مقاله علمی و پژوهشی " تبیین جایگاه و کارکرد قوۀ خیال در صدور رفتار و افعال عاقلانه از انسان با تأکید بر مبانی نفس‌شناسی صدرالمتألهین" مقاله ای است در 20 صفحه و با 24 فهرست منبع که در مجلات معتبر علمی و پژوهشی با رویکرد اخلاق وحیانی منتشر شده است

در این مقاله علمی و پژوهشی به مباحث  صدرالمتألهین؛ صدور فعل؛ قوۀ خیال؛ تفکر؛ هدف؛ انگیزه پرداخته شده است

چکیده مقاله

ابن‌سینا صدور فعل آگاهانه ـ عاقلانۀ انسان را با بهره‌گیری عقل عملی از قوۀ خیال و همراهی آن‌دو تبیین می‌کند. صدرالمتألهین نیز اگرچه این تفسیر را رد نمی‌کند، با تعریف جدیدش از قوۀ خیال، آن را کل نفس حیوانی درنظر می‌گیرد و خیال را در همۀ شئون و رفتار عاقلانه و غیرعاقلانۀ انسان مؤثر می‌داند. تأثیر و کارکرد قوۀ خیال را در صدور فعل عاقلانه نزد صدرالمتألهین، در دو مقام می‌توان تبیین کرد. نخست آنکه فعل آگاهانه ـ عاقلانه مقوّم تفکر برای ایجاد علت غاییِ صدور فعل در ذهن فاعل است. صدرالمتألهین با اعتقاد به تأثیرپذیری تعقل از تخیل، تفکر عاقلانه را همواره آغشته به قوۀ خیال و متأثر از آن می‌داند و حصول تعقل صرف و تفکر فلسفی را در مبادی علمی صدور فعل و رفتار نفی می‌کند. کارکرد و تأثیرگذاریِ دیگر قوۀ خیال در مبادی علمی صدور فعل و رفتار، تبدیل غایت‌ها و شوق‌های کلی به جزئی، مصداق‌یابی و برنامه‌ریزی برای حرکت از حال کنونی و وصول به حال مطلوب و رفتار جدید است.

عنوان مقاله [English]

Explaining the Status and Function of Imaginative Faculty in Rational Emission of Behavior and Action with an Emphasis on Mulla Sadra’s Doctrine of Soul

چکیده [English]

Ibn Sina explains the emission of the human conscious-rational action by practical reason utilization of imaginative faculty and the companionship of these two. In contrast, despite he doesn’t reject this interpretation, Mulla Sadra, with his new definition of imaginative faculty, considers it as the whole of the animal soul and the imagination as effective in all respects of human rational and irrational behavior. The effect and function of imaginative faculty in the emission of rational action for Molla Sadra could be explained in two levels. First, the conscious-rational action is constitutive of thought for making the ultimate cause of the action emission in the actor’s mind. Believing in the influence of imagination on thinking, Mulla Sadra regards the rational thinking as always infected with imaginative faculty and under its influence and rejects the idea that in the principles of action and behavior emission there is only rationality or philosophical thought in work. The other functions of imaginative faculty in the principles of action and behavior emission are converting the universal ends to individual ones, case-finding and programming the movement from present status to the desirable one and new behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

Mulla Sadra, Emission of Action, Imaginative Faculty, thinking, End, Motivation

دانشجویان دوره دکترا و کارشناسی ارشد می تواند از محتوای این مقاله برای رساله دکترا و پایان نامه کارشناسی ارشد بهره ببرند .