کتاب قبیله رحمت، اثر استاد اسماعیل شفیعی سروستانی درباره نقطه عطف‌های مهم در سلسلهٔ انبیای الهی، از حضرت آدم (ع) تا حضرت خاتم (ص) است. نقطه عطف‌های این کتاب بر اساس دعای شریف ندبه انتخاب شده است.

استاد شفیعی سروستانی در تحلیل این دعا، به‌دنبال این است که به مخاطب بفهماند که آفرینش آدم، با چه هدفی انجام شده است. حالا این‌که این پنج نقطهٔ تاریخی، چه ارتباطی با همدیگر دارند و همهٔ این‌ها با همدیگر چه ارتباطی با دعای ندبه پیدا می‌کنند، چیزی است که در این کتاب مختصر و مفید توضیح داده شده است.

واژهٔ «تاریخ»، توجه شنونده و خوانندهٔ ایرانی را بلافاصله معطوف به تاریخ سیاسی، تاریخ جنگ‌ها و آمدوشد سلسله‌های پادشاهی می‌سازد و در بیان وقایع تاریخی رفته، کمتر به رویکردهای فرهنگی توجه می‌شود. از این‌رو، یکی از مهم‌ترین عوامل و شاید اصلی‌ترین و مؤثرترین آن‌ها، در بسیاری از فرازوفرودهای تاریخی رفته بر اقوام و ملل، مغفول می‌ماند.

نگارش تاریخ فرهنگی، به‌رغم آن‌که قریب به چهار دهه از عمر آن می‌گذرد، در «ایران» ناشناخته است و مطالعات جدی در این زمینه، اندک است.

کتاب قبیله رحمت تلاش دارد تا با تکیه بر یکی از زیباترین منابع دعایی شیعی، یعنی «دعای ندبه»، تاریخ فرهنگی قبیلهٔ رحمت، یعنی سلسلهٔ انبیای الهی از آدم (ع) تا خاتم (ص)، را بازشناسی کند.

پوشیده نیست که اثر حاضر بسیار مجمل نگارش یافته است؛ با این همه، خواننده در پایان، متوجه و متذکر نقشهٔ کلی اجمالی الهی در خلق عالم، ارسال انبیا و انزال کتب آسمانی خواهد شد و به عبارت دیگر، این اثر با تکیه بر «دعای ندبه»، شمایی کلی از مبدأ حرکت آدمی در گسترهٔ تاریخ، فراز و فرودهای تجربه شده و سرانجام، مقصد غایی و تعریف شده را حاصل می‌کند. بی‌گمان، هماهنگی و هم‌سویی با این نقشهٔ کلی، جوامع انسانی را از گرفتار آمدن در دریای متلاطم شبهات، از دست دادن فرصت‌ها و عقب ماندن از قبیلهٔ رحمت در امان نگه می‌دارد.

ادعیه و زیارات، در زمرهٔ غنی‌ترین و حقیقی‌ترین منابع اسلامی و شیعی پس از «قرآن کریم» است و به‌رغم ناشناخته ماندن جایگاهشان، به دلیل اتکا و اتصال به مصادر متقن و حیاتی حضرات معصومان:، واجد عالی‌ترین مضامین دربارهٔ مبادی و مبانی نظری دینی دربارهٔ عالم و آدم، استوارترین معرفت و شناخت دربارهٔ مبدأ و غایت هستی و حکیمانه‌ترین کلام دربارهٔ نحوهٔ بودن و سیر در عرصهٔ تاریخند.

از آن‌جا که حضرت معصومان:، حسب شرایط تاریخی و موقعیت خاص سیاسی، اجتماعی عصر خود، ناگزیر به استفاده از ادبیاتی خاص ادعیه و زیارات بودند، همچنین به‌دلیل ضرورت حفظ «ادب خاص» در هنگام گفت‌وگو و راز و نیاز با حضرت خداوندگار هستی، ساختار متفاوتی را برای بیانات خویش برگزیده‌اند و بالأخره به‌دلیل غفلت مسلمانان از جایگاه و ظرفیت این منابع، عملاً ادعیه و زیارات، از ردیف منابع نظری و مطالعات فرهنگی و معرفتی خارج شده و صرفاً به عنوان مجموعه‌ای از ادعیه و زیارات و دستورالعمل‌ها برای پاسداشت ایام ویژه، شناسایی شده‌اند.

بررسی «ادعیه و زیارات» و مطالعهٔ آن‌ها از منظر مطالعات فرهنگی، ما را متوجه بخش بزرگی از پتانسیل و دارایی نهفتهٔ این منابع غنی، در پس «عبارات دعایی» می‌سازد؛ همهٔ آنچه که گاه، محققان در مطالعهٔ «حکمت تاریخ»، «سنت‌ها و قواعد حاکم در فراز و فرود فرهنگ‌ها و تمدن‌ها» و «نظریه‌های سیاسی، اجتماعی نظریه‌پردازان» جست‌وجو می‌کنند و گاه امید می‌ورزند از مسیر سیر و سلوک و طی مراتب معرفتی، پی به ساحات فراروی آدمی از فرش‌الشیطان تا عرش‌الرحمان ببرند.

از همین‌جا، این اثر با مراجعه به فرازهایی از «دعای ندبه»، متوجه و متذکر «نقشهٔ کلی الهی»، «نقطه عطف‌های سرنوشت‌ساز در تاریخ حیات بشر» و «نظام معرفتی ولایی» مبتنی بر «خلقت نوری و روحی» شده و مبنایی متفاوت برای نقد و بررسی نظریه‌های ارائه شده در عصر مدرن، توسط علمای علوم زیستی، تربیتی و اجتماعی، همچون زیگموند فروید، چارلز داروین و سایرین ارائه می‌کند.

در بخشی از کتاب قبیله رحمت می‌خوانیم:

یهودیان، از نظر اجداد، به حضرت اسحاق (ع)، پسر کوچک حضرت ابراهیم (ع) می‌رسند و چون از اولاد اسحاق (ع) تعداد زیادی (48 نفر) پیامبر بودند، باور یهودیان این بوده که از پسر دیگر حضرت ابراهیم (ع)، یعنی اسماعیل (ع) نبوت و امامت، ادامه نداشته و ندارد و این تنها یهود است که وارث نبوت ابراهیمی است؛ در حالی‌که، حسب وعدۀ حضرت خداوندی، وعدۀ «ملک عظیم» به فرزندان اسماعیل (ع) و آل محمد (ص) داده شده بود؛ چنان‌که حضرت ابراهیم (ع)، در زمان حیات خود و با انتقال اسماعیل (ع) به سرزمین «حجاز»، اجرای مراسم قربانی در «صحرای منا» و پرکشیدن بنای «خانۀ خدا» در «مسجدالحرام»، پایه‌های دین جهانی شجرۀ مبارکۀ آل ابراهیم (ع)، محمد و آل محمد (ص) را استوار ساخت.

فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول: شأن ادعیه و زیارات
ادعانامۀ مستضعفان
فصل دوم: قبیلۀ رنگ خدا (صبغۀ اللۀ)
راندۀ بۀشت حضور
راز میوۀ ممنوعه
شجرۀ طیبه
فصل سوم: گذار از امت واحدۀ
فصل چهارم: تاریخ فراموش شده
سرآغاز امامت صالحان
فصل پنجم: قاعدۀ استبدال
الف) طرد خلیفۀ به حق رسول
ب) کوتاهی در جهاد
ج) دوری از ارزش‌های الهی
عقوبت استبدال در قوم حضرت موسی(ع)
فصل ششم: بشارت‌دهنده
یک پله تا آسمان هفتم
فصل هفتم: پیامبر رحمت
تقدم در آفرینش
علی(ع)، ولی‌الله
1. اشاره به انتصاب امام علی(ع) در روز غدیر خم
2. حدیث منزلت
3. انسداد درب همۀ منازل، به جز منزل علی(ع)
4. تزویج فاطمۀ زهرا(س)
زیباترین توصیف از حجت خدا
صراط مستقیم
صفات و کمالات اهل بیت(ع)
آخرین پرده
غفلت از پرسش
فصل هشتم: فصل ظهور
درک اضطرار، بیرون شدن از خود و بالأخرۀ بریدن از اغیار