مقالات گردشگری مذهبی
یادگار آل بویه در بازار تهران
مسجد جامع بازار با آن معماری استخوان دارش سالخورده ترین بنای تهران محسوب می شود.قدمت آن به دوره آل بویه برمی گردد و همچنان نگین انگشتری راسته های پر هیاهوی بازار قدیمی تهران است.
مرضیه موسوی
مسجد جامع بازار در دالانها و راستههای این بازار جا خوش کرده. بعد از ساخته شدن مسجد شاه در دوره فتحعلیشاه قاجار، کوچهای که یک سوی آن مسجد جامع بازار و یک سوی دیگر آن مسجد شاه قرار داشت، به بازار بین الحرمین شهرت پیدا کرد؛ راستهای که به بازار حلبیسازها هم شهرت دارد.
*** حرمت هفت شبستان
مسجد جامع بازار در فضایی 20 هزار متر مربعی قرار گرفته و 7 شبستان مختلف دارد. این شبستانها از زمان احداث مسجد در هزار سال پیش تا کنون، به مرور به این مسجد اضافه شدهاند و در ادوار مختلف از حرمت ویژه ای بین اهالی تهران برخوردار بودند. قدیمیترین نقشهای که از این نقطه از تهران وجود دارد، نقشه گیریشمن فرانسوی است که بیش از 160 سال پیش این محدوده را به تصویر میکشد. در این نقشه تمام 7 شبستان مسجد به چشم میخورد و این نشان میدهد تا این زمان همه شبستانها ساخته شدهاند.
مسجد آیت الله شاهآبادی، شبستان بزرگ یا شبستان زیر گنبد، مسجد گرمخانه یا شبستان آیت الله جعفری، مسجد چهلستون، مسجد زیر زمین، مسجد آیت الله استرآبادی، مسجد کوچک نام این شبستانها هستند. همه این مساجد در یک بافت کلی به نام مسجد جامع بازار قرار گرفتهاند و اهالی بازار به هر کدام از آنها «شبستان» میگویند. شبستان زیرگنبد، شبستان شاهآبادی، و مسجد جعفری به مسجد جامع عتیق شهرت دارند چراکه از بقیه شبستانها قدیمیتر هستند.
*** بادگیرهای تماشایی
معماری هر شبستان از مسجد جامع بازار با دیگری تفاوت دارد. برای مثال مسجد آیت الله شاهآبادی با بادگیرهای قدیمیاش در نزدیکی در غربی مسجد جامع قرار گرفته است. این بادگیرها باعث شهرت این شبستان به نام مسجد بهاره هم شدهاند. واضح است که در دورههای گذشته به دلیل وجود بادگیرها و هوی خنک شبستان، در فصلهای گرم سال بیشتر از این شبستان استفاده میشد. این شبستان به مرور ساخته و در طول سالیان گذشته بارها مرمت شده است. «میرزا زین العابدین» امام جمعه تهران در دوره ناصرالدین شاه در این شبستان پیشنماز بود.
شبستان زیر گنبد، همانطور که از نامش پیداست درست زیر گنبد مسجد بنا شده و از قدیمیترین بخشهای مسجد جامع بازار است. این بنا هم با سقف بلند و چهارطاقیهایش، به شبستان تابستانه شهرت داشته. در مقابل، شبستان گرمخانه به دلیل ویژگیهای معماری و استفاده حداکثری از تابش آفتاب، شبستان مورد استفاده از فصلهای سرد سال بود.
*** کتابخانه مسجد چهلستون
استفاده از ستونهای متعدد در ساخت یکی از شبستانها، آن را به مسجد چهلستون معروف کرده است؛ گرچه تعداد این ستونها 36 عدد است. این مسجد علاوه بر ویژگیهای معماری و کاشیکاریها و ...، کتابخانه بینظیری از نسخ خطی هم در اختیار دارد. گنجینه نفیسی از قرآنهای خطی و چاپی در این کتابخانه به چشم میخورد. این کتابخانه به همت آیت الله سعید تهرانی دارای کتابهای قرآن نفیس و همچنین ترجمههای مختلف و متعددی از این کتاب آسمانی شد. در سالیان گذشته واعظان و سخنرانهای نامداری در این مسجد وعظ گفته و سخنوری کردهاند و مسجد جامع تهران یکی از مراکز اصلی حرکتهای انقلابی در تهران بود. تنها وسعت این مسجد جامع نیست که آن را به یکی از مهمترین مساجد تهران تبدیل کرده است؛ همجواری با قطب تجاری شهر تهران و همچنین قدمت مسجد هم به اهمیت آن اضافه کرده است. در حیاطهای مختلف این مسجد میتوانید حوضهای قدیمی، ایوان، عناصری از معماری از جمله کاشیکاری و آجرکاری و گچبری را دید. کتیبههای قدیمی مسجد، هرکدام تاریخچهای از سال ساخت و یا مرمت شبستانها به مخاطب میدهند.
*** گنجینه قرآنهای قدیمی
نسخههای مختلفی از قرآنهای خطی و چاپی از گوشه و کنار دنیا خریداری و به مسجد چهل ستون رسید. برخی از این کتابها هم توسط افراد مختلف به این گنجینه اهدا شده است. گنجینه قرآنها در سال 1403 هجری قمری یعنی بیش از سی سال پیش برای اولین بار در مسجد چهل ستون به نمایش درآمد؛ قرآنها به همراه شناسنامههایشان روی میزهایی چیده شد و در معرض دید همه قرار گرفت. از آن سال به مدت چند سال همزمان با عید غدیر این نمایشگاه برگذار میشد و مهمانانی از جاهای مختلف برای شرکت در برنامه دعوت میشدند. سخنرانی و بحث در میان بود و مهمان ها میتوانستند قرآنها را ببینند و آنها را با هم مقایسه کنند. درواقع اولین نمایشگاه قرآن در کشور، در همین مسجد برگزار شد. گرچه نبود بودجه کافی باعث شد جمعآوری قرآنهای قدیمی در مسجد چهلستون متوقف شود.
*** نسخههای نایاب
نسخههایی از تمام قرآنهای موجود در ایران، پاکستان، هندوستان، کشورهای عربی و اروپایی و با ترجمههای مختلف فارسی و اردو، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اسپانیایی و ... در گنجینه قرآنهای مسجد چهل ستون به چشم میخورد. برخی از کتابهای موجود در این گنجینه، نسخههای قدیمی و خطی قرآن کریم هستند. اولین قرآن چاپ شده در ایران، اولین قرآن چاپ شده در جهان با بیش از 300 سال قدمت، قرآن علی بن هلال معروف به ابن بوّاب هم از جمله این قرآنها هستند. قرآن چاپ بمبئی که تمام سطور آن در تمام صفحات با حرف الف شروع شده هم از جمله قرآنهای این گنجینه است. قرآن قدیمی به خط بریل هم یکی دیگر از آثار موجود در گنجینه قرآنی این مسجد است. علاوه بر قرآن، چند ترجمه و تفسیر از قرآن و همچنین تعدادی نهج البلاغه هم در این گنجینه به چشم میخورد./ ایرنا
مطالب مرتبط
تگها
مطالب پربیننده
- چگونه تشخیص دهیم یک تصویر با هوش مصنوعی ساخته شده؟
- آموزش کامل تهیه سبزه عید با تخم شربتی
- کاهش وزن علمی و بدون برگشت
- چگونه میتوان از اینستاگرام، تیکتاک و گوشیهای همراه فاصله گرفت؟
- کمبود چه مواد غذایی باعث افزایش ابتلا به افسردگی میشود؟
- چطور مامان بابای خودمان باشیم؟
- مادران تلفنهمراه خود را به کودکشان بدهند یا خیر؟
- چرا مردان در بیان احساسات خود موفق نیستند؟
- آیا در برزخ، شفاعت وجود دارد؟
- "همای سعادت" اسطوره یا واقعیت؟!
- گیاهانی که استرس خانه و محل کار را کاهش میدهند
- سیگارهای الکترونیک یک جایگزین توهم زا
- سونامی سالمندی، بحران پیش روی کشور
- درباره خانه عباسیان، شاهکار معماری ایران در کاشان
- درباره قنات بلده فردوس؛ بیبدیل در دل کویر
- درباره شغاب، گورستان دلاوران در بوشهر
- کاخ خسرو کرمانشاه؛ شکوهی به جا مانده از دوران ساسانی
- درباره پل ساسانی دزفول، کهنترین پل آجری جهان
- چگونه سینمای ایران به رکورد فروش ۱۰۰۰ میلیارد تومان رسید؟
- لذتبخشترین نماز
- درباره تذهیب و انواع آن
- چقدر برای شریک زندگیمان وقت بگذاریم؟
- مواد غذایی موثر در بهبود علائم یائسگی
- حضرت زهرا (س) و تاکید روی آموزش علم
- هشدار؛ چه پیامکهایی را باز نکنید
- اسانسهای دافع اضطراب را بشناسیم
- حضرت زهرا (س)، الگوی بیبدیل یک زن مسلمان
- درمان تورم کف و قوزک پا
- معرفی غذاهای سنتی ایرانی در شب یلدا همراه با تصاویر
- نحوه آموزش صبر و بردباری به کودکان
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره امیر کبیر
- کتاب پیوند زخم خورده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- درباره فخرالدین عراقی
- خلاصه کتاب سواد بصری
- درباره محسن مهر علیزاده
- تورم به کدام سو میرود؟
- طغیان سرخک