استیون ویلیام هاوکینگ در آکسفورد انگلیس و در هشتم ژانویه‌ ۱۹۴۲ میلادی یعنی در سیصدمین سالگرد مرگ گالیله به دنیا آمد. او دانشمند، استاد و نویسنده‌ای بود که کارهای پیش‌گامانه‌ای در فیزیک و کیهان‌شناسی انجام داد و کتاب‌های او موجب شد که علم در دسترس همگان قرار بگیرد. او در ۲۱ سالگی و درحالی‌که در دانشگاه کمبریج مشغول تحصیل در رشته‌ کیهان‌شناسی بود به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) مبتلا شد.

 باراک اوباما در حال صحبت با استیون هاوکینگ در اتاق آبی کاخ سفید در اوت ۲۰۰۹میلادی پیش از مراسم اعطای نشان افتخار آزادی رییس جمهوری به او.

خانواده هاوکینگ

استیون هاوکینگ بزرگ‌ترین فرزند در میان ۴ فرزند فرانک و ایزابل هاوکینگ بود. او در خانواده‌ای تحصیل‌کرده متولد شد. مادر اسکاتلندی او در دهه‌ ۱۹۳۰ خورشیدی به دانشگاه آکسفورد راه پیدا کرد؛ یعنی زمانی‌که زنان بسیار کمی می‌توانستند وارد کالج شوند. پدر او نیز از دانشگاه آکسفورد فارغ‌التحصیل شده بود و محقق پزشکی شناخته‌شده‌ای بود که در زمینه‌ بیماری‌های مناطق گرمسیری تخصص داشت.

به‌گفته‌ یکی از دوستان خانوادگی نزدیک آنها، خانواده‌ هاوکینگ افراد عجیبی بودند. معمولا شام را در سکوت می‌خوردند، درحالی‌که هریک از اعضای خانواده بادقت مشغول مطالعه‌ کتابی بودند. اتومبیل خانواده، یک تاکسی لندن قدیمی بود و خانه‌ آنها در شهر سنت آلبنز (St. Albans)، خانه‌ای ۳ طبقه بود که نیاز به تعمیرات داشت و البته هرگز هم تعمیر نشد. خانواده‌ هاوکینگ در زیرزمین خانه زنبور نگهداری می‌کردند و در گلخانه نیز وسایل آتش‌بازی تولید می‌کردند.

استیون هاوکینگ همیشه در جنب‌وجوش بود. او عاشق بالا رفتن بود و به‌همراه خواهرش مری، مسیرهای ورودی مختلفی را به درون خانه ابداع کرده بود. او به قایق‌رانی هم علاقه داشت و در تیم قایق‌رانی کالج هدایت‌کننده‌ قایق شد.

تحصیلات هاوکینگ

 استیون هاوکینگ در ۱۷ سالگی به کالج دانشگاه آکسفورد وارد شد تا در آنجا به تحصیل علوم طبیعی با تأکید بر فیزیک بپردازد. او از همان زمان به اخترشناسی، فیزیک و کیهان‌شناسی علاقه‌مند شد زیرا در خود کنجکاوی شدیدی می‌یافت که به رمز و راز ستارگان و آغاز و انجام کیهان پی ببرد. استیون هاوکینگ به‌گفته‌ خودش، زمان زیادی برای مطالعه نمی‌گذاشت. او بعدها محاسبه کرد که به‌طور میانگین یک ساعت در روز را صرف مطالعه‌ درس‌های دانشکده می‌کرده است. البته بیش از این هم نباید وقت می‌گذاشت.

او در ۱۹۶۲ میلادی با درجه‌ عالی در رشته‌ علوم طبیعی فارغ‌التحصیل شد و سپس به دانشکده‌ ترینیتی هال (Trinity Hall) کمبریج رفت تا دکتری خود در رشته‌ کیهان‌شناسی را کسب کند.

در سال آخر تحصیل هاوکینگ در آکسفورد در پاگرد پله‌ها زمین‌خورده و سرش به زمین اصابت کرده بود. در نتیجه، اندکی حافظه‌اش را از دست داده بود.

بیماری هاوکینگ

در آغاز ۲۱ سالگی، پدرش تصمیم گرفت، او را برای معاینه به بیمارستان ببرد. آزمایش‌هایی که روی او انجام گرفت، علائم بیماری بسیار نادر و درمان‌ناپذیری به نام  اسکلروز جانبی آمیوتروفیک(ALS)  را نشان داد. در آن سال پزشکان به وی اعلام کردند که وی ۲ سال بیشتر زنده نخواهد ماند. این بیماری بخشی از نخاع، مغز و سیستم عصبی را مورد حمله قرار می‌دهد و به تدریج اعصاب حرکتی بدن را از بین می‌برد و با تضعیف ماهیچه‌ها فلج عمومی ایجاد می‌کند به‌طوری‌که به مرور توانایی هرگونه حرکتی از شخص سلب می‌شود. وی زمانی درباره‌ سلامتی خود گفت: زمانی که نخستین بار بیماری من، ALS تشخیص داده شد، ۲ سال زمان برای زندگی کردن داشتم. حالا با گذشت ۴۵ سال از آن زمان، همچنان حال من خوب است.

در واقع بیماری استیون هاوینگ کمک کرد که او به دانشمند برجسته‌ای که می‌شناسیم، تبدیل شود. پیش از تشخیص بیماری او همیشه بر مطالعاتش متمرکز نمی‌شد. او گفت: پیش از اینکه شرایطم را بفهمم، خیلی از زندگی خسته شده بودم. به‌نظر می‌رسید هیچ کار ارزشمندی برای انجام‌دادن وجود ندارد. استیون هاوکینگ پس از درک ناگهانی این حقیقت که حتی ممکن است به اندازه‌ای عمر نکند که بتواند مدرک دکتری خود را دریافت کند، خودش را وقف کار و پژوهش کرد.

درحالی‌که کنترل فیزیکی او بر بدنش کاهش پیدا می‌کرد، اثرات بیماری کم‌کم کندتر می‌شد اما با گذشت زمان، موفقیت‌های حرفه‌ای روبه‌ افزایش استیون هاوکینگ با شرایط فیزیکی‌ای همراه شد که درحال بدتر شدن بود.

در اوایل دهه‌ ۱۹۷۰ میلادی خانواده‌ استیون هاوکینگ از یکی از دانشجویان فارغ‌التحصیل او خواستند که به انجام کارها و مراقبت از او بپردازد. او هنوز می‌توانست غذا بخورد و از تخت‌خواب بیرون بیاید اما برای انجام کارهای دیگر به کمک نیاز داشت. به‌علاوه، صحبت کردن او رفته‌رفته نامفهوم‌تر می‌شد، ‌طوری‌که فقط افرادی که او را به‌خوبی می‌شناختند، حرف‌هایش را می‌فهمیدند.

او در ۱۹۸۵ میلادی پس از انجام جراحی نای (تراکئوتومی) برای همیشه صدایش را از دست داد. شرایط به‌ وجود آمده موجب شد که این فیزیک‌دان برجسته به مراقبت و پرستاری ۲۴ ساعته نیاز داشته باشد.

آثار نوشتاری هاوکینگ

در طول این سال‌ها، استیون هاوکینگ ۱۵ کتاب را به چاپ رساند که یکی از آنها کتاب طرح بزرگ بود که در اواخر ۲۰۱۰ به چاپ رسید. این کتاب پس از چند روز به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های آمازون تبدیل شد. همچنین کتاب تاریخچه زمان او که با رکوردی ۲۳۷ هفته‌ای به عنوان پرفروش‌ترین کتاب در انگلیس باقی‌ماند و باعث شهرتش شد.

وی که به دلیل ابتلا به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک امکان تحرک نداشت از سیستم جدیدی که با استفاده از هوش مصنوعی تولید شده بود، برای صحبت کردن استفاده می‌کرد. شرکت انگلیسی سوئیفت در ساخت این دستگاه مشارکت داشت. تکنولوژی هوش مصنوعی این شرکت می‌دانست که پروفسور هاوکینگ چطور می‌اندیشد و بر این اساس واژه‌ای را پیشنهاد می‌داد که این دانشمند قصد استفاده از آن را داشت.

دستاوردهای پژوهشی هاوکینگ

زمینه پژوهشی اصلی وی کیهان‌شناسی و گرانش کوانتومی است. از مهم‌ترین دستاوردهای وی مقاله‌ای است که به ارتباط سیاه‌چاله‌ها و قانون‌های ترمودینامیک می‌پردازد. او نشان می‌دهد که سیاه‌چاله‌ها بعد از مدتی به وسیله زوج‌های ذرات مجازی که در افق رویداد آن تشکیل می‌شود، نابود می‌شوند که همین زوج ذرات پیش‌بینی می‌کند که سیاه چاله‌ها باید امواجی از خود تابش کنند که امروزه این امواج به نام تابش هاوکینگ و گاهی(تابش بِکستِین-هاوکینگ) خوانده می‌شوند. مقاله مشترک استیون هاوکینگ و پنروز که در ۱۹۷۰ میلادی منتشر شد و ثابت می‌کرد که اگر نسبیت عام درست باشد و جهان دارای آن مقدار ماده که مشاهده می‌کنیم باشد، باید انفجار بزرگ در گذشته رخ داده باشد.

وی اعلام کرد که یک سیاهچاله کوچک به اندازه یک کوه پرتو ایکس و پرتو گاما از خود به اندازه ۱۰ میلیون مگاوات ساطع می‌کند که برای تأمین برق تمام جهان کافی است. هاوکینگ خودش هشدار داده که احتمالاً بسیار سخت خواهد بود که بدون آنکه این انرژی به انسان ها آسیب بزند و تمدن بشری را نابود کند، بتوان از آن استفاده کرد و سیاهچاله را به اصطلاح تحت کنترل خود درآورد. یک راهکار این است که سیاهچاله در مدار زمین و فاصله مناسب از ما قرار بگیرد تا بتوان از انرژی ساطع شده‌ استفاده کرد. هنوز اما فردی در دنیا نتوانسته‌است، سیاهچاله کوچک را پیدا کند.

زندگی هاوکینگ بر پرده سینما

نظریه‌ همه‌چیز (The Theory of Everything) فیلمی در سبک درام و زندگی‌نامه‌ای به کارگردانی جیمز مارش است که در ۲۰۱۴ میلادی منتشر شد. آنتونی مک‌کارتن فیلم‌نامه این فیلم را بر پایه کتاب سفر به بی‌نهایت: زندگی من با استیون نوشته جین وایلد هاوکینگ، همسر استیون هاوکینگ نگاشته‌ است. بازی نقش هاوکینگ در این فیلم برای ادی ردماین نامزدی اسکار برای بهترین بازیگر نقش اول مرد را به ارمغان آورد. در این فیلم دانشمندی به تصویر کشیده شد که در پس بیماری فلج‌کننده‌ عصبی، انسانی به غایت هوشیار و شوخ بود.

 بازیگران فیلم "نظریه همه چیز" در کنار هاوکینگ و جین وایلد هاوکینگ

مرگ استیون هاوکینگ

استیون هاوکینگ در ۱۴ مارس ۲۰۱۸ سرانجام تسلیم بیماری‌ای شد که به‌گفته‌ پزشکان باید بیش از ۵۰ سال پیش جان او را می‌گرفت. سخن‌گوی خانوادگی تایید کرد که این دانشمند برجسته در خانه‌ خود در کمبریج انگلیس درگذشته است.

انتشار این خبر بسیاری از افراد در رشته‌ او و دیگران را متاثر کرد. لارنس کراوس فیزیک‌دان نظری و مولف همکار او در توییتر نوشت: ستاره‌ای در کیهان خاموش شد. ما انسان شگفت‌انگیزی را ازدست دادیم. استیون هاوکینگ ۷۶ سال شجاعانه با کیهان جنگید و آن را رام کرد و به همه‌ ما این درس مهم را آموخت که چرا باید به انسان‌بودن خود افتخار کنیم.

فرزندان استیون هاوکینگ هم در بیانیه‌ای گفتند: امروز عمیقا از درگذشت پدر عزیزمان متاثر شدیم. او دانشمندی بزرگ و انسان فوق‌العاده‌ای بود و آثار و میراث او تا سال‌ها باقی خواهد ماند. شجاعت و ایستادگی او در کنار استعداد و شوخ‌طبعی‌اش الهام‌بخش افراد بسیاری در سراسر جهان بوده است. او یک بار گفت: جهان اگر خانه‌ کسانی که دوست‌شان داری نباشد، جهان نیست. ما همیشه دلمان برایش تنگ می‌شود.

در همان ماه اعلام شد که پیکر استیون هاوکینگ در کلیسای وست‌مینستر لندن در کنار دیگر شخصیت‌های علمی مانند نیوتن و چارلز داروین به خاک سپرده خواهدشد.