با اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت در حال حاضر ویروس آنفلوآنزا در کشور ، منطقه، اروپا و بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد و ظرف دو سه هفته آینده نیز به شدت ادامه خواهد داشت و موارد ابتلا به ویروس آنفلوآنزای فصلی در اکثر استان‌های کشور، گزارش شده است. 

امسال دو نوع ویروس آنفلوآنزا شامل H1N1 و H3N2 در مناطق مختلف جهان و ایران مشاهده شده و موارد ابتلا به ویروس H1N1 خیلی بیشتر از نوع دیگر ویروس بوده و این ویروس، بیماری شدیدتری را ایجاد می‌کند. همچنین امسال سه هفته زودتر از سال گذشته، فعالیت ویروس آنفلوانزا آغاز شده و وقتی ویروسی زودتر فعالیت کند می‌تواند مناطق جغرافیایی و تعداد مبتلایان بیشتری را در برگیرد.
در حال حاضر در اوج فعالیت ویروس آنفلوآنزای فصلی در کشور هستیم. به همین دلیل مطالب زیر در خصوص بیماری آنفلوآنزا در جهت اطلاع و آگاهی رسانی به هم استانی های عزیز و مردم شریف استان تهیه گردیده و ارایه می گردد:

*مقدمه

کلمه آنفلوانزا از زبان ایتالیایی در قرن پانزدهم به معنای ”تأثیر ستارگان“ گرفته شده است. در طی قرن بیستم سه پاندمی بزرگ و یک شبه پاندمی روی داده است. آنفلوانزا بیماری ویروسی حاد دستگاه تنفسی است که با تب، سردرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه تظاهر می کند. سرفه اغلب شدید و برای مدتی ادامه می یابد ولی سایر نشانه های بیماری بعد از 2 تا 7 روز خود به خود بهبودی پیدا می کند.

*بیماری آنفلوانزا

شناسایی بیماری معمولاً براساس مشخصات اپیدمیولوژیک آن صورت گرفته و موارد تک گیر آن را فقط با کمک روشهای آزمایشگاهی می توان تشخیص داد. آنفلوانزا در افراد مختلف ممکن است از سایر بیماریهای ویروسی دستگاه تنفس قابل تشخیص نباشد. اشکال بالینی بیماری متفاوت بوده و ممکن است نشانه هایی مثل سرماخوردگی، برونشیت، پنومونی ویروسی و بیماری های حاد غیرقابل افتراق دستگاه تنفسی را نشان دهد. اختلالات دستگاه گوارش (تهوع، استفراغ و اسهال) نیز بروز می کند و در کودکان ممکن است نشانه های گوارشی علامت غالب باشد. در همه گیری آنفلوانزا با سوش های ویروس (H1N1 ) Aو B در حدود 25 درصد کودکان در مدرسه ها مبتلا به عوارض گوارشی شده اند. اهمیت آنفلوانزا در سرعت انتشار همه گیری ها، وسعت و تعداد مبتلایان و شدت عوارض آن، به خصوص ذات الریه ویروسی و باکتریایی می باشد. در همه گیری های بزرگ شکل شدید یا کشنده بیماری بیشتر نزد سالمندان و افرادی که به دلیل عوارض مزمن قلبی، ریوی، کلیوی، بیماریهای متابولیک، کم خونی و یا نارسایی ایمنی ناتوان شده اند مشاهده می شود.

آنفلوانزا بیماری ویروسی حاد دستگاه تنفسی است که با تب، سردرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه تظاهر میکند. سرفه اغلب شدید و برای مدتی ادامه می یابد ولی سایر نشانه های بیماری بعد از 2 تا 7 روز خود به خود بهبودی پیدا می کند. ویروس را قبل از شروع علایم بیماری (24 ساعت قبل) در ترشحات دستگاه تنفسی فرد آلوده می توان شناسایی نمود. به طور معمول ویروس بعد از 5 تا 10 روز در ترشحات ویروسی فرد آلوده قابل گزارش نیست.

*روش انتقال:

مهمترین راه انتقال ویروس در محیط های بسته و پر جمعیت مثل اتوبوس از طریق هوا می باشد. از آنجا که ویروس آنفلوانزا ممکن است ساعت ها در شرایط سرد و رطوبت کم در محیط زنده بماند، انتقال ویروس از طریق ترشحات آلوده نیز می تواند صورت گیرد. دوره کمون بیماری کوتاه بوده و معمولاً بین 1 تا 3 روز است. دفع ویروس احتمالاً در بالغین بین 3 تا 5 روز بعد از بروز نشانه های بالینی بیماری و در کودکان تا 7 روز بعد از آن ادامه خواهد داشت.

*علائم بیماری آنفلوآنزا:

بسیاری از بیماران می توانند زمان شروع علائم را ذکر کنند. علائم عمومی غالب بوده و شامل تب، لرز، سردرد، درد عضلانی، بیحالی و بی اشتهایی می باشد. سرفه ، سوزش گلو، احساس کوفتگی ، آبریزش از بینی، اسهال و استفراغ (خصوصا در کودکان)و تنوع شدت علائم بالینی در این بیماران بسیار زیاد است و می تواند در افراد مختلف از علائم خیلی خفیف تا موارد شدید را ایجاد نماید. معمولاً درد عضلانی یا سردرد بیشترین علامت مشکل ساز است و شدت آن مرتبط با اوج تب است. درد عضلانی ممکن است در اندام ها و یا عضلات ناحیه پشت دیده شود. درد عضلات ساق پا ممکن است به طور واضحی وجود داشته باشد. درد مفاصل به طور شایع دیده می شود. درد شدید در عضلات چشم می تواند به وسیله نگاه کردن به اطراف تشدید شود. علائم چشمی دیگر شامل اشک ریزش و سوزش چشم است. علائم عمومی معمولاً به مدت 3 روز باقی می مانند.

تب یافته بالینی بسیار مهمی است، تب معمولاً به سرعت تا 8/37 الی40 درجه سانتیگراد بالا رفته و اغلب در شروع بیماری به 41 درجه سانتیگراد می رسد و همراه با افزایش علائم عمومی است. تب معمولاً مداوم بوده اما می تواند منقطع باشد (بخصوص اگر داروهای ضد تب تجویز شده باشد). در روز دوم یا سوم بیماری افزایش درجه حرارت معمولاً 5/0 تا 1 درجه کمتر از روز اول می گردد و علائم عمومی کاهش می یابد. عموماً دوره تب 3 روز است اما ممکن است 4 تا 8 روز طول بکشد. در تعداد اندکی از بیماران، پیک دوم تب در روز سوم یا چهارم اتفاق می افتد.

*افراد "در معرض خطر" بیماری آنفلوانزا شامل:

آنفلوانزا در گروه های خاصی از مردم می تواند مشکل ساز بوده و سلامت آنها را بـه طـور جدی به خطر بیندازد . از جمله گروه های در معرض خطر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مادران باردار ،کودکان زیر 5 سال،ساکنین آسایشگاه ها و کارکنان آن،بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن (ریوی از جمله آسم ، قلبی - عروقی بجز هایپرتانسیون، خونی ،کلیوی ،کبدی ، متابولیک از جمله دیابت ملیتوس)، بیماران مبتلا به بیماریهایی که سیستم تنفسی را مختل می نمایند از جمله بیماریهای احتقانی،صدمات نخاعی،اختلالات صرعی ،اختلالات عصبی عضلانی،•بیماران دارای نقص سیستم ایمنی،،بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند

*راه های پیشگیری از آنفلوآنزا:

تزریق واکسن در افراد در معرض خطر،•پوشاندن بینی و دهان فرد بیمار با یک دستمال در هنگام عطسه و سرفه،،معدوم کردن دستمال و انداختن آن در سطل زباله پس از استفاده،شستن دست ها با آب و صابـون به مدت40 ثانیه، خصوصا بعد از سرفه، عطسه یا قبل از خوردن غـذا،،پرهیز از تماس دست آلوده با چشم ها ، بینی و دهان،،پرهیز از تماس نزدیک با بیماران.

*درمان آنفلوآنزا:

باید توجه داشت مبتلایان به آنفلوآنزا باید به شدت از خوددرمانی پرهیز کنند.

1-اقدامات عمومی:
• مقدار زیادی مایع بنوشند ،به اندازه کافی استراحت کنند،غذای سالم بخورند،روشهای پیشگیری از انتقال بیماری را رعایت کنند ،کنترل درد در برخی از بیماران لازم است . در این موارد کودکان و نوجوانان مطلقا نباید از آسپرین استفاده کنند.

2-استفاده از داروهای ضد ویروس:
داروهای ضد ویروس جهت درمان آنفلوانزا با تجویز پزشک مورد استفاده می گیرد .

مواردی که نیاز به دارو درمانی دارد شامل:
پیشرفت سریع بیماری،بیماران بستری شده در بخش مراقبتهای ویژه،بیماران مبتلا به پنومونی ؛ COPD یا بیماران قلبی – ریوی و نارسایی مزمن کلیوی که نیـاز بـه بستری شدن در بیمارستان دارند،بیماران باردار که در سه ماهه دوم یا سوم بارداری خود به سر می برند ،بیماران با نقص سیستم ایمنی یا افراد تحت درمان بـا داروهـای سـرکوب کننـده ایمنـی مثـل دریافت کنندگان عضو.