علی نصیری
 ایرنا/  تداوم جنگ در اوکراین برخلاف برخی پیش بینی ها برای پایان احتمالی آن و تشدید تحریم های آمریکا و متحدان غربی علیه روسیه، به تدریج می رود تا با فرارسیدن فصل سرما چنان تاثیر منفی بر وضعیت انرژی اروپا بگذارد که وحدت اروپا را به خطر بیندازد.

با وجود اینکه اخبار مربوط به جنگ در اوکراین حکایت از پیروزی های نظامی قابل توجه روسیه دارد، در عین حال اخبار اقتصادی از سراسر جهان از بی تاثیر بودن و حداقل کم تاثیر بودن تحریم های غرب علیه روسیه خبر می دهند، چرا که روسیه نیز در این جنگ از ابزارهای اقتصادی قوی از جمله گاز و غلات علیه دشمنان غربی استفاده کرده است.

موفقیت های نسبی چند روز اخیر روسیه در این جنگ نظامی با اهداف اقتصادی و امنیتی موجب شد تا "الکسی رزنیکوف" وزیر دفاع اوکراین روز یکشنبه به شکست کشورش در نبرد با نیروهای روسی اعتراف کند، اعترافی که موجب بروز اختلاف در جبهه غرب به ویژه اروپایی ها علیه روسیه شده است.

حتی اظهارات جدید جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا نیز حکایت از بروز اختلاف شدید میان کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورهای جهان در باره ادامه جنگ در اروپا دارد.

وی دیروز در پایان نشست وزیران گروه ۲۰ در اندونزی فاش کرد که دیدگاه کشورهای اروپایی درباره حمله نظامی روسیه به اوکراین، هنوز در میان کشورهای عضو گروه ۲۰ غالب نیست.

بورل در حساب توییتری خود نوشت: «نبرد جهانی روایت‌ها پیرامون اوضاع اوکراین در جریان است و ما تاکنون در این خصوص پیروز نشده‌ایم ... چون در ماه مارس، ۱۴۰ کشور از جمله اعضای گروه ۲۰ با اقدام نظامی روسیه در اوکراین مخالفت کردند، با این حال، امروزه بسیاری از آنها درباره وضعیت کنونی مطمئن نبوده و مایل نیستند طرف اوکراین را بگیرند، برای اینکه این امر منافع ژئوپلیتیکی آنها را به خطر می‌اندازد. "

این در حالی است که جنگ غرب علیه روسیه در شرق اروپا یعنی اوکراین، تقریبا ۶ ماه است در قالب جنگ نظامی و بیشتر اقتصادی ادامه دارد چون ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه در ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.

در ۲۳ فوریه (۴ اسفند) و تنها یک روز پیش از آغاز جنگ اوکراین، شورای اتحادیه اروپا در واکنش به این اقدام نخستین بسته تحریمی را علیه روسیه تصویب کرد، تحریمی که همچنان در قالب های مختلف ادامه دارد اما بیشتر تاثیر منفی را بر خود کشورهای اروپایی گذاشته است.

پوتین روز ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) نیز عملیات نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو – کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد و با ورود اتحادیه اروپا و آمریکا به ویژه در قالب نیروهای ائتلافی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به این بحران اوضاع منطقه هر روز از قبل بدتر شده و این روند همچنان ادامه دارد و اکنون زمرمه هایی در خصوص کابووس اروپا با شروع فصل سرما و تعطیلی مدارس و دیگر مراکز شنیده می شود.

تارنمای فارن پالیسی نیز روز ۲۱ تیر ماه نوشت: در شرایطی که قطع گاز روسیه امنیت انرژی اروپا را به خطر انداخته است، این قاره برای مقابله با آنچه که به گفته کارشناسان یکی از بدترین بحران های انرژی است - و هر روز هم می تواند بدتر شود- ، دست و پنجه نرم می کند؛ موضوعی که به کابوسی برای اروپا تبدیل شده است.

در همین حال اکنون برخی مقام های آمریکا به تازگی با اعتراف به شکست سیاست های غرب به ویژه آمریکا در اروپا، چند بار به روزنامه اقتصادی بلومبرگ این کشور گفتند که ذخایر تسلیحات آمریکا و اروپا در مقطعی کاهش می‌یابد و با فرسایشی شدن جنگ، حفظ همان سطح از حمایت مادی دشوار خواهد بود.

 

 

 

با وجود اینکه کمک های اقتصادی و تسلیحاتی غرب به اوکراین همچنان ادامه دارد، نشریه "محافظه کار آمریکایی- The American Conservative" هفته گذشته در گزارشی در مورد طولانی شدن بحران اوکراین نوشت: جریان ارسال سلاح و پول از آمریکا و اتحادیه اروپا به اوکراین هنوز ادامه دارد، اما اروپایی ها به این سوال رسیده اند که آیا این میزان از هزینه اقتصادی و سیاسی برای اوکراین نتیجه ای در بر خواهد داشت؟ یا حداقل می توان روسیه امروز را با این روش ها تنبیه و یا مجبور به عقب نشینی کرد؟
این نشریه نوشت: تحریم های اعمال شده علیه روسیه تا حد قابل توجهی به منافع اقتصادی اتحادیه اروپا و آمریکا آسیب وارد کرده و ادامه این آسیب ها می تواند به بحران اقتصادی جدی در آستانه زمستان پیش رو منجر شود.

علاوه بر این، اختلافات میان اعضای ناتو و اتحادیه اروپا برای ادامه حمایت ها از اوکراین نیز آغاز شده و امروزه عملا یکصدایی ابتدای بحران اوکراین در جبهه غربی ها دیگر وجود ندارد. با این وجود اگرچه قطعا اتحادیه اروپا به لفاظی های سیاسی خود علیه روسیه ادامه خواهد داد، اما ادامه کمک های مالی به اوکراین با تردیدهای بسیاری مواجه شده است.

این همه در حالی است که آمریکا و متحدانش در ناتو متعهد شدند که حضور نیروهای خود را در اروپا ۷ برابر افزایش دهند تا برای آنچه که آنها «جنگ علیه رقبای همتای مجهز به سلاح هسته‌ای» نامیدند، یعنی جنگ علیه روسیه و چین آماده شوند، اقدامی که به اعتقاد تحلیل‌گران جز وخامت هرچه بیشتر اوضاع در اروپا و جهان نتیجه ای نخواهد داشت.
اعضای ناتو نیز به تازگی اعلام کردند که "نیروهای با آمادگی بالا" خود را از ۴۰ هزار به ۳۰۰ هزار افزایش خواهند داد.

بایدن رئیس جمهوری آمریکا نیز همزمان گفت که در بحبوحه تشدید جنگ با روسیه که با استقرار دائمی ناوشکن های موشک های هدایت شونده و هواپیماهای اف-۳۵ همراه است، آمریکا ضمن اینکه بودجه نظامی خود را ۶ درصد اضافه کرده و به ۸۵۸ میلیارد دلار رساند، ۲۰ هزار سرباز دیگر را نیز به اروپا می فرستد.
یعنی اینکه بایدن مردم اروپا و حتی کشورش را متعهد به یک جنگ دائمی جدید کرده و تاکید می کند که هیچ محدودیتی برای منابعی که باید به آن اختصاص داده شود، وجود ندارد.

این اظهارات بایدن بیشتر بدان معنی است که قربانی اصلی این جنگ نظامی و اقتصادی همه کشورهای آسیب پذیر و کمک کننده به اوکراین به ویژه خود اروپائیان هستند که هم باید کمک کرده و هم با مشکلات اقتصادی برای خود و مردم این کشورها دست و پنجه نرم کنند.
باید در نظر داشت که این جنگ نظامی و تحریم‌های آمریکا و متحدان غربی آن تاکنون تاثیر مدنظر بر روسیه نداشته، اما بحران انرژی را در اروپا را تشدید کرده و بحران مواد غذایی را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است.

امروزه تحلیل‌گران به اتفاق آرا معتقدند که روسیه توانست جنگ اقتصادی با غرب را ببرد و قاره اروپا و مردم آن به دلیل پاسخ مثبت به تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، باید خود را برای بهای تحریم روسیه آماده کنند.

"عبدالباری عطوان" سردبیر روزنامه رای الیوم نیز روز دوشنبه در یادداشتی نوشت: با توجه به تصمیم پوتین برای قطع ۱۰ روزه گاز خط لوله نورد استریم -۱ به آلمان که بیش از ۴۰ درصد نیاز انرژی اروپا را تامین می کند، باید منتظر ماند تا مشخص شود واکنش اروپا چیست؟ چون قبل از آنکه فصل زمستان برسد، سردی به تن اروپایی‌ها مانده است.

هم زمان این نگرانی نیز در سطح اروپا شدت گرفت که ممکن است در فصل سرد امسال، قاره اروپا در بحران گاز غرق شود. این نگرانی وقتی بیشتر می‌شود که تلاش گسترده این قاره برای جایگزین کردن گاز حوزه خلیج فارس یعنی قطر یا گاز شمال آفریقا یعنی الجزایر به جای گاز روسیه تا به الان ناموفق بوده و بسیار زمانبر است.

 

 

 

عطوان معتقد است که روسیه پس از آنکه نیروهایش در ۶ ماه اول جنگ، وارد جنوب شرق اوکراین شدند و توانستند منطقه دنباس را با قدرت از اوکراین جدا کنند، این روزها مرحله دوم جنگ را آغاز کرده و آن استفاده از گاز و نفت به عنوان سلاح است. این روند همان شیوه‌ای است که اعراب در زمان جنگ اکتبر ۱۹۷۳ علیه غرب به کار گرفته بودند.

از آنجایی که پوتین هرآنچه تاکنون گفته را عمل کرده و می کند و حتی توجهی به تحریم‌ها هم ندارد، بسیاری از کارشناسان می‌گویند، اگر تهدیدها عملی شود و خط نورد استریم ۲ متوقف شود، رئیس جمهور روسیه نورد استریم-۱ را به کلی متوقف خواهد کرد و این می‌تواند به بحرانی در اروپا، ‌ زندگی روزمره مردم این قاره و اقتصاد قاره بینجامد.

کارشناسان معتقدند که روسیه از همان روز اول، توانست جنگ گاز را به کنترل خود درآورد همانگونه که از روز اولی که نیروهایش را به خاک اوکراین اعزام کرد، توانست جنگ اقتصادی با غرب را ببرد تا قاره و مردم اروپا به دلیل پاسخ مثبت به تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، خود را برای بهای تحریم روسیه آماده کنند.

به اعتقاد کارشناسان، از آنجایی که ذخایر گاز و نفت اروپا بسرعت در حال کاهش است، این روند در شرایطی است که هنوز در فصل تابستان قرار داریم، در چنین شرایطی اگر سفر جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به منطقه خاورمیانه برای جلب رضایت عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس جهت افزایش تولید نفت و پایان دادن به ارتباط آنان با اوپک پلاس، بی نتیجه باشد، قیمت هر بشکه نفت با آمدن زمستان ممکن است به حدود ۱۵۰ دلار و حتی بیشتر برسد، ضمن اینکه قیمت گاز تا به الان به بیش از دو برابر افزایش یافته است.

تصور کنید، اگر دولت سوریه هم نپذیرد که گاز قطر از خاک این کشور به ترکیه و از آنجا به اروپا برود، پوتین به چه اهرمی مجهز خواهد شد. در واقع رئیس جمهوری روسیه ساز وکارهای مختلفی دارد تا بتواند اروپا و ناتو را به عنوان مقدمه‌ای برای به تسلیم واداشتن دولت آمریکا، به زانو درآورد.

از سوی دیگر در پایان مه ۲۰۲۲ رئیس جمهوری روسیه حتی به دولت دستور داده بود تا صادرات و هرگونه خروج گازهای خنثی یا مهم صنعتی از جمله نئون، آرگون و هلیوم به اروپا را نیز ممنوع یا محدود شود.
رسانه‌ تایوانی "اکونومیک‌ دیلی" روز یکشنبه در این خصوص نوشت: این محدودیت عمدتاً برای شرکت‌هایی مشکل‌ساز خواهد شد که از این گازها در تولید تراشه‌ها استفاده می‌کنند.

از آن ‌جا که روسیه و اوکراین در مجموع صادرکنندگان بزرگ‌ گازهای هلیوم و نئون هستند، چنین شرایطی مشکلات بسیار زیادی ایجاد خواهد کرد.
اوکراین تا پیش از عملیات ویژه روسیه گازهای خنثی را از روسیه وارد می کرده و سپس آنها را برای اهداف مختلف فرآوری و صادر می کرد. در واقع روسیه اکنون تولید و صادرات این گازهای راهبردی صنعتی را در دست دارد و پیش بینی می شود آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده هلیوم جهان با منابع طبیعی خود کاملاً محافظه‌ کارانه رفتار کرده و به ‌تنهایی نمی‌تواند جای خالی روسیه را پر کند.
روسیه تاکنون این گازها را به ژاپن، کره جنوبی، تایوان و بسیاری از کشورهای اروپایی، کارخانه های ماشین سازی، تولید تجهیزات و قطعات رایانه و نیم رسانا صادر می کرده است، بنابراین بدون گازهای نئون، آرگون، هلیوم و سایر گازهای روسیه، احتمالاً روند تولید محصولات الکترونیکی بسیار دشوار خواهد شد و علاوه بر آن قیمت تراشه ها و تجهیزات تولید شده با گازهای یاد شده بشدت گران خواهد شد.
یک گزارش روز شنبه روزنامه "اکونومیک تایمز" هند نیز حاکی است که روسیه قصد دارد از منابع طبیعی خود به ‌عنوان طعمه استفاده کند تا در ازای صادرات این گازها، محصولات نیمه رسانا را وارد کند. چراکه هم اکنون اتحادیه اروپا صادرات محصولات نیمه رسانا به روسیه را تحریم کرده است.
قابل توجه اینکه در بحبوبه همین بحران نظامی و اقتصادی در اروپا، حتی کانادا نیز اعلام کرد توربین‌هایی را که شرکت زیمنس آلمان برای استفاده از خط نورد استرم برای تعمیر به این کشور فرستاده بود به دلیل تحریم گاز روسیه به آلمان باز نمی گرداند؛ چرا که اولاف شولتس صدر اعظم آلمان به کانادا تاکید کرد تحریم‌ها علیه روسیه شامل بخش گاز نمی‌شود.

 

 

 

در هر حال کارشناسان می‌گویند در صورتی که بعد از دوره تعمیر و نگهداری سالیانه، خط لوله گاز نورد استریم-۱ همچنان بسته باشد که زمزمه های قطع آن نیز شنیده می شود، سیستم تامین گاز در آلمان فرو می‌پاشد و اقتصاد این کشور با مشکلاتی عمده همچون رکود شدید روبرو خواهد شد و زمستان پیش رو ممکن است برای اروپا زمستانی پر از اعتراض و ناآرامی مردمی باشد.

پیتر آدریان (Peter Adrian) رئیس اتحادیه اتاق صنایع و بازرگانی آلمان در مقاله‌ای که روز شنبه در "دویچه پرس" این کشور به چاپ رسید، نوشت: در صورتی که بعد از تعمیر و نگهداری سالیانه نورد استریم-۱ در ۲۱ ژوئیه، این خط لوله همچنان بسته باشد و گاز آلمان تامین نشود، تولید داخلی در آلمان در زمستان امسال به دلیل نبودن گاز با کاهشی ۱۰ درصدی یا بیشتر روبرو می‌شود و بسیاری از کسب و کارهای آلمان تعطیل می‌شوند که برخی از این کسب و کارها شامل تولید کنندگان غذا نیز می‌شود که از گاز برای تولید خود استفاده می‌کنند.

در همین حال فرانس تیمرمانس (Frans Timmermans) معاون کمیسیون اروپایی برای توافق سبز اروپایی گفته است خطر درگیری و بی نظمی در اروپا در زمستان امسال به دلیل بحران انرژی وجود دارد و باید استفاده از انرژی‌های فسیلی را در کوتاه مدت در دستور کار خود قرار بدهد.

رئیس جمهوری روسیه روز جمعه گفته بود کشورهای اروپایی در روند جایگزین کردن انرژی روسیه، با نتایجی قابل پیش بینی از جمله افزایش بیشتر بهای گاز و انرژی روبرو شده اند که کشورهای تحریم کننده را بیش از پیش دچار آسیب کرده است.

پوتین افزود در صورتی که تحریم‌های غرب علیه روسیه ادامه داشته باشد، ممکن است به پیامدهای فاجعه بار برای بازارهای جهانی انرژی منجر شود.

همانگونه که رئیس جمهوری روسیه هشدار داده بود، تاثیر منفی اقدامات تحریمی غرب بر روسیه، به تدریج خود را بر اقتصاد دیگر کشورهای جهان به ویژه اروپائیان نیز نمایان کرده است، بطوری که بانک مرکزی انگلیس روز یکشنبه در گزارشی هشدار داد که فشارهای تورمی جهانی به خاطر بحران اوکراین بشدت تشدید شده و چشم انداز اقتصادی برای انگلیس و جهان بدتر شده است.

بانک مرکزی انگلیس هم دیروز اعلام کرد، تورم بالاتر در انگلیس و جهان به ویژه برای کالاها به طور قابل توجهی درآمد واقعی خانوارها و تقاضاهای آنان را کاهش می‌دهد.

نشریه اقتصادی"بلومبرگ" امریکا روز یکشنبه در گزارشی به نقل از اقتصاددانان بین المللی پیش بینی کرد که رکود اقتصادی بعدی در آمریکا تا پایان سال آینده به طور فزاینده‌ای کاهشی خواهد بود، اما ممکن است به قدری طولانی شود که منجر به بروز یک بحران مالی بزرگتر از بحران ۲۰۰۷-۲۰۰۹ و رکودهای متوالی مشاهده شده در دهه ۱۹۸۰، زمانی که تورم به طرز شگفت انگیزی بالا بود، باشد.

داده‌های دفتر آمار کره جنوبی نیز نشان داد که تورم کل این کشور در ماه ژوئن به بالاترین میزان در نزدیک به ۲۴ سال گذشته رسید که دلیل آن افزایش قیمت‌های انرژی و هزینه‌های بالاتر غذا بود.

تورم سرسام آور ناشی از افزایش قیمت جهانی کالاها در بحبوحه اختلالات زنجیره تامین و خطرات ژئوپلیتیکی در اروپا بود. به دلیل همین بحران اقتصادی و تامین آذوقه در جهان بود که دولت سریلانکا را روز یکشنبه گذشته سرنگون کرد.

 

 

 

اما آنچه که در این گزارش مد نظر است این است که ادامه جنگ اوکراین و تبعات اقتصادی ناشی از آن برای اروپا می رود رهبران قاره ای را که زمانی به اتحاد میان خود می نازیدند، دچار تفرقه کند، چون اروپای وابسته به منابع انرژی روسیه دیگر یارای سیاست های تقابلی روسیه را ندارد به ویژه اینکه زمستان نیز نزدیک است.  

باید در نظر داشت که اروپا وابستگی شدیدی را در دو دهه گذشته به انرژی روسیه پیدا کرده است و نمی‌تواند بسرعت این مسئله را تغییر دهد بدون این که وارد رکود عمیق و طولانی مدت شود.

نگاهی به آنچه در این قاره اتفاق افتاده است مشخص می شود که قیمت گاز طبیعی هم اکنون در مقایسه با ابتدای سال گذشته ۷۰۰ درصد افزایش یافته است. به نظر می‌آید راهبرد رئیس جمهوری روسیه این باشد که هزینه‌هایی بر غرب تحمیل کند و زمان بخرد با فرض این که با افزایش مشکلات اقتصادی در این کشورها در ائتلافی که علیه وی تشکیل شده است، شکاف بزرگ‌تر شود.

به اعتقاد کارشناسان، رهبران اروپا باید یا از ائتلاف با آمریکا خارج شوند تا از تبعات بسیار منفی و عمدتا اقتصادی تحریم های غرب علیه روسیه در امان بمانند و یا همچنان به حمایت نظامی خود از اوکراین ادامه دهند و ریسک اقتصادی بیشتری را به مردم خود تحمیل کنند؛ مردمی که به دلیل فرا رسیدن فصل سرمای زمستان و قطع گاز وارداتی از روسیه به همراه مشکلات انتقال گاز از خاورمیانه و کمبود احتمالی مواد غذایی راضی نمی شوند رهبران شان کورکورانه دنباله روی تصمیمات رهبران آمریکا باشند.

از سوی دیگر زمانی هم که برف زمین را سفیدپوش کند، کار نیروهای اوکراینی برای بیرون راندن روس‌ها بسیار سخت‌تر خواهد شد. پس زمان به نفع غرب نیست و بی تردید ادامه این روند تخاصمی اروپایی ها جز بروز اختلافات درون قاره ای و اعتراضات ملت های این کشورها نتیجه ای نخواهد داشت.

در حال حاضر هیچ کشور اروپایی نیست که درگیر افزایش قیمت های حامل انرژی و کمبود مواد غذایی نشده باشد، علاوه بر آن اولین موج های منفی اقتصادی در حوزه محصولات کشاورزی آسیب زیادی به بسیاری از کشورهای جهان وارد کرده است.

در واقع جنگ روسیه و اوکراین جنگ بین دو کشور تولیدکننده و صادرکننده مهم گندم در جهان نیز هست که در نتیجه آن قیمت جهانی گندم به میزان قابل توجهی افزایش داشته است.

سازمان ملل متحد نیز هشدار داده است طی ماه‌های آینده ممکن است با کمبود جهانی مواد غذایی مواجه شویم که می‌تواند سال‌ها طول بکشد.

حتی نشریه "استدلال - Časopis argument " جمهوری چک روز یکشنبه در یادداشتی نوشت: بی تردید افزایش قیمت ها ناشی از جنگ روسیه و اوکراین است، اما تحریم های غرب تشدید کننده شرایط اقتصادی در تمام دنیا شده است. مقامات غربی این واقعیت را باید بپذیرند که اقتصاد روسیه و غرب درهم تنیده شده و تلاش برای حذف پیوندها پیامدهای فاجعه باری دارد. اعمال تحریم علیه روسیه، با اعمال تحریم علیه کشورهای از جمله ایران، کره شمالی، ونزوئلا، سوریه و غیره تفاوت بسیاری دارد. این بار غرب با ابزار تحریم بیش از کشور هدف، خود دچار آسیب شده است.

این در حالی است که مقامات صنعت کشاورزی آلمان به تازگی هشدار دادند چنانچه کود مورد نیاز صنعت کشاورزی از روسیه تامین نشود، با موج گرانی غیرقابل کنترل غلات روبه رو خواهیم شد.
وبگاه "دی وِ ان -DWN" آلمان در گزارشی در مورد اعتراض کشاورزان آلمانی نوشت، به علت ایجاد محدودیت و تحریم های واردات کود طبیعی از روسیه و بلاروس به اتحادیه اروپا، کشاورزان آلمانی با بحران کمبود کود نیز مواجه شده و هشدار داده اند، در صورتی که کود مورد نیاز از روسیه تامین نشود، کاهش تولید محصولات کشاورزی اتفاقی قطعی است.

 

 

در ادامه این گزارش آمده است، اتحادیه اروپا موج اولیه گرانی غلات را به زحمت مدیریت کرده است، اما در صورتی که کود مورد نیاز کشت فصل های بعد هم اکنون تامین نشود، اتحادیه اروپا دیگر قادر نخواهد بود با موج بعدی گرانی غلات روبه رو شود.

در عین حال "لوان سیلاگاوا" رئیس انجمن تولید کننده غلات گرجستان نیز سه روز قبل اعلام کرد، شرکت های تولید آرد در چند هفته آینده مجبورند دستگاه های خود را برای مدت نامعلومی خاموش کنند، چرا که ذخیره گندم گرجستان عملات تمام شده و تاکنون هیچ منبعی برای تامین این کالای مهم پیدا نشده است.
وی در ادامه افزود: طی چند ماه گذشته واردات گندم بشدت افزایش داشت، سازمان ملل از پیش اعلام کرده بود که کشورها تلاش کنند برای دو ماه دخیره گندم داشته باشند.
گفتنی است که در سال جاری روسیه رکورد تاریخ خود را در تولید گندم خواهد شکست. طبق آمار نزدیک به ۸۷ میلیون تن گندم در روسیه برداشت خواهد شد.

در واقع با آغاز جنگ اوکراین بحران کمبود محصولات کشاورزی، بویژه غلات و کالاهای اساسی غذایی کلید خورده است و به رغم تمام برنامه های مقامات غربی، هیچ راه فراری از افزایش بی رویه قیمت ها و سپس اعتراضات اجتماعی وجود ندارد.

اعتراض ها در اروپا به ادامه روند جنگ فرسایشی علیه این قاره بتدریج بالا می گیرد و مصداق های بارز نتایج منفی این سیاست های اروپایی آهسته آهسته در رسانه های اروپایی هم رخ می نماید. بطور مثال روز یکشنبه بود که "مارکوس زودر" رئیس حزب سوسیال مسیحی آلمان در گفت گو با نشریه کوریر هشدار داد که در صورت انجام نشدن اقداماتی در قبال بحران انرژی، ممکن است آلمان با هرج و مروج مواجه شود.

وی ضمن تاکید بر اینکه اولویت دولت آلمان باید به مردم این کشور توجه کرده و جلوی فقر میلیون‌ها تن را بگیرد، گفت: ممکن است اقتصاد دچار «سکته مغزی» شود و احتمالا کشور در آینده از این اوضاع بهبود پیدا نکند.

در پی انتشار همین گزارش ها بود که حتی مجله "منافع ملی - The National Interest " آمریکا در گزارشی در مورد دورنمای تحریم های اقتصادی غرب علیه روسیه نوشت: اروپا و آمریکا عملا جنگی اقتصادی علیه روسیه آغاز کرده اند، اما باید این آگاهی ایجاد شود که افزایش ناامنی و تهدیدات بالقوه در تمام جهان می تواند از پیامدهای جدی این جنگ اقتصادی باشد.
نویسنده گزارش بر این باور است که نتیجه بسته های تحریمی و فشارهای غرب علیه روسیه به احتمال زیاد تاثیر زیادی بر نتیجه جنگ اوکراین نخواهد داشت. از ابتدای جنگ اوکراین کشورهای فقیر دنیا درگیر پیامدهای اقتصادی و کمبود محصولات کشاورزی ناشی از جنگ اوکراین شده اند و اکنون کشورهای درحال توسعه و پیشرفته در حال ورود به چرخه درگیری با این مشکلات هستند.