در کتاب گلچین حوزه‌ها و مفاهیم جامعه شناسی (1)، تالیف محمد پورکار، کوشش گردیده که دانشجویان علوم اجتماعی با حوزه‌ها و مفاهیم اساسی جامعه شناسی آشنا گردند و برای آزمون کنکور کارشناسی ارشد و آزمون‌های داخلی دانشگاه‌ها آمادگی لازم را داشته باشند.

حوزه‌ها و مفاهیم جامعه‌شناسی از گسترده‌ترین بخش‌های رشته علوم اجتماعی و به‌ ویژه گرایش جامعه‌شناسی است؛ از آنجایی‌ که در کنکور کارشناسی ارشد، مطالعه کتب حوزه‌ها و مفاهیم جامعه‌شناسی - با وجود ضرورت اما گستردگی و تنوع آن زمان‌بر است. از این رو محمد پورکار، نوسندۀ این کتاب، چکیده و تست‌هایی مهم و استاندارد از این منابع را در 2 بخش (2 کتاب جداگانه) برای آسان‌‌سازی مطالعه و درک مفاهیم اساسی این حوزه‌ها تالیف نموده که هر بخش شامل 9 فصل جامعه‌شناسی است و هر یک از فصل‌ها شامل چکیده مطالب اصلی و 100 تست تالیفی (مجموعاً 900 تست) همراه پاسخنامه است.

دانشجویان مربوطه می‌توانند جهت خودآزمایی خود با تست‌های کتاب حاضر، به دانسته‌های خود در بخش حوزه‌ها و مفاهیم جامعه‌ شناسی بیافزایند. این کتاب در آسان‌‌سازی مطالب، انتقال مفاهیم و تحکیم آموخته‌ها برای دانشجویان عزیز، گامی محکم است.

در بخشی از کتاب گلچین حوزه‌ها و مفاهیم جامعه شناسی (1) می‌خوانیم:

واژه ارتباط (communication) از ریشه لاتین به معنای اشتراک گرفته شده‌ است و در فارسی به معنای پیوستگی، بستگی و پیوند کاربرد دارد. واژه ارتباط در دایره‌‌المعارف عمومی فیشر چنین تعریف شده‌ است: «ارتباط در مفهوم گسترده آن، برای بیان هر نوع انتقال اطلاعات به کار می‌رود.»

از ارتباط تعاریف دیگری نیز آمده‌است که عبارتند از:

ادوین اِمِری: ارتباط عبارت از فن انتقال اطلاعات و افکار و رفتار انسانی از یک فرد به شخص دیگر است.

رشیدپور: ارتباط را جریانی می‌داند که طی آن، دو نفر یا بیشتر از طریق کاربرد پیام‌هایی که معنایشان برایشان یکسان است به تبادل افکار، احساسات، نظرها و عقاید خود می‌پردازند.

ویلبر شرام: مفهوم ارتباط در واقع هماهنگ‌شدن فرستنده و گیرنده در رابطه با یک پیام ویژه است.

ژان مزون نو: ارتباط به معنای وسیع، مبادله پیام‌هاست و با الهام از مدل لاسول، هفت پرسش را مطرح می‌کند:
1-چه کسی می‌گوید؟
2-چه می‌گوید؟
3-به چه کسی می‌گوید؟
4-کجا می‌گوید؟
5-چگونه می‌گوید؟
6-برای چه می‌گوید؟
7-با چه تاثیری می‌گوید؟

جرج جرنبر: ارتباط را به مفهوم کنش متقابل اجتماعی براساس پیام می‌داند.

فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل 1: مبانی جامعه‌شناسی (چکیده)
1/1- مقدمه
2/1- پژوهش جامعه‌شناختی و روش‌های آن
3/1- فرهنگ
4/1- منزلت و نقش
5/1- اجتماعی‌ شدن و شخصیت
6/1- گروه‌های اجتماعی
7/1- نهادهای اجتماعی
8/1- خانواده
9/1- نظارت اجتماعی
10/1- انحرافات اجتماعی
11/1- طبقات اجتماعی
12/1- تحرک اجتماعی
13/1- جمعیت و بوم‌شناختی
14/1- اجتماع روستایی و اجتماع شهری
15/1- رفتار جمعی
16/1- سازمان‌های رسمی
17/1- قدرت اجتماعی
18/1- جنبش‌های اجتماعی
19/1- دگرگونی اجتماعی
تست‌های فصل 1- مبانی جامعه‌شناسی
پاسخنامه فصل 1- مبانی جامعه‌شناسی
فصل 2: جامعه‌شناسی عمومی (چکیده)
1/2- اصول و کلیات
2/2- سیر تحول جامعه‌شناسی
3/2- روش‌های تحقیق در جامعه‌شناسی
تست‌های فصل 2- جامعه‌شناسی عمومی
پاسخنامه فصل 2- جامعه‌شناسی عمومی
فصل 3: جامعه‌شناسی گیدنز (چکیده)
1/3- مسائل و دیدگاه‌ها
2/3- فرهنگ و جامعه
3/3- اجتماعی‌ شدن و دور زندگی
4/3- همنوایی و کجروی
5/3- قشربندی و ساخت‌ طبقاتی
6/3- سیاست، حکومت و دولت
7/3- نهادهای اجتماعی: خانواده، خویشاوندی و ازدواج
تست‌های فصل 3- جامعه‌شناسی گیدنز
پاسخنامه فصل 3- جامعه‌شناسی گیدنز
فصل 4: تغییرات اجتماعی (چکیده)
1/4- مسائل جامعه‌شناسی تاریخ‌گرا
2/4- عوامل مسلط تغییر اجتماعی از نظر جامعه‌شناسان
3/4- کارگزاران (نخبگان) تغییر
4/4- جنبش‌های اجتماعی
5/4- صنعتی‌شدن، توسعه و نوسازی از عوامل مهم تغییرات اجتماعی
6/4- سیستم استعماری و استعمارزدایی
7/4- فرایند انقلابی
تست‌های فصل4- تغییرات اجتماعی
پاسخنامه فصل 4- تغییرات اجتماعی
فصل 5: جامعه‌شناسی آموزش و پرورش (چکیده)
1/5- کلیات
2/5- آموزش و پرورش به عنوان نهاد اجتماعی
3/5- کارکردهای آموزش و پرورش
4/5- جامعه‌پذیری
5/5- پرورش سیاسی
6/5- آموزش و پروش و تغییر اجتماعی
7/5- آموزش و پرورش و قشربندی اجتماعی
8/5- رویکردها و نظریه‌های جامعه‌شناختی آموزش و پرورش
تست‌های فصل 5- جامعه‌شناسی آموزش و پرورش
پاسخنامه فصل 5- جامعه‌شناسی آموزش و پرورش
فصل 6: جامعه‌شناسی خانواده (چکیده)
1/6- مفاهیم اساسی
2/6- نظریات مربوط به تکوین و تحول خانواده
3/6- معیارهای طبقه‌بندی خانواده
4/6- کارکردهای خانواده
5/6- خویشاوندی
6/6- نظام‌های خویشاوندی
7/6- شبکه‌های خویشاوندی
8/6- ازدواج و طلاق
9/6- نظام‌های زناشویی
10/6- همسرگزینی و همسان‌گزینی
تست‌های فصل 6- جامعه‌شناسی خانواده
پاسخنامه فصل 6- جامعه‌شناسی خانواده
فصل 7: جامعه‌شناسی توسعه (چکیده)
1/7- تعریف توسعه و مفاهیم مربوط به آن
2/7- پیشگامان توسعه
3/7- نظریه‌های جامعه‌شناسی توسعه
6/7- فرایند توسعه در ایران
تست‌های فصل 7- جامعه‌شناسی توسعه
پاسخنامه فصل 7- جامعه‌شناسی توسعه
فصل 8: جامعه‌شناسی انقلاب (چکیده)
1/8- مقدمه و فرانگرش
2/8- ابعاد تحول انقلابی
3/8- تئوری‌ها ومدل‌های تحلیل انقلاب
4/8- مدل و تئوری مارکس درباره انقلاب
5/8- تئوری‌های مارکسیستی انقلاب
6/8- رویکرد کارکردگرایانه در زمینه انقلاب
7/8- تئوری جامعه توده‌وار
8/8- رویکردهای روان‌شناسانه در زمینه انقلاب
تست‌های فصل 8- جامعه‌شناسی انقلاب
فصل 9: جامعه‌شناسی ارتباطات (چکیده)
1/9- دیدگاه‌هایی پیرامون مفهوم ارتباط
2/9- پیشینه پژوهش در زمبنه ارتباطات سیاسی
3/9- دیدگاه‌های پیشگامان و راهگشایان ارتباط جمعی
4/9- نقش وسایل ارتباط جمعی
5/9- اثرات وسایل ارتباط جمعی
تست‌های فصل 9- جامعه‌شناسی ارتباطات
پاسخنامه فصل 9- جامعه‌شناسی ارتباطات
منابع و مآخذ