سکته گرما؛ عارضه ای که در اثر گرمازدگی شدید بروز می کند، باعث آسیب به مغز و سایر اندام های داخلی می شود. اگرچه این عارضه بیشتر افراد بالای ۵۰ سال را درگیر می کند اما در افراد جوان نیز رایج است.

این عارضه بیشتر به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای گرم و معمولا در ترکیب با کم آبی بدن رخ می دهد. تعریف پزشکی گرما زدگی شدید یا سکته گرما این است که درجه حرارت مرکزی بدن بیش از ۱۰۵ درجه فارنهایت می شود. تهوع، تشنج، سردرگمی، گیجی و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری و یا کما از عوارض گرما زدگی شدید است.
دیگر نشانه ها عبارتند از سردرد، قرمزی و داغی پوست، ضعف یا گرفتگی عضلانی، ضربان قلب سریع یا ضعیف، تنفس تند و سطحی.
بهترین راه برای گرمازدگی بیش از حد تماس با اورژانس پزشکی است. در زمان انتظار برای فرارسیدن اورژانس، فرد گرما زده باید در یک محیط مطبوع و یا حداقل سایه دار قرار گیرد و لباس های غیر ضروری از او دور شود.

همچنین با رعایت نکات زیر می ‌توانید ‌از گرمازدگی پیشگیری کنید:

آب زیاد بنوشید: در آب و هوای گرم بدن بیشتر از حد عادی عرق می‌ کند و به این ترتیب آب بدن از دست می‌ رود. در یک روز معمول یک فرد ۵۸ کیلوگرمی باید هشت لیوان آب لیوان متوسط بنوشد. به عنوان یک قاعده کلی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن هر روز باید ۳۰ میلی‌ لیتر آب نوشید. اگر نمی‌ توانید مقدار زیادی آب بنوشید یک نوشابه غیرالکلی بدون گاز مثلا آب میوه جانشین مناسبی است. الکل دفع آب از بدن را تشدید می‌ کند؛ بنابراین نوشیدن مشروبات الکلی در آب و هوای گرم ممکن است کم آبی بدن را تشدید کند.

غذاهای مصرفی را تغییر دهید: در آب و هوای گرم باید به این نکته دقت داشته باشید که از غذاهای سنگین و داغ اجتناب کنید.

خود را از آفتاب دور نگه دارید: بهترین کار در یک روز سوزان ماندن در سایه است. اگر می ‌خواهید حمام آفتاب بگیرید و برنزه شوید سعی کنید که مدت آن هرچه کوتاهتر باشد و از کرم ضدافتابی که فاکتور محافظت در برابر آفتاب آن دست کم ۱۵ باشد استفاده کنید. اگر احساس ناخوشی و ضعف به شما دست داد فورا از مقابل نور مستقیم خورشید دور شوید. نور خورشید بین ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعدازظهر بیشترین خطر را دارد.

منطقی ورزش کنید: در ساعات بسیار گرم روز از ورزش شدید خودداری کنید. در عوض پیش از طلوع آفتاب یا پس از غروب آن به دویدن نرم بپردازید. اگر احساس نفس‌تنگی یا تپش قلب می‌ کنید، ورزش را متوقف کنید و سعی کنید بدنتان را را مثلا با گرفتن دوش آب سرد خنک کنید. اگر چشم هایتان سیاهی می ‌رود یا دارید بی حال می‌ شوید استراحت کنید.
بدن تان را خنک نگاه دارید: لباس‌ های سبک و گشاد مثلا از جنس کتان بپوشید تا عرقتان به راحتی تبخیر شود. لباس های تیره و سنگین گرما را جذب می ‌کنند، اما به یاد داشته باشید که برخی پارچه‌ های نازک حفاظ کافی در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید ایجاد نمی‌ کنند. همچنین استفاده از کلاه‌ های لبه دار ترجیحا منفذدار ایده‌ خوبی است. از عینک آفتابی برای محافظت از چشمها استفاده کنید.

به تهویه محل سکونت توجه کنید: در طول شب و روز پنجره‌ خانه را باز نگه دارید و از هواکش استفاده کنید. این امر به خصوص در شب که بدن گرمایش را از دست می دهد ‌اهمیت دارد.

به سفرهای غیر ضروری نروید: از رفتن به جاهایی که سایبان ندارد و تهویه آن خوب نیست خودداری کنید. اگر چاره ‌ای جز سفر در هوای گرم ندارید همراه خود یک بطری آب داشته باشید.

از افراد آسیب پذیر مراقبت کنید: افرادی که بیش از همه به گرمای هوا و نور تند آفتاب حساسند، شامل کودکان زیر چهارسال و افراد بالای ۶۵ سال که بدنشان با سرعت بسیار کمتری با تغییر درجه حرارت تطبیق می‌ کند، افراد چاق که بدنشان حرارت را در خود نگه می ‌دارد و بیماران هستند. نوزادان به خصوص به گرمای محیط حساسند زیرا غدد عرق هنوز در آنها به طور کامل شد نکرده است. بنابراین هیچگاه در هوای گرم لباس‌ های سنگین به آنها نپوشانید؛ در عین حال مراقب باشید که در معرض نور مستقیم خورشید هم نباشند.