فرشته جهانی
  «روایت کرونا به قلم خبرنگاران» حاصل تلاش‌ها و نوشته‌های صاحبان قلم روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های داخلی است که در ۱۴۰۰ خورشیدی منتشر شد. این کتاب روایت قصه‌ها و غصه‌های بحران کرونا و داستان مردان و زنان و نوجوانانی است که درگیر این بیماری شوم شده‌اند.

تا پیش از ظهور پدیده شوم همه‌گیری کرونا، شاید شخصی باور نمی‌کرد که روزی بحرانی دردناک به وسعت جغرافیای جهان و فاجعه‌ای عمیق تا پای جان بشریت، چون گردابی چنین هایل، آدمیان را احاط کند. از آنچه در این بحران گذشت و می‌گذرد نمی توان و نباید به سادگی عبور کرد. باید ثبت شود که آنچه بر این مردمان رفته و می‌رود. باید نوشته شود هر آنچه در حال رخ دادن است باید به تصویر کشیده شود تا در حافظه این دیار ماندگار شود و مرجعی گرانسنگ برای آیندگان باشد. کرونا روایت شرح همدلی مردمانی است که به پشتیبانی سربازان خود در خط مقدم، همت گماردند و نذر جان و مال و وقت کردند، تصویر حماسه آفرینی و جان فشانی مدافعان سلامت که هفته ها و بلکه ماه‌ها از رفتن به خانه و بودن در کنار خانواده‌ها محروم شدند.کرونا روایت؛ شما همراهان همیشگی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در رسانه‌هاست. روایت وصف ناشدنی شما همراهان صمیمی در این دوران دشوار که پابه پای مدافعان سلامت در این نبرد نابرابر پای در میدان گذاردید تا تلخ و شیرین را روایت کند. این بخشی از نوشته‌های سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت دوازدهم در دیباچه این کتاب بود.

روایت کرونا(گزارش‌های ماندگار کرونا با قلم خبرنگاران) در ۳۵ عنوان توسط محمد رضازاده؛ به اهتمام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گردآوری شده است و انتشارات موسسه فرهنگی انتشاراتی زلال آن را منتشر و روانه بازار کتاب کرد. در ادامه به مهمترین محورهای این کتاب که حاصل قلم شیوا و بیان زیبا خبرنگارانی است که پابه پای مدافعان سلامت تلاش کردند.  

عنوان نخست این اثر با عنوان «روایت متفاوت ترین هیات شب قدر در بیمارستان سانتر کرونا» به قلم عطیه اکبری از خبرگزاری فارس نوشته شد. در بخشی از این گزارش از قول یک پرستار آمده است: شرایط بیمارستان اصلا خوب نبود و من نمی توانستم شیفت را ترک کنم. چهره تک به تک بیماران بدحالی که جان شان به مو بند بود از جلوی چشمم می‌گذشت. انتخاب سخت بود، ترک خدمت در بحرانی ترین شرایط و ماندن کنار دختری که جانت به جانش بند است. بین مادری کردن برای جگر گوشه ات آن هم وقتی پای مرگ و زندگی‌اش در میان است و پناه بیماران بی پناه کرونایی شدن، دومی را انتخاب کردن کار سختی است. (۱)

خبرگزاری فارس چهار گزارش دیگر با عناوین مادر چه در شوش، چه فرمانیه(نعیمه جاویدی)، گفت وگو با غساله اموات کرونایی که از ترس جنازه مادرش را ندیده بود(محمد رضازاده)، بچه‌های خانم ژنرال(حنان سالمی) و شوکت و جلال «آموزش» در روزهای تلخ کرونایی(مریم عابدینی) در این مجموعه منتشر کرده است.

ایستگاه پایانی زندگی کرونایی

روزنامه جام جم از دیگر رسانه‌هایی است که چهار گزارش در خصوص فراز و فرودهای این بیماری منحوس در این کتاب منتشر کرده است. نرگس خانعلی زاده در تیتری با عنوان «ته دنیا آنجا بود» نوشت: هیچ روزی به اندازه نهم مهرماه خشمم نسبت به این ویروسی که مثل دومینو در حال ریزش همه چیز و همه کس بود. فوران نکرده بود. ته دنیا برای من کهریزک بود؛ در یکی از آسایشگاه های دلگیر سرای سالمندانش در روزهای فوت سردبیرمان فکر می کردم، چقدر از کرونا از اوضاعی که برایمان درست کرده است و از مخمصه ای که  به معنای واقعی در آن گیر افتاده ایم، متنفرم. وقتی در اولین روزهای پاییز کرونازده و به مناسبت روز سالمند، دوتا دوتا ماسک زدیم و گان‌های سراسر سفید یک بار مصرف به تن کردیم و دنباله راه یکی از مسوولان بخش را گرفتیم و به اولین آسایشگاه سفیر رنگ از نظر کرونا رسیدیم. آنجا که وقت برگشت، همه چیز برایم تیره شده بود. آنجا که در بین همه از دست دادن ها، ته دنیای روزهای کرونایی خبری ام بود. (۲) از دیگر عناوین گزارش‌های روزنامه جام جم می توان به سه خرده روایت کرونایی(مریم خباز)، هرج و مرج بیمارستانی و مردمی(لیلا شوقی) و خط مقدم مبارزه با کرونای انگلیسی در ایران(حامد هادیان) اشاره کرد.

«مدافعان پشت خط» عنوان گزارش خبرگزاری ایرنا است که به قلم افشین شاعری نوشته شده است. خبرنگاران از اول اسفند ۱۳۹۸ که وزارت بهداشت ورود ویروس را به کشور اعلام کرد، بلکه حداقل از چند ماه قبل از آن و شروع و زمزمه های این ویروس قاتل در ووهان چین، پا به کار بودند، نه فقط درباره ویروس، شیوه های انتقال، علایم بیماری و عوارض و خطرات آن روشنگری کردند، بلکه مانند دروازه‌بانان بیدار این جنگ نابرابر، هر روز وضعیت این بیماری را در دنیا و البته دروازه های ایران رصد می کردند تا با شناسایی اولین مورد آن مردم را هوشیار کنند. سلاح خبرنگاران پرسش است؛ پرسش از اینکه ویروس کرونا چیست؟ منشا آن کجاست؟ چگونه منتقل می شود؟ برای پیشگیری از ورود ویروس به کشور چه اقداماتی شده است و... و ده‌ها و صدها پرسش دیگر که خبرنگاران، روزانه و مدام از مسوولان، کارشناسان و صاحبنظران می‌پرسند تا پاسخ آن را به گوش مردم برسانند و روشنگری کنند.(۳)

خبرگزاری های مهر، تسنیم، برنا، دانا، آنا، ایسنا، ایلنا، خبرآنلاین، رادیو سلامت، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرنگار حوزه سلامت قم و خبرگزاری صدا و سیما از دیگر رسانه‌هایی بودند که نویسندگان آنها مقالات و گزارش‌های متعددی در خصوص رخدادهای این بیماری در کشور نوشته اند. در ادامه تنها به عناوین و نویسندگان آنها می پردازیم: تجربیات آمار و مدیریت کرونا در ایران(محمد آزاد)، روزی چند بار کرونا می گیرم(محمد باقرزاده)، کرونا چه رنگی است(سیمین برادران)، کرونا از اینجا شروع شد!(سید مهدی حسینی)، در جستجوی امید میان بخش های کووید(پریسا حیدری)، اشک ها و لبخندها(فاطمه میرزا جعفری) و یک قدم مانده به منزل آخر و اینجا زمان منتظر هیچ کس نمی ماند(امیر حسین طالبی) اشاره کرد.

روزنامه نگاری روزهای سیاه

علاوه بر نوشته های روزنامه جام جم که در بالا بدان اشاره شد، روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «روزنامه نگاری روزهای سیاه؛ چه دردها که دیدم، چه اشک ها» نوشته فریبا خان احمدی که خود شاهد مرگ بیماران کرونایی بود، نوشت: شاید یکی از نخستین بیننده ها و روایتگرها بودم که دومین روز اسفندماه، قربانیان ویروس را روی تخت بخش عفونی یافت آباد و مسیح دانشوری می دیدم، آنها در تقلا بودند به زندگی بازگردند. من شاهد جنگ نابرابری بودم که گویی گاهی فرار از آن ناممکن بود. در بخشی از کتاب روایت کرونا آمده است: چشمانم می دیدند، آدم ها خاموش فریاد می زنند و تسلیم هیاهویی بی هیجان می شوند. آن روزها شاید همان قیامت وعده داده شده بود. آدم ها از هم گریزان بودند، حتی از من که برای ضبط و ثبت و روایت قربانیان رفته بودم.آدم ها از من می ترسیدند، گمان می کردند من هم به تسخیر ویروس غریبه درآمده ام...» علاوه بر روزنامه ایران، روزنامه شرق، همشهری و کیهان مقاله هایی با عناوین روزی چندبار کرونا می گیرم به قلم محمد باقرزاده، کووایران؛ تزریق امید نوشته حمید رضا بوجاریان و یادداشت های روزانه یک دختر خبرنگار از پنجره قرنطینه نوشته گالیا توانگر در این کتاب منتشر کرده‌اند که کرونا را از زاویه‌ای دیگر نگاه کرده اند.

کتاب روایت کرونا (گزارش‌های ماندگار کرونا با قلم خبرنگاران) یکی از نخستین مجموعه هایی است که به قلم خبرنگاران داخلی نوشته شد. این کتاب که حاصل داده ها و شنیده های این جهادگران است، سرشار از نکته های آموزنده و تجربه است که در ۳۵ مبحث گردآوری شده است. نویسندگان در این اثر از زوایای مختلف به موضوع ویروس کرونا و تأثیر آن بر جامعه و نقش جهادگران در میدان مبارزه پرداخته اند.

منابع:

۱- روایت کرونا (گزارش‌های ماندگار کرونا با قلم خبرنگاران)، گردآورنده محمد رضازاده، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی انتشاراتی زلال، ۱۴۰۰، ص۱۶ .

۲- همان، ص ۱۲۰

۳- همان، ص ۲۰۶

۴- همان، ص۱۱۱