کتاب ویژگی‌های شخصیتی درون و برون گرایی با تعهد سازمانی نوشته محمد جعفری و سیده سمیه کرامت ثابت، به مسئله تعهد سازمانی و اهمیت آن و جنبه‌های روانشناسی رضایت شغلی می‌پردازد. همچنین پیامدهای رضایت شغلی و عدم رضایت را مورد بررسی قرار می‌دهد.

تربیت نیروی انسانی کارآمد یکی از وظایف بسیار سخت و دشوار به شمار می‌آید، از این رو در هر جامعه، سنگ زیربنای توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محسوب می‌شود. تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر در رشد و توسعه جوامع پیشرفته بیانگر این نکته است که تمامی این کشورها از کارآمدی و اثربخشی نیروی انسانی برخوردار بوده‌اند.

شناخت دقیق نیروی انسانی شاغل در نظام آموزشی، از جمله ضروریات جهت برنامه‌ریزی در این امر است. شناخت ویژگی‌های شخصیتی (برون‌گرایی و درون‌گرایی) نیروی انسانی می‌تواند شرایط را برای جذب و نگهداری آن‌ها مناسب‌تر کند و از طرفی دیگر سازمان‌ها با اعمال کارکردهای مختلف و متناسب با نوع ویژگی شخصیتی، کارایی و اثربخشی آن‌ها را افزایش دهد.

با آگاهی از شخصیت هر یک از افراد مدیریت سازمان می‌تواند افراد دارای شرایط مناسب را در پست‌های مختلف سازمانی به کار بگیرد و این امر به کاهش جابه‌جایی افراد در مشاغل و همچنین رضایت شغلی آنان کمک می‌کند.

در دنیای امروز پیشرفت جوامع به استفاده درست از نیروی انسانی آن جوامع وابسته است. افراد از نظر استعدادها، توانایی‌ها، علایق و دیگر خصوصیات شخصیتی با یکدیگر تفاوت دارند و دارای انتظارات متفاوتی هستند. به دست آوردن اهداف سازمانی در سازمان‌های مختلف به شکل مناسب، نیازمند تهیه و اجرای برنامه‌ها و خط مشی‌های کنترل و هدایت منابع انسانی است.

در بخشی از کتاب ویژگی‌های شخصیتی درون و برون گرایی با تعهد سازمانی می‌خوانیم:

در زبان روزمره مردم یکدیگر را با عباراتی مانند «بسیار باشخصیت» توصیف می‌کنند. معمولاً این راهی است برای بیان این مطلب که فرد مورد نظر به مجموعه متنوعی از رفتارهای جالب توجه اجتماعی را از خود نشان می‌دهد. اما از زبان یک روانشناس گفتن اینکه فرد از شخصیت بیشتر یا کمتر برخوردار است کاملاً بی‌معنی خواهد بود. هر چند جنبه‌های فردی شخصیت از قبیل درجه برون‌گرایی را می‌توان اندازه گرفت اما خود شخصیت مفهومی گسترده و پیچیده است که کمیت در نمی‌آید. مسئله قضاوت اخلاقی درباره‌ اینکه چه ویژگی‌هایی به وجودآورنده‌ی شخصیت خوب یا بد است مورد نظر ما نیست. گرچه این نکته روشن است که وجود خاصی از شخصیت یک فرد می‌تواند از دید اجتماع کم و بیش مطلوب باشد. برخی از نظریه‌پردازان شخصیت را به معنای کلیه صفات پایدار یک فرد تلقی کرده‌اند در حالی که دیگران این واژه را در مورد ویژگی‌های قابل مشاهده‌ای که ماهیت بارز شناختی ندارد به کار برده‌اند. یعنی اینکه شخصیت شامل ویژگی‌هایی نظیر هوش و استعداد نیست.

بعضی از این پژوهشگران که در این حوزه نیز به تحقیق اشتغال دارند شخصیت را برحسب تجارب فرد از جهاتی که در آن زندگی می‌کند تعریف می‌کنند که در نوشته‌های نظریه‌پردازان دیگر به تجرب فردی اشاره‌ی کمتری شده است. (یا حتی اشاره نشده است) در این آثار رفتار فردی مورد تأکید قرار گرفته است. با توجه به این چندگانگی دیدگاه‌ها می‌توان چنین نتیجه گرفت که شخصیت تعریف ساده و صحیحی ندارد و هر کس تعریف خود را بر اساس آنچه از نظر او مهم است و با توجه به کاربردی که از نظر شخصیت در ذهن دارد انتخاب می‌کند. بدین ترتیب اگر گرایش به رویکرد فروید داشته باشید ممکن است اهمیت نقش ناخودآگاه را در تعریفی که از شخصیت می‌کنید بگنجانید. اما یک تعریف رفتارگرا براساس رفتارهای آموخته و قابل مشاهده خواهد بود. برای اینکه شخصیت را دقیق‌تر تعریف کنیم می‌توان به منبع آن نگاهی بیندازیم. شخصیت از واژه لاتین پرسونا گرفته است که به نقابی اشاره دارد که هنرپیشه‌ها در نمایش به صورت خود می‌زدند. پی بردن به اینکه چگونه پرسونا به ظاهر بیرونی اشاره دارد یعنی چهره علنی که به اطرافیانمان نشان می‌دهیم آسان است.

فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل اول: کلیات
مقدمه
تعاریف واژه‌ها و اصطلاحات
الف) تعاریف نظری
ب) تعاریف عملیاتی
مقدمه
مبانی نظری
شخصیّت (تعاریف و نظریه‌ها)
تعریف لغوی شخصیّت
ویژگی‌های شخصیّتی
نظریه آیزنک
رویکرد زیستی
نظریه بقراط
نظریه کرچمر
ارنست کرچمر
رویکرد صفات
رویکرد یادگیری اجتماعی
رویکرد روانکاری
مراحل رشد روانی – جنسی شخصیت
رویکرد پدیدارشناختی (نظریه انسان‌گرا)
فصل دوم: تعهد سازمانی
تعهد سازمانی
تعاریف تعهد سازمانی
مفاهیم تعهد
تعهد عاطفی
تعهد تعکیفی یا هنجاری
تعهد مشعر
دو دیدگاه در تعهد سازمانی
مدل سه بخشی سازمانی
شاخصه‌های تعهد
1- صراحت و آشکار بودن عمل
2- قابلیت تجدید و قابل فسخ بودن عمل
3- ویژگی سوم در این رابطه عبارت است از اراده
4- ویژگی چهارم مؤثرتر تعهد عبارت است از شهرت عمل
نقش رهبر در ایجاد تعهد کاری کارکنان
اهمیت تعهد سازمانی
عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی
ویژگی‌های شخصی مؤثر بر تعهد سازمانی
خصوصیّات شغلی و تعهد سازمانی
تأثیر روابط گروهی و رابطه با رهبر و تعهد سازمانی
ویژگی‌های سازمان و تعهد سازمانی
وضعیت نقش و تعهد سازمانی
راهکارهایی برای افزایش تعهد سازمانی
فصل سوم: رضایت شغلی و تعاریف
رضایت شغلی
تعاریف رضایت شغلی
نظریه‌های رضایت شغلی
نظریه‌های محتوایی
نظریه فرآیندی
1- نظریه هدف‌گذاری
2- نظریه گروه مرجع
3- نظریه اختلاف
4- نظریه برابری ادامز
5- نظریه جاذبه - وسیله - انتظار (VIE)
6- نظریه ارزش لاک
عوامل مؤثر بر رضایت شغلی
1- کار
2- تناسب شغل و شاغل
3- جو سازمانی
4- کاربرد مهارت‌ها
5- پاداش‌های مادی
6- ویژگی‌های شخصی (سن، جنس، نژاد)
7- تجربه شغلی
8- شخصیت
9- سرپرستی
10- سطح حرفه‌ای
11- ایمنی شغل
12- روابط با همکاران
13- ساختار سازمانی
14- حقوق و دستمزد
15- پیشرفت شغلی
پیامدهای رضایت شغلی
1- کارکرد و رضایت شغلی
2- بهداشت روانی
3- سلامت جسمی
4- کاهش ترک خدمت
پیامدهای عدم رضایت شغلی
راه‌های ایجاد رضایت شغلی
تأثیرات رضایت شغلی بر تعهد سازمانی
پیشینه تحقیقات در خارج از کشور
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری پیشینه تحقیقات
منابع