کارشناسان به خانواده‌ها توصیه می‌کنند که خود و کودکانشان را سرزنش نکنند و کودکان خود را برای یک سبک زندگی سالم و تصمیم‌های خوب تشویق کنند. تعامل با کودکان و گفتن بایدها و نبایدها به آن‌ها همیشه دشوار است چه رسد به اینکه وسط یک بیماری همه‌گیر وحشتناک مانند کرونا هم باشیم و مسئله بر سر بالا رفتن وزن کودکان هم باشد. وزن با تصوری که از خودمان داریم ارتباط مستقیم دارد. وزن بالا می‌تواند کودکان را در معرض برچسب‌های دیگران قرار دهد. خیلی از افراد لحظه‌ای که پزشک به آن‌ها گفته است که فرزندتان اضافه وزن ندارند را به عنوان یک لحظۀ بسیار شادی‌آور توصیف می‌کنند.

سرزنش و تنبیه ممنوع!

بروز همه‌گیری نگرانی‌های زیادی را در مورد افزایش وزن کودکان ایجاد کرده است؛ نرفتن به مدرسه، در خانه ماندن و ورزش نکردن عواملی هستند که افزایش وزن کودکان را تشدید کرده‌ است. همچنین مشکلات اقتصادی و رکود و تورم روی انتخاب مواد غذایی سالم و مفید اثرگذار است و همین مسائل می‌تواند به یک رژیم غذایی ناسالم و چاق کننده منجر شود. کودکان در این دوران اوقات بسیار دشواری را می‌گذرانند، ناامنی غذایی افزایش داشته است، خیلی از افراد بیکار شده‌اند و به همین ترتیب خیلی از بچه‌ها ممکن است وعده‌های غذایی سالمی نداشته باشند. تحقیقات نشان می‌دهند که حتی در دوران قبل از کرونا هم در زمانی که استرس‌ها و فشارها افزایش پیدا می‌کرد، تغذیه سالم و فعالیت‌ها آسیب می‌دید. حالا که درگیر بیماری همه‌گیر شده‌ایم بی‌تحرکی افزایش پیدا کرده و میزان ماندن پای گوشی و کامپیوتر همس به طرز چشم‌گیری افزایش یافته است پس بروز نگرانی از افزایش وزن چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.

اما مسئله اینجا است که این‌ها را چگونه باید با کودکان در میان گذاشت؟ یافتن زبان مناسب برای صحبت با کودکان در این زمینه مسئله‌ای دشوار است. برای این کار علاوه بر یافتن زبان مناسب برای حرف زدن با کودکان باید به والدین هم آموزش داد که اضطراب‌های خودشان را به بچه‌ها منتقل نکنند و به کودکان امید و انگیزه بدهند. والدین باید بدانند که سرزنش کردن کودکان بابت افزایش وزن و رفتارهای ناسالم نه‌تنها دستاوردی ندارد، بلکه شرایط روانی کودک را نیز به هم می‌ریزد. به جای تنبیه و سرزنش باید شیوه‌های تشویق کردن را یاد بگیریم و با پاداش دادن به رفتارهای درست کودکان را تشویق کنیم.

تغییر عادت‌ها، مشارکت و تشویق

برای این کارها باید فهرستی از کارهایی که باید انجام دهیم تهیه کنیم، بهتر است وعده‌های غذایی را در خانه آماده و مصرف و از غذاهای بیرون کمتر استفاده کنیم؛ چراکه در بسیاری از اوقات تمرکز بر طعم غذا باعث می‌شود که شیوۀ پخت آن ناسالم شود. همچنین برنامه‌ای روزانه برای ورزش، پیاده‌روی و فعالیت بدنی داشته باشید. روی رفتارها تمرکز کنید نه روی وزن کودک، راجع به چاقی و وزن کودک لازم نیست با او کلنجار بروید، کاری که باید بکنید این است که برنامه‌ریزی دقیقی برای رژیم‌های غذایی و تحرک بدنی داشته باشید و آن را به همراه تشویق با فرزندتان پیش ببرید.

به عقیده دکتر پرین متخصص اطفال و مدیر مرکز تحقیقات چاقی «دوک» واقع در کرولینای شمالی، والدین باید تمام تلاش خود را برای تهیه غذای خانگی برای کودکان به کار گیرند. در کنار آن انجام فعالیت‌های بدنی باید جز برنامه روزانه بچه‌ها باشد. والدین باید تلاش کنند تا پیشنهادهای جالبی برای متقاعد کردن کودکان در خوردن غذای خانگی داشته باشند. مثلاً بچه‌ها در در فرایند درست کردن غذا درگیر کنند تا آن‌ها انگیزه بیشتری برای خوردن غذا پیدا کنند.

به عقیده این متخصص اطفال مثل تلاش والدین باید در راستای جا انداختن عادت‌های سالم برای بچه‌ها باشد، نه وزن‌ آن‌ها. مهم این است که خانواده‌ها به بهترین شکل غذا بخورند ینی در وعده غذایی آن‌ها غلات کامل، پروتئین‌ها، میوه‌ها، سبزیجات، آب آشامیدنی وجود داشته باشد و این مواد جایگزین فست‌فود یا نوشیدنی‌های شیرین شده با قند شود. و البته در کنار این موارد فعالیت و تحرک بسیار مهم است.

از جمله سخت‌ترین درس‌های این سال کرونایی عدم اختلاف درباره اصول سلامتی است. زیرا ما شاهد مرگ‌ومیر و بیماری‌های بالاتر در جوامع با تغذیه ضعیف‌تر بوده‌ایم. در اینجا از نظر برابری سلامت موضوعات زیادی برای حل و فصل وجود دارد، اما برای کودکانی که در جمعیت‌های در معرض خطر رشد می‌کنند، چاقی کودکان یکی دیگر از اختلافات جدی بهداشتی است. در این میان چاقی و خطر ابتلا به کرونا رابطه مستقیم دارند چرا که دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که بیماری کووید-۱۹ در افراد با اضافه وزن بالا کشنده‌تر است.

این اختلافات نیاز به اصلاحات پیچیده سیستمی دارد - از دسترسی به غذای سالم ، مکان‌های امن برای فعالیت در فضای باز ، بهبود خدمات بهداشت روان و سایر حمایت‌هایی که می توانند استرس را بر خانواده ها کاهش دهند. در حالی که ، چیزی که اغلب نسیب والدین و فرزندان می‌شود، سرزنش و گلایه است.

به نظر دکتر هاسینک، متخصص اطفال که در زمینه چاقی کودکان تحقیق می‌کند، چاقی بیمارگونه خطر ابتلا به عفونت شدید کووید-۱۹ را به همراه دارد. به همین خاطر باید جاقی را جدی گرفت البته باید مطمئن شوید که با چاقی شدید همچون یک بیماری باید رفتار کرده و کودک را بابت آن ملامت نکنید. هیچ کس فردی را به خاطر داشتن بیماری آسم ملامت نمی‌کند به همین خاطر باید توجه کنید که چاقی هم مثل بسیاری از بیماری‌های دیگر می‌تواند یک بیماری باشد و ملامت بیمار هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. بسیاری از خانواده‌ها علی‌رغم ترسی که از بیماری کووید-۱۹ دارند هم توانسته‌اند با فعالیت‌های بدنی و رژیم غذایی مناسب از ابتلا در امان باشند.

البته باید توجه داشت اضافه وزن فقط به رژیم غذایی و فعالیت بدنی مربوط نیست در بسیاری از اوقات با زمینه‌های ژنتیکی مواجه هستیم و به همین خاطر است که برای درمان چاقی بیمارگون باید تحت نظر پزشک قرار گرفت.

در این روزها که با خطر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ مواجه هستیم عدم امنیت غذایی و استرس بالا موجب شده است که بسیاری از افراد قید ورزش و فعالیت بدنی را بزنند چراکه شرایط روانی مناسبی برای این کار ندارند به همین خاطر علاوه بر خدمات پزشکی و حمایتی، لازم است به بهداشت روان افراد نیز توجه شود و خدمات بهداشت روان مناسبی در اختیار مردم قرار گیرد.

متخصصان تغذیه توصیه‌هایی برای این شرایط دارند: از خوردن فست فود پرهیز کنید، نوشیدنی‌های شیرین را از رژیم غذایی‌تان کنار بگذارید، ورزش کنید و برای شناخت موادی که ارزش غذایی دارند از متخصصان مشورت بگیرید. به همین خاطر لازم است که علاوه بر رژیم‌های غذایی فردی، رژیم‌های غذایی خانوادگی نیز داشته باشید تا بتوانید رفتارهای مرتبط با افزایش وزن را در کل خانواده کنترل کنید چراکه این روزها که بسیاری از افراد غالباً در خانه هستند و در این شرایط که مدرسه‌ها هم تعطیل هستند کودکان بیشتر می‌خوابند، کمتر ورزش می‌کنند، به یخچال بیشتر سرک می‌کشند و این‌ها همه یعنی بالا رفتن وزن. برای مواجهه با این مسئله باید برنامه‌های منظم خانوادگی داشت. برای مثال در این شرایط ضروری است که میان‌وعده‌های ناسالم را از رژیم غذایی کنار بگذارید نه فقط برای کودکان بلکه برای همه اعضای خانواده.

منبع: The New York Times