نورمن در چهارم فوریه ‌۱۹۱۵ میلادی در بخش مریلبون لندن‌ متولد شد، پدر وی راننده کامیون بود و به دلیل مشکلات مالی از همسرش جدا شد و به همین دلیل، پدر نورمن وی را از همان ۹ سالگی با خود به شهرهای مختلف می برد. او با وجود خردسالی مجبور بود تا دشواری های بسیاری را در کنار پدرش تحمل کند. او در چنین شرایطی، دوران کودکی خود را سپری کرد و در ۱۱ سالگی به امید این که بتواند، زندگی بهتری بیابد از خانه فرار کرد و برای گذران زندگی به کارهای مختلفی مانند پادویی، روزنامه فروشی، پیشخدمتی و ظرفشویی در رستوران ها پرداخت.

نورمن در کنار کار به‌ مدرسه نیز ‌رفت‌ اما از عهده هزینه تحصیل و تامین غذا بر نیامد، بنابراین در ۱۳ سالگی برخلاف میل باطنی خود مدرسه را ترک کرد و موفق شد در یک معدن زغال سنگ کار پیدا کند. نورمن بعدها که به اوج موفقیت دست یافت، همه فیلم های خود را بر اساس مشاغلی که در دوران کودکی و نوجوانی انجام داده بود به صورت طنز اجرا کرد. در واقع او می خواست به همراه طنز و خنده مسایل و مشکلات جامعه را به نقد بکشد. به هر حال نورمن پس از گذراندن مراحل سخت کودکی و نوجوانی در ۱۹۴۱ میلادی با دورن بوریت ازدواج‌ کرد و پس از ۶ سال زندگی مشترک از او جدا شد. او دوباره در ۱۹۴۷ میلادی با فردا سیمپسون ازدواج کرد که ثمره‌ آن، ۲ فرزند به‌ نام‌های ژاکلین و نیکولاس‌ بود.

ترک ارتش و ورود به دنیای بازیگری

نورمن در جنگ جهانی دوم در یک پناهگاه زیرزمینی ارتباطات در لندن مشغول به کار بود که برقراری تماس‌ با وینستون چرچیل نخست وزیر برعهده او قرار گرفت، سپس‌ به‌ عنوان‌ یک‌ نظامی‌ در ارتش‌ انگلیس‌ استخدام‌ شد و به‌ هند رفت. در هند بود که‌ نورمن‌ فهمید، روحیه‌اش با محیط خشک‌ ارتش‌ همخوانی ندارد. وی در همانجا متوجه‌ شد که‌ می‌تواند با حرکات‌ و رفتار هنرمندانه‌ خود، مردم‌ را بخنداند. پس‌ از ارتش‌ خارج شد و در تئاتر مشغول‌ به‌ کار شد. وی فعالیت در حوزه هنری را از ۱۹۴۸ میلادی، هنگامی که ۳۲ ساله‌ بود و با یک کار تلویزیونی با نام قرار ملاقات با یک آدم رویایی ساخته کارگردان انگلیسی دیکی لیمن آغاز کرد و بدین ترتیب وارد حرفه سینما شد و خیلی زود توانست در مدت بسیار کوتاهی استعداد نهفته خود را شکوفا کند. او توانست هنرمند بودن خود را به اثبات برساند و تا حد بسیار زیادی موفق شود. در همان سال، نخستین فیلم کمدی خود را با نام هوش و عقل بازی کرد. با این که نخستین تجربه اش بود اما با استقبال بی نظیر مردم روبه رو شد. همین مساله وی را تشویق کرد تا در فیلم های دیگری بازی کند، برای این که چهره کمدی تری بیابد، برای خودش لباسی طراحی و تهیه کرد. او با آن جثه‌ کوچک، لباس‌ معروف‌ خود را به‌ تن ‌می‌کرد و همه‌ را می‌خنداند با کلاه پارچه‌ای و کت و شلوار گشاد معروفش در بیش از ۲۰ فیلم به بازی پرداخت ... شخصیت او با ظاهری شلخته (کلاه پارچه‌ای، کراوات کج و کت خیلی کوچک) و رفتار ناشیانه شناخته ‌شد.

اما باید گفت نورمن در ‌ ۱۹۵۳ میلادی با بازی‌ در فیلم‌ جنجال در فروشگاه به‌ شهرت‌ جهانی‌ رسید، این فیلم را جان پدی کارستیرز ساخت و نورمن به خاطر نقش آفرینی در این فیلم برنده جایزه بفتای بهترین بازیگر شد.

برخی از ویژگی های بازیگری نورمن

فیلم های کمدی نورمن به ویژه در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی شهرت زیادی به همراه داشت. وی در مجموعه ای از فیلم های کمدی کم هزینه کمپانی رنک (Rank) به سبک کمدی های اسلپ استیک چارلی چاپلین و برادران مارکس بازی کرد که کارگردان بیشتر آنها رابرت اشر و جان پدی کارستیرز بودند. در این دوره وی در نقش شخصیتی کمیک به نام نورمن پیت کین بازی می کرد که موقعیت های کمدی خنده آوری در مقابل رییس جدی خود، گریمز دیل به وجود می آورد. فشار زمان به کارگردانی رابرت آشر، آخرین فیلم کمدی بود که او در سال ۱۹۶۶ میلادی برای کمپانی رنک اجرا کرد.

قدرت بازیگری نورمن، ایفای نقش شخصیت های بیچاره و بی پناه در کمدی های موزیکال و اسلپ استیک با چاشنی رمانتیک بود. نوع کمدی او نیز ترکیبی از کمدی زبانی و کمدی رفتاری بود و طرفداران بسیاری در انگلیس و سراسر دنیا از جمله ایران داشت.

 او عاشق‌ خنداندن‌ مردم‌ بود. او همیشه ‌دلیل‌ سلامتی‌ خود را مصرف‌ نکردن‌ سیگار و مشروبات‌ الکلی‌ عنوان می‌کرد. او گفته‌ بود که‌ می‌خواهد بیش‌ از ۱۰۰ سال‌ عمر کند. وی‌ همیشه‌ نقش‌ یک‌ مرد صادق‌ و ساده‌ را بازی‌ می کرد و با حرکات‌ فیزیکی‌ خود خنده‌ را به ‌لبان‌ همه‌ می آورد. او نه‌ تنها در انگلیس‌ به‌ اجرای‌ نمایش‌های‌ کمدی‌ می پرداخت بلکه‌ به‌ روسیه، آلمان، کشورهای‌ اروپایی، چین، آمریکا و ایران نیز سفر کرد. وی در ۱۹۶۱ میلادی به‌ ایران‌ آمد؛ زیرا در ایران، فیلم‌های‌ او طرفداران‌ زیادی‌ داشت ‌از جمله فیلم‌های معروف نورمن که در ایران هم به نمایش درآمدند، باید از فیلم های نورمن در فضا، له له بچه ها، سر بزنگاه، قصاب باشی، جاده صاف کن و شیرفروش نام برد. همچنین یک بار از طرف صدا و سیمای ایران گفت وگویی با نورمن انجام شد که وی گفت: نمی خواستم اینگونه باشم اما ظاهراً غیر از انگلیس و ایران سینماروهای حرفه ای جهان مرا بیشتر به عنوان یک دلقک می شناسند تا شخصی درحد جری لوئیس که از نظر من دلقکی بیش نبود!

شاید یکی دیگر از دلایل محبوبیت این کمدین برجسته انگلیسی در ایران به خاطر محمدعلی زرندی دوبلور فیلم های او باشد.

شیوه کار نورمن ویزدوم را حتی چارلی چاپلین کمدین نابغه تحسین کرده و گفته بود که اگر کسی بخواهد جانشین من بشود، آن شخص نورم است. بخشی از حرکات کمدی نورمن عبارت بود از افتادن داخل سوراخ راه آب خیابانی، گیر کردن در چرخش درهای گردان ساختمان های تجاری یا انداختن و شکستن یک سینی بزرگ محتوی ظروف شکستنی پس از مدتی کوشش برای حفاظت از آن ها.

یکی از مهم ترین موفقیت های وی این بود که در ۲۰۰۰ میلادی برای‌ یک‌ عمر فعالیت‌ در زمینه‌ سرگرمی از طرف‌ دربار ملکه انگلیس به‌ مقام‌ شوالیه‌ و لقب سِر دست‌ یافت. ‌ در این‌ مراسم‌ ملکه‌ انگلیس‌ گفت‌: از حرکات‌ عجیب‌ و غریب‌ ویزدوم‌ سال‌ها ‌لذت‌ می‌برده است باید گفت فیلم های کم‌هزینه و در عین حال بسیار محبوب نورمن به صنعت سینمای انگلیس کمک بسیار کردند و موفقیت تجاری آنها از بعضی فیلم‌های اول جیمز باند هم بیشتر بود.

از معروف ترین کارهای نورمن می‌توان به نورمن در فضا، سر بزنگاه، شیشه پاک‌کن، آدم ناجور، شیر فروش، به دنبال یک ستاره، آدم نادرستی بود، جاده صاف کن، جنجال در فروشگاه، سحرخیز، آخرین شراب تابستانی و مرد روز که بیشتر آنها به فارسی دوبله شده اند، اشاره کرد.

این کمدین محبوب در نودمین سالروز تولد خود از فعالیت هنری کناره گرفت و از سینما خداحافظی کرد و به بیش از نیم سده حضور در عرصه سینما و تلویزیون پایان داد. با این وجود ۲ سال بعد یعنی در ۲۰۰۷ میلادی در فیلم کمدی کوتاه اکسپرسو، ساخته مارتین نایجل و کوین پوئیس، نقش آفرینی کرد، فیلمی ۱۰ دقیقه ای درباره هشت شخصیت که در یک کافی شاپ سر یک میز واحد می نشینند. این فیلم در فستیوال فیلم کن ۲۰۰۷ میلادی به نمایش درآمد و مورد توجه واقع شد. سود حاصل از فروش دی‌وی دی این فیلم به یک موسسه حمایت از بیماران سرطانی تعلق گرفت. همچنین وی علاوه بر بازیگری، نویسندگی فیلم نامه ۹ فیلم سینمایی و تلویزیونی را نیز برعهده داشت. او همچنین‌ مدتی به‌ خوانندگی‌ روی آورد و در ‌۱۹۷۶ میلادی در برنامه‌ای‌ از بی. بی. سی. ترانه‌ معروف‌ به‌خاطر این‌ که‌ احمقم، به‌ من‌ نخند را اجرا کرد.

پایان زندگی نورمن 

نورمن در اواخر عمر خود چندین بار دچار سکته مغزی شد که باعث تحلیل قوای جسمی و ذهنی وی شد. بنابراین او در خانه سالمندان در جزیره «آیل آو من» در شمال غربی انگلیس نگهداری می‌شد، سرانجام او در چهارم اکتبر ۲۰۱۰ میلادی در ۹۵ سالگی دیده از جهان فرو بست. نورمن از محبوب‌ترین کمدین‌های سینما پس از جنگ جهانی دوم بود که چارلی چاپلین کمدین افسانه‌ای سینمای جهان، زمانی او را «دلقک محبوب» خود نامیده بود.