"شهری بر هامون نهاده" کتاب درخصوص تاریخ، باستان شناسی، آثار و ابنیه و سایر خصوصیات شهر اصفهان است که می‌تواند منبعی برای کلاس‌های اصفهان‌شناسی باشد.

در باب اصفهان اگرچه قرن هاست کتاب نوشته شده و تالیفاتی رقم خورده است اما باز هم تحقیقات و پژوهش ها مناسبت دارد زیرا با همه این کوشش ها در تالیف آثار و کتاب ها هنوز هم نکات بسیاری درباره آن برای نگارش، تحقیق و تبیین وجود دارد.

اصفهان این شهر زیبای بر هامون نهاده که به گفته حکیم ناصر خسرو قبادیانی نیکوترین شهر پارسی گویان بود، همواره طبیعتی زیبا و دلپذیر داشت و از آب روان و جاری زانده رود بهره مند بود.

محله ها و باغ های زیبا و خرم از اصفهان باغ شهری ساخته بود. مسافرانی که از بلندای اطراف شهر آن را می‌دیدند بوستانی پهناور را توصیف کرده‌اند که گنبدهای فیروزه‌ای، مناره‌های آجری و خانه ها و بناهای دیگر در میان سرسبزی و زیبایی آن به چشم می‌خورد.

هنر هنرمندان اصفهان نه تنها در این شهر آثاری بزرگ و جلوه‌هایی از کمال و جمال را بنیان نهاده، بلکه در برخی از بلاد دیگر عالم نیز موثر بوده و زمینه‌های بالندگی را فراهم کرده است.

"شهری بر هامون نهاده" یک کتاب راهنما برای تمام کسانی است که علاقه‌مندند درمورد اصفهان اطلاعاتی به دست آورند و در عین حال نمی‌توانند وقت زیادی را برای مطالعه تمام منابع مطالعاتی لازم در حوزه‌های صرف کنند.

بخش اول کتاب درباره دوره‌های باستانی نوشته محسن جاوری است که به دوره‌های پارینه سنگی و فراپارینه سنگی پرداخته و در بخش دوم محمدحسین ریاحی سیر کوتاهی بر تاریخ فرهنگ اصفهان کرده است.

وی در بخش سوم کتاب درباره رجال و مشاهیر این دیار سخن گفته و در بخش چهارم مختصری به محلات، بازارها و باغ‌های اصفهان پرداخته است.

اما بخش بعدی این کتاب گزیده‌ای از آثار و ابنیه تاریخی شهر اصفهان به قلم ریاحی است و در بخش آخر مریم قاسمی سیچانی درباره هنر و معماری اصفهان مطالبی را نگاشته است.

کتاب "شهری بر هامون نهاده" به قلم محمدحسین ریاحی، مریم قاسمی‌سیچانی و محسن جاوری در ۲۰۰ صفحه با شمارگان یک هزار نسخه توسط انتشارات سازمان فرهنگی، تفریحی شهرداری اصفهان منتشر شد.