مراسم پیاده روی اربعین، تبلوری از آداب، فرهنگ و تاریخ تشیع است که همبستگی اجتماعی عظیمی را شکل می‌دهد اما بهره گیری از ظرفیت بزرگ این راهپیمایی به برنامه ریزی نیاز دارد و می‌بایست مسوولانی که اقدامات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را به عهده دارند از این انرژی و پتانسیل استفاده کنند.

کنگره اربعین به صورت خودجوش به وجود آمده و این عشق و ارادت مردم به امام حسین علیه السلام این شور حسینی را پدید آورده است. در حقیقت اجتماع پرشور مسلمانان در اربعین این پیام را به تروریست‌ها و گروه‌های افراطی می دهد که پیروان مکتب اهل بیت(ع) نیروی پرقدرتی دارند و اگر لازم باشد تا آنها به صحنه بیایند می توانند تمام توطئه‌ها و دسیسه های مخالفان و دشمنان را خنثی سازند. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به تحلیل‌های گوناگون در خصوص اربعین پرداخته‌اند.

رسانه‌های اعتدال گرا

روایت زنانه اربعین

روزنامه همشهری در گزارشی نوشت: بوشهر تنها منطقه‌ای در کشور است که در آن، زنان تعزیه‌خوان در آیین‌های عاشورایی، به‌ویژه اربعین، به سوگواری می‌پردازند. عزاداری منحصربه‌فرد و سبک خاص بوشهری‌ها در برپایی عزا و ماتم سرور و سالار شهیدان جلوه‌های ویژه و کم‌نظیری را در ماه‌های محرم و صفر پیش روی همه گشوده که یکی از این جلوه‌های ویژه حضور و نقش پررنگ بانوان بوشهری است. هرچند این حضور فقط محدود به تعزیه اربعین نیست و ردپای آنها در همه آیین‌های عزاداری قافله دشت کربلا دیده می‌شود اما اجرای تعزیه میدانی با قدمتی بیش از ۲ قرن در ایام اربعین به‌خوبی نمایانگر حضور و ایفای نقش زنان است. یکی از تعزیه‌خوانان برجسته و پیشکسوت تعزیه‌خوانی در استان بوشهر، با اشاره به نقش و رسالت تاریخی زنان در واقعه عاشورا، به‌ویژه حوادث بعد از عاشورا به همشهری می‌گوید: مجالس مختلف تعزیه‌خوانی در استان بوشهر در باب شهادت امام‌حسین (ع) و یارانش، به‌ویژه در دهه اول محرم و همچنین دهه آخر صفر برگزار و اجرا می‌شود که در این مجالس شبیه‌خوانان به‌صورت تمثیلی ایفاگر نقش تعدادی از شهدای مظلوم واقعه عاشورا هستند و مردم با تماشای این اجراها به یاد آنها عزاداری و ماتم‌داری می‌کنند. سیدحسین جعفری، ام‌لیلا مادر حضرت علی‌اکبر (ع)، رباب مادر حضرت علی‌اصغر (ع)، شهربانو مادر حضرت سجاد (ع)، حضرت سکینه دختر فاضل امام‌حسین (ع)، مادر حضرت قاسم‌بن‌الحسن (ع) و ام‌وهب را از مهم‌ترین نقش‌هایی می‌داند که بانوان در تعزیه و مجالس مختلف شبیه‌خوانی بوشهر اجرا می‌کنند. کارگردان هیأت تعزیه‌خوانی عاشقان ثارالله دهقاید ادامه می‌دهد: همچنین مجالس شهادت حضرت معصومه (ع) و حضرت‌رقیه (ع) و بازگشت کاروان اسرا به مدینه از تعزیه‌هایی هستند که شبیه‌خوانان زن در نقش‌های حضرت معصومه(س)، حضرت رقیه(س) و ام‌البنین مادر بزرگوار حضرت ابوالفضل العباس (ع) مشارکت فعال و برجسته‌ای دارند.
 

اسرار روز چهلم

خبرگزاری خبرآنلاین یادداشتی به قلم محمدرضا سنگری منتشر کرد و نوشت: اربعین است کربلا به بلوغ رسیده است. جوشش خون شهید خاشاک ستم را به بازی گرفته و طوفان اعتراضی که با تندر فریاد زینب و خروش پرشور زین‌العابدین (ع) آغاز شده، ‌ارکان جنایت و قساوت را به لرزه افکنده است. چهل روز است آسمان در سوگ قربانیان کربلا خون می‌گرید. چهل روز است هستی داغدار حسین است؛ بکی علیه الارض و السماء بکی علیه الجن‌فی‌الظلماء. چهل روز است هر سبزه می‌روید، هر گل می‌شکفد، ‌هر چشمه می‌جوشد و حتی خورشید در طلوع و غروب سوگوار مظلوم قربانگاه عشق است. چهل روز است که انقلاب از زیر خاکستر قلب‌ها شراره می‌زند. آنان که رنج بزرگ پیمان‌شکنی بر جانشان پنجه می‌کشد و همه آنان که شاهد مظلومیت کاروان تازیانه و اشک و اندوه بودند، و همه آنان که وقتی به کربلا رسیدند که تنها غبار صحنه جنگ و بوی خون تازه و دود خیمه‌های نیم‌سوخته دیدند اینک برآشفته‌اند، بر خویش شوریده‌اند، شلاق اعتراض بر قلب خویش می‌کوبند و اسب جهاد زین می‌کنند. چهل روز است که یزید جز رسوایی ندیده و جز پتک استخوان‌کوب فریاد نشنیده. چهل روز است استبداد بر خود می‌پیچد و حق در سیمای کودکانی داغدار و دیدگانی اشکبار و زنانی سوگوار رخ نموده است. اینک هنگامه بلوغ ایثار است. هنگامه برداشتن بذری است که در تفتیده‌ترین روز در صحرای طف در خاک حاصلخیز قتلگاه‌ افشانده شد. نهال نورس اصغر به ثمر نشسته است. درخت تناور قامت عباس میوه‌های معطر و ناب صدق و صفا و وفا به رهگذران و رهروان می‌بخشد. اربعین است. کاروان به مقصد رسیده است. تیر عشق کارگر افتاده و قلب سیاهی چاک خورده است. آفتاب از پس ابر شایعه و تهمت و دروغ و فریب سر برآورده و پشت پلک‌های بسته را می‌کوبد و دروازه دیدگان را به گشودن می‌خواند.

رسانه‌های اصولگرا

خبرگزاری مهر پنجم مهر به گفت وگو با حجت الاسلام حبیب الله بابایی پرداخت و نوشت: آنچه که بنده در کتاب رنج عرفانی به آن اشاره کردم موضوع عاشورا، پتانسیل و قابلیت‌های آن است. عاشورا این پتانسیل را دارد که در گفتگوی بین ادیان مطرح شود و موضوعی آشنا برای مخاطبان دیگر ادیان مخصوصاً مسیحیت، یهودیت و حتی ادیان غیر ابراهیمی به شمار می‌رود. می‌شود آنچه که برای حضرت سیدالشهدا (ع) از آلام و مصائب در روز عاشورا اتفاق افتاده را به عنوان یکی از موضوعات مشترک گفتگوهای بین ادیانی و گفتگوهای مومنانه و ایمانی به رسمیت شناخت. آنتوان بار مسیحی در کتاب «الحسین فی الفکر المسیحی»، امام حسین (ع) را در تفکر مسیحی توضیح می‌دهد و این نشان می‌دهد که ما می‌توانیم با مسیحیان درباره امام حسین (ع) به گفتگو بنشینیم. مسیحیان به بعضی از شخصیت‌های مسلمانان از جمله امام حسین (ع) علاقمند هستند؛ این مسئله کمابیش فعالیت‌های تحقیقاتی و در نشریات مختلف قابل مشاهده است. حتی چند سال پیش، واتیکان یکی از مجلات خود را به موضوع عاشورا اختصاص داد و به زبان‌های عربی، ایتالیایی و انگلیسی مطالبی را با این موضوع منتشر کرد. این اتفاق نشان می‌دهد در جهان محققین و دانشمندانی هستند که ماجرای امام حسین (ع) برایشان جدی است.

اربعین حسینی؛ راهی به سوی نور و هدایت

 خبرگزاری ایمنا به گفت وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسین متولی امامی، کارشناس مسایل مذهبی پرداخت و آورد: جابرابن‌عبدالله انصاری روز چهلم شهادت امام حسین (ع) همراه عطیه عوفی با پای پیاده وارد کربلا شد. وی در حالی که نابینا بود قدم در این راه گذاشت و از همسفرش عطیه خواست که وقتی به کربلا رسیدند او را کنار قبر حضرت سیدالشهدا ببرد تا بتواند زیارت کند، آنها قبل از زیارت در آب فرات غسل زیارت کردند، در این میان جابر با کاروان اسرا و حضرت زینب (س) که از شام بازمی‌گشتند، روبرو شد و با آنها ملاقات کرد. رفتار جابر به تدریج در تاریخ الگو شد و شیعیان و علما حتی از دوران دیکتاتوری صدام، این حرکت را آغاز کردند و شبانه و مخفیانه برای رسیدن به کربلا در روز اربعین حرکت می‌کردند و با وجود ممنوعیت زیارت اربعین به هر نحوی خود را به کربلا می‌رساندند. یکی از نشانه‌های مؤمن، زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین است، هر قدمی که به سمت حرم سیدالشهدا (ع) برداشته می‌شود، ثواب یک حج واجب و یک عمره در نامه اعمال مؤمن ثبت می‌شود، اما مؤمن اهمیت اربعین را از نظر اجتماعی نیز به دست می‌آورد. در دهه ۴۰، مقام معظم رهبری، پیش‌بینی می‌کردند که اربعین به جایگاه امروزی خود برسد و از تبدیل شدن آن به همایش جهانی تشیع سخن می‌گفتند، اربعین از ابعاد مختلفی از جمله بعد عرفانی و معنوی و بعد اجتماعی و سیاسی قابل توجه جریان عالمان دینی و شیعیان بوده است.

چرا امام حسین (ع) جنگید؟

خبرگزاری فارس در گزارشی نوشت: شهید ردانی‌پور در سوم مرداد ماه سال ۱۳۶۱ در پایگاه شهید مدنی هنگام عملیات رمضان گفت: امام حسین (ع) با ۷۲ نفر به خاطر دفاع از اسلام و ایده و عقیده‌اش در مقابل ۳۰ هزار نفر حداقل و ۱۲۰ هزار نفر ایستاد و جنگید و زیر بار ظلم و زور نرفت. امام ما این امام است و ما باید به او اقتدا کنیم. عملیات رمضان با رمز یا مهدی (عج)  ادرکنی در شرق بصره آغاز شد. این عملیات از ۲۲ تیرماه تا هفتم مرداد ماه سال ۱۳۶۱ به طول انجامید. هدف از عملیات رمضان حضور قوای نظامی ایران در پشت شط‌العرب و تسلط بر معابر وصولی بصره بود که با حضور سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی انجام شد. در این عملیات رزمندگان اسلام در ۱۳۳ گردان پیاده؛ ۲۰ گردان زرهی، ۱۱ گردان مکانیزه و ۱۰ گردان توپخانه حضور داشتند. تصرف ۴۰ کیلومتر مربع از خاک دشمن حاصل این عملیات بود که دشمن بیش از ۶۴۰۰ کشته و زخمی و ۱۳۱۵ اسیر داشت. در ضمن ۴ لشکر و ۳ تیپ زرهی دشمن بین ۲۰ تا ۶۰ درصد منهدم شد و ۹ تیپ پیاده دشمن بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت و تلفات را متحمل شد.  

شهرری میزبان جاماندگان اربعین حسینی

روزنامه رسالت در گزارشی نوشت: مراسم پیاده روی جاماندگان اربعین حسینی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به شکل محدود در کربلای ایران آغاز شد. مراسم پیاده روی جاماندگان اربعین ۱۴۰۰ از صبح امروز در تهران آغاز شده و عاشقان اباعبدالله الحسین(ع) به طور خودجوش از نقاط مختلف تهران تا حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) پیاده‌روی می‌کنند. همه ساله تعداد زیادی از دلدادگان و عاشقان اهل بیت علیهم السلام که به هر دلیلی نمی‌توانند خود را به همایش بزرگ پیاده‌روی اربعین حسینی در کربلای معلا برسانند، خود را به کربلای ایران رسانده و با پیاده‌روی در مسیر ۱۷ کیلومتری میدان امام حسین(ع) تهران تا حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) در شهرری به اقامه عزا می‌پردازند. سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا این مراسم معنوی برگزار نشد و امسال نیز مراسم پیاده روی جاماندگان اربعین با تدابیر لازم و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به طور محدود از صبح امروز برگزار می‌شود.

میزبانی بقاع متبرکه از زائران

 خبرگزاری فارس به گفت وگو با سید محمد سیدی رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان ری پرداخت و آورد: بقاع متبرکه در شهرستان ری در طول ماه‌های محرم و صفر با برگزاری برنامه‌های مختلف مذهبی میزبان عاشقان اهل بیت علیهم السلام بودند. به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینی نیز برنامه‌های سخنرانی و مداحی تدارک دیده شده و بر این اساس ۱۷ امامزاده در سطح شهرستان میزبان علاقه مندان هستند همچنین ۱۷ موکب رفاهی و فرهنگی نیز دایر شده است. رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان ری با اشاره به توزیع بسته‌های معیشتی در این ایام گفت: طی حدود ۹ ماه گذشته بیش از ۱۷ هزار و پانصد بسته معیشتی شامل مواد غذایی، بهداشتی و تحصیلی تهیه و بین نیازمندان توزیع شده است. برپایی موکب‌های تست پی. سی. آر و واکسن در مسیر پیاده‌روی مهرداد سلامی مسئول بهداشت محیط اداره بهداشت شهرستان ری با بیان اینکه تمام مراکز واکسیناسیون در روز اربعین فعال هستند، گفت: در مسیر پیاده روی اربعین در شهرری موکب‌های سلامت برپا شده و ۲۰ پایگاه انجام تست پی. سی. آر و تزریق واکسن کووید ۱۹ نیز به زائران خدمات ارائه می‌دهند. زائران عزیز در مسیر پیاده روی با رعایت بهداشت فردی، فاصله گذاری، استفاده از ماسک، خودداری از تجمع، عدم استفاده از مواد غذایی غیربهداشتی، استفاده از مهر و سجاده شخصی به سلامت خود و سایر شهروندان کمک کنند.

مبنای برگزاری مراسم و عزاداری ها پروتکل های مصوب ایام ماه محرم است

خبرگزاری جام جم به بازتاب سخنان حسین ذوالفقاری معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور و رییس کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی مدیریت بیماری کرونا پرداخت و آورد: دغدغه مجموعه ارکان تصمیم گیر بر این است که دچار پیک بعدی بیماری در کشور نشویم. بایستی همین روند مدیریت بیماری با دو مؤلفه رعایت حداکثری پروتکل های بهداشتی و همراهی مردم در مساله واکسیناسیون تا مهار کامل این بیماری تداوم داشته باشد. باید با روش های اقناعی این موضوع در سطح جامعه تبیین شود که افزایش سفر و مسافرت ها باعث گسترش بیماری می شود و برای همین با توجه به روند مناسب مدیریت بیماری کرونا در کشور، نباید تعطیلات پیش رو به محلی برای افزایش بیماری در کشور تبدیل شود. باید با همان خط رنگ بندی شهرها که سفر به شهرهای قرمز و نارنجی ممنوع است؛ اجازه ورود مسافرین به شهرهای قرمز و نارنجی داده نشود. مبنای برگزاری مراسم و عزاداری ها پروتکل های مصوب ایام ماه محرم است و در این خصوص ستادهای استانی مدیریت بیماری کرونا در چارچوب همان پروتکل ها نسبت به مدیریت بیماری اهتمام داشته باشند.

مرزهای مهران و شلمچه برای بازگشت زائران باز می‌شود

خبرگزاری ایمنا به بازتاب سخنان احمد وحیدی پرداخت و آورد: مرزهای زمینی مهران و شلمچه برای بازگشت زائران اربعین حسینی باز خواهد بود و زائران می‌توانند برای بازگشت به کشور از طریق زمینی اقدام کنند. با توجه به شیوع کرونا در عراق، مسئولان این کشور از پذیرش زائر خارجی در ایام اربعین عذرخواهی کردند. برابر آخرین توافقی که با کشور عراق صورت گرفت، اعلام شد که ۶۰ هزار زائر عتبات عالیات از طریق مرز هوایی با شرط تزریق دو دُز واکسن را می‌پذیرد. با همکاری و هماهنگی وزارت راه، سازمان هواپیمایی و خطوط پرواز موفق به ساماندهی حدود ۸۰ پرواز از ۱۸ فرودگاه کشور شدیم که با توجه به بزرگی و گستردگی کار تأخیرها و گلایه‌هایی هم به وجود می‌آمد. با تلاش‌های وزارت امورخارجه، ستاد اربعین و سفارت ایران در عراق مشکل زائرانی که روادید نداشتند و از هواپیمایی العراقیه بلیت تهیه کرده بودند حل شد. مرزهای زمینی مهران و شلمچه برای بازگشت زائران اربعین حسینی باز خواهد بود و زائران می‌توانند برای بازگشت به کشور از طریق زمینی اقدام کنند، همچنین مرزهای زمینی تست PCR از زائران اربعین گرفته می‌شود. هیچ یک از هموطنان به سمت مرزهای زمینی با عراق حرکت نکنند.

رسانه‌های اصلاح‌طلب

ورود مجلس به نحوه اعزام زائران اربعین

خبرگزاری ایسنا به گفت وگو با حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیات رییسه مجلس پرداخت و آورد: مجلس نحوه اعزام زائران امام حسین(ع) در روز اربعین را مورد بررسی قرار خواهد داد، چرا که اقدامات انجام شده باعث دلخوری آنها شده است. اخیرا تذکری به وزیر کشور درباره‌ی نحوه اعزام زائران عتبات عالیات برای شرکت در پیاده روی اربعین دادم، مبنی بر این که ناهماهنگی‌های بسیار جدی در تصمیم گیری و نحوه اعزام وجود دارد. ناهماهنگی‌ها درباره باز شدن مرزهای زمینی مشاهده شد و یا اینکه اعلام شد صرفا سفر با هواپیما صورت می‌گیرد، اقداماتی که به نظر عادی نیست و یک نوع کم توجهی و بی مدیریتی وجود دارد و باعث دلخوری زائران امام حسین در روز اربعین شد. این عضو هیات رئیسه مجلس گفت که قطعا مجلس به این موضوع ورود کرده و نقش نظارتی خود را ایفا می‌کند. هفته آینده هم در جلسات کمیسیون‌های تخصصی این موضوع مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ نمایندگان حساسیت خاصی در این باره دارند.

همه ما دلتنگ شمردن ۱۴۵۲عمود بین نجف و کربلا هستیم

خبرگزاری ایسنا به بازتاب سخنان محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی پرداخت و آورد: دلهای همۀ عاشقان امروز در کربلاست؛ همۀ ما دلتنگ شمردن ۱۴۵۲ عمود بین نجف و کربلا هستیم و خاطرات موکب‌ها و مهمان نوازی بی نظیر عاشقان امام حسین (علیه السلام) از ذهنمان بیرون نمی‌رود. در حق همدیگر دعا کنیم که بار دیگر توفیق شرکت در راهپیمایی عظیم اربعین و زیارت مضجع نورانی امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) نصیبمان شود و بار دیگر روز اربعین در بین الحرمین باشیم. فرا رسیدن اربعین حسینی را به تمامی شیعیان و محبین آن حضرت تسلیت و تعزیت می‌گویم.» در انتهای این پست توضیح داده شده که «عکس  به روز اربعین پنج سال پیش در شهر کربلا مربوط است.»

مسافر کربلا در اربعین حسینی روی صحنه می‌رود

خبرگزاری ایلنا در گزارشی نوشت: مسافر کربلا عنوان نمایشی است به نویسندگی و کارگردانی مهتاب عسکری که امروز دوشنبه ۵ مهر ماه مصادف با اربعین حسینی در مجموعه فرهنگی آسمان فرهنگستان هنر از ساعت ۱۶ تا ۱۹ روی صحنه می‌رود. در یادداشت کارگردان آمده است: هر چه زمان می‌گذرد نام و نشان‌های حادثه عاشورا تجلی تازه‌ای پیدا می‌کنند. گویی زمان صیقل می‌دهد این صحنه زیبا و  بزرگترین نمایش تاریخ را. امروز اربعین امروز معنای دیگری می‌دهد. اربعین یعنی حضور. قیام پابرهنگان و ستم دیدگان. همچون قیامت. قیام و حرکت به سمت بیابان. بیابانی که فقط بیابان نیست. محراب است برای جنگ و رزم با شیطان. میعادگاه وصل و عروج است به آسمان. نشان مقاومت و ایستادگی و حیات دوباره. حیات جاویدان  برای آنها که تشنه مانایی‌اند. نمایش فوج فوج آدم‌ها برای پاسخ به ندایی که تاریخ را، انسان را و  وجدانهای بیدار را تکان داد و به سرچشمه حیات کشاند. برای سوار شدن به سفینه‌ای که مقصدش آسمان است. و در این نمایش عظیم خوشا به حال آنها که رفتند و خوشا به حال آنها که درنگ نکردند و خوشا به حال آنها که صحنه بیابان را با حضورشان رنگارنگ کردند.

خبرگزاری ایسنا به گفت وگو با طاهر درودی معاون مرکز پزشکی حج و زیارت و مدیر عملیات پزشکی جمعیت هلال احمر پرداخت و آورد: طبق برنامه‌ریزی که انجام شده بود، حدود ۱۸۵ نفر از نیروهای بهداشتی و درمانی و پشتیبانی را در دو درمانگاه نجف و کربلا مستقر کردیم. ارائه خدمات به زائران از چند روز گذشته شروع شده است. روزهای اول خلوت‌تر بود. زیرا زائران ایرانی هنوز نرسیده بودند و اکنون هم با توجه به افزایش زائران ایرانی، افزایش ارائه خدمات را در درمانگاه‌های نجف و کربلا داریم. وی با بیان اینکه در مجموع وضعیت خوب و قابل قبول است، گفت: خدا را شکر تاکنون در بین زائرانی که مراجعه کرده‌اند،  مورد مثبت قطعی شده کرونا را نداشتیم. چند مورد مشکوک بوده که پیشنهاد شده برای بررسی بیشتر آزمایشات تکمیلی برایشان انجام شود. همکاران ما در درمانگاه‌های نجف و کربلا به محض مشکوک شدن به کسی در زمینه ابتلا به کرونا، بلافاصله با رپید تست‌هایی که در اختیار دارند، تست اولیه را انجام می‌دهند و در صورتی که رپید تست مثبت باشد یا مشکوک به مثبت بودن باشیم، هماهنگی لازم را با بیمارستان‌های عراقی انجام دادیم تا در صورت نیاز به انجام تست PCR برای افراد مشکوک با ما همکاری کنند و ان‌شاءالله از آنها کمک می‌گیریم و فرد برای انجام تست PCR به بیمارستان‌های عراق معرفی می‌شود.