مقالات حجاب و عفاف
واکاوی پیامدهای بی حجابی از منظر قرآن و روایات
رعایت پوشش و پرهیز از خود نمایی و ظاهر شدن در برابر نامحرمان، سفارش معصومین (علیهم السلام) بوده است. عفاف و پاکدامنی هر زن، گوهر اوست و در واقع زن با رعایت عفاف و حجاب در اوج کرامت و در قلّه بزرگواری قرار دارد و در صورتی که زنان، این نقش آفرینان تربیتی آینده، به حجاب و عفاف توجه نکنند پیامدهایی را در پی خواهد داشت. ا مقاله حاضر به بررسی پیامد های بی حجابی پرداخته و نتیجه می گیرد بی حجابی در زمینه دنیوی و اخروی این پیامدها را بر جای می گذارد:
مقدمه
بی تردید، زن نیمی از اجتماع را تشکیل می دهد. زن در این جهان پدیده ای شگفت یا عنصری بیگانه نیست؛ بلکه او در قلب اجتماع قرار دارد و در چهره انسانی که دارای شخصیت و احترام است، روی این زمین زندگی می کند. خداوند برای حفظ شخصیت زن قانون هایی را مقرر کرده و سعادت و عزت و کرامت او را مرهون آن دانسته که یکی از این قانون ها، حجاب است. این قانون نه برای محدودکردن استعدادهای زنان، بلکه برای مهارکردن خطرهایی است که شخصیت و کرامت و آبروی زنان را تهدید می کند. یکی از دستورهایی که برای تبیین قانون حجاب بیان گردیده، آیه 31 سوره نور است: (وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَ لَایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَهِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَ لَایَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّـهِ جَمِیعًا أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ)؛ و به زنان باایمان بگو: چشمان خود را [از نگاه حرام] فروگیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را آشکار نسازند مگر آنچه [بهطور طبیعی] آشکار است و [برای پوشاندن گردن و سینه] مقنعه های خود را بر روی گریبان بیندازند و زینت های خود را آشکار نکنند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدرانِ شوهرانشان یا پسرانشان یا پسرانِ شوهرانشان یا برادرانشان یا پسرانِ برادرانشان یا پسرانِ خواهرانشان یا زنان (همکیش) آنها یا آنچه را مالک شده اند (از کنیز و برده) یا مردان خدمتکار که تمایل جنسی ندارند یا کودکانی که بر امور جنسی زنان آگاه نیستند. همچنین [هنگام راهرفتن] پای خود را چنان به زمین نکوبند که زیورهای مخفی آنها آشکار شود. ای مؤمنان! همگی به درگاه خدا توبه کنید، باشد که رستگار شوید (نور، 31). ضرورت پرداختن به این موضوع را می توان چنین بیان نمود که یکی از روش های القای فرهنگ حجاب، بیان کردن آثار سوء بی حجابی در جامعه است و گوشزد نمودن این نکته که زن وقتی به فساد کشیده شد، جامعه به فساد کشیده خواهد شد و وقتی اصلاح شد، جامعه اصلاح خواهد شد. حال سؤال اساسی آن است که بر اساس روایات اهلبیت (علیهم السلام) و تفسیر آیات 30 و 31 سوره مبارکه نور عدم رعایت حجاب چه آثار و پیامدهایی را بر جای می گذارد؟ با مراجعه به روایات اهلبیت (علیهم السلام) و تفاسیری که درباره آیات 30 و 31 سوره نور بیان کرده اند، می توان گفت که این نمونه ها از پیامدهای مهم بی حجابی هستند: ابتذال زن و سقوط شخصیت او، از بینرفتن آرامش روانی، تحریک مردان، گسترش یافتن فساد و فحشا، افزایش آمار طلاق، در احاطه شیطان قرارگرفتن، مورد عقوبت قرارگرفتن زنان و همسرانشان و مورد آزار و اذیت قرارگرفتن توسط افراد پست.
فلسفه حجاب
بدون شك در عصر ما كه بعضى نام آن را عصر برهنگى و آزادى جنسى گذارده اند و افراد غرب زده، بی بند و باری زنان را جزئى از آزادى او می دانند سخن گفتن از حجاب براى اين دسته ناخوشايند و گاه افسانه ای است متعلق به زمان های گذشته؛ ولى مفاسد فراوان و مشكلات و گرفتاری های روزافزونی كه از اين آزادی های بی قید و شرط به وجود آمده، سبب شده است كه به تدریج گوش شنوایی براى اين سخن پيدا شود (بابایی، 1382، 3: 292).
فلسفه حجاب، مکتوم و پنهان نیست؛ زیرا برهنگی زنان که بهطور طبیعی پیامدهایی همچون آرایش و عشوه گری و امثال آن را به همراه دارد، مردان و به خصوص جوانان را در حال تحریک دائم قرار می دهد؛ تحریکی که سبب کوبیدن اعصاب آنها و ایجاد هیجان های بیمار گونه عصبی و گاه سرچشمه امراض روانی می گردد. و همچنین می توان بیان کرد که گسترش دامنه فحشا و افزایش فرزندان نامشروع، از پیامدهای دردناک بی حجابی است و دلایل آن مخصوصاً در جوامع غربی به طور کامل نمایان است (رشیدی، 1385: 12).
دستورهای مطرحشده در آیه 31 نور (وجوب حجاب از نظر قرآن)
خداى مهربان در اين آيه هفت نوع دستور صادر كرده كه شش نوع آنها براى زنان و هفتمين آنها براى زنان و مردان است.كلمه «يغضضن» و «يحفظن» امر و براى وجوب است. آرى، همان گونه كه خداوند در آيه قبل می فرماید وظيفه مردان است كه چشمان خود را از نگاه به نامحرمان فروبندند و دامان خود را حفظ نمايند در اين آيه به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرماید: به زنان هم بگو چشمان خود را از نگاهكردن به نامحرمان فروگيرند. دامان و عورت های خود را از عمل نامشروع، مصون و محفوظ بدارند (وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ)؛ بهعبارت ديگر همان گونه كه چشم چرانی بر مردان حرام است بر زنان نیز حرام است و پوشاندن عورت بر عموم زنان و مردان واجب است. مبادا زنان زينت خود را جز بخش هایی كه معمولاً ظاهر هستند آشكار نمايند (وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إلّا ما ظَهَرَ مِنْها) مفسران درباره معنى كلمه (زِينَتَهُنَّ) سه قول دارند:
الف. منظور از آن، خود اندام زن باشد؛
ب. مقصود از آن، محل زينت ايشان است؛
ج. زنان حق ندارند حتى زیورآلات خود را كه پوشانده اند، براى نامحرمان آشكار نمايند تا چه رسد به محل و موضع زيورآلاتشان البته اگر آن مقدار از زر و زيورى كه خود به خود ظاهر و آشكارند و پنهان داشتن آنها معمولاً براى زنان موجب عسر و حرج می شود اشكالى ندارد؛ چرا كه می فرماید (ما ظَهَرَ مِنْها) يعنى خود آنها ظاهر باشند؛ نه اينكه زنان، آنها را ظاهر كنند؛ بر زنان واجب است خمارهاى خود را بر سینه های خويشتن بيفكنند (وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ). با توجه به معنى كلمه خمر ترديدى نيست كه حجاب در اسلام واجب و لازم است و مدرك آن همين جمله قرآن است. شایان ذکر است اين جمله نوع حجاب يعنى آن لباسى را كه زن بايد بپوشد تعيين نكرده است؛ يعنى نفرموده حجاب همان چادر و چادر همان است كه در اين زمان میپوشند. و نیز نفرموده حجاب فقط منحصر به روسرى است كو اگر میبینیم جمله مورد بحث می گوید بر زنان واجب است كه اطراف روسری های خود را به سینه های خود بيفكنند نه به خاطر تعیين كیفيت حجاب، يا نوع لباس آن است؛ بلكه چون روسری های زنان در زمان نزول قرآن به اين كیفيت بوده لذا سخن از خمرهن به ميان آمده است. پس با دقت به آنچه در بالا گفته شد به اين نتيجه میرسیم كه حجاب یعنی پوشيده بودن زنان و لباس حجاب به هر نحوى و به هر نوعى و به هر رنگى كه باشد مانعى ندارد. ولى مشروط بر اينكه نوع حجاب، فريبنده نباشد و جلبتوجه نكند و نيز از نوع حجاب كفار نباشد كه پوشيدن آن در اسلام ممنوع شده باشد. باز هم در عين حال كه درباره آشكارنكردن زينت زنان تأکید می کند موارد استثناء آن را شرح می دهد: (إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ...).
اينكه زنان حق ندارند به هنگام راهرفتن پاهاى خود را بر زمين بكوبند تا آن قسمت از زینت هایشان كه پنهان است دانسته و صداى آنها شنيده شود. زيرا از زمان نزول قرآن تاکنون زنانى بوده و هستند كه يك نوع زر و زيورى به نام خلخال در مچ پاى خود داشته اند. «وَ لايَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ» از مفهوم اين جمله به دست میآید كه برخی زنان آن زمان اين عمل را انجام می دادند كه قرآن مجيد آن را نهى كرده است. اى مؤمنان! و اى مؤمنات! اگر درگذشته، يعنى قبل از صدور اين دستورهاى یاد شده به آنها عمل نكرده باشيد گناهى بر شما نيست؛ ولى مواظب باشيد بعد از صدور آنها به سوى خدا بازگردید و همگی به آنها عمل كنيد؛ شايد رستگار شويد (وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعاً أيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ) اين احتمال درباره توبه این گونه افراد نيز وجود دارد كه گرچه این گونه دستورها قبل از آمدن اسلام و نزول قرآن صادر نشده است، در عين حال قبح و زشتى اين اعمال از نظر عقل كه يك نوع رهبر و راهنماى وجدانى و باطنى است واضح و مبرهن بوده است. پس بجاست كه خدا فرموده از انجام این گونه رفتارهاى گذشته خود توبه كنيد (نجفى خمينى، 1398ق، 14: 74).
آثار بی حجابی
بی حجابی ویروس خطرناکی است که نه تنها پیکره قداست و ارزش زنان را خدشه دار می کند پیامدهای آن دامن گیر جامعه نیز می شود و دیری نمی پاید که این ویروس خطرناک باعث ترویج فساد اجتماعی می شود و شیرازه خانواده ها را از هم می گسلاند. در این بخش به برخی از آثار مهم بی حجابی اشاره می کنیم:
1. ابتذال زن و سقوط شخصيت او
از دیدگاه اسلام، زن، انسانی است که خداوند همه مواهب و ابزار تکامل و رشد را در اختیار او قرار داده است. فعالیت اجتماعی امکان حضور زنان را در عرصه های مختلف فراهم میسازد البته به شرط حفظ حدود و احکام الهی که درباره زنان گوشزد شده است (سلطانی و مرادیان، 1389: 140). در اين ميان نيز حائز اهميت فراوان است هنگامى كه جامعه، زن را با اندام برهنه بخواهد، طبيعى است روزبهروز تقاضاى آرايش بيشتر و خودنمایی افزون تر از او دارد و هنگامى كه زن را از طريق جاذبه جنسی اش، وسيله تبلیغ كالاها و دكور اتاق های انتظار و عاملى براى جلب جهانگردان و سياحان و... قرار بدهد، در چنين جامعه ای شخصيت زن تا سرحد عروسكی يا كالاى بی ارزشی سقوط می کند و ارزش های والاى انسانى او بهکلی به دست فراموشى سپرده می شود و تنها افتخار او جوانى و زيبایی و خود نمایی اش می شود. و به اين ترتيب مبدل به وسیله ای خواهد شد براى اشباع هوسهای سرکش یکمشت آلوده فريبكار و انسان نماهای ديوصفت! در چنين جامعه ای چگونه يك زن می تواند با ویژگی های اخلاقی و علم و آگاهى و دانائی اش جلوه كند و حائز مقام والایی گردد؟(بابایي، 1382، 3: 292) به راستی دردآور است كه در كشورهاى غربى و غرب زده و در كشور ما قبل از انقلاب اسلامى، بيشترين اسم و شهرت و آوازه و پول و درآمد و موقعيت براى زنان آلوده و بیبند وباری بود كه به نام هنرمند و هنر پیشه، معروف شده بودند و هر جا قدم می نهادند گردانندگان اين محيط آلوده براى آنها سر و دست می شکستند و قدمشان را خیر مقدم می دانستند! (مکارم شیرازی، 1374، 14: 446)
2. از بینرفتن آرامش روانی
نبودن حریم میان زن و مرد و آزادی معاشرت های بی بند وبار، هیجان ها و التهاب های جنسی را فزونی می بخشد و تقاضای سکس را به صورت یک عطش روحی و یک خواست اشباع نشدنی در می آورد. غریزه جنسی، بسیار نیرومند است و هر چه بیشتر اطاعت شود سرکش تر می گردد همچون آتش که هر چه به آن بیشتر خوراک بدهند شعله ورتر می شود. اسلام برای تعدیل و رام کردن این غریزه، برای مردان و زنان وظیفه ای مشترک تعیین نموده: (قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا ُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا...) (نور، 30 و 31). روح بشر فوق العاده تحریکپذیر است. اشتباه است اگر گمان کنیم تحریک پذیری روح بشر محدود است و از آن پس آرام می گیرد. چرا در دنیای غرب این همه بیماری روانی زیاد شده است؟ علتش آزادی اخلاقی جنسی و تحریکات فراوان سکسی است که بهوسیله جراید، مجلات، سینماها، تئاترها، محافل و مجالس رسمی و غیررسمی و حتی خیابان ها و کوچه ها انجام می شود. از این روست که در اسلام دستور پوشش اختصاص به زنان یافته، چرا که میل به خود نمایی و خود آرایی مخصوص زنان است (جعفریان، 1390، 2: 1148).
3. تحریک مردان
برهنگى زنان كه طبعاً پیامدهایی همچون آرايش و عشوه گری همراه دارد، مردان مخصوصاً جوانان را در يك حال تحريك دائم قرار می دهد تحریكي كه سبب كوبيدن اعصاب آنها و ايجاد هیجان های بيمارگونه عصبى و گاه سرچشمه امراض روانى می گردد. مخصوصاً توجه به اين نكته ضروری است كه غريزه جنسى نيرومند ترين و ریشه دارترین غريزه آدمى است و در طول تاريخ سرچشمه حوادث مرگبار و جنايات هولناكی شده است؛ تا آنجا كه گفته اند: «هيچ حادثه مهمى را پيدا نمی کنید مگر اینکه پاى زنى در آن ميان است» آيا دامن زدن مستمر از طريق برهنگى به اين غريزه و شعلهورساختن آن، بازى با آتش نيست؟ آيا اين كار، عاقلانه ای است؟ (بابایی،1382، 3: 292). از این روست که در ضمن آیه مورد بحث، امر به مخفی کردن خلخال ها می کند و می فرماید: «لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ» و آنچه از زينت مخفى كردند آشكار گردد، چه صداى خلخال و لباس از چيزهایي است كه ميل مردان را تحريك می کند (خانى، 1372، 10: 321)
4. گسترشیافتن فساد و فحشا
یکی از مفاسد بی حجابی، فساد اخلاقی جوانان و گرایش آنان به انحراف های جنسی است. ازاینرو از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) روایت شده: «چگونه خواهيد بود آنگاه که زنانتان فاسد و جوانان تان تبهكار گردند؛ با اين حال امر به معروف و نهى از منكر را ترك گویید؟! عرض شد: آيا این گونه خواهد شد اى رسول خدا؟! فرمود: آرى و بدتر از اين هم خواهد شد؛ آنگاه که امر به منكر و نهى از معروف كنيد! عرض شد: اى رسول خدا این گونه خواهد شد؟! فرمود: آرى و بدتر از اين هم خواهد شد آنگاهکه معروف را زشت و منكر را نيکو دانيد» (ابنشعبه، 1381: 51، حدیث 121). از امیرالمؤمنین (علیه السلام) روایت شده: «يَظْهَرُ فِي آخِرِ الزَّمَانِ وَ اقْتِرَابِ السَّاعَهِ وَ هُوَ شَرُّ الْأَزْمِنَهِ نِسْوَهٌ كَاشِفَاتٌ عَارِيَاتٌ مُتَبَرِّجَاتٌ مِنَ الدِّينِ دَاخِلَاتٌ فِي الْفِتَنِ مَائِلَاتٌ إِلَي الشَّهَوَاتِ مُسْرِعَاتٌ إِلَي اللَّذَّاتِ مُسْتَحِلَّاتٌ لِلْمُحَرَّمَاتِ فِي جَهَنَّمَ خَالِدَاتٌ.» در آخرالزمان که بدترین زمان هاست، زنانی هستند که پوشیده اما برهنه اند و از خانه با خودآرایی بیرون میآیند. اینان از دین بیرون رفته اند و در فتنه ها وارد شده و به شهوات تمایل پیدا کرده اند و به کوی لذات نفسانی در شتابند و حرامها را حلال می دانند و در دوزخ به عذاب ابدی گرفتارند (حر عاملى، 1409ق، 20: 35؛ فيض كاشانى، 1406ق، 22: 809). هنگامى كه می شنویم در انگلستان، طبق آمار در هر سال پانصد هزار نوزاد نامشروع به دنيا میآید و هنگامى كه می شنویم جمعى از دانشمندان انگليس در اين رابطه، به مقامات آن كشور اعلام خطر کرده اند، نه به خاطر مسائل اخلاقى و مذهبى، بلكه به سبب مشکلاتی كه فرزندان نامشروع براى امنيت جامعه به وجود آورده اند؛ به گونه ای كه در بسيارى از پرونده های جنایی پاى آنها در ميان است، به اهميت اين مسئله كاملاً پى می بریم و می دانیم كه مسئله گسترش فحشا حتى براى آنها كه هيچ اهميتى براى مذهب و برنامه های اخلاقى قائل نيستند فاجعه افرین است، بنابراين هر چيز كه دامنه فساد جنسى را در جوامع انسانى گسترده تر سازد تهديدى براى امنيت جامعه ها محسوب می شود و پیامدهای آن هر گونه حساب كنيم به زيان آن جامعه است (مكارم شيرازى، 1374، 14: 445 در آیه موردبحث نیز به این نکته اشاره می فرماید که حكم «وَ لايَضْرِبْنَ یِأَرْجُلِهِنَّ» دو پیام دارد: در راهرفتن، صداى خلخال و طلا و زيورهاى آنها به گوش نامحرم نرسد؛ در موقع راهرفتن طورى راه نروند كه عشوه و ناز به خرج مردها بدهند؛ زيرا بسيارى از زن ها اگر هیچگونه زیورآلات همراه نداشته باشند و صورت آنها هم پوشيده باشد و آرايش خود را نشان ندهند، به طرزى راه میروند كه همان راهرفتن آنها مهيج شهوت و سبب فتنه و فساد است (حسينى شاهعبدالعظیمی، 1363، 9: 238). بنابراین می توان بیان نمود که گسترش دامنه فحشا و افزايش فرزندان نامشروع، از پيامد هاى اسفبار بی حجابی است و نمونه های آن به ویژه در جوامع غربى كاملاً نمايان است.
5. افزایش آمار طلاق
شکی نیست که هر چیزی که موجب تحکیم پیوند خانوادگی و سبب صمیمیت رابطه زوجین گردد برای کانون خانواده مفید است و در ایجاد آن باید بسیار کوشید و برعکس، هر چیزی که باعث سستی روابط زوجین و دلسردی آنان گردد به حال زندگی خانوادگی زیان بار است و باید با آن مبارزه کرد. اختصاص یافتن استمتاعات و التذاذهای جنسی به محیط خانوادگی و در چارچوب ازدواج، پیوند زن و شوهری را محکم میسازد و موجب اتصال بیشتر زوجین به یکدیگر می شود. فلسفه پوشش و منع کامیابی جنسی از غیر همسر، از نظر اجتماعی خانوادگی این است که همسر قانونی شخصی از لحاظ روانی عامل خوشبخت کردن او بهشمار رود در حالی که در نظام آزادی کامیابی، همسر قانونی از لحاظ روانی یک نفر رقیب و مزاحم و زندانبان به شمار میرود و در نتیجه کانون خانوادگی بر اساس دشمنی و نفرت پایه گذاری می شود. علت اینکه جوانان امروز از ازدواج گریزانند و هر وقت به آنان پیشنهاد می شود جواب می دهند که «حالا زود است» یا «هنوز بچه ایم» یا... و از زیر بار آن شانه خالی می کنند، همین است و حال آنکه در قدیم ازدواج شیرین ترین آرزوی جوانان ازدواج بود. سخن آنکه نظام روابط آزاد اولاً موجب می شود که پسران تا جایی که ممکن است از ازدواج سر باز زنند و فقط هنگامی که نیروهای جوانی و شور و نشاط آنها رو به ضعف و سستی می نهد اقدام به ازدواج کنند و در این موقع زن را فقط برای فرزندزادن و احیاناً برای خدمت کاری بخواهند. ثانیاً پیوند ازدواج های موجود را سست می کند و سبب می گردد به جای اینکه خانواده بر پایه عشق خالص و محبت عمیق استوار باشد و هر یک از زن و شوهر، همسر خود را عامل سعادت خود بداند، برعکس، به چشم رقیب و عامل سلب آزادی و محدودیت ببیند و چنانکه اصطلاح شده یکدیگر را زندانبان بنامند (جعفریان، 1380، 2: 1152) آمارهاى مستند نشان می دهد كه با افزايش برهنگى در جهان، طلاق و از هم گسيختگى زندگى زناشویي نیز افزایش یافته است؛ زيرا در بازار آزاد برهنگى كه عملاً زنان به صورت كالایى مشترك دستکم لااقل در مرحله غير آميزشى جنسى، درآمده اند ديگر قداست پيمان زناشویی مفهومى ندارد.
در واقع سخن آن است که بیرون رفتن زنان از منزل با بی حجابی و با آرایش سبب می شود نگاه های هوس آلود به سوی آنان جلب شده و خودِ آنان نیز گرفتار این نگاه ها شده و در زندگی زناشویی وابستگی و علاقه خود را به همسران از دست بدهند که مقدمه ای برای مشکلات زناشویی شده و در نهایت منجر به طلاق خواهد شد.
6. در احاطه شیطان قرارگرفتن
زن چون نماد زیبایی و جذابیت است و امکان سوء استفاده از آن هست باید خود را بپوشاند و در غیر این صورت در احاطه شیطان قرار می گیرد و همین مضمون از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده: «ألْمَرْأهُ عَوْرَهٌ سَتَرَهَا بَيْتُهَا فَإِذَا خَرَجَتْ اسْتَشْرَفَهَا الشَّيْطَان...».
7. مورد عقوبت قرارگرفتن زنان و همسرانشان
در دین مبین اسلام آرایشکردن، تنها برای همسر مجاز شمرده شده است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «إِنَّ خَيْرَ نِسَائِكُمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ الْعَفِيفَهُ الْعَزِيزَهُ فِي أهْلِهَا الذَّلِيلَهُ مَعَ بَعْلِهَا الْمُتَبَرِّجَهُ مَعَ زَوْجِهَا الْحَصَانُ عَلَى غَيْرِه»؛ بهترین زنان شما زنی است که از خود نسل برجای بگذارد و مهربان و پوشیده باشد. در میان خاندانش عزتمند و در برابر شوهرش فرمان بردار باشد. برای شوهر خویش، آرایش و خودنمایی کند و خود را از نامحرمان بپوشاند (كلينى، 1407ق، 5: 324، بَابُ خَيْرِ النِّسَاء، حدیث 1؛ طبرسى، 1412ق: 200). همچنین از امام باقر (علیه السلام) آمده است: لَا بَأْسَ عَلَى الْمَرْأهِ بِمَا تَزَيَّنَت بِه لِزَوْجِهَا؛ هیچ ایرادی بر زن نیست که برای شوهر خویش آرایش کند (مجلسى، 1406ق، 6: 427؛ حدیث 3591؛ حر عاملى، 1414ق، 7: 90، حدیث 177). پیامبر (صلی الله علیه و آله) در مقابل می فرماید: «شرّ نسائكم المتبرّجات المتخيّلات»؛ بدترین زنان شما زنانی هستند که برای غیر شوهر خود، خودنمایی و [با شوهر خود] متکبرانه رفتار می کنند (پاينده، 1382 ش: 475، حدیث 1535).
اسلام در باب آرایش زن برای شوهر سفارش های بسیاری کرده است اما درصورتی که آرایش و آراستگی برای غیر شوهر باشد عقوبتی را برای همسر بیان می فرماید به طوری که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره مردی که به آرایش و خود نمایی همسرش خشنود باشد فرموده اند: «الْمَرْأهُ إِذَا خَرَجَتْ مِنْ بَابِ دَارِهَا مُتَزَيِّنَهً مُتَعَطِّرَهً وَ الزَّوْجُ بِذَلِكَ رَاضٍ يُبْنَى لِزَوْجِهَا بِكُلِّ قَدَمٍ بَيْتٌ فِي النَّار»؛ هرگاه زنی آرایشکرده و عطر زده از خانه اش خارج شود و شوهرش به آن خشنود باشد، در برابر هر گامی که زن برمی دارد خانه ای در دوزخ برای شوهرش ساخته می شود (مجلسى، 1403ق، 100: 249؛ شعيری، بی تا: 158) افزون بر آن بی حجابی یکی از عواملی است که زنان را دچار لعنت می کند و از رحمت و خشنودی خدا دور میسازد و به دست کیفر و ذلت و خواری می سپارد؛ در روایت از امیرمؤمنان (علیه السلام) آمده: در آخرالزمان و هنگام نزدیک شدن قیامت، که بدترین زمان هاست، زنانی می آیند که برهنه اند و خود نمایی می کنند. از دین خارج و در فتنه ها داخل اند. به شهوات تمایل دارند و به سوی لذت ها می شتابند و حرامها را حلال می شمارند. آنان در دوزخ جاودانه اند (ابنبابویه، 1367، 5: 20). همچنین حدیث دیگری نیز از امامعلی (علیه السلام) نقل شده است که به کیفر بی حجابی و برخی کیفرهای دیگر اشاره می کند: من و فاطمه (سلام الله علیها)وارد شديم بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پس آن جناب را يافتم که به شدت گريه می کرد. عرض كردم پدر و مادرم فداى تو باد يا رسولاللَّه، چرا گريه می کنی؟ فرمود يا على آن شبى كه مرا در آسمان سِير می دادند زنانى از امت خود را ديدم كه سخت معذب بودند و من براى آنها به فزع آمدم و از سختى عذاب آنها گریستم. زنی را ديدم كه به موى خود آويخته شده بود و دماغ و مغز سر او به جوش آمده بود... و زنی را ديدم كه گوشت بدن خود را میخورد و آتش از زير او زبانه می کشید ...زنى را ديدم كه كر و كور و لال و در تابوتى از آتش بود و مغز سرش از لوله های دماغش بيرون میآمد و بدن او از ناخوشى خوره و پيسى قطعه قطعه بود و زنى را ديدم كه گوشت پشت و پيش بدنش را با قیچی های آتشين می چیدند... فاطمه عرض كرد كه اى حبيب من و روشنىِ چشم من، خبر بده مرا كه عمل و طريقه اين زنان چه بوده كه حقتعالی آنها را این گونه عذاب کرده است. فرمود: دخترم! آن زنى كه به موى خود آويخته شده بود، موى خود را از مردان نمی پوشانید ... آن زنى كه گوشت بدنش را می خورد بدنش را از براى مردم زينت می داد ...و آن زن كر و كور و لنگ زنى است كه از زنا بچه می آورد و آن طفل را در گردن شوهرش می بندد و می گوید اين طفل از شوهر من است و آن زنى كه گوشت او را با قیچی می چینند آن زنى باشد كه خود را به مردان می نمایاند.. (ابنبابویه، 1367، 5: 250).
8. مورد آزار و اذیت قرارگرفتن توسط افراد پست
بی حجاب با قرارگرفتن در اجتماع، سبب آزار و اذیت خود را فراهم می کند؛ به طوری که افراد پست و فرومایه زمینه هرگونه مزاحمت را برای بی حجاب فراهم می بینند؛ بنابراین برای دورماندن از مزاحمت های خیابانی، بر زنان و بانوان واجب است با پوشش کامل در اجتماع قرار گیرند. قرآن کریم درباره پوشش و حجاب خطاب به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «یَأَیهَا النَّبىُّ قُل لاَزْوَجِک وَ بَنَاتِک وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَبِیبِهِنَّ ذَلِک أَدْنى أَن یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَّحِیماً (احزاب، 59) اى پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو جلباب ها (روسری های بلند) خود را بر خویش فرو افکنند، این کار بدان جهت است که پاک دامن شناخته شوند در نتیجه، آزرده نخواهند شد و (اگر تاکنون کوتاهى و خطایی کرده اند) خداوند همواره بخشنده و مهربان است. بر اساس این آیه زنان می توانند با رعایت حجاب، خود را از نگاه های نامحرم مصون دارند و بدین وسیله سبب می شوند که افراد پست نتوانند به آنان تعرض یا آنان را تحقیر کنند.
9. جلوگیری از رشد معنوی
یکی از آیات قرآن کریم درباره مبارزه با چشم چرانی و ترك حجاب، آیه 30 سوره نور است. این دستور صریح، یعنی «يَغُضُّوا مِنْ أبْصارِهِم»، براى پايين آوردن نظر در مقابل زن های نامحرم است تا برخورد بهصورت نامحرم نشده و چشم مرد از ديد زن های نامحرم محفوظ باشد. آرى اين معنى، اولين مرحله حفظ عفت و پاکدامنی مرد و زن حساب شده و از برخوردهاى نامشروع جلوگيرى می کند (مصطفوى، 1380، 14: 90). همچنین در تفسیر این قسمت از آیه، وارد شده چشمان خود را از نگاه به نامحرم بپوشانند چرا که برخی از نگاه ها سبب فتنه و گناهان بزرگ و دورشدن از معنویت است. علاوه بر آن می توان متذکر شد که تیزترین تیر شیطان در وجود انسان چشم است زیرا حواس ديگر آدمی در محل خود ساکن اند و تا چيزى به ايشان نرسد به استدراك آن مشغول نمی شوند، اما ديده عاملی است كه از دور و نزديك ابتلا و آثام را صيد می کند و نگاهکردن بهعنوان اولین مقدمه بر دچارشدن به عمل زشت زناست (حسينى شاهعبدالعظیمی، 1363، 9: 227). علاوه بر آن می توان یادآور شد که چشم چرانی و بیعفتی مانع رشد معنوى انسان است (قرائتى، 1383، 8: 174) در روایتی امام صادق (علیه السلام) فرمودند: النَّظَرُ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِيسَ وَ كَم مِن نَظْرَهٍ أوْرَثَتْ حَسْرَهً طَوِيلَه؛ نگاه كردن تيرى است از تيرهاى زهرآلود شيطان است و چه بسيار نظرى كه حسرت طولانی را موجب شود (برقى، 1، 1371ق: 109؛ كلينى، 1363، 5: 181)
بنابراین یکی از آیاتی که به طور مستقیم بیان کننده مبارزه با چشم چرانی و ترك حجاب، است این آیه است و بر اساس آنچه در تفسیر این آیه و در باب آثار چشم چرانی بیان گردید روشن می شود که نتیجه آن دور ماندن از رشد معنوی در زندگی است.
نتیجهگیری
قرآن کریم بر مسئله حجاب تکیه کرده و آن را در ضمن آیات متعددی تأکید کرده و مفسرین گران قدر نیز درباره سخنان زیادی به میان آورده اند و یکی از مباحث مطرح شده در این باب، پرداختن به آثار بی حجابی بوده که با بررسی روایات اهلبیت (علیهم السلام) و تفاسیر پیامدهای مهم دنیوی و اخروی بی حجابی را این چنین بر می شماریم: ابتذال زن و سقوط شخصیت او، از بین رفتن آرامش روانی، تحریک مردان، گسترش یافتن فساد و فحشا، افزایش آمار طلاق، در احاطه شیطان قرارگرفتن، مورد عقوبت قرارگرفتن زنان و همسرانشان، مورد آزار و اذیت قرارگرفتن توسط افراد پست و در نهایت دورماندن از رشد معنوی.
فهرست منابع
* قرآن کریم
ابنبابویه، محمد بن علی (1367) من لايحضره الفقيه، علیاکبر غفارى، محمدجواد غفارى و صدر بلاغى، تهران: نشر صدوق.
ــــــــــــــــــــ (بی تا) عيون أخبار الرضا (علیه السلام)، محمدتقی آقانجفى اصفهانى، چ 1، تهران: انتشارات علميه اسلاميه.
ابنشعبه، حسنبنعلی (1381) تحف العقول، ترجمه بهزاد جعفرى، تهران: دار الكتب الإسلاميه.
بابایی، احمدعلی (1382) برگزيده تفسير نمونه، تهران: دار الكتب الاسلاميه.
برقى، احمدبنمحمد بن خالد (1371) المحاسن، قم: دار الكتب الإسلاميه.
پاينده، ابوالقاسم (1382) نهج الفصاحه، تهران: دنياى دانش.
جعفریان، رسول (1390) رسائل حجابیه، قم: انتشارات دلیل ما.
حر عاملى، محمد بن حسن (1414) هدايه الأمه إلى أحكام الأئمه (علیهم السلام)، مشهد: آستانه الرضويه المقدسه، مجمع البحوث الإسلاميه.
ـــــــــــــــــــــــ (1409) وسائل الشيعه، قم: مؤسسه آلالبيت (علیهم السلام).
حسينى شاه عبدالعظيمى، حسينبناحمد (1363) تفسير اثناعشری، تهران: انتشارات ميقات.
خانى، رضا و حشمتالله رياضى (1372) بيان السعاده فى مقامات العباده، تهران: مركز چاپ و انتشارات دانشگاه پيام نور.
رشیدی، حسین (1385) حریم حفاف، تهران: انتشارات رازبان.
سلطانی، اختر و علی مرادیان، مهرداد (1389) «تأثیر حجاب بر سلامت روانی و امنیت اجتماعی»، مجله فرهنگ ایلام، ش 28 و 29، ص 130 تا 146.
شعيري، محمدبنمحمد (بی تا) جامع الأخبار، نجف: مطبعه حيدريه.
طبرسى، حسنبنفضل (1412) مكارم الأخلاق، قم: الشريف الرضى.
فيض كاشانى، محمدمحسنبنشاه مرتضى (1406) الوافي، اصفهان: كتابخانه امام أمير المؤمنين على (علیه السلام).
قرائتى، محسن (1383) تفسير نور، تهران: مركز فرهنگى درسهایی از قرآن.
كلينى، محمدبنيعقوب (1363) گزيده كافى، ترجمه محمدباقر بهبودى، تهران: مركز انتشارات علمى و فرهنگى.
ــــــــــــــــــ (1407) الكافي، تهران: دار الكتب الإسلاميه.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقی (1403) بحار الأنوار، بيروت: دار إحياء التراث العربي.
ــــــــــــــــــــــــــ (1406) روضه المتقين في شرح من لايحضره الفقيه، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى كوشانبور.
مصطفوى، حسن (1380) تفسير روشن، تهران: مركز نشر كتاب.
مكارم شيرازى، ناصر (1374) تفسير نمونه، تهران: دار الكتب الإسلاميه.
نجفى خمينى، محمدجواد (1398) تفسير آسان، تهران: انتشارات اسلاميه.
ورامبنأبيفراس، مسعودبنعيسى (1410) مجموعه ورّام، قم: مكتبه فقيه.
مطالب مرتبط
- چگونه دختری محجبه داشته باشیم؟
- حجاب و نقش آن در سلامت روان(قسمت اول)
- بررسی آثار فردی و اجتماعی حجاب
- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در موضوع حجاب و عفاف
- بی حجابی و حق الناس
- فرهنگ عفاف و حجاب؛ راه کار نهادینه سازی، گسترش و حفظ باورهای دینی
- موضوع پژوهش ضرورت حجاب در اسلام;ویژه دیپلم و بالاتر
- حفظ حجاب، مقدمه ای بر حفظ عفاف
تگها
مطالب پربیننده
- چه کسانی می توانند نامخانوادگیشان را تغییر دهند
- روزانه چقدر پروتئین مصرف کنیم؟
- خواص شگفتانگیز کیوی را بشناسید
- فراخوان دومين كنگره بين المللی راهكارهای گسترش فرهنگ غدير و ترويج نهج البلاغه
- ۳ نوشیدنی مفید برای سالمندان
- نکاتی مهم درباره جوشهای صورت
- علائم بیش فعالی در دخترها و پسرها را بشناسید
- میوه ای برای تقویت سیستم ایمنی بدن
- گیاهی برای دفع سنگ کلیه
- اربعین؛ پلی به سوی وحدت جهانی
- چالشهای ازدواج در دوران پیری
- اذن پدر برای ازدواج دختر لازم است یا خیر؟
- معرفی سوغات و صنایع دستی مازندران
- چگونه عطر مناسب بخریم؟
- زندگی نامه مسعود پزشکیان
- رابطه زناشویی برنده و بازنده ندارد
- درباره دوران بحرانی نوجوانی
- بازار کرمان با قدمت ۶۰۰ سال
- معرفی موزه هنرهای معاصر تهران؛ بازتابی از هنر ایران و جهان
- مصرفگرایی و ویرانی زندگی
- پاسخ به سوالات رایج درباره مصرف شیر
- معرفی جنگل فندقلو؛ بهشتی مینیاتوری در اردبیل
- درباره سن پیری بیشتر بدانیم
- اهمیت خواب را جدی بگیرید
- معرفی مسجد شیخ لطف الله، اثری شگفت انگیز از دوران صفویه
- پناهگاه سکوت
- نحوه خوابیدن به خواستههای درونی
- مضرات سیگار از آسیبهای پوستی تا تهدید سلامتی
- در مورد کف پای صاف و باورهای قدیمی
- چگونه با کودکان چاق تعامل داشته باشیم
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- قیافه و ظاهر واسه متولدین کدوم ماه، خیلی مهمه؟
- درباره امیر کبیر
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- متن کامل دعای جوشن کبیر با ترجمه
- کتاب پیوند زخم خورده
- درباره فخرالدین عراقی
- درباره محسن مهر علیزاده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- خلاصه کتاب سواد بصری