مدرسه ی پویا

        مدرسه پویا ،مکانی است که تربیت وآموزش بطور رسمی در آن انجام می گیرد و نیز مکانی است که جامعه امروز را با جوامع فردا و آینده مرتبط می کند . از این رو مهمترین و اساسی ترین بخش آموزش وپرورش بشمار می آید .گسترش و پیچیدگی روز افـزون جامعه بشــری وپـدیـدآیـی نیاز های متعدد و متنوع جدید در آن ، ضرورت وجود مدرسه ای حقیقی و پویا را به اثبات می رساند. مدرسه ای که برطبق اصول تربیتی پیشنهادی متخصصان آموزش وپرورش اداره می شود ، دارای برنامه تحصیلی و فعالیت خاصی باشد ومعلمان با شرایط ویژه ای در آن تدریس کنند .بنابراین گذشت زمان نقش مدرسه را از انتقال فرهنگ فراتر برده وموجب شده است که به امر تربیت بپردازد .در میان نهادهای مختلف ، رسالت نهاد آموزش وپرورش در زمینه ایجاد بستر ها و زمینه های موثر تعلیم وتربیت ،حیاتی تر از سایر بخش هاست ؛زیرا وظیفه عمده ی زمینه سازی و ایجاد تغییر و تحول در جامعه را بر عهده دارد  و به همین منظور، توجه به خلاقیت و نو آوری را همیشه باید در دستور کار خود قرار دهد. با مطالعه اجمالی اهداف آموزش وپرورش متوجه می شویم که تربیت انسانهای مومن ،شاداب و ماهر و فرهیخته در مدارس پویا و با نشاط  امکان پذیر است .

        تحولات سریع فرهنگی موجب تغییر در اهداف ،محتوا و روشهای  آموزش وپرورش شده است. بر خلاف گذشته دیگر آموزش وپرورش فقط به دنبال انتقال دانش و معلومات کلیشه ای  وتقویت حافظه نیست ،بلکه توسعه حس انتقاد و قضاوت صحیح ،تقویت مهارتهای زندگی  اجتماعی و بطور کلی تربیت شخصیت سالم ، شاداب و پویا اهداف اصلی مدرسه پویا را تشکیل می دهد. وظیفه و رسالت مدرسه پویا این است که با به کار گماری عوامل مبتکر و نو آور و ارائه طرح های جدید و روشهای نو زمینه بروز ویژگی های یاد شده را در متعلمان و معلمان فراهم سازد و فضای مدرسه را به فضای سازنده ، خلاق ،مبتکر ، روح افزا ،گرم و صمیمی و لذت بخش تبدیل کند .

 مدرسه طربناک

       مدرسه طربناک ،کانون عشق به دانستن وپایگاه کشف وشهود برای راهیابی به حقیقت زندگی ودست یابی به اکسیرخوشبختی وسعادت واقعی ازطریق یادگیری اززندگی ،درزندگی برای زندگی است . دراین مدرسه جان آگاهی ومعنا جویی به جای شکل گرایی وحافظه محوری می نشیند وقابلیت تحول نه در تراکم معلومات بیرونی که درتنوع معرفت درونی متمرکزمی شود. در مدرسه طربناک رهیافت وجودی حال آفرین جایگزین دریافت فیزیکی کار آفرین می شود ونیروی محرکه شوق وذوق خودانگیخته جایگزین جایزه وپاداش دگرانگیخه می شود.

دراین مدرسه پرسشگری وجستاگری جایگزین پاسخ مداری و نمره گرایی می شود و فضیلت طرح سوال کلید فتح دانش وکشف حقیقت می شود.

      مدیران و مربیان در مدرسه طربناک، سبزاندیش، هنرپرور و مشارکت جو هستند و همه عوامل آموزشی، تربیتی، اداری  و خدماتی فراتراز شغل و مقام و سمت های اداری درمدار مداخله گری فعال قرارمی گیرند، به گونه ای که هریک از آنها مربی و راهنمای محبوب برای دانش آموزان می شوند. تعلیم و تربیت در این مدرسه از بنیاد نه اجباری است و نه ترس آور، که و جدآور و دل انگیز و جان افزاست و رابطه دانش آموزان با معلمان انسانی و صمیمانه است .

       مدرسه طربناک، مدرسه پویا و فعال است. مدرسه عشق و مهر و دوستی است. مدرسه دانش والاو منش زیباست. مدرسه دین مدار و خودباور و خدااندیش است. مدرسه تفاهم وتعامل است،مدرسه تالیف قلوب وتحکیم آداب نیک است. به همین سبب ذهن انگیز ودل انگیزاست وپایگاه شورونشاط اهل دل است.دراین پایگاه با مهرورزی ونوع دوستی و همدلی سرشاراست. 

محیط فیزیکی

       محیط کلاس : اندازه و شکل اتاق ،محل درب ها و پنجره ها و الگوی حرکت و چرخش در کلاس همه بعد فضای کلاس را تشکیل می دهند . محیط فیزیکی کلاس  بر رفتار دانش آموزان تاثیر  می گذارد . طرح کلاس  باعث برخی فعالیتها می شود واز برخی دیگر جلوگیری می کند .بعلاوه محیط به همه کسانی که وارد آن می شوند بصورت نمادی پیامی در باره  ی ارزشها و مقاصد معلم  می دهد . معلمانی که می خواهند مشکلات را به حداقل برسانند باید پیامی که از محیط کلاس شان فرستاده می شود و این که چگونه این پیام برونداد های  مطلوب را آسان می سازد در نظر گیرند .

       برای طراحی سودمند محیط ،معلم باید محیط را به گونه ای طراحی کند که دانش آموزان در جهت رشد هویت شخصی ،ترغیب احساسات صلاحیت و امنیت ترفیع رشد ومحرکهای هوشی کمک کند ودر زمان هایی که مورد نیاز است به دانش آموزان اجازه تنهایی را بدهد .

        توجه به ابعاد فضای کلاس شامل : روش مرتب کردن صندلی ها، مجاورت معلم با دانش آموزان ، حرکت معلم در اطراف فضا و گیرایی محیط  در انجام این اهداف به معلم کمک می کند. زمانی که معلم  شروع به بررسی طراحی کلاس می کند توجه به زمینه رفتاری مهم است . ایجاد یک زمینه رفتاری که با انتظارات معلم  همسان باشد؛ مستلزم این است که معلم اهداف و انتظاراتی که  برای کلاس دارد مورد توجه قرار دهد . به روشنی تعیین کردن این اهداف  و انتظارات می تواند سپس برای طراحی محیطی که رفتارهای مطلوب در آنجا اتفاق می افتند مفید باشد.

بازی وبرنامه درسی

       بحث درباره جزییات استفاده بهینه از بازی دربرنامه درسی مدارس بیشتر به کتابی درباره شیوه های آموزش مربوط می شود تابه کتابی درباره روان شناختی .روشن است که مربیان کودکستانها ومعلمان مدارس ابتدایی بیشترباچهارمقوله اول بازی (کارکردی ،تخیلی، پذیرا وسازنده ) سروکاردارند،درحالی که دبیران مدارس راهنمایی ودبیرستان به مقوله پنجم (مسابقه )بیشتر علاقه دارند.

       بازی در کودکستان بخش عمده برنامه درسی است.  این بدان معنا نیست که بچه ها اجازه دارند جلوی چشم  معلمی که وظیفه اصلی اوحفظ آنها ازآسیب جسمانی است، آشوب بپا کنندوهرکاری دلشان خواست انجام دهند. گرچه مربیان کودکستان وآمادگی ازجنبه های لذت بخش وشادی  آوربازی به خوبی آگاه اند، مقصودآنها ازبازی فراهم ساختن نوع تجربه هایی برای کودکان است  که احتمالاًبه شکل های مطلوب تریادگیری  (هم شناختی و هم اجتماعی )نیز می انجامد .

           درگروه های سنی بالاتر تاکید بیشتر بربازی های مسابقه ای (ورزشی)است تابازی صرفا تفریحی. دراینجا نیز چند نکته کلی روان شناختی وجود دارد که امکاناتی را برای کمک های  عملی وسودمندپیشنهاد می کند. نخستین نکته آن است که بازی های مسابقه ای تنها در سالن ها یا زمین ها و میدان های ورزشی انجام نمی شود . شواهد زیادی نشان می دهد که دراغلب رشته های تحصیلی ، بازی های مسابقه ای وسیله ای برای کمک به یادگیری، به ویژه در مهارتهای مدیریتی و فنی است . همچنین معلوم شده که در کارو صنعت نیز ارزشمند است .استفاده از بازی های مسابقه ای و به ویژه استفاده ازنوعی ازآنها که به تمرین های شبیه سازی معروف است .آنچه که در حال حاضر باید بگوییم این است که این بازی ها می تواند، هم برای دانش آموزان و هم برای معلمان بسیارلذت بخش باشد .اگر روزی درزندگی واقعی موقعیتی پیش آید که دانش آموزان بخواهند دانش کلاسی خود را مورداستفاده عملی قرار دهند، می توانند با بازسازی این بازی ها از آن بهره گیرند. مسئله ای که در برابر تمامی سطوح آموزش وپرورش قراردارد این است که آموزش و یادگیری در محیط تصنعی کلاس انجام می شود: یعنی در محیطی جدا از جهان خارج و بنابراین جدا ازمتن اوضاع و شرایطی که یادگیری مدرسه ای باید بطور واقعی در آن مورد استفاده قرار گیرد.این مسئله را  می توان تا اندازه ای حل کرد.