کتاب فیلمنامه کوتاه: فیلم کوتاه از مفهوم تا تولید نوشته دان گرسکیس، راهنمای خوبی برای فیلم‌سازان تازه‌کار و همچنین حرفه‌ای است. این کتاب به فیلم‌سازی که قصد دارد کار نخست خود را جلوی دوربین ببرد جرأت می‌دهد که دست به اقدام بزند و فیلمنامه خود را به مرحله تولید برساند.

دان گرسکیس (Dan Gurskis) در کتاب فیلمنامه کوتاه فقط به بحث نظری نمی‌پردازد، به فیلم‌سازی که می‌خواهد فیلمنامه خود یا دیگری را به فیلم تبدیل کند، کمک می‌کند که خواسته خود را عملی و محقق سازد.

کتاب فیلمنامه کوتاه: فیلم کوتاه از مفهوم تا تولید (The short screenplay: your short film from concept to production) در هفت فصل نوشته شده و چند ضمیمه از جمله فهرست واژگان تخصصی و نمونه فیلمنامه‌ها را ارائه کرده است. در مقدمه نکات اساسی و مقدمات اولیه مطرح شده است.

اگر بخواهیم تعریف ساده و روشنی از یک فیلمنامه ارائه دهیم، می‌توانیم بگوییم که آن مبنای نوشتاری یک فیلم است. بسیاری از فیلم‌سازان در جست‌وجو برای تعریفی که چیزی بیش از این ارائه دهد، به استعاره و مجاز رو می‌آورند.

برخی فیلم‌سازان فیلمنامه را به نقشه راه تشبیه می‌کنند. این تعریف سودمندی است. چون مردم را تشویق می‌کند که به داستان‌های فیلم همچون یک سفر مجازی یا غیر مجازی بنگرند؛ که البته به طور معمول این‌ گونه هستند. دیگران به فیلمنامه به عنوان طرح و نقشه نگاه می‌کنند. این نگاه معمارانه سودمند است. زیرا که بر ساختمان تأکید می‌کند؛ اندیشه‌ای که می‌گوید فیلم چیزی است که طراحی و ساخته می‌شود. و اما در نظر برخی فیلمنامه یک آگهی فروش برای یک محصول آینده، یعنی فیلم تکمیل‌ شده، است. این نگاه تاجرانه به نوبه خود واقعیت دارد. فیلم ساختن نیازمند پول است و طریقه کسب آن پول این است که ایده روشنی از داستانی که قصد روایت آن را دارید و همچنین طریقه روایت آن به سرمایه‌گذاران و صاحبان منافع ارائه دهید.

فهرست مطالب
مقدمه
فصل یک: مطالب کوتاه
مفاهیم کلیدی
اصول اساسی
فیلمنامه خود را متمرکز نگاه دارید
چهارچوب زمانی کنش را محدود کنید
تعداد شخصیت‌ها را محدود کنید
از تصویر استفاده کنید
در دیالوگ ایجاز را رعایت کنید
فیلمنامه بی‌مانند و تازه‌ای بنویسید
از چه چیزهایی پرهیز کنید
استفاده گسترده از جلوه‌های ویژه یا تصویری
طرح‌های فرعی چندگانه
گره‌گشایی از طریق مرگ (‌قتل یا خودکشی‌)
سلاح‌ها
قتل‌های سریالی
هزل‌ها و مستندهای هجوی
رؤیاها و تخیل‌ها
شخصیت‌هایی که آشکارا تناقض دارند
فیلم و تئاتر
اهداف‌ ‌نویسنده
فیلم و تلویزیون
فصل یک نگاه دوم مرور فصل
فصل دوم: شخصیت
مفاهیم کلیدی
شخصیت و شخصیت‌سازی
چرا شخصیت‌های عمل‌گرا و برون‌گرا انتخاب می‌شوند؟
وارد کردن شخصیت‌ها در رویداد
هدف و نیاز
عمق بخشیدن به شخصیت‌ها
دیدگاه طریقی است که با آن یک شخصیت به جهان می‌نگرد
بازخورد طریقی است که دنیا به یک شخصیت نگاه می‌کند
قوس، رشد یا تغییر یک شخصیت در طول رویداد فیلم است
انواع شخصیت
شخصیت‌های مکمل
فصل دو نگاه دوم مرور فصل
فصل سوم: روایت
مفاهیم کلیدی
شخصیت در مقابل شخصیت
شخصیت در مقابل خود
شخصیت در مقابل جامعه
شخصیت در مقابل طبیعت
شخصیت در مقابل سرنوشت
طبیعت سه‌بخشی فیلمنامه
محیط
پس‌زمینه
لحن
قهرمان
اشاره به درگیری
مسیر طرح
رویداد هیجان‌انگیز
کنش اوج‌گیرنده
چند ابزار دیگر
مشخص کردن شرایط
کاشت و برداشت
فریب مخاطب (ماهی قرمز‌)
اوج داستان
گره‌گشایی
صحنه‌ها
قهرمان صحنه در مقابل ضدقهرمان صحنه
خلق صحنه
نقطه دراماتیک صحنه چیست؟
ضربه اصلی در این صحنه کدام است؟
برای مؤثر بودن صحنه من به چه شخصیت‌هایی نیاز دارم؟
قهرمان صحنه کیست؟
قهرمان صحنه در صحنه چه می‌خواهد؟
شکل درگیری در این صحنه کدام است؟
متن فرعی صحنه چیست؟
مکان صحنه کجاست؟
زمان صحنه چیست؟
فصل سه نگاه دوم مرور فصل
فصل چهار: دیالوگ
مفاهیم کلیدی
اهداف دیالوگ فیلم
طرح را به پیش ببرید
شخصیت را آشکار کنید
اطلاعات داستانی فراهم کنید
لحن و فضا را ایجاد کنید
مضمون را منتقل کنید
به پس‌زمینه داستان بیفزایید
ویژگی‌های دیالوگ فیلم
نوشتن دیالوگ مؤثر
توجه
دیالوگی پویا و پیش‌رونده بنویسید
ایجاز را رعایت کنید
جملات را ساده نگاه دارید
گفتارها را کوتاه نگه دارید
در طریق ارائه یک گویش یا لهجه روی کاغذ دقت کنید
هر ضربه را با دیالوگ پیش نبرید
تمام ذهنیت یک شخصیت را در کلام او منعکس نکنید
از عبارات پر‌کننده پرهیز کنید
خشک و انعطاف‌ناپذیر نباشید؛ مگر آنکه از شکست لذت ببرید
از هر کلمه از روی حساب استفاده کنید
گفت‌وگو را موجز نگاه دارید
فصل چهار نگاه دوم- مرور فصل
فصل پنجم: تکامل
مفاهیم کلیدی
ایده‌های فیلم از کجا می‌آیند؟
شخصیت
طرح
محیط
مضمون
تکامل
مراحل تکامل
مقدمه
فکر
عنوان
مصاحبه با شخصیت
خلاصه
طرح کلی گام
طرح کلی صحنه
طرح کلی سکانس
پیش‌نویس نخست
بازنویسی‌ها
مشکلات رایج در مقدمه
مشکلات رایج در کنش اوج‌گیرنده
مشکلات رایج در گره‌گشایی
اصول بازنویسی
فصل پنج نگاه دوم مرور فصل
فصل ششم: تولید
مفاهیم کلیدی
مسائل مالی
نقش‌های بسیار زیاد
حیوانات
کودکان
بدل‌کاری
بازی‌های غیر معمول
لوکیشن‌های بسیار زیاد
وسایل نقلیه
سلاح‌ها
هوا
مجوزها
کار با دیگران
قفل کردن صفحات فیلمنامه
مختصری درباره تمرین
فصل شش نگاه دوم مرور فصل
فصل هفت: فرمت
مفاهیم کلیدی
عناوین صحنه
دستورات صحنه
علامت‌های شخصیت
دیالوگ
دستورات داخل پرانتز
پیوند نماها
فرمت صنعتی استاندارد (‌سنتی‌)
صفحه عنوان
موقعیت‌های ویژه
چند قاعده ساده اما ضروری نشانه‌گذاری
فصل هفت نگاه دوم مرور فصل
ضمیمه آ: ژانرها
ضمیمه ب: واژه‌نامه
ضمیمه پ: نمونه فیلمنامه
ضمیمه ت: یک دو جین فیلم‌ساز سیزده فیلم کوتاهی که هر فیلم‌سازی بهتر است آن‌ها را ببیند