کتاب آشنایی با بازارهای بورس انرژی نوشته‌ی حسین سیلسپور، اطلاعاتی درباره تاریخچه بورس، خدمات آن، انواع معاملات بورسی در کشورهای مختلف در اختیارتان قرار می‌دهد و به طور تخصصی‌تر شما را با بورس انرژی و سرمایه‌گذاری در این زمینه آشنا می‌کند.

 

در سال‌های گذشته نفت به بزرگ‌ترین بازار کالایی جهان مبدل شده است. طی این مدت نفت در بازارهای فیزیکی و بازارهای پیچیده مالی، به صورت نفت خام یا فرآورده‌های نفتی مورد معامله قرار می‌گیرد. همچنین قیمت نسبی آن بستگی به میزان عرضه و تقاضا و ابعاد منطقه‌ای و جهانی دارد. بنابراین صنعت نفت از دیرباز مجموعه‌ی پیچیده‌ای از بازارهای مرتبط و متصل را توسعه داد که نه‌تنها قیمت‌ها را با توجه به طیف وسیعی از نفت خام و فرآورده‌های نفتی، با کیفیت‌های متفاوت تعیین می‌کرد بلکه خریداران و فروشندگان را قادر می‌ساخت تا تغییرات نسبی قیمت‌ها را در هر مکانی که مدنظر باشد، اعمال نمایند.

 

بازارهای بورس چه مزیت‌هایی دارند؟

 

- بازارهای بورس سازوکارهایی را فراهم می‌آورند که ریسک را از کسانی که تمایل به پذیرش آن ندارند به کسانی که تمایل به تقبل ریسک دارند، منتقل می‌نمایند. وجود چنین سازوکاری سبب می‌شود که ارزش معاملات تجاری افزایش یابد.

 

- بازارهای بورس زمینه‌ای برای شفافیت قیمت‌ها در بازار است و قیمت هر روز کالاهایی که در بازار قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش مورد مطالعه قرار می‌گیرند، نشان دهنده اجماع بازار و افراد شرکت‌کننده در بازار در قبول آن قیمت است. از طرف دیگر ثبت کلیه قیمت‌ها در بورس به شفافیت بازار کمک می‌نماید.

 

- بازارهای بورس زمینه‌ای برای جمع‌آوری و انتشار اطلاعات به وجود می‌آورند. انتشار آزادانه اطلاعات، قیمت‌ها را تحت تأثیر قرار داده و سبب می‌شود که معامله‌گران در شرایط مساوی با یکدیگر رقابت نمایند. لذا در این بازار کسی دارای مزیت اطلاعاتی نیست و این امر موجب کاهش تقلب و زد و بند در بازار می‌گردد.

 

کتاب آشنایی با بازارهای بورس انرژی مناسب چه کسانی است:

 

این کتاب برای کسانی که در زمینه بورس، اقتصاد و منابع تولید کننده انرژی فعالیت می‌کنند، مناسب است.

 

در بخشی از کتاب آشنایی با بازارهای بورس انرژی می‌خوانیم:

 

مصرف‌کنندگان نفت خام: مصرف‌کنندگان نفت برای بیمه نمودن خود در مقابل مخاطرات افزایش قیمت نفت وارد بازار قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش می‌گردند. خریداران مواد نفتی به‌منظور تثبیت قیمت‌های خرید خود وارد بازار قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش گردیده و اقدام به خرید مقادیری از قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش معادل میزان خرید فیزیکی خود در آینده می‌نمایند. درصورتی‌که قیمت‌های نفت خام در بازار فیزیکی در آینده مورد انتظار بالا رود، قیمت‌ قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش نیز به همراه آن بالا رفته و زمانی که خریدار قصد خرید از بازار فیزیکی در آینده را داشته باشد، نسبت به فروش قراردادها در بازار بورس اقدام می‌نمایند. در این حالت قسمتی از زیان حاصل از افزایش قیمت نفت مصرفی در بازار فیزیکال با سود حاصل از افزایش قیمت‌های قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش در بازار بورس جبران می‌گردد.

 

تولیدکنندگان نفت خام: تولیدکنندگان نفت خام غالباً به‌منظور حفظ ارزش موجودی نفت خود وارد بازار قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش می‌گردند. البته این‌که نفت خام موردنظر در حال حمل باشد و یا در یک محل به‌صورت ذخیره‌ ثابت نگهداری شود فرقی نمی‌کند، چون ارزش نفت خام از زمان تولید در سر چاه تا مصرف نهایی، دستخوش تغییرات قیمت می‌باشد. ازآنجایی‌که یک محموله نفت خام ممکن است از یک هفته تا چندین ماه نگهداری شود، ارزش آن در طول زمان دستخوش تغییرات قیمت گردیده و بنابراین لزوم حفظ ارزش آن از طرف تولیدکنندگان احساس می‌گردد. ازآنجایی‌که تولیدکننده نفت به دلیل اهداف بودجه‌ای مبلغی را برای صادرات و فروش نفت خود پیش‌بینی نموده و تلاش می‌نماید که با کسر بودجه مواجه نشود، تمایل دارد تا نسبت به تثبیت قیمت‌های نفت صادراتی خود در آینده اقدام نماید. لذا وارد بازار قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش نفت خام شده و نسبت به فروش قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش اقدام می‌نماید.

 

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار

فصل اول: آشنایی با بازارهای بورس نفت خام

مقدمه

مشخصات یک نفت خام شاخص در بازار

بازار شمال غرب اروپا

بازارخلیج‌فارس

بازار مدیترانه

بازار غرب آفریقا

بازار آسیا و پاسیفیک

بازار آمریکا

منطقه دریایی (Water borne Quotations)

منطقه خطوط لوله (Pipeline Quotations)

حجم و ترکیب نفت خام‌های مورد معامله در بازار فوری

چشم‌انداز آتی

شاخص برنت (دریای شمال)

شاخص دبی (Dubai)

شاخص تاپیس

شاخص (WTI) وست تگزاس اینترمدیت

بررسی ترکیب فرآورده‌های نفتی در معاملات بازارهای بین‌المللی

فصل دوم: آشنایی با بازارهای سازمان‌یافته بورس

ضرورت تشکیل بازارهای سازمان‌یافته بورس

خارج شدن قیمت‌ها از دست تولیدکنندگان و واگذاری آن به بازار

سازوکار و خصوصیات بازارهای سازمان‌یافته بورس

خصوصیات بازارهای سازمان‌یافته بورس

قوانین و مقررات

محدودیت قیمت‌ها در بازار

روش تحویل

حدود عملیات سوداگران

گزارش احتیاجات توسط معامله گران

حق‌العمل مبادلات در بازار

انواع دستورالعمل‌ها در بازارهای بورس

ساختار سازمان اعتباری بازار بورس سازمان‌یافته

سپرده‌گذاری

اجتناب از خطرات اعتباری در معاملات نفتی

عوامل مؤثر و نقش‌آفرین در بازارهای بورس

کارگزاران

سوداگران

مصرف‌کنندگان نفت خام

تولیدکنندگان نفت خام

فصل سوم: آشنایی با بازار بورس نیویورک

استراتژی بازار بورس کالاهای تجاری نیویورک (NYMEX)

توسعه بازار بورس کالاهای تجاری نیویورک (NYMEX)

توسعه محصولات جدید

توسعه فناوری

همکاری‌های استراتژیک

محصولات اصلی

توزیع محصولات

معاملات در بخش «حراج حضوری»

معاملات و تسویه الکترونیک

عملکرد اتاق پایاپای

بازار بورس نفت نیویورک

فصل چهارم: آشنایی با بازار بورس آیس

بررسی عملکرد بازار بورس آیس و زمینه فعالیت آن

مکان بازارهای پیش‌خرید و پیش‌فروش

مکان بازارهای خارج از بورس

اطلاعات بازار

استراتژی تسویه جهانی

همکاری‌های استراتژیک

نقاط قوت رقابتی در بازارهای جهانی و قراردادهای «شاخص» با نقدینگی بالا

سبد متنوع از محصولات و خدمات

پلتفرم پیشرو درزمینه معاملات الکترونیک مشتقات

دسترسی یکپارچه به بازارهای خارج از بورس و پیش‌خرید و پیش‌فروش

شفافیت بازار

استراتژی توسعه شرکت

محصولات و خدمات شرکت

قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش قانونمند محصولات کشاورزی

دیگر قراردادهای پیش‌فروش، پیش‌خرید و اختیارات

بازار بورس بین‌المللی نفت لندن

فصل پنجم: آشنایی با بازار بورس کالای دبی (DME)

هدف از ایجاد «بازار بورس کالای دبی (DME)»

امکانات بازار بورس نفت خام دبی

فصل ششم: آشنایی با بازار بورس نفت سنگاپور

بورس نفت سنگاپور

فصل هفتم: انواع معاملات نفت در بازار مشتقات بورس

بازارهای اسپات، نقدی یا فیزیکال

قراردادهای سلف

قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش و بازارهای بورس

معامله روی ودیعه‌ها (Margins)

استفاده‌کنندگان از قراردادهای پیش‌خرید و پیش‌فروش

ب) سوداگران

ج) آربیتراژ گران

اختیارات (Options)

دلایل استفاده از اختیارات

اختیارات معامله‌شده در بورس

اختیارات معامله‌شده در بازار «خارج از بورس»

سبک‌های متفاوت در اختیارات

سبک آمریکایی (American)

سبک اروپایی (European)

سبک Exotic

نحوه عملکرد قراردادهای اختیار

قراردادهای معاوضه کالا

قراردادهای معاوضه (Swaps)

سازوکار پارشیال (Partials)

استفاده از پارشیال‌ها به‌عنوان وسیله پوشش ریسک

پارشیال به‌عنوان ابزاری برای افزایش مشارکت در تعیین قیمت

تاریخچه تعیین قیمت نفت خام دبی و عمان بیش از اعمال سازوکار پارشیال

فصل هشتم: آشنایی با قیمت‌گذاری نفت خام در بازارهای بین‌المللی

روش کنونی سیستم قیمت‌گذاری نفت خام‌ها در بازارهای بین‌المللی

منابع و مآخذ

مشخصات کتاب

نام کتاب: کتاب آشنایی با بازارهای بورس انرژی

نویسنده : حسین سیلسپور

ناشر چاپی: انتشارات گیوا

سال انتشار: ۱۳۹۵

تعداد صفحات:  ۱۲۷

زبان: فارسی

شابک:  978-600-8095-86-6