ناخن‌های شما ناپدید می‌شوند. حتی ممکن است متوجه سفیدشدن دندان‌های خود شوید.

هنگامی که سیگار را ترک می‌کنید، پوست خود را در برابر پیری زودرس مقاوم می‌کنید؛ البته باید توجه داشت که چین‌وچروک‌ها و لکه‌های پیری ایجاد شده، از بین نمی‌رود؛ اما بااین‌حال، محصولاتی وجود دارد که سیگاری‌های سابق می‌توانند از آن برای زیباتر جلوه‌دادن پوست خود استفاده کنند. اینها شامل رتینوئیدهای موضعی و آنتی‌اکسیدان‌ها، مانند ویتامین C و E است. همچنین توصیه می‌شود که هر روز از ضدآفتاب استفاده شود.

ترک سیگار نه‌تنها بر روی ظاهر اثر مثبت می‌گذارد؛ بلکه تنها در ۲۰ دقیقه پس از ترک سیگار فشار خون و ضربان قلب به حالت عادی باز می گردد. در عرض ۲۴ ساعت، خطر حمله قلبی شروع به کاهش می کند. در هفته‌های اول پس از ترک، مژک‌های ریز دوباره شروع به کار می‌کنند و مواد محرک را از ریه‌ها خارج می‌کنند. در عرض یک سال، خطر ابتلا به بیماری قلبی به نصف افرادی که هنوز سیگار می کشند، کاهش می یابد. و بعد از ۱۰ سال بدون سیگار، احتمال مرگ بر اثر سرطان ریه بیشتر از کسی نیست که هرگز سیگار نکشیده است.

طبق آمار حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد جامعه (زن و مرد) تنها به صورت تفننی سیگار می کشند و سالانه نزدیک به ۸۰ میلیارد نخ سیگار در ایران استعمال می‌شود. کارشناسان معتقدند که ترک سیگار بسیار دشوار است. اما اگر به خود می‌گویید غیرممکن است، دوباره فکر  و تلاش کنید.

به‌خاطر داشته باشید که بیشتر مردم برای ترک سیگار باید بیش از یک‌بار تلاش کنند و تنها ۴ تا ۷ درصد بدون کمک موفق می‌شوند. لذا برای ترک سیگار حتماً  از مشاور، روانشناس و روانپزشک ترک اعتیاد کمک بگیرید. در طی مراجعه به این افراد، متخصص مربوطه تکنیک‌هایی را در جلسات مشاوره فردی یا گروهی برای ترک آموزش می‌دهد. همچنین برای هر بیمار برنامه درمانی اختصاصی تهیه می‌شود و در برخی موارد نیاز است تا درمان فرد بصورت بستری شدن در بیمارستان ادامه پیدا کند.