لکه‌های قهوه‌ای رنگی که بر اثر قرار گرفتن در معرض نور آفتاب روی پوست ایجاد می‌شوند، بی‌ضرر هستند. با وجودی‌ که گاهی این لکه‌ها با عنوان لکه‌های کبدی شناخته می‌شوند، شکل‌گیری آن‌ها روی پوست هیچ ارتباطی با کبد ندارد. این لکه‌ها سرطانی نیستند و سلامتی شخص را تهدید نمی‌کنند.

به گزارش روز سه شنبه گروه دانشگاه و اموزش ایرنا، این لکه‌ها نیاز به درمان ندارند؛ مگر این که به دلایل زیبایی مایل به حذف آن‌ها باشید.

برای کمرنگ شدن یا از بین رفتن این لکه‌ها روش‌های خانگی و تخصصی متعددی وجود دارد. در این گزارش به بررسی برخی از این روش‌ها و مقایسه لکه‌های ناشی از آفتاب با علایم بیماری‌هایی مانند سرطان می‌پردازیم.

انواع لکه‌های پوستی
لکه‌های ناشی از آفتاب، بخش‌های مسطحی از پوست هستند که ممکن است برنزه یا به رنگ سایه‌های مختلف قهوه‌ای باشد. این لکه‌ها معمولا در حدود ۴۰ سالگی و در بخش‌هایی از بدن مانند در صورت، شانه‌ها، پشت و پشت دست‌ها ایجاد می‌شوند که بیش از سایر اندام‌ها در برابر نور خورشید قرار دارند.

ملاسما یکی از مشکلات پوستی است که شباهت زیادی به لکه‌های ناشی از آفتاب دارد. این عارضه نیز در بخش‌هایی از پوست مانند پیشانی، گونه‌ها، بینی و لب‌ها که در معرض تابش نور خورشید قرار دارند، ایجاد می‌شود و به شکل لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری رنگ است. ملاسما بیشتر در پوست زنان ایجاد شده و در دوران بارداری بسیار شایع است. این عارضه که با عنوان ماسک بارداری نیز شناخته می‌شود، غیرسرطانی است و توسط‌ هورمون‌ها تحریک می‌شود.

سرطان پوست عارضه‌ای است که معمولا با شکل‌گیری و رشد سریع خال، لکه‌ها یا زائده‌های پوستی همراه است. این بیماری در اثر رشد کنترل نشده سلول‌های غیرطبیعی پوست ایجاد می‌شود و ممکن است در اثر تابش اشعه ماوراءبنفش خورشید یا جهش‌های ژنتیکی استفاده شود. کارسینوم سلول بازل شایع‌ترین نوع سرطان پوست و ملانوم مرگ‌بارترین نوع سرطان پوست محسوب می‌شود. با وجود این که لکه‌های ناشی از آفتاب بی‌ضرر هستند، اما هر لکه‌ای که به سرعت روی پوست رشد کند، تغییر شکل ظاهری دهد یا غیرمعمول به نظر برسد، باید توسط پزشک ارزیابی شود.

لکه‌های پوستی مادرزادی به دو نوع رنگدانه‌ای و عروقی تقسیم می‌شوند. این لکه‌ها ممکن است به صورت مسطح یا برجسته، بزرگ یا کوچک باشند و ممکن است رنگ‌ها و سایه‌های مختلفی مانند برنزه، قهوه‌ای، بنفش، قرمز و آبی کمرنگ داشته باشند. اغلب لکه‌های پوستی بی‌ضرر هستند، اما برخی از این لکه‌ها ممکن است مشکلات سلامتی ارتباط داشته‌باشند.
به طور کلی عواملی مانند استرس، بارداری، کمبود ویتامین و اختلال در عملکرد کبد نیز می‌توانند سبب افزیش و تیره شدن این لکه‌ها شوند.

روش‌های پیشگیری
تنها راهکار پیش‌گیری از ایجاد لکه‌های پوستی ناشی از آفتاب، خودداری از قرار گرفتن در معرض اشعه‌ها UVA و UVB است. برای این منظور:

- از دستگاه‌های برنزه کننده استفاده نکنید.
- بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ عصر در برابر نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید.
- قبل از خروج از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- کرم ضدآفتاب را طبق دستورالعمل آن به طور مستمر تجدید کنید.
- از لوازم آرایشی دارای SPF‌ استفاده کنید.
- پوست خود را با لباس بپوشانید.

در ادامه به چند راهکار ساده برای از بین بردن این لکه ها اشاره شده است.
۱ – آب لیمو
آب لیمو خاصیت سفید کنندگی دارد. بنابراین می‌توانید آب لیمو تازه را به کمک یک پنبه تمیز به پوست صورت و دست ها بمالید و اجازه دهید به مدت ۳۰ دقیقه روی پوست باقی بماند، سپس با آب سرد بشویید. این فرآیند را دوبار در روز به مدت دو ماه تکرار کنید تا شاهد معجزه آن باشید. آب لیمو علاوه بر کمک به محو کردن لکه های قهوه‌ای، سبب نرمی، زیبایی وروشنی پوست می‌شود.
اگر پوستتان حساس است، آب لیمو را با مقداری عسل و آب رقیق کنید؛ همچنین می‌توان مقداری روغن زیتون به این ترکیب اضافه کرد.
۲-سرکه سیب
سرکه سیب یک درمان طبیعی برای از بین بردن انواع لکه است. سرکه را با مقدار مساوی آب و عسل مخلوط کرده و روی پوست قرار دهید. این فرآیند را یک بار در روز و به مدت یک هفته تکرار کنید.
روش دیگر اضافه کردن نصف قاشق سرکه سیب به چند قاشق آب پرتقال است. این روش نیز دو بار در روز به مدت چهار تا پنج هفته توصیه شده است.
۳-آلوئه ورا
خواص درمانی و زیبایی آلوئه ورا بر کسی پوشیده نیست. آلوئه ورای تازه را روی پوست صورت مالش دهید و بعد از ۳۰ دقیقه با آب سرد بشویید و آن رو دوبار در روز تکرار کنید.
۴-روغن کرچک
روغن کرچک در مورد لکه‌های قهوه‌ای معجزه می‌کند. روغن کرچک را با ویتامین E، روغن نارگیل، روغن زیتون و روغن بادام مخلوط کرده و روی پوست بمالید. لازم نیست این ترکیب را زود بشویید. می‌توان این کار را دوبار در روز تکرار کرد.
۵-دوغ
دوغ حاوی اسید لاکتیک است که می‌تواند در حذف لکه‌های قهوه ای موثر باشد. می‌توان دوغ را به تنهایی روی لکه های قهوه ای قرار دارد یا آن را با مقداری آب لیمو یا آب گوجه فرنگی مخلوط کرد.
۶- ماست
ماست یک ترکیب بی نظیر برای درخشندگی پوست است. می توان ماست را به تنهایی یا همراه با بلغور جوی دوسر یا یک قاشق آب لیموی تازه روی پوست قرار داد و پس از ۳۰ دقیقه با آب سرد شستشو کرد. این درمان چند بار در هفته توصیه شده است.
۷-آب پیاز
آب پیاز و آب سیر در درمان لکه‌های قهوه‌ای معجزه می‌کند. می توان آب پیاز یا آب سیر را به تنهایی یا همراه با عسل روی پوست قرار داد و پس از ۱۵ دقیقه با آب سرد شستشو کرد.
یادمان باشد درمان های خانگی پس از چهار تا پنج هفته اثر می‌کنند و نباید در هفته‌های اول ناامید شد.