چنین کنند، بلند همتان اثر عبدالعزیز حمد بن الکوابی سیاست مدار قطری است که حمیدرضا مهاجرانی آن را ترجمه کرد. نویسنده در ۹ فصل به فرهنگ و جایگاه آن پرداخته و در قسمتی از کتاب درباره ارتباط و شباهت تمدن و فرهنگ عرب با ایران سخن گفته است.

معرفی کتاب

چنین کنند، بلند همتان در ۱۳۹۹ خورشیدی به وسیله انتشارات روزنه چاپ و وارد بازار کتاب شد. نویسنده نام این کتاب را از یکی از ابیات شاعر پرآوازه جهان عرب ابوطیب المتنبی الهام گرفته است. کتاب در نه فصل و ۲۸۲ صفحه تدوین شده است. در کشورهای مختلف با نام های دیگر نیز ترجمه شده اما نامگذاری کنونی آن در ایران به پیشنهاد حمیدرضا مهاجرانی مترجم کتاب بوده است. نویسنده در مقدمه ابتدایی بیان کرده، پیشنهاد ترجمه کتاب به زبان فارسی را خود به مهاجرانی داده است و علت آن را در پیوند و نزدیکی بین ۲ فرهنگ فارسی و عربی ذکر کرده است.

هدف نویسنده از نگارش این کتاب در اختیار گذاشتن تجربیات و اندیشه خود در زمینه های مختلف فرهنگی دوران شغلی خود به مردم است. بنابراین کتاب وی تنها شرح خاطرات توصیفی نویسنده نیست، بلکه مطالب کتاب تحلیلی و دارای ارزش عملی است. از آنجا که نویسنده دارای مشاغل و مسوولیت های گوناگون بوده تجربیات وی در زمینه های گوناگون ذکر شده هرچند عمده مطالب وی در راستای فرهنگ در سطح کشورش قطر و نمادهای فرهنگی در سطح دنیا را در برمی گیرد.

معرفی نویسنده

حمد بن عبدالعزیز الکواری در یکم ژانویه ۱۹۴۸ در الغریه، قطر دیده به جهان گشود. وی دیپلمات و سیاستمدار قطری است که به عنوان وزیر امور خارجه با درجه معاون نخست وزیر خدمت می کند و پیش از این یعنی از ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ میلادی وزیر فرهنگ، هنر و میراث قطر بوده است. وی همچنین مدتی سفیر قطر در فرانسه، آمریکا و همچنین سفیر سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل بود. دکتر الکواری کاندیدای انتخابات مدیرکل یونسکو در ۲۰۱۷ میلادی بود.

محتوا و مضمون کتاب

فصل نخست کتاب، عنوان ویژگی ها و ماهیت دوحه را دارد و نویسنده در این فصل از اراده قوی و اعتماد به نفس خود برای معرفی دوحه مرکز قطر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان عرب سخن می گوید.

در فصل دوم با عنوان جستاری در زیبایی های جهان به جایگاه و اهمیت والای ادبیات پرداخته شده است. علاوه بر این به اهمیت رمان های تاریخی که نویسنده آنان موظفند که مطالب را بر مبنای واقعیات تاریخی برای خواننده عرضه کنند، سخن گفته شده است. از مجلس تا میدیای نوین عنوانی است که نویسنده برای فصل سوم انتخاب کرده است. که در آن به بحث هایی همچون فضای عمومی؛ برقراری ارتباط برای آزادی، مجلس یعنی جامعه هم پیوند، در باب تلویزیون عمومی و همگانی: مشکلات و چالش ها، تبلیغات شهروند: وقتی فرد مورد هجمه قرار گرفته سخن گفته شده است.

فصل چهارم کتاب با عنوان در باب دیپلماسی فرهنگی است. در این فصل نویسنده اذعان می دارد که کشورهای خلیج فارس با وجود تفاوت های فرهنگی می توانند با همدیگر همسو باشند چرا که در بسیاری از امور فرهنگی چون آداب و رسوم و دین با هم دارای اشتراک هستند و این پیوند می تواند خالق ارزش های نوینی در سطح داخلی و جهانی باشد.

فصل پنجم کتاب مذاکرات نمای فرهنگی نامگذاری شده است که به تعریف و نقش مذاکرات گوناگون در میان نمایندگان کشورهای مختلف در تصمیم گیرهای بزرگ می پردازد. از جمله به نقش کشورش در جنگ میان ایران و عراق پرداخته است. نویسنده همچنین به اهمیت و جایگاه و نقش سازمان بین الملل در صلح های جهان به عنوان یک تصمیم گیرنده در گفت وگوهای مختلف می پردازد.

فصل ششم به گفت وگوی فرهنگ های مختلف و تنوع آنان در سطح دنیا اشاره می کند. در فصل هفتم کتاب با عنوان نظام تربیتی شاهراهی به سوی آزادی، به جایگاه آموزش و پرورش در جامعه می پردازد. از نظر نویسنده جایگاه آموزش و پرورش تنها در آموزش خواندن و نوشتن نیست، بلکه فلسفه وجودی و رکن اساسیش در تربیت انسان ها، پایه ریزی شده است. وی در این فصل به چالش مدرنیته و آموزش می پردازد و اینکه پیشرفت علم و تکنولوژی چگونه ممکن است، ساختار موسسات را دچار بحران کند. از جمله بخش های این قسمت می توان به نظام تربیتی، دگرگونی و تحول، نظام تربیتی و آزادی، نظام تربیتی در کشور من و…اشاره کرد.

در فصل هشتم کتاب که صنایع و نوآوری نامگذاری شده است، نویسنده به شکل گیری صنایع نوآور و مفهوم صنایع فرهنگی می پردازد. اینکه نوآوری چیست و صنایع نوآور کدامند؟ نویسنده بیان می دارد که مردم از طریق فرهنگ خود می توانند در عرصه رشد و توسعه جامعه نقش داشته باشند. وی فرهنگ را یک موتور محرک و عامل موثر در فعالیت های توسعه اقتصادی، اجتماعی و محیطی می داند.

اهمیت کتاب

یکی از نقاط مثبت این کتاب تلاش نویسنده به عنوان یک سیاستمدار جهت معرفی سرزمین خود به عنوان پایتخت فرهنگی کشورهای عربی است.

نویسنده در مقدمه کتاب از علاقه بسیار زیاد خود به ترجمه کتابش به زبان فارسی می گوید از ارتباط و تشابهات تمدن و فرهنگ عرب با ایران می گوید. البته باید خاطر نشان کرد که نویسنده از تمدن و فرهنگ چندین ساله ایران سخنی به میان نمی آورد.