چک لیست

چک لیست

چک لیست چیست؟

یکی از انواع ابزارهای سنجش مشاهده ای است که معلم با توجه به اهداف و انتظارهایی که در هر فعالیت آموزشی، مهارتی و نگرشی وجود دارد، با مواد یا سنجه های ساده، قابل فهم، روشن و مشخص، آنرا به صورت فهرستی فراهم می نماید. البته چک لیست را به نام های چک لیست، سیاهه ی رفتار، فهرست بررسی و فهرست بازبینی نیز می نامند.

ویژگی های یک چک لیست خوب چیست؟
 
اولا چک لیست باید نسبتا کوتاه باشد،
 
دوم اینکه هر یک از مواد یا سنجه ها به طور کاملا روشن، موضوع مورد ارزشیابی را بیان نماید، 
 
سوم اینکه هر ماده باید تنها بر یک رفتار و یا ویژگی قابل مشاهده تاکید نماید، همچنین فقط رفتارها یا ویژگی های مهم باید در چک لیست منظور شود و نیز مواد یا سنجه های چک لیست باید به گونه ای تنظیم شوند که کل فهرست را بتوان به سادگی مورد استفاده قرار داد.
 
چگونه یک چک لیست تولید می شود؟
 
برای تولید یک چک لیست خوب، رعایت سه نکته باید مورد توجه قرار گیرد.
 
اول اینکه معلم ابتدا باید سنجه های هر یک از انتظارات خود را در زمینه ی آموزشی یا سایر زمینه ها تهیه نماید به گونه ای که به تحقق این انتظارات بیانجامد؛ 
 
در مرحله بعد باید فعالیتها و شواهد تحقق انتظار آموزشی ملاک مورد نظر، به صورت عبارتها و جملات کوتاه ولی واضح و قابل مشاهده نوشته شود.
 
و سوم اینکه چنانچه انتظار آموزشی به صورت فرایندی تعریف شده است باید ترتیب زمانی مواد و سنجه های چک لیست رعایت گردد.
 
یک چک لیست چه ابزار و عناصری دارد؟
 
نمون برگ چک لیست دارای اجزا و عناصر مختلفی چون مشخصات دانش آموز، تاریخ، عنوان یا موضوع، سنجه ها یا مواد و مقیاس ها است.
 
مشخصات دانش آموز
 
معمولا مهمترین این مشخصات بر نام و نام خانوادگی دانش آموز و پایه های تحصیلی وی دلالت می کند.
 
تاریخ
 
بر روی هریک از فعالیتهایی که دانش آموز انجام می دهد درج تاریخ آن فعالیت دارای اهمیت است.
 
عنوان یا موضوع
 
نکته قابل توجه درباره ی عنوان یا موضوع آن است که باید از قبل، متناسب با اهداف، مشخص گردد.
 
سنجه ها یا مواد
 
برای سنجه واژه های دیگری مانند گویه، ماده، انتظار و نشانه و رفتار مورد نظر نیز به کار برده اند.
 
سنجه های مورد نظر هر چک لیست به صورت جمله ای روشن و کامل و به گونه ای که بر یک رفتار یا ویژگی مهم و قابل مشاهده تاکید دارند بیان می شود.
 
مقیاس ها
 
معمولا مقیاس ها را متناسب با مواد چک لیست تعیین می کنند. مقیاس های (بلی/خیر)، (مشاهده شد/مشاهده نشد)، (دارد/ندارد)، (هست/نیست) کاربرد بیشتری در چک لیست دارد.
 
ارزشیابی از چک لیست چه جایگاهی در ارزشیابی توصیفی دارد؟
 
اهمیت چک لیست آن است که معلم از نتایج مشاهده ی خود در زمینه فرآیند یاددهی- یادگیری استفاده نماید و اگر معلم نتایج مشاهده های حاصل از چک لیست را ارزشیابی ننماید، این فهرست هیچ کمکی به او نکرده است.
 
منظور از ارزشیابی چک لیست، جمع بندی، تحلیل، تفسیر و قضاوت درباره ی مشاهده های ثبت شده است. به عبارت دیگر منظور نهایی از ارزشیابی چک لیست آن است که بتوان از نتایج کیفی آن به جریان یادگیری، بهبود بخشید و دانش آموز را آماده نمود تا گام بعدی یادگیری را آگاهانه تر بردارد.
 
تهیه کننده : فرامرز علی پور

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه