سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) گفت: ۴۳ دانشگاه از ایران در رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام در سال ۲۰۱۹ میلادی درخشیدند.

به گزارش روز یکشنبه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، محمدجواد دهقانی در مراسم رونمایی نظام رتبه بندی جهانی ۲۰۱۹ این پایگاه اظهار داشت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) از ۹ سال پیش با ابلاغ وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و با تشکیل گروه پژوهشی رتبه بندی عملاً ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی کشور را با شاخص ها و معیارهای مصوب انجام داد.
وی افزود: بعد از گذشت چندین سال متوالی عملاً در سطح ملی به یک مرجع در این حوزه تبدیل شده است.
دهقانی اظهار داشت: رتبه بندیهایی که در سطح جهان انجام می گیرد غالباً ترکیبی از اطلاعاتی است که مؤسسات مجری رتبه بندی تهیه میکنند و اطلاعاتی که بر اساس خود اظهاری دانشگاه ها به این مؤسسات ارائه می شود.
به گفته وی، با استفاده از این داده ها، رتبه دانشگاه ها محاسبه و اعلام میشود بدون اینکه دانشگاه ها از جزئیات این داده ها و نحوه محاسبه آنها اطلاعات دقیقی در دست داشته باشند؛ عدم دسترسی به این اطلاعات باعث می شود سیاست گزاران آموزش عالی و مدیران دانشگاه ها چگونگی عملکرد دانشگاه ها را در شاخص های مختلف نمی دانند.
دهقانی ادامه داد: در رتبه بندی جهانی ISC یک بانک اطلاعاتی جامع از داده های دانشگاه های جهان و دانشگاه های ایران بدست می آید، که با استفاده از این بانک اطلاعاتی، می توان برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت برای دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور تدوین کرد.
وی گفت: رتبه بندی جهانی ISC به منظور رتبه بندی دانشگاه های جهان در معیارهای خود، مهم ترین مأموریت دانشگاه ها که عبارتند از پژوهش، آموزش، نوآوری و فعالیت های بین المللی را در نظر می گیرد و بر این اساس دانشگاه ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهد.
وی تاکید کرد: نکته مهم در معیارهای این رتبه بندی این است که بعد کیفی و کمی پژوهش هم زمان با هم مورد بررسی قرار می گیرند. با گردآوری داده ها در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بدون خوداظهاری دانشگاه ها از سراسر جهان، پایگاه داده موثق و معتبری شکل خواهد گرفت که می توان از آن در جهت سیاستگذاری های پژوهشی و بررسی موقعیت دانشگاه های ایران در سطح جهان استفاده کرد.
سرپرست ISC با بیان اینکه رتبه بندی جهانی ISC می تواند نقش مهمی در سوق دادن دانشگاه های ایران به سمت دانشگاه های تراز جهانی داشته باشد، گفت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) به منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در معیارهای خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن۱۵ درصد) را در نظر می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس، دانشگاه‌های کشورهای اسلامی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد. در رتبه بندی دانشگاههای جهان، دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۸۵۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۱۵ در پایگاه وب آو ساینس به ثبت رسانده باشند.
به گفته این مقام مسئول، معیار پژوهش شامل پنج شاخص حجم پژوهش، تعداد استناد به مقالات و تاثیر استنادی نرمال شده، تأثیر استنادی نسبت به کل جهان و تعداد مقالاتی است که در نشریات برتر به چاپ رسیده اند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: بازه زمانی سه ساله ۲۰۱۵-۲۰۱۷ در این شاخص ها از جمله تعداد کل انتشارات هر دانشگاه در بازه زمانی سه ساله، تعداد کل استنادات به مقالات منتشر شده، تاثیر استنادی نرمال شده، تأثیر استنادی نسبت به کل جهان، تعداد مقالات با کیفیت دانشگاه (نشریات Q۱، مجلات نیچر، ساینس و فهرست نشریات نیچر ایندکس) است.
سرپرست ISC گفت: از کشور جمهوری اسلامی ایران ۴۳ دانشگاه در رتبه بندی جهانی ۲۰۱۹ دانشگاه های جهان اسلام حضور داشته اند. بر اساس مأموریت های دانشگاه ها، ۲۳ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند.
وی با اشاره به اسامی این دانشگاه ها اظهار داشت: دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، شیراز، تبریز، گیلان، اصفهان، بوعلی سینا، رازی، سمنان، کاشان، یزد، شهید باهنر کرمان، مازندران، ارومیه، یاسوج، الزهرا (س)، بین المللی امام خمینی (ره)، شاهد، شهید چمران اهواز، شهرکرد و دانشگاه محقق اردبیلی در این رتبه بندی قرار گرفتند.
دهقانی ادامه داد: همچنین دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، ایران، اصفهان، مشهد، تبریز، بقیه الله، شیراز، مازندران، جندی شاپور اهواز، کرمان و کرمانشاه و از دانشگاه های صنعتی نیز هشت دانشگاه صنعتی اصفهان، شریف، امیرکبیر، علم و صنعت ایران، خواجه نصیرالدین طوسی، نوشیروانی بابل، سهند و شاهرود در این نظام رتبه بندی قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان قرار دارد، هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است. بنابراین دانشگاه های تهران و علوم پزشکی تهران در رتبه اول، دانشگاه های صنعتی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی شریف و تربیت مدرس در رتبه سوم و سایر دانشگاه ها نیز در بازه های یکسان هم رتبه هستند.

جایگاه دانشگاه های جهان در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
دهقانی گفت: در رتبه بندی جهانی ISC ۲۰۱۹، تعداد ۲۰۰۵ دانشگاه برتر از ۹۹ کشور و ۶ قاره دنیا وجود دارند. در رتبه بندی ISC ۲۰۱۹، سه دانشگاه هاروارد، استنفورد و انستیتوی فناوری ماساچوست MIT در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: دانشگاه های جان هاپکینز، میشیگان، کلمبیا، تسینگ هوا (ازکشور چین)، انستیتوی فناوری کالیفرنیا، دانشگاه پنسیلوانیا به ترتیب در رتبه های ۴ الی ۹ و دانشگاه های دوک و واشنگتن سیاتل (به صورت مشترک رتبه ۱۰) دنیا قرار گرفته اند. در بین ۱۰ دانشگاه برتر جهان ۱۰ دانشگاه از کشور ایالات متحده آمریکا و یک دانشگاه از کشور چین بوده اند.
سرپرست ISC گفت: آمریکا با ۳۰۱ دانشگاه، چین ۲۷۶ دانشگاه، ژاپن ۱۱۵ دانشگاه، انگلستان ۹۷ دانشگاه، ترکیه ۷۲ دانشگاه، فرانسه و آلمان هر کدام با ۷۱ دانشگاه، هند ۷۰ دانشگاه، ایتالیا ۶۳، کره جنوبی ۵۹ دانشگاه، برزیل ۵۷ دانشگاه، اسپانیا ۵۲ دانشگاه، ایران ۴۳ دانشگاه، کانادا و لهستان هر کدام با ۴۲ دانشگاه، در این رتبه بندی حضور دارند.
وی تاکید کرد: بهترین رتبه بین المللی دانشگاه های برتر دنیا در کشورهای آمریکا رتبه یک، چین رتبه ۷، انگلستان رتبه ۱۲، کانادا رتبه ۱۸، ژاپن رتبه ۱۹، دانمارک رتبه ۲۴، سوئیس رتبه۲۶، کره جنوبی رتبه ۳۰، سنگاپور رتبه ۳۴، استرالیا رتبه ۳۶، فرانسه رتبه ۳۹، آلمان رتبه ۴۳، بلژیک رتبه ۴۸، تایوان رتبه ۵۷، هلند رتبه ۶۰، عربستان سعودی رتبه ۶۳، هنگ کنگ رتبه ۶۵، اسپانیا رتبه ۷۰، سوئد رتبه ۸۵ و برزیل رتبه ۸۷ بوده است.

جایگاه دانشگاه های کشورهای آسیایی در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
دهقانی اظهار داشت: کشور چین با دانشگاه تسینگ هوا و کشور ژاپن با دانشگاه توکیو که به ترتیب در رتبه های ۷ و ۱۹ قرار دارد و بهترین رتبه های دانشگاه های آسیا را از آن خود کرده است؛ همچنین بهترین رتبه دانشگاه های کشورهای کره جنوبی رتبه ۳۰، سنگاپور رتبه ۳۴، تایوان رتبه ۵۷، عربستان سعودی رتبه ۶۳، هنگ کنگ رتبه ۶۵ در رده های بعد قرار دارند.

جایگاه دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
سرپرست ISC گفت: در رتبه بندی سال ۲۰۱۹ ISC از نظر تعداد دانشگاه ها، ترکیه با ۷۲ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته است. در بین سایر کشورهای اسلامی، ایران با ۴۳ دانشگاه، مالزی با ۲۱ دانشگاه، مصر ۱۸ دانشگاه، اندونزی و پاکستان هر کدام با ۱۳ دانشگاه، عربستان سعودی ۱۲ دانشگاه، الجزایر و تونس هر کدام با ۷ دانشگاه، نیجریه ۶ دانشگاه و مراکش ۵ دانشگاه، عمارات متحده عربی ۴ دانشگاه، لبنان، قطر، اردن، بنگلادش، قزاقستان قطر هر کدام با ۲ دانشگاه و سایر کشورهای اوگاندا، عمان، کویت، کامرون، عراق، سنگال، سودان هر کدام با یک دانشگاه در این رتبه بندی قرار گرفته اند.
وی گفت: در میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی، عربستان سعودی در رتبه ۶۳، مالزی در بازه ۳۰۰-۲۵۱، مصر در بازه ۴۵۰-۴۰۱، ایران و ترکیه در بازه ۵۰۰-۴۵۱، لبنان و قطر در بازه ۶۰۰-۵۰۱ و پاکستان در بازه ۷۰۰-۶۰۱ بهترین رتبه جهانی را کسب کرده اند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: در مجموع هشت دانشگاه از میان کشورهای اسلامی دارای رتبه زیر ۵۰۰ بوده اند. این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فنآوری، تا سال ۲۰۲۶ میلادی تعداد ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا باید قرار گیرند.