کتاب " بیاضه روستایی کهن بر کران کویر" سفر به دیار ناشناختهها
" بیاضه روستایی کهن بر کران کویر" کتابی است که نویسنده آن منصوره سپهری ظرفیتهای ناشناخته این روستای گردشگری و کهن را معرفی کرده است.
این مجموعه شامل ۱۰ فصل است که نویسنده به ویژگیهای جغرافیای طبیعی، جغرافیای تاریخی، جمعیت، جغرافیای اقتصادی،کشاورزی، شرح اماکن تاریخی، چهره روستا، فرهنگ، بزرگان و شاعران و گردشگری روستا پرداخته است.
در کتاب حاضر علاوه بر جنبه های جغرافیای تاریخی و فرهنگی مسائل اجتماعی و اقتصادی و مردم شناسی و زندگی امروزی بیاضه به تفصیل مورد بررسی طبقه بندی و نتیجه گیری و پیشگویی توسعه قرار گرفته و کتاب که با استفاده از ۷۰ مرجع و منبع معتبر تهیه شده است.
در کنارههای کویر پهناور مرکزی ایران روستاها و واحههای متعدد قرار گرفته است، خور و بیابانک که از زمان قدیم بین جغرافیدانان به نام جندق و بیابانک شناخته میشود در حاشیه جنوبی کویر مرکزی قرار دارد و بیاضه روستایی کهن سال است و ناصرخسرو شاعر نامدار ایرانی در سال ۴۴۴ قمری از آنجا گذشته و شبی را در این روستا به سر آورده است؛ وی از قلعه قدیمی و چند طبقه بازدید کرده و امروز هم استوار در مرکز روستا بر جای مانده است.
زنده یاد دکتر محمدحسن گنجی استاد دانشگاه تهران در مقدمه کتاب آورده است: در حال حاضر توجه به مساله روستایی در پژوهش های دانشگاهی و تلاشهای سنجیده دولت در تقویت بنیانهای اقتصادی و اجتماعی روستاها جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها از سیاستهای امیدوارکننده است زیرا روستاها هستند که صدها سال حافظ و نگهبان و عامل مداومت هویت ملی و مذهبی آداب و سنن زبان و به طور کلی فرهنگ قومی ساکنان این سرزمین بودند و امروز هم روستاها هستند که تامین کننده بخش عمدهای از تولیدات کشاورزی و دامی و خوراکی مورد نیاز اکثریت شهرنشین های سرزمین ما به شمار میرود.
او در ادامه میآورد: بیاضه روستایی در قلب کویر و در شهرستان خور و بیابانک است، در سال ۶ ماه (از اول فروردین تا پایان شهریور) تابستان دارد که ممکن است حداکثر مدت آن تا ۴۸ درجه سانتیگراد برسد و سه ماه (دی بهمن و اسفند) زمستان دارد که ممکن است سرما تا ۱۰ درجه زیر صفر را تجربه کند.
باران متوسط ۱۰ سانتیمتر در سال است که گرمای تابستان ممتد آن با گرد و غبار و طوفان و سرمای زمستان با یخ بندانهای شدید همراه است؛ ولی در چنین شرایطی که طبیعت ناسازگار در آن تحمیل کرده ساکنان سختکوش و پرتلاش آن هزاران سال مقاومت کرده کم آبی را با استفاده از قنات و شرایط تشدید گرمایی را با ساختن دیوارهای ضخیم کلی و بادگیر و زیرزمین در خانههای خود جبران کرده و به زندگی شان ادامه دادند.
بیاضه جایی است که شاید از زمان ورود اولین آرین ها به فلات ایران سکونتگاه انسان بوده است و خرابههای موجود آن مربوط به قرن ها قبل از ورود اسلام است. آثار باقیمانده از دوران درخشان قرون اول سلطه اسلام از معماری و فرهنگ و هنر تمایلات مذهبی آن حکایت میکند.
منصوره سپهری نویسنده کتاب نیز در بخشهای مختلف آن بیاضه را نمونهای از روستای کهن سال کویر مرکزی ایران میخواند. نام آن به احتمال قوی سابق به صورت بیاذه نوشته میشده است.نامی متعلق به ایران کهن و متناسب با نامهای دیگر روستاهای این ناحیه؛ چنان که ناصرخسرو شاعر و سیاحت گر معروف ایرانی که در سال ۴۴۴ هجری قمری از این روستا گذشته نام آن را به همین ترتیب یعنی "بیاذه" مضبوط کرده است؛ اما بر اثر مرور زمان و تحت تاثیر زبان عربی املای بیاره کهن به صورت بیاضه عربی تغییر یافت.
این روستا قلعههای با عظمت که یادگار مقاومت نسلهای پیشین در مقابل راهزنان و غارتگران است و نمودار عظمت این روستا در آن و در مرکز روستا در معرض دید سیاحتگران است. وجود بناهای کهن دیگر چون امامزاده، مسجد، حسینیه و بازار تخریب شده زرگرها که همه نشان از این امر دارد که این روستا در ادوار پیشین نیازهای خود را برآورده میساخته است.
میزان آب دهی در قنات بیاضه هر چند قابل توجه نیست؛ اما همین اندازه چون در قلب کویر جریان مییابد در شیرین ساختن زمین های کشاورزی بسیار موثر بوده است، به گونه ای که انواع متنوع درختان میوه و سبزیجات و محصولات دیگر از آن به دست میآید.
بیاضه روستایی فرهنگ مدار است، از قدیم الایام دارای مکتب خانه های متعدد بوده و دختر و پسر به تاثیر در آنها اشتغال داشتند که وجود افراد کهنسال بیاضه ای باسواد از زن و مرد بالای ۷۰ سال گویای این مطلب است و همین نشان می دهد که مردم روستا با فرهنگ، مهربان و سخت کوشند.
در این روستا چند بنای باستانی وجود دارد که قدمت آنها به عصر ساسانیان میرسد این روستا در سال های اخیر با تمام پیشینه فرهنگی و تاریخی بیمهری و بیتوجهی مسئولان قرار گرفته و قلعه مذکور نیز در حال از بین رفتن است و به آن توجهی نمیشود.
روستای بیاضه در جنوب شرقی دشت کویر واقع شده و از شرق به ریگزارهای غرب طبس است و شمال غربی رباط پشت بادام از جنوب به ارتفاعات خرانق و کویر حاجی آباد زرین، از مغرب به ارتفاعات انارک و نخلک محدود است و تا شهر خور مرکز شهرستان خور و بیابانک ۶۰ کیلومتر فاصله دارد.
انتشارات امیر کبیر کتاب یاضه روستایی کهن بر کران کویر را در ۱۹۴ صفحه با مقدمه دکتر محمد حسن گنجی استاد جغرافیای دانشگاه تهران چاپ کرده است.
مطالب مرتبط
- مقاله علمی و پژوهشی گردشگری ، شهر مجازی و جاذبه های مادی و معنوی
- مقاله علمی و پژوهشی سرمایه اجتماعی ، کیفیت زندگی و گردشگری
- مقاله چارچوبی برای مدیریت استعداد در صنعت گردشگری
- کتاب "مادیهای اصفهان" کتاب جامع برای شناخت این نهرهای آبی
- کتاب نسخه ارَم و معرفی کهنترین سکونتگاههای شهر اصفهان
- آرامگاه فردوسی شکوه معماری و هنر
- بودجه ویژه برای اعتلای فرهنگی کشور
- کتاب " بیاضه روستایی کهن بر کران کویر" سفر به دیار ناشناختهها
تگها
مطالب پربیننده
- زندگی نامه مسعود پزشکیان
- رابطه زناشویی برنده و بازنده ندارد
- درباره دوران بحرانی نوجوانی
- بازار کرمان با قدمت ۶۰۰ سال
- معرفی موزه هنرهای معاصر تهران؛ بازتابی از هنر ایران و جهان
- مصرفگرایی و ویرانی زندگی
- پاسخ به سوالات رایج درباره مصرف شیر
- معرفی جنگل فندقلو؛ بهشتی مینیاتوری در اردبیل
- درباره سن پیری بیشتر بدانیم
- اهمیت خواب را جدی بگیرید
- معرفی مسجد شیخ لطف الله، اثری شگفت انگیز از دوران صفویه
- پناهگاه سکوت
- نحوه خوابیدن به خواستههای درونی
- مضرات سیگار از آسیبهای پوستی تا تهدید سلامتی
- در مورد کف پای صاف و باورهای قدیمی
- چگونه با کودکان چاق تعامل داشته باشیم
- چگونه خشم بهاری را کنترل کنیم
- چگونه تشخیص دهیم یک تصویر با هوش مصنوعی ساخته شده؟
- آموزش کامل تهیه سبزه عید با تخم شربتی
- کاهش وزن علمی و بدون برگشت
- چگونه میتوان از اینستاگرام، تیکتاک و گوشیهای همراه فاصله گرفت؟
- کمبود چه مواد غذایی باعث افزایش ابتلا به افسردگی میشود؟
- چطور مامان بابای خودمان باشیم؟
- مادران تلفنهمراه خود را به کودکشان بدهند یا خیر؟
- چرا مردان در بیان احساسات خود موفق نیستند؟
- آیا در برزخ، شفاعت وجود دارد؟
- "همای سعادت" اسطوره یا واقعیت؟!
- گیاهانی که استرس خانه و محل کار را کاهش میدهند
- سیگارهای الکترونیک یک جایگزین توهم زا
- سونامی سالمندی، بحران پیش روی کشور
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره امیر کبیر
- کتاب پیوند زخم خورده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- خلاصه کتاب سواد بصری
- درباره فخرالدین عراقی
- درباره محسن مهر علیزاده
- تورم به کدام سو میرود؟
- طغیان سرخک