هدف از این روش نظم بخشیدن به تفکر، یافتن راه‌های خلاقانه، طبقه‌بندی، اولویت‌بندی و تصمیم‌گیری صحیح است. در این روش یک نفر به عنوان مدیر جلسه کلاه آبی به سر می‌گذارد. دیگر اعضای گروه ابتدا با کلاه سفید حاضر می‌شوند و سپس در پایان هر مرحله کلاه خود را با رنگ دیگری عوض می‌کنند. رنگ کلاه‌ها مفهوم نمادین دارد.

بطور کلی این تکنیک شش جنبه یا سبک فکری را تعریف کرده و برای هر کدام کلاه رنگی خاصی را به عنوان سمبل تعیین می نماید تا بوسیله آن بتوان بطور روشن و سریع از سبک فکر (گرایش ، حالت ، احساس ، فکر ، موضوع ، نگرش) خود آگاه شد، آن را تغییر داد یا آن را به دیگران اعلام کرد.

همچنین می توان بدین‌وسیله از سبک فکری دیگران آگاه شد و از آنها خواست که آن را عوض کنند. البته با کمی دقت در اصطلاح (کلاه خودت را قاضی کن) متوجه می شویم که به نوعی چنین روشی در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی وجود داشته است.

چون رنگ سفید خنثی و منفعل است، کلاه سفید دوبونو با موضوعات و شکلهای انفعالی سرو کار دارد. لذا بدون هیچگونه قضاوتی، فقط واقعیتها مورد جستجو قرار می‌گیرد. این کلاه برای ارائه یا درخواست واقعیت‌ها و ارقام به شیوه‌ای کاملاً خنثی (بی‌طرف)، عینی و بدون قضاوت یا نتیجه‌گیری به ‌کار می‌رود.

چون رنگ سرخ نشانۀ خشم ، شور ، و هیجان است، کلاه سرخ دوبونو بیانگر بینشی هیجانی است و لذا فقط به جنبه‌های احساسی و غیر استدلالی توجه می‌شود.

چون رنگ سیاه نشانه افسردگی و منفی است، کلاه سیاه دوبونو بیانگر جنبه های منفی و بدبینانه است. تفکر کلاه سیاه تفکری منفی است اما غیر عاطفی. منفی‌گرایی عاطفی مثل مثبت‌اندیشی عاطفی نقش کلاه سرخ است.

چون رنگ زرد آفتابی و مثبت است کلاه زرد، بیانگر جنبه های مثبت و خوشبینانه است. کلاه زرد دوبونو بیانگر جنبه‌های مثبت و خوشبینانه است. دیدگاه کلاه زرد درست نقطه‌ی مقابل کلاه سیاه است و بر عکس آن با ارزیابی‌های مثبت سروکار دارد.

کلاه سبز دوبونو بیانگر خلاقیت، نوآوری و ایده‌های نو است. کلاه سبز این امکان را به ما می‌دهد که وارد نقش خلاق شویم.

چون رنگ آبی نشانه سردی و رنگ آسمان بالای سرماست، کلاه آبی بیانگر تنظیم و ساماندهی فرآیند برنامه ریزی برای تفکر و استفاده از کلاه‌های دیگر است به عبارت دیگر کلاه آبی ، کلاه نظارت است .

تهیه کننده: سیده فاطمه حسینی