در سایه سار درختان سرسبز و انبوه یک جنگل با شکوه و زیبا، همواره رودخانه ای زلال و روشن به شفافی ایینه، ارام و با صلابت و با وقار و سترگ در جریان است که در اوج لطافت و پاکیزگی، اسراری را بر انسان فاش می سازد که تامل در ان شایسته است.

وقتی دست در عمق اب زلال و شفاف ان فرو می کنی، نرمی و لطافت و ملایمتی شگرف را حس می بری که شاید هیچ چیز دیگری ان همه صفا را نداشته باشد. اگر از بستر رودخانه یک مشت سنگریزه برداری، با نگاه در ان ها چیزهایی را می بینی که موجب حیرت تو می شود.

رودخانه چنان مهربان است که به تمام محیط پیرامون خود صفا و صمیمیت می بخشد. شاید بپرسی چگونه؟

جریان رودخانه هم چنان که ارام و با وقار به مسیر خود ادامه می دهد، موجب می شود تا سنگریزه هایی که هنوز صیقل نخورده اند، با غلت خوردن و کوبیده شدن بر پیکره تخته سنگ های بزرگ به تدریج صاف و صیقلی گردند.

کار رودخانه مهربان فقط همین ها نیست. او به کنار و اطراف خود هم کاملا سیطره و نظر دارد تا مبادا (متروک ) مانده ها، از ان همه لطف و کرم بی نصیب بمانند. اما ان هایی که در ان غرق اند، بهره بیش تری می برند.

(رمضان ) هم به سان همان رودخانه است; هر سال خداوندگار بنده نواز ایامی را جهت ضیافت و مهمانی بر سر سفره خویش معلوم کرده است و خلایق را به این ضیافت عام دعوت می کند. و این ایام را ماهی قرار داده است به نام (رمضان ).

(رمضان ) چشمه زلالی است که از مبدا لایزال مایه می پذیرد. این چشمه به سوی دشت (شوره زار) بشر جاری می شود تا لجن زارهای زاییده هواهای نفسانی را شست وشو دهد.

این رودخانه زلال و پاک، همیشه جاری است ولیکن فقط یک ماه در سال به صورت فراگیر و علنی ظاهر می شود و این جاری بودنش مثل برخی دیگر از موجودات عالم وجود است که در سال فقط مدت کوتاهی به صورت علنی فعالیت دارند ; مانند (ماه ). همه می دانند سیاره (ماه ) در طول سی شب، فقط یک شب به صورت قرص کامل بر موجودات نورافشانی می کند و در بقیه ایام نور کم تری به محیط ارایه می دهد.

رودخانه جوشان (رمضان ) نیز، چنین است. این رود با عظمت در اوج مهربانی و کرم، به سوی ادمیان سرازیر می شود تا ارایش برون و پیرایش درون ان ها را به نحو احسن انجام دهد.

رودخانه (رمضان ) از رودخانه جاری در جنگل بسی قوی تر و پرنفوذتر و موفق تر است; چه ان که این رودخانه به درون سنگ های تیره و سخت نفوذ نمی کند ولی ان رودخانه بر سخت ترین و تیره ترین دل های بشر نیز ممکن است تاثیر کند و از ان ها (مهری ) چون (ماه ) بجوشاند.

هم چنان که رودخانه جنگل می تواند در درون برخی از موجودات مانند درختان و گیاهان نفوذ کند و نتیجه ان را می توان در شاخسار، برگ ها، گل ها و میوه های درختان دید، رودخانه (رمضان ) هم پس از نفوذ در درون قلب ها، تاثیرات عظیمی بر جای می گذارد.

شخصی که در رودخانه (رمضان ) شنا می کند، جسم خود را از انواع و اقسام بیماری ها و مرض ها می رهاند و موجب می شود جسم او با نشاط و سرزنده و سرحال باشد. برخی از اهل فن معتقدند وقتی رودخانه (رمضان ) به باتلاق درون ادمی نفوذ می کند، این شوره زار را که در طی یازده ماه به پرخوری و انباشته کردن انواع و اقسام غذاها مشغول بوده است، لایروبی می کند، به طوری که همه اعضا و جوارح ساختمان درونی ضدعفونی می شود.

از طرف دیگر، هم چنان که رودخانه وقتی به اندرون درختان و گیاهان راه می یابد موجب سرسبزی و طراوت و شادابی ان ها می شود، رودخانه (رمضان ) هم پس از نفوذ در اندرون ادمی موجب شکوفایی و طراوت و انبساط خاطر روح و روان او می گردد.

بر اثر نفوذ اب رودخانه (رمضان ) که (روزه ) نام دارد، نور معرفت به عیان در ادمی متجلی می شود و نفس ادمی مهذب می گردد، خاطر پریشان انسان جلا می یابد و ارامش و سکون خاصی به او دست می دهد.

در رودخانه (رمضان )، کوچک و بزرگ، مهتر و کهتر، فقیر و غنی، پادشاه و گدا، زیبا روی و نازیبا، همه و همه در کنار هم مشغول شنا می شوندو کسی را بر کس دیگر رجحان و امتیازی نیست مگر در حسن استفاده و چگونگی بهره بری از رود (رمضان ).

رود (رمضان ) یک حوض عمیق و طلایی هم دارد که (قدر) نام دارد. در کنار ان حوض مثل (ساقی کوثر)، خلیفه و نماینده خداوند نشسته و بر (شنا کنان ) در اندرون حوض (نمره ) می دهد. در ان حوض درجه، مقام، منصب و... هیچ امتیاز مثبتی ندارد بلکه همه این درجات و رتبه های دنیایی (وبال ) گردن اند. چه ان که انسان وقتی دست و پایش با (غل و زنجیر) بسته باشد، چگونه می تواند شنا کند؟ فارع بال و اسوده خاطر ان هایی اند که هیچ گونه تعلق خاطری به هیچ یک از مظاهر دنیوی و نفسانی ندارند و امتیاز مثبت این گروه به راحتی هرچه تمام تر در سیر صعودی است.

علاوه بر همه این ها، همان نماینده ای که لب حوض (قدر) نشسته، حبل المتینی است برای تمامی بشر از ازل تا ابد. هر کس بتواند به این حبل المتین چنگ زند، از حوض (قدر) مروارید و مرجان بیش تری نصیبش می شود چه ان که او تکیه گاهی است محکم و استوار و سکویی است که دقیقا مقابل نقطه ای از حوض (قدر)، قرار گرفته که در ان نقطه بیش ترین و بهترین و عزیزترین درهای نایاب وجود دارد و هر کس از این سکو به عمق (حوض قدر) (شیرجه ) برود، برداشت بسیار خوبی خواهد داشت.

وقتی رودخانه (رمضان ) جاری می شود، بر در همه باتلاق ها و منجلاب ها فقل عدم زده می شود و هر کس که (مامور) بر باتلاق ها و منجلاب هاست به (مرخصی اجباری ) فرستاده می شود و به تمام ماموران رودخانه (رمضان ) اماده باش کامل داده می شود تا هر ذره ای که توسط بشر از رودخانه (رمضان ) صید می شود از دید ان ها پنهان نماند.

از فضایل رودخانه رمضان گفتن بسی سخت است ولیکن (هر کسی از ظن خود) بر حسن این رود خروشان نظر می کند و با عقل محدود خود فضایل و مناقب ان را درک می کند.

و ما نیز از این قاعده مستثنا نیسیتم و از مبدا لایزال و سرچشمه جاوید رودخانه (رمضان ) می خواهیم که: ای خدای دادگر تو خود می دانی عجز ما چقدر و قصور و ناتوانی ما تا چه اندازه است. پس ای دادار پایدار، عاجزانه از تو می خواهیم ما را چنان غرق در رودخانه (رمضان ) کن که خود می پسندی چه ان که (قدر زر زرگر بداند، قدر گوهر، گوهری ) نه انچنان که ما سزاوارش هستیم، چون تو خود بیش تر از خود بنده، به بنده لطف و کرم داری.

الهی چنان کن که فرجام کار

تو خشنود باشی و ما رستگار

مجله  دیدار آشنا  آذر و دی 1377، شماره 8 / نویسنده : علی صحرایی