اسکندر ابراهیمی زنجانی که بعدها نام هنری‌اش منصور نریمان شد در بیستم اسفند ۱۳۱۴ در مشهد به دنیا آمد. پدرش که خود سه تار، تار و نی را به خوبی می‌نواخت از همان دوران کودکی او را تحت آموزش خود گرفت و وی را با ردیف‌ها و گوشه‌های موسیقی ایرانی آشنا کرد و نواختن سه تار را به او آموخت.

او مانند بسیاری از نوازندگان ایرانی، عود آموختن موسیقی را با تار و سه‌تار آغاز کرد. در آن سال‌ها عود، سازی بود که کمتر نوازنده‌ای سراغ آن می‌رفت و اگر قرار بود در ارکستری جا داشته باشد، نوازنده‌ تاری نواختن آن را برعهده می‌گرفت. در مجموع عود، ساز فرعی نوازندگان تار محسوب می‌شد.

۴۲ قطعه عود و ردیف موسیقی ایرانی برای عود و شیوه بربط نوازی از کتاب‌های منصور نریمان است که به وسیله هنرآموزان موسیقی تدریس می‌شود.

از هنرهایی که خداوند به نریمان بخشیده می‌توان به شعر، نقاشی، خطاطی، عکاسی، نوازندگی، آهنگسازی، ساز سازی و آوازخوانی اشاره کرد. وی در ۱۳۳۶ خورشیدی ازدواج کرد و ثمره آن یک پسر و سه دختر بود.

منصور نریمان اختتامیه بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر ۲ اسفند  ۱۳۹۱ خورشیدی

منصور نریمان و احیای جایگاه عود در ایران

منصور نریمان از نخستین نوازندگانی بود که تمرکز خود را بر روی عود به عنوان یک ساز قدیمی ایرانی گذاشت و آن را به ساز اصلی خود تبدیل کرد. نریمان درباره اینکه چگونه نواختن عود را آموخت در خاطرات خود گفته است: در عود استادی نداشتم، فقط از راه گوش به رادیوهای کشورهای همسایه استفاده بردم و به محمد عبدالوهاب خواننده و نوازنده بزرگ مصری به رادیو قاهره نامه نوشتم و درباره کوک و بعضی مسایل این ساز از وی سوالاتی کردم و مسایلی را مطرح نمودم؛ پس از چندی عبدالوهاب در جواب نامه من نوشت که کوک عود همانی است که خود شما انجام داده‌اید و خلاصه کل نظریات مرا تایید کرد.

با ورود وی به این عرصه، عود که رنگ و بوی عربی داشت، کم کم در ارکستر سازهای ایرانی جا پیدا کرد و حتی گاهی قطعه‌ای تکنوازی به آن اختصاص داده می‌شد.

نریمان علاوه بر تلاش برای تغییر شیوه نوازندگی که تحت تاثیر موسیقی عربی و عودنوازان عرب بود، عقیده داشت، عود سازی ایرانی و نامش بربط یا بربت است و ساختار آن با عودی که در جهان عرب نواخته می‌شود، متفاوت است. شیوه بربط‌نوازی نریمان به مکتبی تبدیل شده که تمام آموزگاران نوازندگی بربط در ایران این شیوه را تدریس می‌کنند.

نریمان و فعالیت در رادیو

نریمان از ۱۴ سالگی همکاری خود را با رادیو مشهد به عنوان تک‌نواز موسیقی آغاز کرد و پس از تسلط کافی بر شیوه نوازندگی عود در بعضی برنامه‌ها به اجرای موسیقی با این ساز پرداخت و سپس به شیراز نقل مکان کرد و به مدت ۴ سال فعالیت و همکاری خود را در زمینه موسیقی و اجرا با رادیو شیراز ادامه داد. وی در ادامه به رادیو تهران دعوت شد و سپس به عنوان تک‌نواز رسمی رادیو در کنار اساتید دیگر نظیر جلیل شهناز، فرهنگ شریف، پرویز یاحقی و دیگر تک نوازان آن دوره به فعالیت خود در رادیو تهران ادامه داد.

منصور نریمان همکاری خود را در برنامه گلهای رادیو را  همراه با خوانندگانی چون: محمودی خوانساری، اکبر گلپایگانی، حسین قوامی، محمد رضا شجریان، ایرج، نادر گلچین و غیره شروع و در تلویزیون در برنامه بشنو از نی که به سرپرستی و تهیه‌کنندگی بهمن بوستان با همکاری آقایان: اصغر بهاری، مجید نجاحی، رضا شفیعیان، عباس زندی، محمد موسوی، امیر ناصر افتتاح و فرهمند بافی و هفته‌ای یکبار به مدت یک ربع همراه با ضرب جهانگیر ملک در تلویزیون برنامه اجرا می‌کرد و در تکنوازی رادیو، همراه با آقایان علی بهاری، همایون خرم، اسداله ملک، حبیب الله بدیعی، پرویز یاحقی، کامران داروغه، منصور صارمی، جواد معروفی، مجید نجاحی، سیاوش زندگانی، رضا ورزنده، محمد موسوی، عماد رام، جهانگیر ملک و امیر ناصر افتتاح شرکت داشت و در برنامه سنگین و خوبی که در فرستنده F.M به رهبری همایون خرم اجرا می‌شد، تکنواز عود آن برنامه بود.

منصور نریمان، نوازنده عود

نریمان از تدریس تا تالیف موسیقی

از نریمان در ۱۳۴۱ خورشیدی برای تدریس تخصصی ساز عود در هنرستان موسیقی دعوت به عمل آمد. از همان سال شاگردانی به طور تخصصی به یادگیری عود پرداختند و با زحمات نریمان به بهترین نحو و با تسلط کامل دوره هنرستان را به پایان رساندند و وارد عرصه موسیقی شدند.

در خلال همین تدریس بود که وی به کمبود یک متد خاص در شیوه نوازندگی عود پی برد و تصمیم به نگاشتن کتابی برای تدریس این ساز گرفت و کم‌کم تمرین‌ها و آهنگ‌های مناسب این کتاب را نوشت و هم زمان به شاگردان خود تدریس کرد.

این کتاب با نام شیوه بربط نوازی در ۱۳۷۲ خورشیدی همراه با دوره عالی که شامل ۵ اتود متنوع بود به چاپ رسید.

از تالیفات دیگر نریمان می‌توان به کتاب ۴ قطعه برای عود و ردیف موسیقی ایرانی برای بربط اشاره کرد.

منصور نریمان سال‌ها پیش بنا بر دعوت علی رهبری و وزارت فرهنگ و هنر سابق در هنرستان عالی موسیقی ملی و دانشکده موسیقی به عنوان استاد عود تدریس و همکاریش تا پایان ۱۳۵۸ خورشیدی ادامه داشت.

اساتید نریمان و نحوه یادگیری ساز عود

نریمان درباره استادان خود اینگونه گفته است: کلاس اول دبیرستان بودم که به نواختن دستگاه‌ها و گوشه‌های موسیقی تا اندازه‌ای آشنایی پیدا کرده بودم ولی از نت بی‌اطلاع بودم و در مشهد هم در آن زمان کسی نبود که به من کمک کند و نت را بیاموزد، لذا نامه‌هایی به هنرستان عالی موسیقی به استاد خالقی نوشتم و مشکل خود را با ایشان در میان نهادم. در نامه‌هایی که برای این استاد بزرگوار فرستادم، پس از تشکر فراوان از لطف آن مرد هنرمند و هنردوست، خواستار شدم که از طریق مکاتبه نت را به من بیاموزد و استاد هم یک قطعه عکس امضا شده خود و ۲ جلد کتاب دستور تار و سه‌تار از دوره اول و دوم هنرستان تالیف آقایان: موسی معروفی و نصرالله زرین‌پنجه را که با رعایت کامل نظریات استاد علینقی وزیری چاپ شده بود، برایم فرستادند که هنوز آنها را دارم و برایم بسیار عزیز می‌باشند و تا عمر دارم مدیون این استاد بی‌نظیر و عالیقدر خواهم بود.

شاگردان نریمان

منصور نریمان علاقه فراوانی به عود یا بربط که سازی ایرانی است و از ایران به دیگر کشورهای جهان رفته، داشت و کوشش فراوان کرد تا این ساز و نواختن آن را احیا کند و آن را به صورت تکنوازی درآورد و شاگردان خوبی نیز در این مسیر تربیت کرد که از آن جمله می‌توان به محمد فیروزی، حسین بهروزی‌نیا، علی پژوهشگر، نگار بوبان و شهرام غلامی اشاره کرد.

درگذشت منصور نریمان

منصور نریمان که به دلیل عارضه ریوی در بیمارستان بستری شده بود، بامداد چهارشنبه، ۲۳ تیر ۱۳۹۴ خورشیدی در بیمارستان بهمن تهران درگذشت.

پیکر او صبح جمعه ۲۶ تیر ۱۳۹۴ خورشیدی از مقابل تالار وحدت تشییع شد در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.