خانواده یکی از نهادهای ارزشمند جامعه است . و سلامت این رکن کوچک از جامعه تضمین کننده سلامت بخش اعظمی از افراد جامعه است. پایه اصلی خانواده بر ازدواج استوار است به همین مناسبت در اسلام به خانواده و ازدواج جایگاه ویژه ای داده شده است.و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) ازدواج را کامل کننده دین و ایمان افراد دانسته و در این زمینه می فرمایند کسی که ازدواج کند نصف دینش را حفظ کرده است .(1)

و همچنین تشکیل خانواده را عامل استواری جامعه دانسته می فرمایند:هرگاه کسی که اخلاق و دینش را می پسندید برای خواستگاری نزد شما آمد پس دختر خود را به نکاح او در آورید و اگر چنین نکنید باعث فساد بزرگی در زمین می گردید.(2)

امر ازدواج به دلیل وجود برخی مشکلات در حال تغیر شکل و ماهیت است ،واین مسئله باعث استحاله خانواده می شود که این به معنی نابود شدن دین ،ایمان و اخلاق افراد جامعه است.

ازدواج سفید واژه ایست که به تازگی وارد فرهنگ لغات اجتماعی شده است .ازدواج سفید پدیده ای است که دختر و پسر به عنوان هم خانه با یکدیگر زندگی میکنند بدون آنکه میان آنها پیوند رسمی ازدواج و رابطه زن و شوهری وجود داشته باشد این نوع ازدواج که در غرب رایج است فاقد مشروعیت اجتماعی ،حقوقی ودینی است.

البته می توان دلایلی را برای گرایش جوانان به این نوع ازدواج ذکر کرد دلایلی همچون عدم مسئولیت پذیری جوانان ،مشکلات اقتصادی ،آزادی روز افزون جوانان، ترس از وقوع طلاق و جدایی گریز از قانون حمایت از خانواده ،الگو برداری از رسانه های غربی و مهمترین عامل که ضعف ایمان و کم رنگ شدن امور دینی در میان جوانان است .(البته عدم توجه مسئولین به تامین امکاناتی نظیر مسکن و اشتغال برای جوانان در ایجاد اینگونه روابط بی تاثیر نبوده است .)
در این مدل زنان بیشتر دچار خشونت خانگی می شوند و به علت عدم ثبت قانونی ازدواج حتی از شکایت و پیگیری حقوق خود نیز محروم می شوند و شکست و فروپاشی این نوع رابطه بسیار بیشتر از ازدواج شرعی و قانونی است

در این نوع ازدواج یک خانواده تشکیل نمی شود بلکه زن و مردی فقط برای تامین نیازهای جنسی خود و بر اساس احساسات لحظه ای در کنار یکدیگر زندگی میکنند و بعد از فروکش کردن این احساسات و غرایز به راحتی از هم جدا شده و هیچ کدام هیچ نوع مسئولیتی را در قبال یکدیگر نمی پذیرند . در این نوع از رابطه مسئله سقط جنین به راحتی اتفاق می افتد به دلیل این که هیچکدام از طرفین حاضر به پذیرش فرزندی که دارای مشروعیت قانونی نیست نمی باشد. و اگر از سقط فرزند خود اجتناب کنند مرد به راحتی می تواند فرزند خود را انکار کند و در این صورت این زن است که باید با وجود سختی ها و مشکلات حضانت فرزند غیر قانونی خود را بر عهده گیرد.

به طور کلی می توان گفت آسیب های که این گونه روابط بر روی دختران و زنان می گذارد بسیار سهمگین تر از تاثیر این نوع رابطه بر مردان است در این مدل زنان بیشتر دچار خشونت خانگی می شوند و به علت عدم ثبت قانونی ازدواج حتی از شکایت و پیگیری حقوق خود نیز محروم می شوند و شکست و فروپاشی این نوع رابطه بسیار بیشتر از ازدواج شرعی و قانونی است و این زنان هستند که از این فروپاشی آسیب بیشتری می بینند.

ذکر این نکته در اینجا حائز اهمیت است که هدف از تشکیل خانواده فقط ارضای نیازهای جنسی و همخوابگی نیست بلکه خانواده دارای کارکردهای دیگری نیز هست که نمی توان به راحتی از آنها گذشت ،تامین نیازهای عاطفی و روحی ، داشتن فرزندان سالم و با نشاط ،امنیت روحی و جسمی و داشتن مامنی برای روزهای سخت که هر فرد به آن نیاز داردو .......حال آیا این موارد را می توان در ازدواج سفید برای زن و مردی که در کنار یکدیگر زندگی می کنند تعریف کرد.اکثر کسانی که تن به این نوع ازدواج می دهند با کارکردهای خانواده بیگانه هستندو فقط به تامین غرایز خود اهمیت می دهند.

این نوع رابطه علاوه بر تاثیرات نامطلوبی که برای خود طرفین داردتاثیرات نامطلوب خود را بر خانواده های دیگر نیز می گذارد.همانطور که وجود یک سیب گندیده می تواند تمام سیب های یه جعبه را فاسد کند ،فساد بخشی از افراد جامعه می تواند سایر افراد جامعه را به فساد بکشاند. حضور زنان و مردانی بدون پایبندی به اصول خانواده و مسایل شرعی ممکن است پایه های خانواده های دیگر را سست کند.

از جمله راهکارهایی که برای مقابله بااین پدیده شوم می توان ارایه داد تسهیل شرایط ازدواج ، آگاه سازی جامعه و افزایش و پایبندی بیشتر جوانان به ارزشهای دینی و همچنین برخورد قاطع حقوقی و و قضایی با مروجان این نوع ازدواج و کسانی که به آن مبادرت می نمایند.

اما مثل همیشه شعار ما در تبیان این است که بهترین راه برای مبارزه با آسیب هایی که جوانان و خانواده ها را تهدید می کند ، روش های صحیح تربیتی و داشتن نظام خانوادگی محکم و روابط گرم و صمیمی با یکدیگر است. فرزندی که عشق و محبت را بین پدر و مادر خود می بیند و به اصول اولیه ی اخلاقی و شرعی پایبند است، هرگز گرفتار چنین آسیب هایی نخواهد شد.

پی نوشت:

1)مستدرک الوسایل ج 4 ص154

2)تهذیب الاحکام ،شیخ طوسی ج 7 ص 395