حسن شکوهی‌نسب
انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه در حالی امروز یکشنبه برگزار می‌شود که ناظران از کشیده شدن آن به دور دوم سخن به میان می‌آورند؛ رقابتی که با استناد به نتایج نظرسنجی‌ها به احتمال زیاد مانند دوره قبل میان مکرون و لوپن خواهد بود و این پرسش به ذهن می‌رسد که سرانجام کدامیک به الیزه وارد می‌شود؟

مردم فرانسه امروز ۱۰ آوریل (۲۱ فروردین‌ماه) برای انتخاب رئیس‌جمهوری آینده خود به پای صندوق‌های رای می‌روند تا سرنوشت قوه مجریه را برای ۵ سال بعد رقم بزنند.

پیشتر شورای قانون اساسی فرانسه فهرست ۱۲ نامزد رسمی انتخابات ۲۰۲۲ ریاست جمهوری این کشور را منتشر کرد که این افراد بر اساس قانون موفق شده‌اند ۵۰۰ حامی مالی از مقامات منتخب را جمع آوری کنند و وارد رقابت‌های انتخاباتی شوند. بر اساس این گزارش، ۶ نفر از نامزدها در انتخابات پیشین ریاست جمهوری فرانسه نامزد شده‌اند.

این تعداد در مقایسه با انتخابات سال ۲۰۱۷ یک مورد و نسبت به انتخابات قبل از آن ۲ نامزد بیشتر است اما در سال ۲۰۰۲ میلادی ۱۶ نامزد به رقابت‌های انتخاباتی فرانسه راه یافتند که یک رکورد حساب می‌شود.

لیست ۱۲ نفره نامزدها شامل چه کسانی است؟

حال این پرسش به ذهن می‌رسد که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه چه کسانی هستند؟ آنها چه سوابقی داشته و نیز چه برنامه‌هایی برای انتخابات کنونی ارائه کرده‌اند؟

 

 

۱. امانوئل مکرون

امانوئل مکرون ۴۴ ساله که اکنون ریاست جمهوری فرانسه را برعهده دارد، بسیار امیدوار است بار دیگر به این مقام انتخاب شود. او در سال ۲۰۱۷ در حالی که فقط ۳۹ سال داشت، در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به پیروزی رسید و عنوان جوان‌ترین رئیس‌جمهور این کشور به او داده‌شد. پیش از او، ناپلئون بناپارت در سال ۱۸۴۸، وقتی ۴۰ ساله بود در فرانسه به قدرت رسید.

خطوط اصلی برنامه‌های مکرون بر تکمیل اصلاحات بازنشستگی شامل افزایش سن قانونی بازنشستگی به ۶۵ سال، استقلال بیشتر برای مؤسسات آموزشی و افزایش قدرت خرید مردم استخطوط اصلی برنامه‌های مکرون بر تکمیل اصلاحات بازنشستگی شامل افزایش سن قانونی بازنشستگی به ۶۵ سال، استقلال بیشتر برای مؤسسات آموزشی و افزایش قدرت خرید مردم است.

۲. مارین لوپن

در میان چهره‌های معرفی شده انتخابات ۲۰۲۲، نام مارین لوپن از حزب راست افراطی جبهه ملی به چشم می‌خورد. وی پیشتر در سال ۲۰۱۲ نامزد شده بود و در انتخابات سال ۲۰۱۷ نیز در دور دوم رای گیری، رقابت را به مکرون باخت و اینک بسیار امیدوار است این بار بتواند اصلی‌ترین رقیب خود را شکست دهد.

لوپن که شغل اصلی‌اش وکالت است، مدت زیادی نماینده فرانسه در پارلمان اروپا و همچنین اکنون نماینده پارلمان فرانسه است. از محورهای اصلی برنامه‌های اقتصادی او، کاهش مالیات بر ارزش افزوده به ۵.۵ درصد برای برق، گاز و سوخت است. لوپن همچنین خواستار برگزاری یک همه‌پرسی برای محدود کردن مهاجرت به فرانسه و همچنین ارائه یک لایحه به منظور مبارزه با اسلام‌گرایی «در همه‌جا» شده‌است.

۳. ژان لوک ملانشون

ژان لوک ملانشون ۷۰ ساله، سیاست‌مدار باسابقه فرانسوی، امید اول چپگراها در فرانسه است. او که سال ۲۰۰۸ حزب سوسیالیست فرانسه را ترک کرد، از آن پس هر دوره مستقلا در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نامزد شده و مواضع سیاسی اقتصادی او از دید ناظران، چپ رادیکال ارزیابی شده‌است. ملانشون نیز مثل لوپن اکنون نماینده پارلمان فرانسه است.

ملانشون همچنین منتقد جدی «جمهوری پنجم» است و بارها خواستار گذار به «جمهوری ششم» شده تا در آن، نظام سیاسی فرانسه بیشتر پارلمانی باشد و اختیارات بیشتری به نمایندگان مردم داده‌شود. او همچنین در نظر دارد در صورت راهیابی به الیزه، یک فرمان اضطراری اجتماعی را در زمینه کنترل قیمت‌ها صادر کند و حداقل دستمزد در فرانسه را نیز افزایش دهد. ملانشون در زمینه حفظ محیط زیست نیز برنامه‌هایی را ارائه داده‌است.

۴. اریک زمور

اریک زمور ۶۳ ساله، روزنامه‌نگار سابق روزنامه فیگارو و شبکه سی‌نیوز، برای اولین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده‌است. برنامه‌های این نامزد انتخابات که از سوی منتقدانش به افراط‌گرایی متهم شده، بیشتر بر مسائل هویتی و ملی تاکید دارد. او وعده داده مهاجرت در فرانسه را به «صفر» برساند و حجاب زنان در مکان‌های عمومی را ممنوع کند. همچنین به ازای تولد هر بچه در مناطق روستایی فرانسه، کمک‌هزینه ۱۰ هزار یورویی پرداخت کند.

۵. والری پکرس

والری پکرس ۵۴ ساله ثروتمندترین نامزد در میان ۱۲ نامزد انتخابات و همچنین، اولین نامزد زن جناح راست میانه فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری این کشور است. او در زمان ریاست جمهوری هم‌حزبی‌اش نیکلا سارکوزی، وزیر بودجه بود و اکنون ریاست استان ایل دو فرانس به مرکزیت پاریس را بر عهده دارد.

با این حال، در صورت پیروزی پکرس در انتخابات ریاست جمهوری، دست‌مزد فرانسوی‌ها از همین تابستان به میزان ۳ درصد افزایش خواهدیافت و میزان مهاجرت به فرانسه نیز محدود خواهدشد. او در این زمینه از اجرای سیاست سهمیه‌بندی برای مهاجرت سخن گفته‌است. همچنین افزایش نیروگاه‌های هسته‌ای در فرانسه برای قطع وابستگی به انرژی‌های فسیلی در سال ۲۰۵۰ یکی دیگر از برنامه‌های این نامزد است.

۶. یانیک ژادو

با وجود این که هر کدام از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه برنامه‌هایی را در زمینه محیط زیست ارائه کرده‌اند، اما یانیک ژادو ۵۴ ساله، نامزد اصلی اکولوژیست‌هاست. ژادو در انتخابات سال ۲۰۱۷، به حامیان بنوآ آمون، نامزد حزب سوسیالیست در آن انتخابات پیوسته بود. او که پیشتر ریاست سازمان غیردولتی «صلح سبز» فرانسه را برعهده داشته، توانست در انتخابات پارلمان اروپا در سال ۲۰۱۹، سبزها را با ۱۳.۵ درصد آرا به مقام سوم این انتخابات برساند.

از جمله برنامه‌های شاخص این نامزد اکولوژیست می‌توان به ممنوعیت شکار در تعطیلات آخر هفته و تعطیلات مدارس اشاره کرد. همچنین کمک به خانواده‌های کم‌درآمد برای نوسازی در زمینه انرژی و صدور یک کارت ویژه برای جوانان که بتوانند بدون محدودیت از حمل‌ونقل عمومی در همه جای فرانسه استفاده کنند، از دیگر برنامه‌های ژادو است.

۷. فابین روسل

فابین روسل ۵۲ ساله و عضو حزب کمونیست فرانسه برای اولین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری این کشور شده‌است. این روزنامه‌نگار سابق اکنون عضو پارلمان فرانسه است. افزایش دستمزدها، مستمری‌ها، کمک‌های اجتماعی و ایجاد درآمد برای دانشجویان و همچنین افزایش مالیات از جمله سه برابر شدن مالیات بر ثروت از جمله برنامه‌های اقتصادی اوست.

۸. آن هیدالگو

آن هیدالگو ۶۲ ساله و شهردار سوسیالیست پاریس با وجود سفرهای متعدد انتخاباتی هنوز نتوانسته موفقیت چندانی در کارزارهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به دست آورد. این بازرس سابق کار، پیشتر عضو دفتر مارتین اوبری، از چهره‌های سرشناس حزب سوسیالیست فرانسه بود؛ زمانی که اوبری وزارت کار را در فاصله سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ برعهده داشت. افزایش حداقل دستمزد، افزایش حقوق معلمان و طرح نوسازی انرژی برای ساختمان‌ها از وعده‌های انتخاباتی آن هیدالگو است.

۹. ژان لاسل

ژان لاسل ۶۶ ساله نامزد حزب «مقاومت می‌کنیم» است که در انتخابات سال ۲۰۱۷ هم نامزد شده‌ و فقط کمی بیش از یک درصد آرا را به دست آورده‌بود. او از سال ۲۰۰۲ تاکنون نماینده پارلمان فرانسه و همزمان شهردار یک شهر کوچک در جنوب فرانسه است. این نامزد در شعارهای انتخاباتی خود بر خواسته‌های روستاییان و کارگران تاکید دارد و خواستار افزایش حقوق آنان است.

۱۰. نیکلا دوپون انیان

نیکلا دوپون انیان ۶۱ ساله برای سومین بار است که نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه می‌شود. او در سال ۲۰۱۲ کمتر از دو درصد آرا و در سال ۲۰۱۷ کمتر از پنج درصد آرا را به دست آورد و در دور دوم از مارین لوپن حمایت کرد.

دوپون انیان اعتقاد راسخی به حفظ حاکمیت ملی فرانسه دارد اما حضور نامزدی چون اریک زمور در این دور از انتخابات، بخت دوپون انیان را نسبت به قبل هم کمتر کرده‌است. او اکنون نماینده پارلمان فرانسه است و از مخالفان اتحادیه اروپا به شمار می‌رود. این نامزد همچنین خواستار تعیین سالانه سقف پذیرش مهاجر، از سوی پارلمان فرانسه شده تا میزان مهاجرت به این کشور کنترل شود.

اگر در مرحله اول که امروز یکشنبه۱۰ آوریل برگزار می‌شود، هیچیک از نامزدها نتواند حد نصاب بیش از ۵۰ درصد کل آرا را به خود اختصاص دهد، دو نامزد دارای بیشترین آرا دو هفته بعد به مرحله دوم رای‌گیری در ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) راه خواهند یافت      

۱۱. ناتالی آرتو

ناتالی آرتو ۵۲ ساله معلم است. او چندین بار نامزد انتخابات پارلمانی در فرانسه و اروپا شده‌ است. او در دو دوره پیشین انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نیز نامزد بود اما هر بار کمتر از یک درصد آرا را به دست آورد. آرتو مدافع «کمونیسم انقلابی» و «مبارزات جمعی» در محیط کار است و معتقد است هیچ دستمزد یا مستمری در فرانسه نباید کمتر از دو هزار یورو باشد.

۱۲. فیلیپ پوتو

فیلیپ پوتو ۵۴ ساله کارگر و فعال صنفی سابق است که در طبقه‌بندی‌های سیاسی «کاندیدای چپ افراطی» خوانده می‌شود. او نیز مثل تعدادی دیگر از نامزدهای این دوره، برای سومین بار پیاپی است که نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه می‌شود. گسست از سرمایه‌داری و به ویژه ملی کردن صنعت دارو و «خلع سلاح پلیس» و حتی «توقف انرژی هسته‌ای در ۱۰ سال آینده» از شعارهای رادیکال اوست.

نظام انتخاباتی فرانسه در یک نگاه

همان طور که پیشتر اشاره شد، احتمال دو دوره‌ای شدن انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بسیار بالا است.  اگر در مرحله اول که امروز یکشنبه۱۰ آوریل برگزار می‌شود، هیچیک از نامزدها نتواند حد نصاب بیش از ۵۰ درصد کل آرا را به خود اختصاص دهد، دو نامزد دارای بیشترین آرا دو هفته بعد به مرحله دوم رای‌گیری در ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) راه خواهند یافت. در نهایت، نامزد پیروز در مرحله دوم از روز ۱۳ ماه مه دوره پنجساله ریاست جمهوری خود را آغاز خواهد کرد.

 

برآورد نظرسنجی‌ها از رقابت نزدیک مکرون و لوپن

در روزهای اخیر با نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات، قطار نظرسنجی‌ها شتاب گرفته به آن امید که نتایج انتخابات و گزینه‌ پیروز رقابت‌ها مشخص شود. با نگاهی به نتایج این نظرسنجی‌ها می‌توان به رقابت نزدیک مکرون و لوپن پی برد. در این زمینه به نتایج چند مورد از افکارسنجی‌های انجام گرفته اشاره خواهد شد.

 

۱. کاهش محبوبیت مکرون؛ برایند نظرسنجی شبکه خبری فرانسوی

تازه ترین نظرسنجی شبکه خبری «فرانس نیوز» فرانسه نشان می‌دهد که نه تنها فاصله مکرون با لوپن نامزد راستگرایان افراطی بسیار کم شده بلکه اکثر قریب به اتفاق رای دهندگان خواستار ترک قدرت از سوی رئیس‌جمهوری مستقر هستند.

این نظرسنجی که پیش از ظهر پنج شنبه منتشرشد نشان می‌دهد که از هر ۱۰ فرانسوی، ۷ نفر خواهان شکست امانوئل مکرون در انتخابات پیش رو است. این رقم تقریبا معادل ۶۶ درصد از شهروندانی که حق رای دارند. از این ۶۶ درصد، ۴۳ درصد قاطعانه خواهان شکست رئیس‌جمهوری فعلی هستند و ۲۳ درصد هم گفته‌اند که ترجیحشان شکست ماکرون در انتخابات است. در مقابل ۳۳ درصد خواهان انتخاب مجدد جوانترین رئیس‌جمهور تاریخ فرانسه هستند.

نکته جالبی که در این نظرسنجی وجود دارد این است که اکثر قریب به اتفاق جوانانی که اولین بار می‌توانند رای بدهند، خواهان خروج مکرون و شکست او در انتخابات هستند. ۷۹ درصد از جوانان ۱۸ تا ۲۴ سال و ۷۴ درصد از جوانان ۲۵ تا ۳۴ ساله با واگذاری قدرت به فردی غیر از امانوئل مکرون موافق هستند. هرچند افراد سالخورده کمتر از جوانان، خواهان شکست مکرون شده‌اند اما بالای ۵۶ درصد از سالمندان بالای ۶۵ سال نیز خواهان خروج مکرون از کاخ الیزه هستند.

۲. شانس بالای مکرون برای پیروزی از منظر افکارسنجی «لو فیگارو»

از اولین روز آغاز رقابت های انتخاباتی، همواره نظرسنجی‌ها مکرون را پیشتاز مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری دانسته‌اند که به احتمال قوی در دور دوم نیز پیروز میدان خواهد بود و در رقابتی نزدیک، لوپن را شکست خواهد داد                    از روزنامه فرانسوی «لو فیگارو»، تازه‌ترین نظرسنجی که نتیجه آن (یکشنبه گذشته) یک هفته مانده به انتخابات ریاست جمهوری فرانسه منتشر شده، بخت پیروزی مکرون و لوپن را در دور نخست، به ترتیب ۲۷ و ۲۲ درصد نشان می‌دهد.

برپایه این گزارش، به نظر می‌رسد که افزایش ۵ پله‌ای محبوبیت مکرون در ماه مارس به‌دلیل تاثیر ثانویه بروز جنگ در اوکراین، دیگر از میان رفته‌است. محبوبیت مکرون در دو هفته اخیر ۲.۵ درصد کاهش یافته و محبوبیت رقیب در این مدت تغییر چندانی نداشته‌است.

این نظرسنجی نشان می‌دهد در صورتی که رویارویی نهایی سال ۲۰۱۷ میان مکرون و لوپن تکرار شود، ۷۹ درصد از هواداران زمور به لوپن رای خواهند داد. این رقم درمیان هوادارن ملانشون ۲۰ درصد است. به این ترتیب رویارویی مکرون و لوپن با اختلاف کمتر نسبت به سال ۲۰۱۷، ۵۳ به ۴۷ درصد به نفع مکرون خواهدبود.

۳. نظرسنجی نشریه «لوموند»؛ مکرون برنده دور دوم انتخابات

نتایج نظرسنجی انجام شده برای نشریه لوموند فرانسه نشان داد که امانوئل مکرون در انتخابات ریاست جمهوری این کشور، مارین لوپن را شکست خواهد داد اما این نظرسنجی در عین حال نشان داد که لوپن در هفته‌های اخیر با افزایش اقبال رای‌دهندگان به خودش مواجه شده‌است.

در این نظرسنجی مشخص شد، مکرون در دور اول این انتخابات، با کسب ۲۶.۵ درصد آرا به پیروزی دست یافته و لوپن با به دست آوردن ۲۱.۵ درصد رای در جایگاه دوم قرار می‌گیرد. همچنین در نظرسنجی مشابهی که در بازه ۲۱-۲۴ مارس برگزار شده‌بود، مکرون ۲۸ درصد و لوپن ۱۷.۵ درصد آرا را کسب کرده‌بودند.

طبق نظرسنجی جدید، مکرون نهایتا در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که برای ۲۴ آوریل در نظر گرفته شده، با کسب ۵۴ درصد رای در مقابل ۴۶ درصد رای رقیبش لوپن، به پیروزی می‌رسد.

در مجموع، از اولین روز آغاز رقابت های انتخاباتی، همواره نظرسنجی‌ها مکرون را پیشتاز مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری دانسته‌اند که به احتمال قوی در دور دوم نیز پیروز میدان خواهد بود و در رقابتی نزدیک، لوپن را شکست خواهد داد؛ در صورت تحقق این سناریو، شاهد سیاست‌هایی همچون تداوم رویکرد ۵ سال گذشته، تکاپو برای رهبری اتحادیه و همسویی با آمریکا در مسائل مختلف خواهیم بود. در زمینه داخلی نیز انتظار می‌رود مکرون به اجرای وعده‌های خود مبنی بر تکمیل اصلاحات بازنشستگی، استقلال بیشتر برای مؤسسات آموزشی و افزایش قدرت خرید مردم متمرکز شود. / ایرنا