"حسین وطن پور"، نماینده وزیر بهداشت و مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی کووید–۱۹ به ایرنا گفت: با رفتاری که تاکنون ویروس کرونا از خود نشان داده، تولید واکسن تبدیل به یک محصول استراتژیک و اقتصادی شده است. زیرا همواره لازم است این محصول در شرایط ویژه تولید و به طور دایم به روز رسانی شود.

از زمان شیوع ویروس کرونا تا کنون تلاش‌ هایی مبنی بر تهیه واکسن در همه کشور ها شروع شد. در این زمینه برخی از کشور ها توانستند به موفقیت دست یابند و قادر به تولید و توزیع آن شوند؛ اما کشور های دیگری همچون ایران هم هستند که دست از تلاش برنداشته و همواره در مراحل تهیه و آزمون آن هستند. در کشور ما همزمان با کوشش برای ساخت واکسن، مجوز هایی نیز از سوی وزارت بهداشت مبنی بر واردات واکسن صادر شده تا اگر شرکتی در این زمینه توانا است، بتواند به این امر اقدام کند. این در صورتی است که همه اقدامات شرکت‌ ها از ورود دارو گرفته تا توزیع و فروش آن ها باید در چارچوب اعلام شده از سوی وزارت بهداشت باشد. اهمیت پرداختن به این مهم، سبب شد پژوهشگر ایرنا با "حسین وطن پور"، مدیرکل دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت و نماینده وزیر بهداشت و مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی کووید – ۱۹ به گفت و گو بنشیند. در ادامه مشروح این گفت و گو را می‌خوانید:

فرآیند تولید واکسن در کشور

نماینده وزیر بهداشت و مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی کووید_۱۹ در خصوص فرآیند تولید واکسن در ایران گفت: در حال حاضر شرکت‌ های دانش بنیان و استارتاپ‌ های مستقر در دانشگاه‌ ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌ های تولیدی در قالب ۱۶ گروه در۶ پلتفرم شامل m-RNA، DNA، ویروس غیر فعال، ویروس کشته و قطعات پروتئینی شبه ویروس فعالیت می‌نمایند.

 وی ادامه داد: این ها تنوعی از مکانیسم‌ هایی است که خوشبختانه دانش تولید آن ها به همت شرکت‌ های داخلی توسعه یافته و موجود است. تعدادی از این محصولات در حال حاضر مراحل آزمایشگاهی، آزمایشات حیوانی را گذرانده و در مراحل مختلف کارآزمایی بالینی هستند. انستیتو پاستور و رازی با توجه به سابقه یکصد ساله تولید واکسن با پیشرفت‌های بدست آمده در صدد افزایش ظرفیت تولید و بسته بندی واکسن هستند. البته ناگفته نماند که محدودیت در تولید واکسن با توجه به حجم نیاز در دنیا برای تمام تولیدکنندگان به یک چالش تبدیل شده است.

وطن پور گفت: همزمان دو شرکت داروسازی فعال در حوزه تولید محصولات بیوتکنولوژی نیز در تلاش هستند تا از ظرفیت موجود خود در زمینه تولید واکسن کرونا استفاده نمایند. با اعلام آمادگی تعدادی از شرکت‌ های داروسازی برای بسته‌بندی واکسن عملا مشکلی در بسته‌بندی و عرضه محصول به بازار وجود نخواهد داشت. شرکت داروسازی اسوه وابسته به شرکت سرمایه گزاری دارویی شفا با زیرساخت‌ ها و توانی که برای بکارگیری امکانات خود در زمینه تولید واکسن دارد آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری در زمینه تولید واکسن اعلام نموده است. شفافارمد از مجموعه های وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام نیز با حمایت از چندین شرکت دانش بنیان برای تولید واکسن همزمان زیر ساخت‌های تولید واکسن را نیز در کشور ایجاد کرده است.

وی بیان داشت: با رفتاری که تاکنون ویروس از خود نشان داده است تولید واکسن تبدیل به یک محصول استراتژیک و اقتصادی شده است. زیرا همواره لازم است این محصول در شرایط ویژه تولید و به طور دایم به روز رسانی شود که این توان صرفا در اختیار کشور های قدرتمند و حاکم خواهد بود. ناگفته نماند که توسعه زیرساخت‌ های فعلی کشور در تولید واکسن موجب افزایش قدرت کشور در تولید انواع واکسن‌ های نیز دیگر خواهد شد. آزمایشگاه‌ های اختصاصی و قابل کنترل برای تولید و تکثیر ویروس‌ ها از توانمندی‌ های کشور در تولید واکسن است که تحت نظارت سازمان غذا و دارو فعالیت می‌کند.

مشکلات ناشی از واردات واکسن توسط شرکت‌های خصوصی

وطن پور در خصوص مسایل و مشکلات ناشی از واردات واکسن توسط شرکت‌ های خصوصی گفت: در وزارت بهداشت با تدابیر وزیر محترم بهداشت همزمان با تلاش‌ها برای تولید واکسن در داخل کشور اقدام های به موقع اعم از سفارش و پرداخت در شرایط سخت تحریمی به عمل آمده و واردات محموله‌ های سفارش شده با همکاری وزارت امور خارجه و پیگیری روابط بین الملل وزارت بهداشت به جد پیگیری و به طور مرتب در کمیته واکسن گزارش می‌شود.

وی افزود: متاسفانه به دلیل محدودیت در ظرفیت تولید شرکت‌ های سازنده واکسن و علی رغم صدور مجوز های متعدد برای واردات از طرف سازمان غذا و دارو ولی عملا تاکنون امکان استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای واردات واکسن میسر نشده است. با این حال، شرکت‌ های وارداتی با گواهینامه فروش شرکت‌ های سازنده به واسطه های وارد کننده و تایید سفارت جمهوری اسلامی در کشور مبداء می‌توانند هم چنان از فرصت حمایتی سازمان غذا و دارو برای واردات استفاده نمایند. ضمنا چنانچه واکسنی نیز توسط شرکت‌ های بخش خصوصی وارد گردد لازم است تا  محموله به طور کامل در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد تا برای استفاده در برنامه واکسیناسیون کشوری مورد استفاده قرار گیرد. هر گونه مداخله در استفاده واکسن خارج از برنامه واکسیناسیون کشوری ارایه شده توسط معاونت بهداشت می‌تواند چالش‌ های جدی در برنامه واکسیناسیون ملی ایجاد نماید.