هرکسی گاهی خودخوری میکند، اما به نظر می رسد بعضی افراد هرگز نمی توانند رگبار پیوسته افکار خود را ساکت کنند. این دیالوگهای تک نفره اغلب شامل الگوهای مخرب و افکاری این چنینی است:

- نباید امروز توی جلسه ابراز وجود می کردم؛ چون همه به چشم یه احمق به من نگاه کردن. باید سر کار قبلیم میموندم. اگه همون جا مونده بودم، شادتر بودم.

- پدر و مادرم همیشه می گفتن هیچی نمی شیم. حق با اون ها بود!

غصه خوردن و نگرانی اغلب شامل فاجعه و پیش بینی های آینده است. این افراد ممکن است این طور فکر کنند:

- فردا که سخنرانی کنم، آبروم میرہ، دستھام میلرزه، صورتم قرمز می شه و همه میفهمن عرضه ندارم!

- هر کاری هم کنم، هیچ وقت ترفیع نمیگیرم.

- نامزدم یکی بهتر از من پیدا می کنه و درنهایت من تنها می مونم.

این افراد تنها از کلمات برای اندیشیدن استفاده نمی کنند.، بلکه گاهی این تصاویر را تجسم نیز می کنند؛ مثلا در ذهنشان بارها و بارها مجسم می کنند که ماشینشان کنار جاده خراب می شود. همچنین تمایل آنها به فکرکردن زیاد درباره هرچیزی، مانع انجام کار مفیدشان می شود.

خطرات خودخوری
فکرکردن زیاد درباره هرچیز، نه تنها مزاحمتان است، بلکه می تواند تأثیر زیادی بر سلامتی تان بگذارد.

به گفته محققان، فکرکردن به کمبودها، اشتباهات و مشکلات، خطر ابتلا به اختلالات روانی را افزایش می دهد. وقتی سلامت روانی شما کم می شود، بیشتر در فکر فرو میروید و مشکل تر می توانید این چرخه معیوب را بشکنید.

براساس مطالعات، خود خوری کردن منجر به ناراحتیهای عاطفی جدی نیز می شود که اغلب افراد برای فرار از این مشکل، به روش های ناسالم مثل پرخوری یا مصرف مواد مخدر روی می آورند. اگر خود خوری میکنید، حتما می دانید که وقتی ذهنتان خاموش نیست نمی توانید بخوابید.

بررسیهای انجام شده در تایید این موضوع نشان داده اند که خود خوری کردن و غصه خوردن منجر به کاهش زمان خواب و کیفیت آن می شود.

چگونه دست از خود خوری کردن برداریم؟

پایان دادن به نشخوار افکار قدیمی، پیش داوری و پیش بینی فاجعه برای آینده، به زبان ساده است. اما با تمرین مستمر می توان الگوهای فکری منفی را محدود کرد. در ادامه با ۵ روش متوقف کردن این مشکل آشنا می شوید:

- حواستان باشد چه زمانی زیاد فکر می کنید: هوشیاری نخستین گام پایان دادن به خود خوری است. به طرز فکرتان توجه کنید. وقتی متوجه می شوید دارید وقایع گذشته را بارها و بارها در ذهنتان بازپخش می کنید یا غصه چیزی را می خورید که از کنترل شما خارج است، بدانید که افکارتان کارایی ندارند.

- افکارتان را به چالش بکشید: همراه شدن با افکار منفی کار ساده است، پس پیش از آنکه به این نتیجه برسید که به خاطر بیمارشدن اخراج می شوید یا اگر فراموش کنید به موقع کرایه خانه را پرداخت کنید، بی خانمان می شوید، بدانید که افکارتان به احتمال زیاد به طرز مبالغه آمیزی منفی هستند. یاد بگیرید پیش از آنکه این افکار شما را دیوانه کنند، آنها را شناسایی کرده و اشتباهات فکری تان را با چیز دیگری جایگزین کنید.

- روی حل مشکلات تمرکز کنید: فکرکردن به مشکل، کمکی به شما نمیکند و درواقع باید به دنبال راه حل باشید. از خودتان بپرسید قدم بعدی که می توانید برای درس گرفتن از یک اشتباه یا جلوگیری از تکراران در اینده بردارید، چیست. به جای اینکه بپرسید: «چرا این اتفاق افتاد؟» بپرسید: «برای آن چه کاری می توانیم انجام دهیم؟»

- برای تامل و اندیشیدن، برنامه ریزی زمانی داشته باشید: دلواپسی برای مشکلات به مدت طولانی، کارایی ندارد، اما کمی تامل می تواند کمک کننده باشد. فکرکردن به اینکه چگونه می توانید کار متفاوتی انجام دهید یا خطرهای احتمالی سر راه برنامه های خودتان را بشناسید و بدانید چه چیزهایی می توانند کمک کنند در آینده عملکرد بهتری داشته باشید. بیست دقیقه در روز برای اندیشیدن وقت بگذارید و در طول این مدت، به خودتان اجازه غصه خوردن، خود خوری و سبک وسنگین کردن هرچه را که می خواهید، بدهید، اما زمانی که وقتتان تمام شد، به سراغ یک کار موثر بروید. اگر متوجه شدید بیشتر از محدوده مجاز زمانی خود در فکر می روید، به خودتان یاداوری کنید که بعدا می توانید درباره اش فکر کنید .

- هوشیاری و توجه کردن را تمرین کنید: اگر در زمان حال زندگی کنید، غیرممکن است به فکر گذاشته باشید یا غصه اینده را بخورید. به خودتان قول بدهید بیشتر حواستان به اینجا و اکنون باشد. درست مانند هرمهارت دیگری، هوشیاری و توجه نیز نیازمند تمرین کردن است؛ اما به مرور زمان می تواند خود خوری را کاهش دهد.

- کانال را عوض کنید: درواقع هرچه بیشتر تلاش کنید مانع ورود یک فکر به مغزتان شود، احتمال ابراز وجود آن در ذهنتان بیشتر میشود. بهترین راه عوض کردن کانال ذهنی این است که خودتان را مشغول کنید؛ مثلا ورزش کنید، درباره یک موضوع کاملا متفاوت حرف بزنید یا مشغول انجام پروژه ای شوید.

منبع: لحظه نما