شخصیت شناسی و آشنایی با تیپ‌های شخصیت امروزه نه در ایران بلکه در سراسر جهان به عنوان موضوع مهم در بین عموم مردم اهمیت پیدا کرده و شاید این مسئله به این خاطر است که تقریبا همه ما به این نتیجه رسیده‌ایم که شناخت بهتر خود می تواند به بهبود زندگی شخصی و اجتماعی کمک کند.

قبل از انجام تست آنلاین MBTI بهتر است با واقعیت و کاربرد این آزمون بیشتر آشنا شوید. به همین خاطر در این مقاله به مهمترین سوالات شما در مورد شخصیت شناسی و تست MBTI پاسخ داده ایم.

شخصیت شناسی و آشنایی با تیپ های شخصیت امروزه نه درایران بلکه در سراسر جهان به عنوان موضوع مهم در بین عموم مردم اهمیت پیدا کرده است. شاید این مسئله به این خاطر است که تقریبا همه ما به این نتیجه رسیده ایم که شناخت بهتر خود می تواند به بهبود زندگی شخصی و اجتماعی کمک کند.

با توجه به همین مسئله، استفاده از ابزارهای سنجش برای اندازه گیری شخصیت جای خود را بیش از گذشته پیدا کرده و هرکس به تناسب نیاز از آن برای خودشناسی استفاده می کند. سامانه های زیادی به صورت آنلاین وجود دارد که می توان از آن ها برای ارزیابی شخصیت استفاده کرد. تست MBTI در سایت ۱۶ پرسونالیتی و ای سنج نمونه هایی از این آزمون ها هستند.

اما فارغ از وجود تست ها و سامانه های آنلاین برای سنجش شخصیت، به منظور استفاده از تست مناسب، سردرگمی هایی وجود دارد که باعث می شود سوالات مهمی در ذهن مان شکل بگیرد. مهمترین این سوالات عبارتند از:

آیا تست MBTI بهترین تست شخصیت شناسی است؟
برخی تست MBTI را قبول ندارند و آن را بازارگرمی و یا روش نا معتبر برای ارزیابی می دانند. حتی در تعدادی از خبرگزاری ها مستقیم به این مسئله اشاره کرده و آن را زیر سوال برده اند. این انتقاد نه در ایران بلکه در تمام دنیا وجود دارد. اما آیا صرفا انتقاد به یک تست توسط یک نویسنده و یا حتی یک پژوهشگر می تواند نشان دهنده عدم اعتبار آن تست باشد. در پاسخ به این انتقادات و سوال فوق، ذکر چهار نکته را ضروری می دانیم.

۱- اختلاف نظر بین متخصصین و دانشمندان روی موضوعات علمی مسئله طبیعی و رایج است.

۲- تست MBTI محدودیت هایی دارد اما این به معنی عدم اعتبار آن نیست.

۳- مصاحبه ما با افراد زیادی در رابطه با این تست نشان می دهد که استفاده عملی خوبی از آن برای انتخاب هایشان داشته اند.

۴- هیچ آزمونی نمی تواند ۱۰۰ درصد باشد و معمولا مجموعه ای از آن ها به عنوان ابزار کمکی برای شناخت خود استفاده می شود.

از چه تستی برای سنجش شخصیت استفاده کنم؟
توجه داشته باشید که تست MBTI مانند تست دیسک و یا تست انیاگرام بیشتر متمرکز بر تیپ ها و مجموعه ای از ویژگی های مشخص هستند. زمانی که ما در ساختار ۱۶ تیپ قرار بگیریم می توانیم استفاده خیلی خوبی از این تست داشته باشیم.

اما گاهی اوقات جنبه های عمیق تری از شخصیت وجود دارد که برای سنجش آن باید از تست های دیگری نظیر تست شخصیت کتل استفاده کرد. به هر حال انجام یک تست به تنهایی هیچ وقت توصیه نمی شود و باید روش ها و آزمون های مختلف برای شخصیت شناسی را به کار برد.

آیا شخصیت شناسی برای موفقیت کافی است؟
پاسخ به این سوال بسیار حیاتی است. بنابراین سعی کنید نکاتی که اینجا می گوییم را خوب به گوش بسپارید. شخصیت فقط یک جنبه مهم برای خودشناسی است. ما ویژگی های روانی بسیاری داریم که در کنار هم می توانند رفتار ما را ایجاد کنند. مثلا ممکن است شغلی با شخصیت ما همخوانی داشته باشد اما توانایی هایی که داریم برای انجام آن کافی نباشد. فکر کنید شخصیت شما با فعالیت در یک محیط ورزشی همخوانی داشته باشد. آیا شما ورزشکار خوبی خواهید شد؟

برای ورزشکار شدن شناخت ویژگی های شخصیتی کافی نیست. علاقه یا رغبت ما مهم است. استعداد و توانایی هایمان مهم است. نبود اختلالات و مشکلات روانی مهم است. پس شناخت شخصیت بخشی از فرایند خودشناسی است.

چرا باید از تست‌های روانشناسی استفاده کنیم؟
تست‌های روانشناسی به ما کمک می کنند تا بتوانیم با شناسایی ویژگی های مختلف خود، رفتارهای مان را سنجیده و هدفمند کنیم. سنجیده زندگی کردن یعنی اینکه از اشتباه و انتخاب های غلط دوری کردن. یعنی کاهش هزینه ها و خطاهای زندگی.

زمانی که ما سنجیده زندگی نکنیم تمام وقت، انرژی، زمان و هزینه های خود را هدر می دهیم. شغلی را انتخاب می کنیم که مناسب آن نیستیم! رشته ای را انتخاب می کنیم که برای آن ساخته نشده ایم! همسری را بر می گزینیم که مناسب ما نیست.

در کنار تست MBTI از چه تست‌هایی استفاده کنیم؟
همانطور که گفتیم تست MBTI برای شناخت برخی از جنبه های شخصیت مورد استفاده قرار می گیرد. در کنار آن سایر آزمون های روانی می تواند اهمیت بسیاری داشته باشد. در زیر به برخی از این آزمون ها اشاره می کنیم:

- تست طرحواره‌ها
قبل از هرچیز بهتر است به دنبال آزمونی باشیم که می تواند شخصیت ما را تحت تاثیر قرار دهد. شاید با خودتان می پرسید مگر می شود چیزی شخصیت ما را تحت تاثیر قرار دهد؟ بله، قبل از شکل گیری کامل شخصیت در اوایل کودکی، طرحواره ها و باورهایی عمیقی وجود دارند که زمینه ساز نحوه تعامل ما با دنیا می شوند.

طرحواره ها چارچوب های ذهنی هستند که دنیا را از طریق آن تعبیر و تفسیر می کنیم. وقتی این طرحواره ها ناسازگار و یا بیمارگون باشند، باعث ایجاد اختلالات عمده در شخصیت می شوند. پس انجام تست طرحواره‌های ناسازگار می تواند شروع خوبی برای ارزیابی باشد.  

- تست‌های استعدادسنجی
در کنار شخصیت توانایی ها و استعدادهای ما نیز اهمیت دارند. شناسایی استعدادها و توانایی ها کمک می کند تا انتخاب هایمان سریعتر به نتیجه برسند. برای این کار می توان از تست هوش گاردنر که ابزاری برای سنجش ۹ توانایی اصلی است، استفاده نمود.

- تست‌های رغبت سنج
علاقه و میل به انجام کار یا به عبارتی انگیزه مهمترین نیروی محرکه فعالیت و کار کردن است. بنابراین در کنار شخصیت باید رغبت و میل خود به کارهای مختلف را بررسی کنیم. در زمینه شغلی و تحصیلی یکی از بهترین آزمون ها برای این کار تست رغبت سنج شغلی-تحصیلی استرانگ می باشد.

آیا تست و ارزیابی پایان راه است؟
خیر، تست و ارزیابی پایان راه نیست. بلکه آغاز راه است. پس از ارزیابی باید خودمان را توسعه و رشد دهیم. اینجاست که باید بیشتر بیاموزیم و توانایی هایمان را پرورش دهیم. مطالعه مستمر باعث می شود تا روش ها و راهبردهای بیشتری را بیاموزیم. برای اینکار می توانید از مجله روانشناسی ای سنج استفاده کنید.

فراموش نکنید که تست و خودشناسی به علاوه یادگیری و مطالعه مهمترین اصول سنجیده زندگی کردن است. پس درست بسنجیم، سنجیده بخوانیم و از موفقیت لذت ببریم.

م. خ