کتاب طبقه‌بندی موضوعی اوامر و نواهی قرآن از منظر علم معانی نوشته‌ی سید رضی میرصادقی، پژوهشی دقیق در خصوص امر به معروف و نهی از منکر در قرآن است. قرآن اشارات مستقیم و غیرمستقیم بسیاری در این خصوص دارد که در کتاب حاضر به صورت طبقه‌بندی شده ارائه می‌شوند.

سخن وقتی موثر واقع می‌شود که با حال مخاطب تناسب داشته باشد، به عبارت بهتر به مقتضای حال مخاطب باشد؛ یعنی اگر مخاطب از موضوع بی‌اطلاع باشد بدون تأکید آورده شود، اگر شنونده تردید داشته باشد با تأکید آورده شود. قرآن کریم که از سوی خداوند به وسیله‌ی جبرئیل امین بر پیامبر اسلام به صورت وحی نازل شده است تا سعادت بشری را به بنی‌آدم به ارمغان بیاورد مانند دریایی است که هر کس به فراخور نیاز و ظرفیت خود از آن بهره‌‏مند می‏‌گردد. این دریا در قالب سخن است و این سخن رسالتی دارد و آن تأمین سعادت انسان‌‏ها است. بنابراین، سخن باید علاوه بر فصاحت، مؤثر هم باشد تا شما تحت تأثیر آن قرار بگیرید و قرآن چنین ویژگی‌ای دارد. نمونه‌ی بارز این مسئله را می‌توان در نحوه‌ی پرداخت قرآن به موضوع حساسی مانند امر به معروف و نهی از منکر مشاهده کرد.

سید رضی میرصادقی با تحقیق و پژوهش در آیات قرآن به نتایج جالبی دست یافته که مطالعه‌ی آن برای شما نیز بدون لطف نیست؛ چرا که بیش از گذشته به اعجاز قرآن ایمان می‌آورید. شما در کتاب طبقه‌بندی موضوعی اوامر و نواهی قرآن از منظر علم معانی فقط جملات امری و نهی قرآن را نمی‌خوانید بلکه با شیوه‌های دیگر انتقال مفهوم نیز آشنا می‌شوید.

آیات مربوط به امر به معروف و نهی از منکر در این کتاب بر اساس دو موضوع کلی «اوامر قرآن» و«نواهی قرآن» طبقه‌بندی شده‌اند و هر کدام از این موضوعات نیز به چهار بخش «امر مستقیم»، «امر غیرمستقیم»، «نهی مستقیم» و «نهی غیرمستقیم» تقسیم شده‌اند.

در بخشی از کتاب طبقه‌بندی موضوعی اوامر و نواهی قرآن از منظر علم معانی می‌خوانیم:

1- وَالَّذِینَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدًى وَآتَاهُمْ تَقْواهُمْ (47/17):

فولادوند: و[لى] آنان که به هدایت گراییدند [خدا] آنان را هر چه بیشتر هدایت بخشید و [توفیق] پرهیزگارى‌شان داد.

2- مَّنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا یَهْتَدی لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَۀٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا (17/15):

مکارم: هر کس هدایت شود برای خود هدایت یافته، و آن کس که گمراه گردد به زیان خود گمراه شده است (و ضررش متوجه خود او است) و هیچکس بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد، و ما هرگز شخص یا قومی را) مجازات نخواهیم کرد مگر آنکه پیامبری مبعوث می‌کنیم (تا وظائفشان را بیان کند).

3- إِنَّا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَدَى فَلِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَمَا أَنتَ عَلَیْهِم بِوَکِیلٍ (39/41):

مکارم: ما این کتاب آسمانی را برای مردم به حق بر تو نازل کردیم، هر کس ‌ هدایت را پذیرد به نفع خود او است، و هر کس گمراهی را برگزیند تنها به زیان خود او خواهد بود، و تو مأمور اجبار آن‌ها به هدایت نیستی!