کتاب ئافرت: زنان آفریننده همه تحولات و انقلاب‌ها نوشته‌ی سیده نرگس میرعالی، نقش زنان را در عرصه‌های مختلف و زمان‌های گوناگون تاریخ حیات بشریت مورد بررسی قرار می‌دهد.

آفرت (ئافره‌ت) یک واژه اصیل زبان کردی می‌باشد که به زنان و دختران جوان نسبت می‌دهند و در زبان فارسی به معنی (آفریننده) است.

آری زن آفریننده است؛ آفریننده‌ی همه‌ی تحولات و انقلاب‌ها. توان خلق انسان، مربی‌گری و تربیت انسان برای رسیدن به کمال انسانی و غایتی که برای آن خلق‌ شده، از ویژگی‌هایی است که خداوند زن‌ها را به آن مخصوص گردانده و از همین رو بزرگان، زنان را سازندگان تمدن‌های بشری و به عبارت دیگر زن را مظهر تحقق آمال بشر می‌دانند.

زنان، نیمی از انسان‌های این کره خاکی هستند که نقش بسیار مهمی در جنبش‌ها، نهضت‌ها و انقلاب‌ها داشته‌اند. حساسیت نقش زنان برخاسته از عمق تأثیرگذاری زنان در تمامی عرصه‌های زندگی است. نقش تأثیرگذار زنان در حرکت‌ها و جنبش‌های انسانی و اجتماعی و نیز گرایش‌های فکری آنان، منشأ ظهور تحولات مثبت یا منفی در جوامع بوده است.

قرآن کریم در آیاتی از سوره‌ی تحریم زنان مؤمن و زنان کافر را ضرب‌المثل برای اهل ایمان ذکر می‌کند؛ چرا که زن مؤمن و متقی، خاستگاه و منشأ ظهور جامعه‌ی ایمانی و زن کافر و مشرک، منشأ جامعه‌ی کفر است. در قرآن کریم خدای متعال به عنوان نمونه‌ی کامل ایمان و کفر زنان را مثال می‌زند. یعنی برای نمونه هم در باب کفر، هم در باب ایمان، به جای مردان از زنان مثال می‌آورد.

از منظر ابن عربی، خداوند، زن را آفرید تا آدم عشق را بیاموزد و حسن و عشق را همزاد یکدیگر بیافرید. زن خالق عشق است و عشق در نهاد مرد، معنویت می‌آفریند. همان‌گونه که خداوند خود را در آینه‌ی مخلوق می‌نگرد، مرد هم خود را در آینه‌ی زن می‌شناسد و می‌بیند و به عین ثابته‌ی خود، معرفت حاصل می‌کند و این معرفت خود به معرفت ربّ می‌انجامد. ربّ هرکس عین ثابته‌ی اوست.

در اینجا متوجه وجود دو دیدگاه کاملاً متمایز نسبت به نقش زن در جهان می‌شویم. دیدگاه اهل ظاهر از متدینان که زن را عامل وسوسه‌ی شیطان و آلت دست او می‌دانند و این دیدگاه در حکایت رانده شدن آدم و حوا از بهشت و در حکایت خلقت زن از دنده‌ی چپ مرد مورد تأکید بوده است و دیدگاه دوم که تصویر کاملاً متفاوتی از او به دست می‌دهد و زن را نوعی هدیه و رسول الهی می‌داند که برای دست‌گیری مرد و چشاندن مزه‌ی عاشقی به او فرستاده ‌شده و پل عبوری برای رسیدن به‌حقیقت است و نه‌ تنها راهزن نیست که راهنمای اوست و نه‌ تنها بستر گناه نیست که بستر کمال انسان است. زنان روحانی‌تر از مردان‌اند چون لطیف‌تر از مردان‌اند. ایمان زن به خدا، قلبی‌تر، عمیق‌تر، عاشقانه‌تر و ایمان مرد، ذهنی‌تر و فیلسوفانه‌تر است.

در بخشی از کتاب ئافرت می‌خوانیم:

حضرت خدیجه (س) که به سنّ چهل سالگی که می‌رسد، داراى ثروت فراوانى است و عده‌ای هم با ثروت او کار می‌کنند و حق‌العمل می‌گیرند. از جمله کسانى که حاضر شد با کاروان تجارتى حضرت خدیجه به شام برود، رسول خدا (ص) بود که در آن زمان حدود بیست و چهار سال داشت. کاروان تجارتى خدیجه، از برکت قدم پیغمبر (ص)، تنها با رفتن به یک سفر شام، سود فراوانى کرد. با برگشتن این کاروان، خدیجه به غلامش میسره گفت: «از ماجراى رفتن و برگشتن کاروان چه خبر؟» او به خدیجه کبرى (س) گزارش داد که برخلاف هر بار، این بار کسى در کاروان بود که معدن ادب، فضیلت، پاکى، امانت، کرامت، صداقت، اصالت خرد و معرفت، درستى، وقار و آرامش بود. این مجموعه را میسره براى خدیجه (س) گفت. این فضایل، کرامات، درستی‌ها، واسطه‌ی حضرت خدیجه (س) شد براى ازدواج با این شخصیت دوست‌ داشتنی.

این ازدواج تنها و براى محض تأمین غریزه‌ی جنسى انجام نگرفت. اگر پاى بدن در کار بود، همان وقت که حضرت سیزده و چهارده ساله بود، ازدواج می‌کرد و هرکسی هم از او خواستگارى می‌کرد، آن را قبول می‌کرد و این‌قدر منتظر نمی‌ماند؛ امّا این خانم آمد و حاضر شد با شرافت ازدواج کند؛ با کرامت، با فضیلت، با درستى، با صدق، با وفا، با صفا، با عقل، ازدواج کند. براى همین، به روایتى خود خانم به خانواده‌ی پیغمبر پیشنهاد داد که اگر جوان‌تان براى ازدواج حاضر است و درباره سن من ایرادى ندارد، من حاضرم با او ازدواج کنم.

پیغمبر (ص) می‌دانست که چه کسى به او پیشنهاد ازدواج داده است. پیغمبر (ص) خبر داشت که این خانم با همه ثروتش، دنیاى عفت و عصمت است؛ دنیاى پاک‌دامنی و فضیلت است. پیغمبر هم که ملاک ازدواجش، نه جوانی‌اش بود و نه غریزه جنسى و شهوت، این پیشنهاد را پذیرفت و با آدمیت، انسانیت و عقل ازدواج کرد. این چنین است که باید محصول این ازدواج، فاطمه (س) بشود؛ یعنى دو عقل، دو خرد، دو فضیلت، دو کرامت، دو عظمت، دو دریاى صدق و وفا، با همدیگر، وجود فاطمه زهرا (س) را تشکیل می‌دهند. زهرا (س) از یک طرف خدیجه (س) است و از یک طرف، پدرش، پیغمبر (ص)، است.

فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل اول: زنان قرآنی
الف. زن؛ مظهر جمال الهی
ب. زن؛ مظهر آرامش
ج. زن؛ مظهر عشق و محبت
د. زن؛ مظهر رحمت الهی
1. آسیه، همسر فرعون؛ مظهر ایمان
2. حضرت مریم، مادر عیسی (ع)، مظهر طهارت و پاک‌دامنی
1) مریم و عبادت خالصانه
2) مریم و جدیت و دوام در عبادت
3) مریم اسوه صدق و ملکه عفت
4) مریم و صبر در برابر اتهام‌ها و ناروایی‌ها
3. الیصابات، همسر زکریّا (علیه‌السلام) مظهر خشوع
4. حوّا، همسر آدم (علیه‌السلام) مظهر توبه
5. هاجر، همسر حضرت ابراهیم (علیه‌السلام)، مظهر هجرت الی اللّه
6. رحیمه، همسر ایوب پیامبر (علیه‌السلام)، مظهر صبر
7. بلقیس، ملکه سبا، مظهر تسلیم
فصل دوم: زنان اسلام
الف. حضرت خدیجه (س)
مقام و موقعیت خدیجه (سلام‌الله علیها) در نزد خداوند
جایگاه خدیجه نزد رسول خدا (ص)
مروری بر نقش حضرت خدیجه (س) در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی
نخستین همسر رسول خدا (ص)
نقش حضرت خدیجه در مرحله‌ی ایجاد انقلاب نبوی
1. اعلان ایمان و پیروی از پیامبر اکرم (ص) در دوران اختناق
2. حمایت مالی مستقیم و غیرمستقیم
3. نقش عاطفی خدیجه‌ (س)
4. ایستادگی و مقاومت در تحریم و محاصره شعب ابی‌طالب
5. سرپرستی و تربیت جانشین و وصی نبوت
6. تربیت مونس و غمخوار نبی مکرم و همسر وصی انقلاب
7. ارائه الگوهای انسانی ‌تراز اسلام و انقلاب اسلامی
ب. حضرت زهرا (س)
نقش حضرت زهرا (س) به‌عنوان همسر در زندگی امام علی (ع) و در زندگی پیامبر (ص) به‌عنوان دختر
1. دفاع جانانه از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در آغاز فتنه
2. تبیین حقیقت ولایت
3. بیان شاخص‌هاى شایستگى خلافت
4. افشاى فتنه‌های معاندان
5. اعتراض مؤثر به سکوت خواص
6. گریه بر مظلومیت امیرالمؤمنین على (علیه‌السلام)
7. بیان واقعیت در وصیت‌نامه سیاسى، تاریخى
8. مبارزه با انحراف در انقلاب فاطمی
ج. حضرت زینب (س)
بخش اول: حمایت و دفاع از ولایت
1. پرستاری و حمایت از امام سجاد (ع)
2. در هنگام آتش زدن خیمه‌ها
3. دلداری دادن به امام سجاد (ع)
4. جان‌فشانی در راه امام سجاد (ع) در کوفه
بخش دوم: سرپرستی زنان و کودکان اهل‌بیت (ع)
1. حمایت از زنان و کودکان در هنگام غارت و آتش زدن خیمه‌ها
2. حمایت از زنان و کودکان در هنگام حرکت از کربلا
3. در مسیر کوفه به شام
4. در هنگام ورود اهل‌بیت به شام
5. دفاع از فاطمه دختر امام حسین (ع)
بخش سوم: مسئولیت پیام‌رسانی و آگاه‌سازی
1. خطبه‌ها
خطبه زینب (س) در کوفه
نکته‌هایی از خطبه کوفه
خطبه‌ی زینب کبری (س) در مجلس یزید
پیام‌رسانی زینب (س) در مدینه
2. نوحه‌گری و عزاداری‌ها
سوگواری زینب (س) در مقابل سر امام (ع)
برگزاری مراسم سوگواری در شام
تفاوت حضرت زینب (س) با آسیه (س)
ج. سایر زنان انقلابی اسلام
فصل سوم: زنان انقلاب اسلامی
فصل چهارم: زنان دفاع مقدس
زنان در دفاع مقدس
الف: فعالیت زنان در پشت جبهه
1. تقویت روحیه‌ی رزمندگان
2. کمک‌های نقدی و غیر نقدی
3. تهیه‌ و تدارک‌ اجناس‌ و اقلام‌ موردنیاز
4. ازدواج‌های ساده با رزمندگان و جانبازان
5. سخنرانی و نامه‌های پرشور در تشجیع رزمندگان
6. تبلیغ‌ و همکاری‌ اطلاعاتی‌
ب: حضور زنان در میدان نبرد و خط مقدم
1. پرستاری و امدادرسانی به مجروحین
2. شرکت مستقیم در عملیات‌ها
3. اسارت در جنگ
ج: نقش زنان در حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس پس از جنگ
فصل پنجم: همراه با تعدادی از شهدای زن
1. اولین شهید زن انقلاب اسلامی، محبوبه دانش‌آشتیانی
2. شهیده مریم فرهانیان
وصیت‌نامه شهیده مریم فرهانیان
3. شهید ناهید فاتحی کرجو
4. شهید فوزیه شیردل
منابع و مآخذ