نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران یک بدنه منظم و قدرتمند دارند که این بدنه از همان اوایل دوران دفاع مقدس و با انجام ده ها عملیات موفقیت آمیز به وسیله ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شکل گرفت.

نشان سپهبد

در کشورهای مختلف دنیا شاید درجه سپهبد خیلی سریع به یک فرمانده نظامی اعطا شود؛ اما در ایران با توجه به تعداد کم ژنرال های سه ستاره اهمیت درجه سپهبد بیش از پیش نمایان می شود. در طول ۴۰ سال انقلاب اسلامی چهره‌های سرشناس و مطرح زیادی به دست گروه‌های تروریستی و در جنگ با دشمنان به شهادت رسیدند اما در این میان سه چهره نظامی درجه سپهبد داشتند که بالاترین درجه نظامی در ایران است. در ادامه به معرفی سه سپهبد ایرانی که هر سه نیز با اقدامات تروریستی به شهادت رسیده‌اند می‌پردازیم.

سپهبد سید محمدولی قرنی؛ اولین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران

نخستین فرد بعد از انقلاب اسلامی که بعد از شهادت درجه سپهبدی کسب کرد؛ شهید قرنی بود. سپهبد سیدمحمدولی قرنی نخستین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی متولد اول فروردین ۱۲۹۲ خورشیدی در تهران بود. وی یکسال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سوم اردیبهشت ۱۳۵۸ خورشیدی در خانه‌اش به دست گروهکفرقان ترور شد و با شلیک ۲ گلوله به سینه و پا به شهادت رسید.

کینه مارکسیست‌ها از سپهبد قرنی به زمان تصدی وی در ارتش باز می‌گردد که پس از کودتای ۲۸ مرداد شبکه افسران حزب توده را کشف و منهدم کرد. تیمسار قرنی پس از ترور توسط گروهک فرقان به بیمارستان مهر منتقل شد، اما تلاش تیم پزشکی برای نجات وی افاقه نکرد و او به شهادت رسید. گروه فرقان در اعلامیه‌ای، مسئولیت ترور سرلشکر قرنی را برعهده گرفت؛ تروریست‌ها از چند روز قبل با اجاره اتاقی در هتل جم، یعنی مقابل خانه قرنی، رفت و آمد او را زیر نظر داشتند و سرانجام وقتی او در حیاط خانه بود، وی را مورد اصابت گلوله قرار دادند.

خبر ترور سپهبد قرنی در روزنامه اطلاعات مورخ سوم اردیبهشت ۱۳۵۸

سپهبد قرنی پس از پیروزی انقلاب با حکمی از سوی امام خمینی(ره) به عنوان رئیس ستاد ارتش منصوب شده بود و بعد از شهادت درجه سپهبدی ارتقا یافت.

سپهبد علی صیاد شیرازی؛ جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح

سپهبد علی صیاد شیرازی، فرمانده شهید نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی دومین سپهبد انقلاب بود که به دست عوامل گروهک منافقین شربت شهادت نوشید. امیر سپهبد شهید علی صیاد شیرازی در روز چهارم خرداد ۱۳۲۳ خورشیدی در شهرستان درگز از توابع استان خراسان به دنیا آمد. در خرداد ۱۳۴۲ خورشیدی از دبیرستان امیرکبیر در تهران در رشته ریاضی دیپلم متوسطه گرفت. یک سال بعد در آزمون ورودی دانشکده افسری پذیرفته شد و به تحصیل علوم نظامی پرداخت و سه سال بعد در مهر ۱۳۴۶ خورشیدی با درجه ستوان دومی در رسته توپخانه فارغ‌التحصیل شد.

صیاد شیرازی در دوران نوجوانی و جوانی 

شهید صیاد شیرازی در دانشگاه افسری ــ نفر دوم از سمت چپ

شهید صیاد شیرازی پس از فراغت از تحصیل در شیراز، دوره رنجر و چتربازی را با رتبه عالی گذراند، در اصفهان دوره تخصصی توپخانه را طی کرد و از ۱۳۴۸ خورشیدی به لشکر زرهی تبریز پیوست و خدمت رسمی خود را در نیروی زمینی آغاز کرد. پس از انحلال لشکر تبریز در اسفند ۱۳۴۹ خورشیدی به لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه منتقل و در گردان ۳۱۷ توپخانه به عنوان فرمانده آتشبار مشغول به خدمت شد.

شهید صیاد شیرازی در حین آموزش چتربازی

 در اوایل ۱۳۵۱ خورشیدی با قبولی در آزمون اعزام به خارج دانش آموختگان دانشکده افسری برای تکمیل تخصص توپخانه به آمریکا اعزام شد. این شهید بزرگوار، دوره سه ماهه تخصص هواسنجی بالستیک را در شهر فورت سیل ایالت اوکلاهما با نمره عالی و احراز رتبه نخست از میان ۲۰ افسر آمریکایی و ایرانی به پایان رساند.

شهید صیاد شیرازی در آمریکا

شهید صیاد شیرازی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، چندین سال در بخش‌های مختلف ارتش به ویژه در غرب کشور به پاسداری از میهن پرداخت و در سازماندهی و فعالیت نیروهای انقلابی در ارتش تلاشی گسترده داشت.

از ابتدای پیروزی انقلاب تا مهر ۱۳۵۸ خورشیدی در اصفهان بود و در این مدت با همکاری نیروهای نظامی و دوستان انقلابی خود که بعدتر پاسدار شدند گروه ۳۰ نفره‌ای را تشکیل داده و به حفظ و حراست از پادگان پرداخت. تلاش‌های وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ساماندهی ارتش و ساختار نیروهای مسلح متجلی شد. از مهم‌ترین اقدامات او پس از پیروزی انقلاب اسلامی، می‌توان به تهیه طرح‌های عملیاتی که منجر به شکستن حصر شهرهای سنندج و پادگان‌های مریوان، بانه و سقز شد، اشاره کرد.

این شهید والامقام در آخرین ماه‌های ریاست جمهوری بنی صدر به دلیل برخورداری از روحیه انقلابی و مقابله با خیانت‌های او از سمت خود عزل شد و پس از آن تا عزل بنی صدر و فرار او به فرانسه، به دعوت شهید کلاهدوز در ستاد مرکزی سپاه پاسداران به خدمت پرداخت. شهید صیاد شیرازی نقش بسزایی در همکاری و نزدیکی ارتش و سپاه داشت. وی پس از خلع بنی صدر از فرماندهی کل قوا، برای پایان دادن به ناهماهنگی ارتش و سپاه در آن دوران، قرارگاه مشترک عملیاتی سپاه و ارتش را راه‌اندازی کرد و به عنوان فرمانده ارشد در آن قرارگاه مشغول به فعالیت شد.

وی در مهر ۱۳۶۰ خورشیدی به پیشنهاد رئیس شورای عالی دفاع از سوی امام خمینی (ره) به فرماندهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی منصوب شد که در این سمت، فرماندهی نیروهای ارتش اسلام در عملیات‌های پیروزمند ثامن‌الائمه (ع)، طریق‌القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس را بر عهده داشت؛ عملیاتی که سرنوشت جبهه های اسلام علیه کفر را به پیروزی رقم زد و روند جنگ تحمیلی را در مسیر پیروزی ارتش اسلام قرار داد.

شهید صیاد شیرازی در دوران دفاع مقدس 

شهید صیاد شیرازی پس از حدود پنج سال انجام وظیفه در مسئولیت خطیر فرماندهی نیروی زمینی، در ۲۳ تیر ۱۳۶۵ خورشیدی از سمت خود استعفا کرد و سپس با پیشنهاد حضرت آیت الله خامنه ای ریاست جمهوری وقت و تصویب امام راحل به سمت نمایندگی حضرت امام خمینی (ره) در شورای عالی دفاع منصوب شد.

وی در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۶۶ خورشیدی به همراه تعدادی دیگر از فرماندهان ارتش با پیشنهاد رئیس شورای عالی دفاع و موافقت امام خمینی (ره) به درجه سرتیپی ارتقاء مقام یافت و در مهر ۱۳۶۸ خورشیدی به درخواست رئیس ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح و موافقت فرماندهی معظم کل قوا به سمت معاونت بازرسی ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح منصوب شد.

صیادشیرازی در شهریور ۱۳۷۲ خورشیدی با حکم فرماندهی معظم کل قوا به سمت جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد و سپس در ۱۶ فروردین ۱۳۷۸ خورشیدی همزمان با عید غدیر با حکم مقام معظم فرماندهی کل قوا به درجه سرلشکری ارتقاء یافت.

شهید سپهبد علی صیاد شیرازی، روز شنبه ۲۱ فروردین ۱۳۷۸ خورشیدی در حالی که به قصد عزیمت به محل کار خود از منزل، خارج شده بود مورد سوء قصد یکی از اعضای گروهک تروریستی منافقین قرار گرفت و به شدت مجروح شد. اهالی محل که از این حادثه مطلع شده بودند بلافاصله او را به بیمارستان انتقال دادند اما متأسفانه بر اثر شدت جراحات وارده، تلاش پزشکان برای نجات او بی نتیجه ماند و امیر سرافراز ارتش اسلام پس از عمری مجاهدت در راه خدا به فیض عظیم شهادت نایل آمد. صیاد شیرازی که پنج روز قبل از شهادت در ۱۶ فروردین ۱۳۷۸ خورشیدی، به درجه سرلشکری ارتقاء پیدا کرده بود این درجه پس از شهادت وی به سپهبدی ارتقاء یافت.

بوسه رهبر معظم انقلاب بر تابوت صیاد شیرازی در مراسم تشییع

سپهبد قاسم سلیمانی؛ فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران

سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران سومین سپهسالار شهیدی است که هدف ترور دشمنان این ملت قرار گرفت. سردار سپهبد شهید سلیمانی ۲۰ اسفند ۱۳۳۵ خورشیدی در قنات ملک استان کرمان به دنیا آمد.  او در ۱۲ سالگی پس از پایان تحصیلات دوره ابتدایی، زادگاه خود را ترک کرد و مشغول به کار بنایی در کرمان شد و چندی بعد نیز به عنوان پیمانکار در سازمان آب مشغول به کار شد و در همان سال‌ها نیز فعالیت‌های انقلابی خود را آغاز کرد.

سردار سپهبد شهید سلیمانی بعد از پیروزی انقلاب، به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و در ابتدای جنگ فرماندهی دو گردان از نیروهای کرمانی را برعهده گرفت. وی با پیشنهاد شهید حسن باقری، تیپ جدیدی از نیروهای کرمان را تشکیل داد که اندکی بعد در زمستان سال ۶۱ به لشکر ۴۱ ثارالله ارتقا یافت که شامل نیروهایی از کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان می‌شد.

جوانی سردار قاسم سلیمانی درجبهه

حاج قاسم در طول دوران دفاع مقدس، با لشکر تحت‌ امر خود در عملیات‌های زیادی از جمله، والفجر ۸، کربلای ۴، کربلای ۵ و تک شلمچه حضور مؤثر داشت. لشکر ۴۱ ثارالله را باید جزو لشکرهای خط شکن سپاه در سال‌های دفاع مقدس نامید که نیروهای آن نقش به‌سزایی در عملیات‌های بزرگی مثل والفجر۸، کربلای۵ و... داشتند.

وی به واسطه حضور در مرزهای شرقی و سابقه مبارزه با اشرار و باندهای مواد مخدر در مرزهای ایران و افغانستان، در سال ۱۳۷۶ از سوی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرماندهی کل قوا از کرمان به تهران فراخوانده و مسئولیت نیروی قدس سپاه به او سپرده شد.

قاسم سلیمانی کنار اسطوره های جنگ

از جمله نقاط درخشان فرماندهی سردار سلیمانی بر نیروی قدس، تقویت حزب‌الله لبنان و گروه‌های مبارز فلسطینی بود که نمود عینی آن را در نبردهای متعددی ازجمله جنگ ۳۳روزه حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی و پیروزی مبارزان فلسطینی در جنگ ۲۲ روزه غزه علیه ارتش مجهز اسرائیل دیدیم. سردار سپهبد شهید سلیمانی در واقع توانسته بود استراتژی جمهوری اسلامی یعنی کمک به گروه های مبارز علیه رژیم اسرائیل را به خوبی دنبال کرده و هر روز در این مسیر گام‌های دیگری بردارد.

حاج قاسم سلیمانی در ۱۳۸۹ خورشیدی  با حکم  آیت‌الله خامنه‌ای فرمانده معظم کل قوا با یک درجه ارتقا به درجه سرلشکری نائل آمد. با تبلور توطئه جدید غرب و پشتیبانی مالی برخی از کشورهای منطقه و تأسیس گروهک‌های تروریستی تکفیری اعم از داعش و جبهه‌النصره در منطقه، قاسم سلیمانی مأموریتی تازه یافت و آن هم مقابله با این تهدیدات در ۲ کشور عراق و سوریه بود.

تصاویر دیده نشده از سردار قاسم سلیمانی در جنگ با داعش

او با کمک حشد الشعبی و بسیج مردمی (قوات دفاع وطنی) هدایت و مشاوره نیروی قدس سپاه، طی ۶ سال، بساط تروریست‌ها در این ۲ کشور جمع شد. نقش بی‌بدیل سردار سلیمانی در مدیریت منطقه و مقابله با دشمنان، القابی چون شبح فرمانده، قدرتمندترین فرد خاورمیانه و کابوس اسرائیل را از سوی آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها، برای او به دنبال داشته است.

قاسم سلیمانی به همراه  ابومهدی المهندس فرمانده حشدالشعبی عراق

حضور مؤثر حاج قاسم در صحنه مبارزه با داعش و شکست این توطئه‌ صهیونیستی در منطقه باعث شد تا در ۱۹ اسفند ۱۳۹۷ نشان ذوالفقار بعنوان عالی‌ترین نشان نظامی ایران از سوی فرمانده معظم کل قوا به سردار سلیمانی اهدا شود.

قاسم سلیمانی، حدود ۲۲ سال فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران را برعهده داشت.  نشان ذوالفقار که عالی‌ترین نشان نظامی ایران است، پس از انقلاب اسلامی تاکنون تنها به قاسم سلیمانی داده شده‌است.

سرانجام این فرمانده خستگی‌ناپذیر جبهه‌های حق علیه باطل سحرگاه ۱۳ دی‌ در حمله بالگردهای آمریکایی به خودروی حامل وی در اطراف فرودگاه بغداد، شهد شیرین شهادت را نوشید و به یاران شهیدش پیوست.

حضور آیت الله خامنه‌ای،   حسن روحانی،   علی لاریجانی،  ابراهیم رئیسی و دیگر مقامات کشور در مراسم تشییع قاسم سلیمانی و همراهان‌اش و خواندن نماز میت