مقالات آسیب های اجتماعی

آسیب‌های اجتماعی از بودجه ۱۴۰۱ جامانده است

آسیب‌های اجتماعی از بودجه ۱۴۰۱ جامانده است

 آنطور که نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس خبر می‌دهد «آسیب‌های اجتماعی» در بودجه سال آینده ردیف مشخصی ندارد. این مسئله کم‌توجهی به آسیب‌هایی است که وجود دارد و می‌تواند در آینده این بحران را جدی‌تر کند.

 آنطور که نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس خبر می‌دهد «آسیب‌های اجتماعی» در بودجه سال آینده ردیف مشخصی ندارد. این مسئله کم‌توجهی به آسیب‌هایی است که وجود دارد و می‌تواند در آینده این بحران را جدی‌تر کند.

در ادامه گزارش هفتم دی روزنامه جوان آمده است: به سراغ آمارها که بروید وضعیت آسیب‌های اجتماعی در کشور چندان مناسب نیست. آمارهای طلاق، اعتیاد، حاشیه‌نشینی، فقر و شکاف‌های طبقاتی اوضاع چندان مساعدی را برای جامعه به تصویر نمی‌کشد و همین مسئله موجب‌شده نیازمند برنامه‌های جدی‌تری برای مهار و مقابله با آسیب‌های اجتماعی باشیم.

این برنامه‌ریزی‌ها، اما مستلزم اختصاص بودجه‌ای مشخص برای موضوع آسیب‌های اجتماعی است، در غیر این صورت ممکن است این آسیب‌ها همچون آتش زیر خاکستر به یکباره شعله‌ور شده و هزینه‌های اجتماعی متعددی برای جامعه ایجاد کند. با وجود این، آنطور که نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس خبر می‌دهد «آسیب‌های اجتماعی» در بودجه سال آینده ردیف مشخصی ندارد. این مسئله کم‌توجهی به آسیب‌هایی است که وجود دارد و می‌تواند در آینده این بحران را جدی‌تر کند.

این روزها مجلس در حال بررسی و چکش‌کاری لایحه بودجه سال آینده است و بندهای مختلف این لایحه بحث‌های فراوانی را در جامعه و در میان متخصصان ایجاد کرده‌ است. حالا آنطور که علی بابایی کارنامی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس خبر داده است در موضوع آسیب‌های اجتماعی خیلی واضح و روشن در بودجه سال آینده ردیفی را ندیدیم؛ چون در بودجه سال آینده بسیاری از رد یف‌های بودجه‌ای را وزارت محور کردند؛ یعنی ردیف‌های فرعی را حذف و به ردیف اصلی تبدیل کردند.

وی می‌افزاید: «به همین خاطر به ظاهر اعداد را کوچک کردند، اما عددهایی که به صورت اختصاصی در خصوص آسیب‌های اجتماعی مدنظر است در واقع بنده عدد قابل احساسی ندیده‌ام.»

نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در این باره توضیح می‌دهد: «قرار است از بحث آزاد سازی ارز مثلاً ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد ایجاد کنیم و در اختیار دولت قرار گیرد و دولت تکالیفی برای خود در تبصره‌ها قائل شد ه‌است. اگر این عدد محقق شد ه‌باشد می‌تواند برای بسیاری از مسائل از جمله آسیب‌های اجتماعی هزینه کنیم.» وی مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی در کشور را طلاق، حاشیه‌نشینی و مواد مخدر معرفی می‌کند.

روند افزایشی آسیب‌ها

براساس داده‌های ثبت احوال کشور، نسبت ازدواج به طلاق ایران پیش از انقلاب بیش از ۱۴ بود که در دوران جنگ به کمتر از ۱۰ رسید، این نسبت در سال ۱۳۷۲ به ۱۶ افزایش یافت و پس از آن در روندی کم و بیش خطی تنزل پیدا کرد و تا قبل از همه‌گیری ویروس کرونا به حدود سه ازدواج به‌ازای هر طلاق کاهش یافته‌است!

بنابر آخرین آمار ثبت احوال کشور، ۱۲۷ هزارو ۳۱۸ ازدواج در نیمه نخست سال ۹۹ ثبت شده‌است و در بهار این سال تعداد ۳۴ هزار و ۶۵۹ طلاق به وقوع پیوسته است که نسبت بین این دو واقعه به بیش از سه ازدواج به ازای هر طلاق اشاره دارد! علاوه بر تبعات جمعیتی، این مسئله زنگ خطری هم در حوزه فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شود!

آمارهای دیگر آسیب‌ها نیز وضعیت خوبی را برای جامعه ترسیم نمی‌کند. ما با افزایش حاشیه‌نشینی، شکاف‌های طبقاتی و اعتیاد و بیکاری و مسائلی از این دست مواجهیم و این یعنی آتش زیرخاکستری که هر آینه ممکن است شعله‌رو شود.

لزوم تنظیم لایحه بود جه بر اساس هزینه فایده

امان الله قرائی مقدم، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه درباره تعریف نکردن ردیف بودجه مشخص برای آسیب‌های اجتماعی در بودجه سال آینده به «جوان» می‌گوید: «بر اساس تئوری‌های جامعه‌شناسی در بودجه سال آینده، مواد بودجه بر اساس هزینه فایده تنظیم نشده‌ است. امروز مهم‌ترین مسئله اجتماعی و زیربنای همه چالش‌هایی که با آن مواجه هستیم، بیکاری و اعتیاد است، همانطور که خود رئیس‌جمهور هم به محله هرندی رفتند و بخش مهمی از این آسیب‌ها را دیدند و همچنین کاهش ازدواج و افزایش طلاق و دستور مقام معظم رهبری درباره جوانی جمعیت نیازمند برنامه‌ریزی و بودجه مناسب است و اساساً بسیاری از این آسیب‌ها از آنجایی شکل می‌گیرد که ما در برنامه‌ریزی برای بودجه اهم و مهم نمی‌کنیم.»

این جامعه‌شناس با تأکید بر اینکه مهم‌ترین مسئله امروز کشورمان آسیب‌های اجتماعی است، می‌افزاید: «ما با افزایش دامنه آسیب‌های اجتماعی مواجهیم، اعتیاد، افزایش طلاق و کاهش ازدواج و از همه مهم‌تر بیکاری در کشور چالش‌های مهمی هستند که دامنگیر جامعه شده‌اند. در حال حاضر ما چیزی حدود ۴ تا ۵ میلیون نفر بیکار داریم و طبیعتاً یکی از اولویت‌های بودجه‌ای ما باید جوانان و رفع مشکلات اجتماعی نظیر همین بیکاری باشد که زمینه‌ساز بروز دیگر آسیب‌های اجتماعی می‌شود.»

افزایش دامنه آسیب‌ها د ر صورت بی‌توجهی

قرائی مقدم با اشاره به نامناسب‌بودن روند کنونی لایحه بودجه و بی‌توجهی به مسئله آسیب‌های اجتماعی تأکید می‌کند: «اگر ما به آسیب‌های اجتماعی بی‌توجه باشیم فقر اقتصادی، شکاف طبقاتی و ناروایی‌های اقتصادی افزایش پیدا خواهد کرد و موجب بدبینی سیاسی و بروز چالش‌های بیشتر خواهد شد.»

قرائی‌مقدم با اشاره به برخی آسیب‌های موجود در جامعه می‌افزاید: «باید هم و غم بودجه‌ای کشور بر رفع عوامل به‌وجود آورنده آسیب‌های اجتماعی باشد و نه معلول‌ها. اگر ما به آسیب‌ها نگاه پیشگیرانه داشته‌باشیم با چالش‌هایی همچون ۱۲، ۱۳ میلیون حاشیه‌نشین مواجه نمی‌شویم. بر اساس مکاتب مختلف جامعه شناختی از جمله شاو، مک کین و شیکاگو، مهم‌ترین عاملی که باعث بروز آسیب‌های اجتماعی در جامعه می‌شود، حاشیه‌نشینی است. با تخریب روستاها و شهرها مردم به حاشیه‌نشینی روی می‌آورند و این خود زمینه ساز بروز آسیب‌های اجتماعی بیشتر است. بر این اساس اگر ما برای مهار و مقابله با آسیب‌ها و همچنین پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بودجه لازم را در نظر نگیریم و برنامه نداشته‌باشیم، بروز آسیب‌های بیشتر و گسترده‌تر خارج از انتظار نیست.»

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه