مقاله علمی و پژوهشی " مقایسه تحلیلی تأویل از دیدگاه ملاصدرا و قاضی عبدالجبار همدانی" مقاله ای است در 16 صفحه و با 19 فهرست منبع که در مجلات معتبر علمی و پژوهشی با رویکرد اندیشه نوین دینی منتشر شده است

در این مقاله علمی و پژوهشی به مباحث  تأویل، عقل، وجودشناسی، ملاصدرا، قاضی عبدالجبار همدانی پرداخته شده است

چکیده مقاله

به استناد آیات و روایات، تأویل راهی برای دستیابی به حقایق متن مقدس و عبور از ظواهر الفاظ برای نیل به حقایق آیات است. در این عرصه، هر یک از فرقه‌های اسلامی به بحث و تدقیق در این زمینه پرداخته و به‌گونه‌ای به ارائه تأویل صحیح همت گماشته‌اند. نوشتار حاضر به بررسی تأویل از دیدگاه دو دانشمند نام‌آور از فرقه‌های اسلامی عقل‌گرا (شیعه و معتزله)، یعنی ملاصدرا و قاضی عبدالجبار همدانی می‌پردازد. صدرالمتألهین به‌تناسبت دیدگاه وجودشناسانه و به‌مدد نظام عقلانی ـ شهودی خود، میان مراتب حقیقت و عقل انسانی تناظر برقرار نموده، براساس این تناظر سعی در ادراک حقایق آیات براساس اصل موازنه میان معقول و محسوس دارد. این در حالی است که قاضی از منظر زبان‌شناسانه، تأویل آیات را منحصر در مدالیل زبانی دانسته، سعی می‌کند آن را صرفاً براساس عقل استدلالی تببیین ‌نماید. بررسی نوع نگاه به مسئله تأویل از حیث مبدأ ورود به بحث، بدنه اصلی و پیامدهای آن در دو دیدگاه یادشده، دو جلوه متفاوت از دیدگاه‌های عقل‌گرایانه را در عالم اسلام ترسیم می‌کند که در این نوشتار به آن پرداخته خواهد شد.

دانشجویان دوره دکترا و کارشناسی ارشد می تواند از محتوای این مقاله برای رساله دکترا و پایان نامه کارشناسی ارشد بهره ببرند .