در خصوص کتاب و کتابخوانی به اهداف اطلاع‌رسانی، آگاهی بخشی و فرهنگ‌سازی باید توجه ویژه‌ای داشت و در جهت نهادینه‌سازی آن گام‌های مؤثری با رویکرد فرهنگی برداشت.

رسانه‌های کشور ۲۷ آبان ۱۴۰۰ خورشیدی، نگاه ویژه‌ای به وضعیت کتاب و کتابخوانی داشته اند. به گونه‌ای که اصولگرایان، اعتدالگرایان و اصلاح‌طلبان هر کدام گزارش، یادداشت و مصاحبه هایی در این خصوص منتشر کرده اند که در ادامه بخشی از این گزارش ها رصد می شود.

 

رسانه‌های اعتدال‌گرا

نهضت کتابخوانی باعث افزایش سرانه کتابخوانی می‌شود

روزنامه ایران در گزارشی به مناسبت هفته کتاب سخنان محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بازتاب داد و نوشت: امسال نهضت کتابخوانی در سراسر کشور در قالب یک دستور کار ویژه به عنوان محور اصلی برنامه‌های هفته کتاب قرار گرفته است.

نهضت کتابخوانی به عنوان یک سر فصل اصلی و جدی و با نگاهی گسترده و با همکاری جامع ملی می‌تواند باعث افزایش سرانه کتابخوانی در سراسر کشور شود.» «ما در حال حاضر ۲۶ هزار کانون فرهنگی در مساجد داریم و بیش از ۱۰ هزار کانون دارای کتابخانه هستند که ظرفیت‌های همه این مجموعه‌ها باید در کنار هم قرار بگیرد و بتوانیم با یک هم‌افزایی، عرضه و رواج کتابخوانی را به‌صورت مستمر افزایش دهیم.» او در مورد مسأله کمبود کاغذ نیز گفت: «موضوع تهیه کاغذ نشر به عنوان کارگروه ویژه‌ای در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال پیگیری است و بر همین اساس امروز نیز برای رفع کمبودهای موجود این مسأله را از رئیس‌جمهور محترم و معاون اول رئیس‌جمهور پیگیری کردم.» : «همه ایرانیان با شماره ملی خود می‌توانند از کتابفروشی‌های طرح پاییزه، ۳۰۰ هزارتومان خرید کنند و ۲۰ درصد تخفیف بگیرند.»

 

۴۰ ویژگی مدیرانی که کتاب می‌خوانند

خبرگزاری خبرآنلاین در گزارشی آورده است: جامعه کتابخوان، زمانی محقق می‌شود که حداقل بخش قابل توجهی از کارگزاران و مدیران جامعه کتابخوان باشند و مردم اثرات انس با مطالعه و کتابخوانی را در گفتار، رفتار و نوع تصمیم مدیرانشان مشاهده کنند. از این رو بر اساس مطالعات، مشاهدات و تجربیاتم به عنوان یک کنشگر فرهنگی، چهل ویژگی مدیرانی که کتاب می‌خوانند را برمی شمارم. ذکر این نکته ضروری است که انس با کتاب و کتابخوانی برکات و ثمراتی بیشتر از این  چهل موردبرای "مدیران کتابخوان" دارد اما این ویژگی ها به طرز ملموس و محسوسی در رفتار،گفتار و تصمیمات "مدیران کتابخوان" قابل مشاهده است؛ خود را مقید به مطالعه روزانه می‌دانند. دارای سیر مطالعاتی هستند و کتاب‌های موردنیاز حوزه کاری شان را در اولویت مطالعه قرار می‌دهند. در صحبت‌هایشان معمولاً از یک کتاب نام می‌برند و یا اشاره به مطلبی از یک کتاب می‌کنند. بهترین هدیه ای که می دهند یک کتاب خوب است. از هدیه گرفتن کتاب بیش از هر هدیه دیگری خوشحال می‌شوند.  

 

رسانه‌های اصولگرا

ارزان کتاب بخرید

روزنامه صبح نو در گزارشی آورده است: بیست‌ونهمین دوره از هفته کتاب و کتابخوانی جمهوری اسلامی از روز ۲۴آبان‌ماه با سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از مسوولان فرهنگی کشور در تالار وحدت، به‌شکل رسمی کار خود را آغاز کرد و همزمان با شروع این طرح، بسیاری از کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور، به طرح تخفیف عرضه کتاب پیوستند تا طی بازه زمانی ۲۴آبان تا اول آذرماه با شعار «جای خالی را با کتاب خوب پر کنیم»، علاقه‌مندان جدی و حرفه‌ای مطالعه را به کتاب‌فروشی‌ها بکشانند و آن‌ها را به خوانش بهترین آثار منتشرشده و موجود در بازار دعوت بکنند. مجموعه‌فروشگاه‌های نشر «هوپا»، یکی از فروشگاه‌هایی است که می‌توانید از آن اقدام به تهیه کتاب‌های موردنظرتان با تخفیف ویژه کنید. کتاب‌فروشی‌های این نشر، آثار مربوط به نشرهای «هوپا»، «برج» و «برآیند» را با ۲۵درصد تخفیف و کتاب‌های ناشران دیگر را با ۲۰درصد تخفیف به مشتریان خود عرضه می‌کند. برخی کتاب‌های خوب این نشر به این شرح‌اند: چهار سابقه‌دار، اتولین، قصه‌های بترس برای بچه‌های نترس، تخم‌مرغ‌های شوم، سفرهای گالیور، کارمیلا. نشر «خوب» یکی از ناشرانی است که طی سال‌های گذشته در حوزه کتاب‌های داستانی و غیرداستانی بسیار موفق عمل کرده و خوانندگان بسیاری را با آثار خود به آمار مطالعه کشور افزوده است. این کتاب‌فروشی تا روز ۲۶آبان‌ماه آثارش را با ۲۵درصد تخفیف و ارسال رایگان در اختیار دوستداران کتاب قرار می‌دهد. پیشنهادهایی از آثار این نشر: سفر با الیان کازان، دیار اجدادی، نابخشوده، مرد ولگرد، درست داد بزن. نشر «کتابستان» نیز از بهترین ناشران کشور است که در هفته کتاب و کتاب‌خوانی، آثار خود را با ۳۰درصد تخفیف به دست خوانندگان می‌رساند. در سایت کتابستان، کتاب‌ها با نظم و موضوع‌بندی‌های مشخص در معرض دید مخاطب قرار دارند تا به‌راحتی بتوانید کتاب‌های دلخواه را پیدا به‌صورت غیرحضوری خریداری بکند. همچنین با خرید از این ناشر، کتاب‌های خیلی سریع و راحت به دست مشتری می‌رسد. برخی از کتاب‌های جذاب این نشر که خوانش آن‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم: نخل و نارنج، حیدر، جان‌بها، پشت درهای بهشت.

 

کتاب بخوانید تا فرزندتان کتاب بخواند

روزنامه جوان در گزارشی نوشت: ریشه اکثر عادت‌های ما انسان‌ها چه عادات سازنده و چه عادات مخرب را می‌توان در دوران کودکی پیدا کرد، بنابراین اگر می‌خواهید فرزندتان عادات مثبت و کارآمدتری داشته باشد از همان ابتدا او را به کتابخوانی علاقه‌مند کنید، اما تثبیت‌کردن این کار چندان هم راحت نیست، ولی والدین می‌توانند با انجام دادن روش‌های مناسب و اصولی و همچنین شناخت خلقیات و توانایی‌های کودک خود باعث شوند که او برای همیشه و در تمام مراحل زندگی‌اش علاقه‌مند به کتاب و کتابخوانی شود، البته باید این مسئله مهم در نظر گرفته شود که اگر کتابخوانی با آموزش صحیح و روش‌های اصولی و درست انجام نگیرد به احتمال زیاد کودک چندان علاقه و اشتیاقی به این کار نشان نخواهد داد و برایش کاری سخت و دشوار خواهد بود و باعث بیزاری او از کتاب و کتابخوانی می‌شود. پس چه باید کرد؟ کودکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مراحل زندگی هر فردی است و می‌توانیم بگوییم نقش به سزا و تعیین‌کننده‌ای در سرنوشت و آینده او دارد، پس برای اینکه کودک بتواند مراحل اولیه و رشدی‌اش را به خوبی و پرباری همراه با موفقیت سپری کند، نیازمند این است که تعلیم و تربیت و آموزش‌های هدفمندتری داشته باشد تا پایه‌های رشدی تربیتی و شخصیتی‌اش محکم و استوار شکل بگیرد، ولی آیا شکل‌گیری این پایه‌های قوی و محکم به همین آسانی است؟ مطمئناً نه و نیازمند این است که والدین کودک در زمینه روانشناسی کودک سطح علم و دانش خودشان را افزایش بدهند. از این طریق آن‌ها می‌توانند با نیازهای کودک در هر مرحله آشنایی پیدا کنند و متناسب با توانمندی‌هایی که کودک دارد با او و دنیای کودکانه‌اش ارتباط مؤثرتری برقرار کنند.

 

بازی گرفتن از کتاب!

به گزارش روزنامه جام جم، وقتی کتاب و سینما مطرح می‌شود، عموما بحث اقتباس ادبی را مطرح می‌کنند و این ‌که کتاب‌ها چقدر برای خوانش و روایت سینمایی مورد استفاده قرار گرفته‌اند یا سؤال مهم‌تر این‌که چقدر سینما از این ظرفیت به‌درستی استفاده کرده است. فارغ از این بحث ، کشمکش‌ها و اختلافات پیدا و پنهان اهل کتاب و اهل فیلم که ظاهرا ازلی و ابدی است و راه حل چندانی هم برای توافق سر آن وجود ندارد، گاهی کتاب‌ها به شکل دیگری در فیلم‌ها حاضر می‌شوند و فیلمسازان ادای دین خود را به ادبیات و کتاب‌های مورد علاقه خود به شکل نمایش آن در برخی صحنه‌ها و حرف زدن درباره‌شان نشان می‌دهند. گاهی هم اوضاع صرفا از یک ابراز علاقه یا شکل تزئینی فراتر می‌رود و کتاب‌ها و موضوع آن در قصه و شخصیت‌ها تنیده می‌شود و تصور آنها غیرقابل تفکیک به نظر می‌رسد. از داریوش مهرجویی که خودش هم اهل کتاب است و به‌عنوان نویسنده، رمان‌هایی چون به خاطر یک فیلم بلند لعنتی، در خرابات مغان و به عنوان مترجم آثاری چون جهان هولوگرافیک و یونگ، خدایان و انسان مدرن را در کارنامه دارد، جز این هم انتظار نمی‌رود که برخی شخصیت‌هایش، حشر و نشری با کتاب داشته باشند. گل سرسبد این شخصیت‌ها و فیلم‌های مهرجویی، «هامون» است که به‌دلیل تحقیق و نوشتن رساله دکترایش در علوم انسانی و درباره عشق و ایمان، سر در کتاب و مطالعه دارد. به همین دلیل رویت کتاب‌هایی چون تذکره‌الاولیاء نوشته عطار نیشابوری و داستان پیامبران در کلیات شمس نوشته تقی پورنامداریان در مجاورت قوطی کنسرو لوبیا و تن ماهی و سیگار وینستون و فندک و زیرسیگاری، نباید چندان مایه تعجب باشد. گره زلف هامون با کتاب فقط منحصر به درس و تحصیل و دوران پختگی او نیست و حتی در گذشته و در عاشقی و صمیمیت بیشتر با مهشید هم به کارش آمده است، آن‌طور که در فلاش بک می‌بینیم، آن دو در کتابسرا درباره آثاری چون دمیان نوشته هرمان هسه، کودکی نوجوانی جوانی تولستوی، فرانی و زویی نوشته جروم دیوید سلینجر (که بعد مهرجویی فیلم پری را با نیم نگاهی به آن ساخت) آسیا در برابر غرب، نوشته داریوش شایگان و ابراهیم در آتش، نوشته احمد شاملو حرف می‌زنند که با توجه به دیالوگ‌های تاکیدی حمید هامون، حکایت از درد و رنج و عشق و سوختن دارد که کاملا منطبق با حال و روز شخصیت او در قصه است.

 

کاغذ باطله بیار کتاب بِبَر

خبرگزاری فارس در گزارشی آورده است: اجرای طرح‌های خلاقانه همیشه و در هر عرصه‌ای جواب داده است. طرح‌های خاصی که هدفی نهفته داشته باشد به دل مردم می‌نشیند و منجر به همکاری همه‌ جانبه‌ می‌شود. یکی از این طرح‌های خلاقانه طرح «تعویض کاغذ باطله با کتاب و نوشت‌افزار» است. این طرح سه سال پیش توسط بهرام شاهدوست فعال حوزه کتاب و مسؤول کارگروه کتاب و نشر قرارگاه فرهنگی-اجتماعی فاطمه الزهرا(س) آغاز شده و با استقبال بی‌نظیر مردم همچنان اجرا می‌شود. برای اجرای این طرح، غرفه‌ای با عنوان نمایشگاه کتاب در پیاده‌روی چهارراه امام خمینی(ره) ایجاد شده است. به عبارتی شاید این غرفه را بتوان کتابخانه سیار هم نام برد. بهرام شاهدوست مجری طرح تعویض کاغذ باطله با کتاب، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس استقبال مردم‌ را خوب دانست و اظهار کرد: این طرح را با همکاری کارگروه کتاب و نشر قرارگاه فرهنگی اجتماعی فاطمه الزهرا(س) آغاز کردیم که خوشبختانه استقبال مردم بسیار عالی بود و همین استقبال منجر به تداوم طرح شد. سال ۹۸ اولین سال اجرای این طرح بود و طبق فراخوان اعلام کردیم کاغذهای باطله را در قبال تحویل بُن خرید کتاب و نوشت‌افزار خریدار هستیم. هدف از اجرای این طرح ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بین تمام اقشار جامعه است و همچنین با اجرای این برنامه خواستیم عنوان کنیم که کاغذ زباله نیست و می‌توان با بازیافت دوباره به چرخه برگرداند.

 

سرانه استفاده از شبکه های اجتماعی ۴ برابر مطالعه است

عبدالحی میرزاعلی مدیرکل کتابخانه های گلستان در گفت وگو با خبرگزاری مهر اظهار داشت: طبق آخرین سنجش اندازه گیری، هر ایرانی بالای ۱۵ سال روزانه یک ساعت در فضای مجازی وقت می گذراند و این مقدار چهار برابر سرانه مطالعه در کشور است. یکی از لازمه های رشد و توسعه اقتصادی هر کشور توسعه فرهنگی است و زیربنای توسعه فرهنگی هم به مطالعه و میزان آگاهی افراد جامعه بستگی دارد. فرهنگ درهم تنیده با مطالعه و کتاب است و به عبارت دیگر میزان سرانه مطالعه کتاب در میزان رشد اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود. هفته کتاب خوانی را بهانه قرار دادیم تا ضمن بررسی جایگاه این یار مهربان در میان خانواه ها درباره تاثیرگذاری آن در جامعه هم بررسی بیشتری داشته باشیم. کتابخانه‌های عمومی از منظر اجتماعی محلی برای آموزش، کسب اطلاعات و یک تجربه مثبت اجتماعی است و از منظر فرهنگی نقش حمایت از هویت فرهنگی جامعه را بر عهده دارد. در حال حاضر کتابخانه های عمومی استان با برخورداری از بیش از ۸۲۵ هزار نسخه از کتب چاپی در مجموعه های مختلف در مخازن کتابخانه های سراسر استان و همچنین دسترسی به بیش از ۲۱ میلیون عنوان مقاله علمی به روز بین المللی از طریق پایگاه علمی مگاپیپر، در حال خدمتگزاری به اعضا و آحاد جامعه هستند. همچنین با برگزاری برنامه های ترویجی متنوع با محوریت کتاب از قبیل جشنواره رضوی، نشست‌های کتابخوان و… به دنبال غنی کردن اوقات فراغت جامعه هستیم. در حال حاضر ۸۲۵ هزار و ۶۸۳ نسخه کتاب در کتابخانه های عمومی استان موجود است. از این بین، ۸۴۶ هزار و ۲۴ سخه کتاب کودک و هزار و ۲۴۴ سخه کتاب بریل در دو بخش ویژه نابینایان در کتابخانه های میرفندرسکی گرگان و مختومقلی گنبد وجود دارند.

 

نقد ادبی می‌تواند به فرهنگ مطالعه کمک کند

حامد صلاحی، سردبیر خبرگزاری کتاب ایران، در گفت وگو با خبرگزاری دانشجو، درباره برخی معضلات و محوریت های کتابخوانی در ایران گفت: من سخن را کمی عقب‌تر می‌برم و صرفا راجع به ادبیات معاصر صحبت نمی‌کنم. اگر بخواهیم در عرصه وسیع‌تر و گسترده‌تر و از افق دیگری به موضوع نگاه کنیم در واقع انسان ایرانی، انسانی درگستره فرهنگ و تمدن ایرانی است. بی‌تردید یکی از حوزه‌های تابناک فرهنگ ایرانی-اسلامی ادبیات ایرانی است و ادبیاتی که هم با مقولات الهی و هم انسانی گره خورده وقتی ما در عرصه فرهنگ و ادب کهن‌مان سیر و واکاوی می کنیم، باید بی شبهه اذعان کرد که انسان ایرانی با ادبیات درآمیخته است و اگر جز این بود بزرگانِ بی شماری که نام بردنشان سخن را به درازا خواهد کشاند در این خاک و در این ساحت فرهنگی رشد نمی‌کردند، نمی بالیدند و در جامعه جهانی مطرح نمی‌شدند. بنابراین بدون شک ما در گذشته فرهنگ و ادب درخشانی داشتیم و اگر امروزه کمی از آن فاصله گرفتیم شاید بخشی از آن ناظر به این است که بخش فرهنگی و نوع مواجه مردم با ادبیات چه ادبی کلاسیک و چه معاصر تغییر پیدا کرده؛ بخشی را هم می‌توان به این دلیل دانست که به هرحال شناخت مفاخر ما آنچنان که باید صورت نگرفته. بنابراین من معتقدم که بخشی از این موضوع به هویت انسان ایرانی معاصر مربوط است و به عبارتی باید آن را در سبک زندگی بررسی کنیم؛ یعنی آن را در بخش جایگاه مطالعه به طور عام و مطالعه ادبیات به طور خاص در انسان ایرانی بجوییم؛ بخشی را هم به قدر و قیمت ادبیات ناظر بدانیم برای مثال در حوزه حاکمیتی  شاید لازم باشد بزرگانمان بهتر و بیشتر معرفی شوند. در فضای حاکمیتی از بخت خوش، رهبر انقلاب نه تنها با ادبیات و هنر آشنا هستند، بلکه در برخی از وجوه آن بسیار موشکافانه و نکته سنجانه به ادبیات نگاه می‌کنند، هم ادبیات داستانی و هم شعر و هم برخی از هنرهای دیگر؛ تا جایی که نگاه کلان فرهنگی تابع صحبت‌های ایشان در باب مسائل فرهنگی است مثل جدی انگاشتن ادبیات و پیگیری مستمر ایشان در حوزه ادبیات و مخصوصا ادبیات داستانی که موضوع بحث ما است.

 

رسانه‌های اصلاح‌طلب

کتاب های بدون لبخند!

روزنامه ابتکار در گزارشی نوشت: شاید بتوانیم بگوییم که طنز اجتماعی ترین گونه ادبی است و به همین دلیل بالاترین ظرفیت را در رویارویی با مسائل روزدر مقایسه با دیگر ژانرهای ادبی دارد. اگر قرار باشد نام چند طنزپرداز مهم در تاریخ ادبیات ایرانرا مرور کنیم در صدر این افراد عبید زاکانی پدر هنر طنز در ادبیات فارسی را خواهیم دید. اما طنز معاصر با مقالات علی اکبر خان دهخدا آغاز شد. مقالاتی که در روزنامه جهانگیرخان صوراسرافیل با مدیریت جهانگیر خان با عنوان چرند و پرند منتشر شد. چرند و چرند با اتهام گیری از شیوه طنز نویسی میرزا جلیل محمد قلی زاده در نشریه طنز ملانصرالدین منتشر می شد. همزمان با دهخدا در طنز ایرج میزا و سیداشرف الدین قزوینی نسیم شمال در طنز منظوم راه های جدیدی گشودند. از طنزنویسان متاخر می توان به کیومرث صابری فومنی ابوالفضل زورویی، ابوالقاسم حالت، منوچهر احترامی، جواد مجابی، هادی خرسندی، سیدابراهیم نبوی، عمران صلاحی، روشن ضمیر، مازیار نصرتی، عباس فرات، اسماعیل امینی و... نام برد.

 

۲۰ کتاب برای ۲۰ سلیقه

روزنامه شهروند در گزارشی آورده است: «هفته کتاب» از دوشنبه (۲۴ آبان‌ماه) آغاز شده و تا دوشنبه هفته بعد (۱ آذر) ادامه خواهد داشت. آنچه در این گزارش می‌خوانید معرفی کوتاه ۲۰ کتاب برای گروه‌ها و سلایق مختلف است تا بتوانند ضمن آشنایی با محتوای آن‌ها، برای تهیه کتاب‌های مورد علاقه خود اقدام کنند. سالیان سال، مشتاقان مولانا برای درک و فهم ابیات مثنوی، سراغ شرح و تفسیرهای مختلف می‌رفتند؛ از شرح استاد بدیع‌الزمان فروزانفر گرفته تا محمد استعلامی. تمام این عبور و گذرهای مشتاقان همچنان ادامه داشت تا اینکه شرح مثنوی شریف به همت کریم زمانی منتشر شد و بسیاری را به تحسین واداشت. در مقدمه این کتاب بسیاری از مثنوی‌پژوهان آن را ستوده‌اند و از کار شگرفش تمجید کرده‌اند. در سال‌های اخیر اما کتابی منتشر شد که رویکردی خلاقانه پیش گرفته بود. «نردبان آسمان» به کوشش محمد شریفی، شرح مثنوی نبود یا به توضیح معانی سخت‌ودشوار هم کاری نداشت. او در این کتاب تمام مثنوی معنوی را به زبان نثر برگردانده. کتاب در واقع برای کسانی که می‌خواهند با فحوای قصه‌ها آشنا شوند، فوق‌العاده قابل استفاده است. البته بین متن گاهی هم ابیاتی نقل شده تا مخاطب از متن اصلی دور نباشد. نکته دیگر درباره تغییر فونت‌ها در این کتاب وزین است که ناشر و مؤلف توانسته‌اند از طریق آن، تفاوت قصه‌ها و تفسیر را نشان بدهند تا مخاطب سردرگم نشود.

 

کتاب و کتابخوانی نیازمند فرهنگسازی‌ و حمایت همه‌جانبه است

به‌گزارش همشهری، علیرضا نادعلی به‌مناسبت روز کتاب و کتابخوانی و بیست‌ونهمین دوره هفته کتاب بازدیدی از کتابفروشی‌های شهر تهران به‌ویژه در راسته خیابان انقلاب تهران و اتحادیه ناشران تهران داشت. او گفت: «ما به‌عنوان نمایندگان شهروندان تهرانی از شهردار تهران و مدیران و شهرداران مناطق درخواست داریم راسته‌های فرهنگی را به‌طور ویژه‌ای مورد توجه قرار دهند.» نادعلی ادامه داد: «امروز همه می‌دانیم قیمت کاغذ بسیار افزایش یافته و ناشران را دچار مشکل کرده است که البته این بخش در حوزه اختیارات مدیریت شهری نیست، ولی در آن قسمت که در اختیار شهرداری است می‌توانیم با تسهیلگری‌هایی که انجام می‌دهیم اندکی از مصایب جامعه ناشران بکاهیم.به‌عنوان مثال در حوزه تبلیغات که در اختیار سازمان زیباسازی‌ است و این سازمان بیشتر یک سازمان اقتصادی، فرهنگی بوده و شناخته شده است و بعد اقتصادی آن بیشتر بروز و ظهور داشته، در این دوره تأکید داشته‌ایم که بر بعد فرهنگی آن توجه ویژه شود و یکی از موارد مورد اهمیت در این زمینه، تبلیغ کتاب است. بحث فرهنگ کتاب و کتابخوانی و حمایت از ناشران نیاز به حمایت و تبلیغات دارد و ما بر این موضوع در حوزه زیباسازی‌ تأکید داریم.» او در ادامه سخنان خود با اشاره به بحث «راسته کتاب» گفت: «در راسته کتاب هم از نظر معماری و هم برگزاری رویدادهای فرهنگی باید اقدامات ویژه‌ای از سوی شهرداری انجام شود؛ گرچه تاکنون در این زمینه اقدامات خوبی نیز صورت گرفته است. همه می‌دانیم که بحث ساماندهی راسته کتاب بدون حل مسئله قاچاق کتاب، شدنی نیست.»

 

بهتر انتخاب کن، بهتر بخوان

روزنامه شرق در گزارشی می نویسد: هم‌زمان با آغاز هفته کتاب امسال، شهر کتاب مرکزی، باشگاه کتابخوانی خود را بر بستر شبکه اجتماعی به‌خوان افتتاح می‌کند. به‌خوان یک بستر (پلت‌فرم) فعالیت کاربران است و به‌خودی‌خود محتوایی تولید نمی‌کند؛ بلکه با ورود و دسته‌بندی اطلاعات کامل بیش از یک‌میلیون کتاب چاپ‌شده در ایران، کار خوانندگان و علاقه‌مندان کتاب‌ها را بسیار ساده کرده است. هر کاربری به‌سادگی می‌تواند در به‌خوان ثبت‌نام کند، به اطلاعات کتاب‌ها دسترسی داشته باشد و درباره آنها یادداشت (Review) بنویسد. احتمالا تعدادی از علاقه‌مندان کتاب در ایران با بسترهای مشابه به‌خوان آشنایی دارند که مشهورترین آن سایت گودریدز است. با اینکه گودریدز تجربه نسبتا موفقی در سطح جهانی است و تعدادی از کاربران ایرانی هم بر این بستر مشغول فعالیت بوده و هستند اما هیچ‌گاه در میان مخاطبان ایرانی رواج درخور و شایسته‌ای پیدا نکرد. از دلایل این عدم اقبال می‌شود به رابط کاربری نامناسب برای زبان فارسی، تعداد کم کتاب‌های فارسی‌زبان، جایگزینی شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام برای فعالیت علاقه‌مندان کتاب و عدم دسترسی به این سایت از سوی بعضی از سرویس‌دهندگان اینترنت داخل کشور اشاره کرد. به‌خوان با رابط کاربری هماهنگ با زبان فارسی و گردآوری اطلاعات بیش از یک‌میلیون کتاب و صدها نویسنده و مترجم و ناشر، بخش قابل‌توجهی از این مشکلات را حل کرده است.

 

کتاب با طعم یادگیری

خبرگزاری ایسنا در گزارشی آورده است: کتاب، کالای فرهنگی و اثرگذاری است که همچنان در هزاره سوم، ارمغانی شگفت‌انگیز به شمار می‌رود. کتابخوانی در واقع معیاری برای شناخت فرهنگ عامه است. هر اندازه ملتی کتابخوان باشند، می‌توان نرخ سواد، رواج فرهنگ علم ورزی، اقتصاد دانش‌بنیان و رونق صنعت نشر و انتشارات آن جامعه را دریافت. در واقع وقتی جهل و بی خبری، جامعه ای را از پای درآورد یا شبهه ها ذهن جوانان را فلج کند، بدون شک یکی از مهم‌ترین راهکارهایی که می‌تواند آفت جهل را بزداید، مطالعه است و آنچه می‌تواند شبهه‌های ذهنی را دفع کند و ایمان و اطمینان را به قلب‌ها باز آورد، کتابخوانی است. گرفتاران در چنبره پرسش‌ها و محاصره شدگان در میان انبوه شبهه‌ها، می‌توانند برای استمداد فکری به کتابخانه مراجعه کنند و از آن جا نیرو گیرند و به جنگ شبهه‌ها بروند و پاسخی در برابر القائات و شبهه افکنی های دیگران بیابند.  مهرسا شرع‌الاسلام در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، با بیان اینکه در تمامی مراحل زندگی علاقه‌مند به یادگیری است، افزود: سعی کردم فضایی را به وجود بیاورم که بیشتر بتوانیم در مورد کتاب‌ها باهم صحبت کنیم و درمورد آن‌ها عمیق‌تر به فکر کردن بنشینیم تا اشتیاق به کتابخوانی در وجود ما ماندگار بماند. فضای آکادمی گپ‌بوک را راه اندازی کردم و مدیریت و توسعه آن را نیز بر عهده دارم تا با اشتیاق بیشتری به کتابخوانی ادامه دهم و افراد را نیز بدان دعوت کنم. کتاب خواندن را از زمان نوجوانی شروع کردم و در ابتدا برای من به عنوان یک سرگرمی نبود بلکه راه نجاتی بود تا بتوانم به کمک آن مسیر زندگی را پیدا کنم و به پرسش‌های خود دست یابم. کتاب این امکان را به فرد می‌دهد تا در مواقعی که احساس تنهایی می‌کند بتواند به آن پناه ببرد، من نیز تنهایی خودم را با کتاب پر می‌کنم و رشد خود را مدیون آن هستم.  خیلی وقت‌ها کتاب خواندن تنها راه یادگیری نیست و چه بسا افراد از راه‌هایی غیر از مطالعه کتاب بتوانند به فرایند یادگیری خود کمک کنند. شروع مطالعه از رسیدن به پرسش‌های شکل گرفته در ذهن افراد آغاز می‌شود و آن‌ها را به سمت مطالعه می‌کشاند. وقتی شروع به مطالعه می‌کنیم به اسامی و کتاب‌های تازه‌ای می‌رسیم که قوه کنجکاوی فرد را تحریک می‌کند و همین مسئله منجر می‌شود که مسیر مطالعاتی فرد هموارتر شود و بتواند راحت‌تر در این مسیر گام بردارد.

 

پویش «کتابخوانی ملی» یکساله شد

به گزارش ایلنا، پویش «کتابخوانی ملی» با هدف گسترش فرهنگ مطالعه توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و با حضور یکصد و پانزده چهره فرهیخته و فرهنگی در حوزه‌های مختلف در حال انجام است.  در این پویش که به همت اداره کل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین‌الملل راه اندازی شده و همچنان ادامه دارد؛ افراد فرهیخته و متخصص در رشته‌های علمی متفاوت و متنوع چون علوم دینی، علوم انسانی، علوم پزشکی، ورزشی، میراث فرهنگی و غیره حضور پیدا کرده‌اند. در پویش «کتابخوانی ملی» که از یکسال گذشته تاکنون در جریان است، فرهیختگان به مردم توصیه کردند که چه کتابی را و به چه دلیلی بخوانند. این پویش توسط کتابخانه ملی ایران به عنوان پایگاه ملی مطالعه و جایگاه فرهیختگان و فرزانگان ایجاد شده و پاسخ به یکی از رسالت‌های ذاتی کتابخانه ملی ایران در به جریان انداختن ضروریات فرهنگی کشور است. زیرا ترویج و توسعه فرهنگ کتابخوانی یکی از مهم‌ترین رسالت‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به شمار می‌رود. لازم به توضیح است پویش «کتابخوانی ملی» به عنوان یک جریان فرهنگی به صورت مستمر ادامه خواهد داشت.

 

جمع‌بندی
رسانه‌های اعتدالگرا به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی، سخنان وزیر ارشاد را در کتاب‌گردی وی به خیابان انقلاب بازتاب داده‌اند و همچنین رشد جامعه کتابخوان را در گرو کتابخوان بودن کارگزاران و مدیران دانسته‌اند.

رسانه‌های اصولگرا، تمرکز اصلی خود را بر رسانه مطالعه در کشور قرار دادند و به بررسی و به مقایسه این امر میان ایران و دیگر کشورها پرداختند.

اما رسانه‌های اصلاح طلب به مقایسه کتابخوانی در فضای مجازی و واقعیت پرداخته‌اند و این مهم را از این منظر بررسی کرده‌اند، این رسانه‌ها معتقدند که فضای مجازی به خصوص اینستاگرام به کمک کتابخوانی آمده است و همین عاملی برای بالارفتن سرانه مطالعه در کشور شده است.