حمله به دستگاه تنفسی از مشخصات بارز ویروس کرونا است. آیا افرادی که دچار بیماری آسم هستند، در برابر این ویروس مهلک نسبت به سایر افراد آسیب پذیرترند؟

به طور حتم بسیاری از مبتلایان به بیماری آسم که تنگی نفس و گرفتگی قفسه سینه از مشخصات بارز آن است، ممکن است از ابتلا به کرونا به تصور حمله‌ور شدن این ویروس خطرناک به دستگاه تنفسی واهمه داشته باشند. مساله ای مهم که به گفته دکتر مرتضی فلاح پور متخصص آسم و آلرژی خیلی جای نگرانی ندارد و تا امروز شواهد کافی مبنی بر احتمال خطر بیشتر کرونا برای بیماران مبتلا به آسم یافت نشده است.

آسم واژه ای یونانی و بیانگر حالتی است که وجه مشخصه آن بروز حملات مکرر سرفه، تنگی نفس همراه با خس‌خس سینه و احساس خفقان است.

این یک بیماری التهابی مزمن راه های هوایی است که در افراد مستعد از نظر ژنتیک، تحت تاثیر عوامل محیطی، ایجاد یا تشدید می شود.

۱۵ اردیبهشت ماه امسال بود که دکتر مصطفی معین رییس انجمن آسم و آلرژی ایران در پیامی به مناسبت روز جهانی آسم اعلام کرد: در ایران ۱۰.۹ درصد کودکان و نوجوانان و ۸.۹ درصد بزرگسالان به بیماری آسم دچار هستند.تعداد مبتلایان به این بیماری در دنیا به ۳۳۹ میلیون نفر می‌رسد و پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ این تعداد به ۴۰۰ میلیون نفر افزایش یابد.

 آسمی ها و غیرآسمی ها به طور مساوی در معرض ابتلا به کرونا هستند

متخصص آسم و آلرژی با بیان اینکه، کسانی که آسم دارند نسبت به کسانی که آسم ندارند به طور مساوی در معرض ابتلا به کرونا هستند گفت: افرادی که دچار بیماری های نقص سیستم ایمنی همچون سرطان  ،نقص مادرزادی سیستم ایمنی یا کسانیکه شیمی درمانی می شوند ، شانس ابتلایشان به کرونا زیاد است اما آسمی ها خطر ابتلا بیشتری نسبت افراد نرمال ندارد.

فلاح پور افزود: آسمی های مبتلا به کرونا به دو دسته تقسیم می شوند، افرادیکه آسم دارند بیماری آنها پیش از ابتلا به کرونا تحت نظر پزشک و کنترل شده باشد و از دارو و اسپری استنشاقی استفاده می کنند، ابتلا به کرونا در آنها همچون سایر افراد عادی خواهد بود که می تواند سیر خفیف یا متوسط داشته باشد.اما دسته دوم افرادی که آسم دارند و متوجه بیماری خود نبوده و تحت نظر پزشک قرار نگرفته باشند ممکن است در صورت ابتلا به کرونا دچار بیماری شدیدی شود.

وی در ادامه بیان کرد: ما همواره به بیماران آسمی تاکید می کنیم که به هیچ عنوان مصرف داروی خود را قطع نکنند، چراکه در وهله نخست بیماری از کنترل خارج شده و بیماران نیازمند بستری در بیمارستان می شوند که این خود خطر ابتلا به کرونا را در آنها افزایش می دهد و در صورت ابتلا نیز به دلیل این بیماری زمینه ای ممکن است به نوع شدید بیماری کرونا گرفتار شوند.

آیا استفاده از اسپری استنشاقی برای هرگونه تنگی نفس مفید است؟

این متخصص آسم و آلرژی همچنین با بیان اینکه، یکی از علائم بارز ابتلا به ویروس کرونا سرفه و تنگی نفس و درگیری ریوی است، افزود: هنگامی که ریه درگیر می شود ممکن است این مشکل مربوط به قسمت پارانشیم ریه یا انسداد راه های هوایی (airway disease) باشد. برای بیمارانی که از قبل به آسم یا انسداد راه های هوایی مبتلا بوده و تحت نظر پزشک هستند و قبلا از اسپری استنشاقی استفاده می کرده اند بایستی به طور طبیعی از دارو و اسپری استنشاقی خود استفاده کنند و در زمان هایی حتی مصرف آن  بیشتر هم شود.

وی در خصوص افرادی که دچار بیماری آسم نبوده اند و کرونا گرفته اند و درگیر تنگی نفس شده اند، گفت: اگر علت تنگی نفس درگیری راه هوایی باشد پزشک می تواند در زمانی که فرد ناقل و علامت دار نباشد با معاینه و درصورت نیاز انجام اسپیرومتری و طبق صلاحدید برای بیمار اسپری تجویز کند.

این متخصص آسم و آلرژی همچنین گفت: برخی بیماران کرونایی دچار فیبروز ریه می شوند و ریه آنها به هم می چسبد که اسپری ها دیگر برای این بیماران مفید نخواهد بود و باید از داروهای دیگر استفاده کنند.

وی با بیان اینکه، کرونا علاوه بر ریه ممکن است قلب بیمار را نیز دچار مشکل کند، اظهارکرد: این افراد به دلیل مشکل ایجاد شده برای قلب دچار تنگی نفس می شوند که در این حالت نه داروهای فیبروز و نه اسپری مفید نخواهد بود.

چگونه متوجه شویم که تنگی نفس مربوط به آسم است یا کرونا

اما این متخصص آسم و آلرژی در پاسخ به اینکه، افراد چگونه متوجه شوند که تنگی نفس آنها مربوط به بیماری آسم است یا بیماری کرونا توضیح داد:‌  چون آسم یک بیماری مزمن است، شاید فرد پیش از ابتلا به کرونا متوجه بیماری خود شده باشد که در این حالت بیمار در فصلی از سال دچار تنگی نفس می شود، اما فرد دیگری ممکن است به تازگی دچار آسم شده باشد.

فلاح پور در ادامه به تفاوت علائم ناشی از آسم یا کرونا پرداخت:‌ کرونا یک بیماری عفونی است که دارای علائم تب و لرز، کوفتگی و بدن درد، سرفه و خلط است اما بیمار آسمی فقط دچار سرفه و تنگی نفس و خلط می شود، لذا تب و لرز و بدن درد و مسری بودن، بیماری کرونا را از آسم جدا می کند.

وی اضافه کرد: اگر چند نفر در یک خانواده تب و لرز، کوفتگی و بدن درد، سرفه و خلط و تهوع و استفراع داشته باشند، دچار کرونا شده اند چراکه آسم مسری نیست و از فردی به فردی دیگر منتفل نمی شود.

او افزود: نکته بعدی اینکه بیماری آسم به اسپری های استنشاقی خوب پاسخ می دهد و حال بیماران آسمی بسیار سریع با اسپری بهبود پیدا می کند، اما  اسپری استنشاقی برای مبتلایان به کرونا جواب نمی دهد.

متخصص بیماری های آسم و آلرژی برخی تصورات و شایعات درباره عوارض اسپری های تنفسی از جمله گشاد کردن دریچه های قلب، اعتیادآور بودن یا کوچک شدن مغز را  غیرعلمی و بی اساس خواند.

فلاح پور تاکید کرد: استفاده اسپری های استنشاقی برای بیماران آسمی بسیار ضروری است اگر آسم کنترل نشود بیمار دچار گرفتاری های بیشتری خواهد شد.