متاورس، نام پرتکرار این روزهای دنیای فناوری، نسخه‌ای از اینترنت سه‌بعدی است که با کمک ابزارهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده کاربران را به زندگی، وقت‌گذرانی و حتی خرید و فروش در دنیای جدید و البته مجازی دعوت می‌کند.

متاورس یا فراجهان نام و مفهومی تازه‌ برامده نیست؛ این مفهوم ابتدا در سال ۱۹۹۲ و در رمان سقوط برف نوشته نیل استیفنسون استفاده شد. این کلمه بار دیگر در رمان بازیکن شماره یک (۲۰۱۱) نوشته ارنست کلین و در توصیف دنیای کاملا دیجیتالی فراتر از دنیای آنالوگ استفاده شد. کلمه متاورس از جهت لغوی از ترکیب دو کلمه متا/meta به معنای فرا و یونیورس/ universe جهان گرفته شده است.

متاورس نسخه سه‌بعدی اینترنت است و برآورد می‌شود وقتی فناوری های مرتبط با آن کاملا توسعه یابد افراد بیشتری در این دنیای مجازی زمان می‌گذرانند. افراد امروزه زمان زیادی به اینترنت اختصاص می دهند بنابراین چرا زمان زیادی را در متاورس نگذرانند؛ به ویژه وقتی می توانند لحظاتی را تجربه کنند که در یک فضای اینترنت دوبعدی تجربه نکرده اند؟

این موضوع نشان می دهد پول زیادی در این دنیا نهفته است و ظرفیت تبدیل شدن به بخش چندتریلیون دلاری اقتصاد جهان را در دهه های آینده دارد.  

کاربران متاورس از نمایه فردی (آواتار) برای بازنمایی و ارتباط با یکدیگر و ایجاد ارتباطات مجازی استفاده می کنند. همچنین از ارز دیجیتال در متاورس برای خرید استفاده می شود. کاربران می توانند بدون داشتن مقصد مشخصی با استفاده از هدست های واقعیت مجازی و دسته های کنترل سفر کنند.

البته کلمه متاورس تا وقتی فیس بوک نام شرکت خود را به متا در اکتبر ۲۰۲۱ (مهر، ۱۴۰۰) تغییر نداد، مفهومی متداول برای مردم عادی نبود. فیس بوک همزمان اعلام کرد طرح هایی برای سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری طی یک سال آتی روی فناوری هایی دارد که به تحقق متاورس بر اساس ذهنیت مدیرانش تحقق می بخشد.

متاورس که گام بعدی تکاملی توسعه اینترنت تصور می شود، اشکال مختلفی را از جمله بازی، ارتباطات برخط و جلسات کاری با مشارکت افرادی را در برمی گیرد که با نمایه یا رونوشتی دیجیتالی از خود در آن شرکت می کنند.

دنیای متاورس دنیای حضور فیزیکی تمام و کمال نیست اما برخی فناوری های الکترونیکی فعلی عناصری از متاورس را دربر می گیرد. بازی های ویدئویی اکنون شبیه ترین تجربه از متاورس را به دست می دهند. توسعه دهندگان، بازی ها مرزهای بازی را از طریق رویدادها و خلق اقتصادهای مجازی درنوردیده اند. رمزارزها با اینکه در دنیای متاورس ضروری نیستند، با این دنیا به خوبی هماهنگ اند. رمزارزها اقتصاد دیجیتال را با انواع مختلفی از ان اف تی ها یا رمزهای غیرقابل معاوضه خلق می کنند.

همچنین کیف پول های رمزی که انواعی از آن در دست است در این دنیا قابل استفاده اند. فناوری بلاک چین (زنجیره بستک) نیز می تواند سیستم حکمرانی قابل اعتماد و شفافی را در دنیای متاورس ارایه دهد.

اینترنت شامل شبکه ای از میلیاردها رایانه، میلیون ها سرور و ابزارهای الکترونیک دیگر است و کاربران اینترنت وقتی آنلاین (متصل به اینترنت) باشند می توانند با یکدیگر ارتباط بگیرند، پایگاه های اطلاع رسانی را ببینند و با آنها تعامل برقرار کنند، کالا بخرند یا خدمات دریافت کنند اما متاورس بر مبنای آن پایه نهاده شده است.

کاربران در دنیای متاورس دنیای مجازی را می پیمایند که جنبه هایی از دنیای فیزیکی در آن وجود دارد و برای پیمودن این دنیا از فناوری هایی؛ مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، هوش مصنوعی، شبکه های اجتماعی و ارز دیجیتال استفاده می کند. بنابراین و در یک کلام؛ افراد می توانند در اینترنت جست و جو کنند ولی در متاورس زندگی می کنند.  

زمین و معنای آن در دنیای متاورس

متاورس همچنین به معنای اقتصاد دیجیتال است، جایی که کاربران می توانند کالا تولید کنند، بخرند یا بفروشند؛ البته به صورت مجازی. به همین شکل خرید و فروش زمین نیز در متاورس متداول و قیمت زمین طی یک سال گذشته در متاورس به شدت افزایش یافته است. بسیاری شرکت ها می خواهند فضایی را برای خود حفظ کنند که تصور می رود در دنیای متاورس محبوب باشد، به همان شکل که فضای تبلیغاتی را در پایگاه های اطلاع رسانی محبوب می خرند.

نشان های تجاری مانند آدیداس و  گروه موسیقی وارنر در این فضا سرمایه گذاری کرده اند. اما برخی کارشناسان می گویند محل در دنیای متاورس زیاد مهم نیست زیرا هدست ها به ما اجازه می دهند در همه جا حضور داشته باشیم.

البته در دنیای مجازی متاورس بسترها یا سکوهای (plarform) مختلفی تعریف شده است. این بسترها را می توان به مثابه کشورهای مختلف روی زمین دانست، تکه های بزرگ زمین روی سیاره. حجم این بسترها مشخص است؛ یعنی وقتی یک نفر تکه ای زمین را می خرد هیچ فرد دیگری نمی تواند از آن فضا استفاده کند مگر اینکه آن را دوباره بخرد یا اجاره کند.

اگر تعداد متقاضیان زیاد باشد قیمت زمین افزایش می یابد. چهار سکوی اصلی اکنون در متاورس با مجموع ۲۶۸ هزار و ۶۴۵ قطعه زمین وجود دارد. این قطعات شامل سندباکس، دیسنترال لندن، فضای سومیوم و کریپتووکسل است.

خرید زمین در این فضا با رمزارزها یا توکن‌ها انجام پذیر است که البته دولت های مختلف هنوز در مورد آنها سیاست مشخصی اتخاذ نکرده و برخی حتی خرید و فروش و مالکیت آنها را ممنوع کرده اند.

منابع؛

۱. quytech.com

۲. iotforall.com

۳. analyticsinsight.net