آن ماه که دختر حسن بود
معصومه و زبده زمن بود1
در میان بانوان منسوب به امام حسن مجتبی علیه السلام زنی پاکیزه و والامرتبه قرار دارد که در خاندان امام حسن برترین است و برتری وی مستند به کلام ششمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت حضرت امام صادق علیه السلام است که فرمود:

«کانت صدیقةً لم تدرک فی آل الحسن مثلها» او زنی راستگو بود که در خاندان امام حسن علیه السلام زنی همانند او یافت نشد.2

نام وی فاطمه و با لقب صدیقه و کنیه های ام عبدالله، ام الحسن و ام عبده خوانده شده است.

صدّیقه
از ویژگی های برجسته این بانو، نیل به مقام صدیقین است، صدیق و صدیقه گرچه در لغت به معنای راستگو بودن است اما مفهوم آن فراتر از آن است به گونه ای که هر راستگویی صدیق و صدیقه نیست بلکه این مقامی است در کنار دیگر مقامات معنوی همچنانکه در قرآن شریف صدیقین در ردیف انبیاء و شهداء شمرده شده اند.

در میان زنان برتر عالَم، حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام و حضرت مریم از کسانی هستند که صاحب مقام و نام صدیقه هستند و نیل حضرت فاطمه بنت الحسن علیهاالسلام به مقام صدیقه بودن نشانه ای از مراتب معنوی و جایگاه برتر ایشان در میان زنان است که برترین زنان خاندان امام حسن علیه السلام شمرده شده است.

در ادامه برخی ویژگی هایی که از عوامل برتری این بانوی بزرگوار شمرده می شود یادآور می شویم:

1. دختر امام حسن علیه السلام
قطعاً بهترین ویژگی این بانوی گرانقدر پدر شریف و بزرگوار اوست که دومین اختر درخشنده آسمان ولایت و امامت است.

2. همسر امام سجاد علیه السلام
ز وصلتی که چو خورشید و ماه پیوندش
به عرش بسته شده آسمان چراغان شد
ویژگی بعدی این بانوی بزرگوار توفیق همراهی و همسری چهارمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت حضرت سجاد علیه السلام است.

3. مادر امام محمد باقر علیه السلام
در کنار صفات ارزنده پیشین این بانوی گرانقدر لیاقت والای این بانو است که فرزندش پنجمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت است.

از ویژگیهایی که مادران ائمه از آن برخوردارند شنیدن صدای ملائکه در ایام حمل آنان بوده که حضرت فاطمه بنت الحسن در ایام حمل حضرت امام باقر علیه السلام چنین رخداد شیرینی برای او رخ داده است.3

4. بانوی صاحب کرامت
ویژگی ارزنده دیگر این بانوی بزرگوار کرامتی است که امام محمدباقر علیه السلام بدان اشاره می کند:

«کانت امی قاعدة عند جدار فتصدع الجدار و سمعنا هدّة شدیدة فقالت بیدها لا و حق المصطفی ما اذن الله لک فی السقوط فبقی معلقا فی الجو حتی جازته فتصدق أبی عنها بمائة دینار؛ مادرم کنار دیواری نشسته بود، ناگاه دیوار شکاف برداشت و صدای مهیبی به گوش رسید، مادرم با دستش اشاره کرد و فرمود: نه! به حق مصطفی، خداوند به تو اجازه فرو ریختن ندهد، پس دیوار معلق در هوا ماند تا آنگاه که مادرم اجازه فرو ریختن آن را صادر کرد، پس پدرم بابت این دفع بلا یکصد دینار صدقه دادند.»4
پی نوشتها:
1. تاریخ محمدی، شیخ حسن کاشی، ص 127.
2. اصول الکافی، ج 1، ص 536.
3. اشاره به سخن امام صادق(ع)، ر.ک: منتهی الامال، ج 2، ص 174.
4. اصول الکافی، ج 1، ص 536.

مجله  فرهنگ كوثر  پاییز 1381، شماره 55 / نویسنده : اسماعیل محمدی