رابین کارول آلتر و کریستال اچ کلارک در کتاب تمرینات رهایی از اضطراب برای کودکان، راه‌هایی خلاقانه و جذاب برای کمک به کودکان ارائه داده‌اند تا بتوانند با نگرانی و اضطراب مقابله کنند.

فعالیت‌ها و تجارب روزانه می‌توانند برای کودکان مضطرب غافلگیر کننده باشند. این کودکان مستعدتر هستند تا از مدرسه جا بمانند، نخواهند مقابل کلاس صحبت کنند، نخواهند در فعالیت‌های خارج از کلاس شرکت کنند و حتی در دوست‌یابی نیز دچار مشکل شوند. پس برای این که به یک کودک مضطرب کمک کنید تا بتواند با ترس‌هایش مواجه شود و بر نگرانی غلبه کند، چه کار می‌توان کرد؟

در کتاب تمرینات رهایی از اضطراب برای کودکان (The anxiety workbook for kids)، بچه‌ها نقش مهمی که تخیل آن‌ها در اضطراب بازی می‌کند را یاد می‌گیرند، قدرت ذهن خلاق خود را در جهت رفع افکار نگران کننده به کار گرفته و نگرانی‌هایشان را مدیریت می‌کنند.

استفاده از تمریناتی که بر پایه درمان شناختی - رفتاری (CBT) هستند، مهارت‌هایی از جمله حل مسئله، قاطعیت، تفکر مثبت، آگاهی از بدن، آرام‌سازی و ذهن آگاهی را فرا می‌گیرند و نیز با تمرکز بر نقاط قوت‌شان و تخیلات واضحی که دارند (به جای مسئله اضطراب برای مواجهه مستقیم با نگرانی‌ها توانمند می‌شوند؟ کتاب تمرینات رهایی از اضطراب برای کودکان، خانواده‌ها را با ابزاری فوق العاده برای کمک به تعداد رو به رشد کودکانی که مسائل اضطرابی را تجربه می‌کنند، تجهیز می‌کند: تخیل خود کودک.

رابین کارول آلتر (Robin Carol Alter) و کریستال اچ کلارک (Crystal H Clarke) با استفاده از تصاویر و فعالیت‌های خلاقانه، در توضیح نگرانی و راهبردهای شناختی-رفتاری برای خوانندگان کم سن و سال، بسیار خوب عمل کرده‌اند. حتی اگر نگرانی‌های کودک، دور از عقل یا بی‌اثر باشند، باز هم خوانندگان از ابزارهای کاربردی معرفی شده بهره‌ی بسیاری خواهند گرفت، چون قدرت تخیل را درگیر می‌کند. به علاوه، منبع بسیار خوبی برای کودکان و همچنین والدین و معلمان محسوب می‌شود.

کتاب تمرینات رهایی از اضطراب برای کودکان، در نوع خود بی‌نظیر است. این کتاب با به وجود آوردن فرصت‌هایی برای کودکان، آن‌ها را به سوی پرداختن به فعالیت‌هایی با جو مثبت سوق می‌دهد، آن‌گاه می‌توانند اضطراب خود و منشاء آن را بشناسند. این فعالیت‌ها به کودکان کمک می‌کند تا نقش‌ ذهن و تخیل در ایجاد اضطراب را بشناسند. از آن‌جا که کودکان معمولاً به تخیل به عنوان یک ویژگی مثبت و چیزی نگاه می‌کنند که می‌توانند به آن افتخار کنند، اشتیاق‌شان نسبت به تخیل و بازی بیشتر است. وقتی کودکان با این ایده تقویت می‌شوند، می‌توانند کنترل ذهن و تخیل خود را بر عهده بگیرند، حتی موقع تلاش برای درک و مدیریت اضطراب، تمایل بیشتری پیدا می‌کنند تا از خود اعتماد به نفس، خوش‌بینی و قدرت بیشتری را بروز دهند.

این کتاب با پاسخ به سوالاتی شروع می‌شود که به طور معمول توسط کودکان درباره‌ی اضطراب پرسیده می‌شود، ولی این کار به شیوه‌هایی جذاب، سرگرم کننده و غیر تهدید کننده صورت می‌گیرد. سپس، به کودکان کمک می‌کند از طریق هنر، تمرین و بازی چیزهای بیشتری را درباره‌ی اضطراب خود یاد بگیرند. لازم است هر کودکی در ابتدا بداند، اضطراب چگونه بر او ‌تأثیر می‌گذارد، چگونه باید آن را تشخیص دهد و در نهایت چگونه با استفاده از قدرت‌های کنونی خود، با اضطراب کنار بیاید.

با وجود این، آن‌چه این کتاب را ممتاز می‌کند، تمرکز آن بر حوزه‌ای است که اغلب نادیده گرفته می‌شود: تخیل. گاهی اوقات اضطراب کودکان با شرایط و وقایع واقعی مرتبط است، ولی بیشتر اوقات، اضطراب آن‌ها به عواملی مرتبط است که بسیار ناممکن و یا به شدت نامحتمل هستند. در نتیجه، کودکان می‌توانند از بابت چیزهایی مضطرب شوند که خیال می‌کنند دارند اتفاق می‌افتند. این کتاب به کودکان کمک می‌کند تا به نقشی که تخیل در اضطراب بازی می‌کند پی ببرند و به آن‌ها کمک می‌کند تا کنترل تخیل خود را به دست گیرند و آن را در جهت مورد علاقه‌ی خود هدایت کنند و بدین ترتیب بر اضطراب‌شان چیره شوند. این رویکرد به عنوان منبعی توانمندساز برای کودکان به اثبات رسیده و امیدواریم این کتاب بتواند به کودک شما کمک کند تا با استفاده از توانایی‌های قدرتمند ذهن و تخیل یاد بگیرد، اضطرابش را مدیریت کند. فرزند شما از این طریق به راحتی و با تمام وجود می‌تواند از زندگی لذت ببرد!

در بخشی از کتاب تمرینات رهایی از اضطراب برای کودکان می‌خوانیم:

ممکن است که حواس‌مان توسط چیزهای زیادی پرت شود. بعضی وقت‌ها به چیزهایی فکر می‌کنیم که قبلاً اتفاق افتاده. یا ممکن است مشغول به تفکر در مورد آینده باشیم، یا حتی نگران آن شویم. به جای آگاهی از لحظه‌ای که در آن هستیم، ممکن است وقت زیادی را صرف نگرانی درباره‌ی چیزهایی کنیم که حتی هنوز اتفاق نیفتاده‌اند (و شاید هرگز اتفاق نیفتند). وقتی ذهن‌آگاه هستیم، به این توجه می‌کنیم که همین الان چه چیزی در حال وقوع است! و می‌توانیم واقعاً قدر چیزهایی را بدانیم که گاهاً آن‌ها را از دست می‌دهیم.

ولی ذهن‌آگاه بودن به این معنا هم هست که به خود اجازه دهیم تا به آنچه که داریم احساس می‌کنیم، توجه کنیم. حتی وقتی که احساسات‌مان ناخوشایند هستند. خیلی وقت‌ها، اشخاص سعی می‌کنند احساسات شدید را از خود دور کنند. این کار معقول به نظر می‌رسد – داشتن احساسات شدید برای‌مان سخت است. بیایید با آن مواجه شویم. ما حتی نگران این می‌شویم که نکند نگران شویم! ولی وقتی احساسات‌مان را بدون مواجه شدن با آن‌ها کنار می‌گذاریم، آن‌ها در نهایت پیش ما می‌مانند و یا در اوقاتی که انتظارش را نداریم، ناگهان سر و کله‌شان پیدا می‌شود. حتی گاهی قوی‌تر از قبل ظاهر می‌شوند! در واقع، این که حین احساسات سخت یا شدیدمان فقط به آن‌ها توجه کنیم (و آن‌ها را بپذیریم)، می‌تواند کمک بیشتری به ما کند. شاید این کار سخت باشد، ولی به ما کمک می‌کند به جای این که نگران شویم چگونه از دست احساسات‌مان خلاص شویم، آرام‌تر باشیم و از احساسات‌مان نترسیم.

برای این که بیشتر ذهن‌آگاه باشید، هر روز وقتی را تعیین کنید تا بنشینید و چشم‌های‌تان را ببندید و فقط به افکارتان، بدن‌تان، احساس‌تان (شامل تمام حس‌های بینایی، لامسه، شنوایی، بویایی و چشایی) و محیط اطراف‌تان (همه‌ی چیزهای دور و برتان) توجه کنید.

فهرست مطالب
برخی از نظرات افراد به نام در رابطه با این کتاب
تقدیر و تشکر
نامه‌ای به والدین
فصل 1. پرسش‌ها و پاسخ‌ها
اضطراب چیست؟
چرا نگران می‌شویم؟
چگونگی مواجهه‌ی ما با خطر
جنگ، گریز، تسلیم شدن و بیشتر
چه کسی می‌ترسد و نگران است؟
چرا برخی از افراد بیشتر نگران‌اند؟
تخیل من به چه دردی می‌خورد؟
آیا می‌توانم مدیر تخیل خودم باشم؟
چگونه چیزهای جدید را یاد می‌گیریم؟
هنگامی که ترس‌ها و نگرانی‌های خود را پنهان می‌کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟
با ترس‌ها و نگرانی‌های خود چه کار می‌توانیم بکنیم؟
فصل 2. آشنایی بیشتر با خودم
کارهایی که الآن خوب بلدم
من فراتر از نگرانی‌هایم هستم
فصل 3. آشنایی بیشتر با ترس‌ها و نگرانی‌ها
ترس‌ها و نگرانی‌های متداول
یادگیری درباره‌ی ترس‌ها و نگرانی‌های من
ترس‌ها و نگرانی‌های من
وقت نگران شدن
نشانه‌های بدنی کدام‌اند؟
نشانه‌های بدنی متداول
درون بدن من چه می‌گذرد؟
مغز و بدن
مغز
چشم‌ها
عضله‌ها
شُش‌ها
شکم
قلب
خون
پوست
نشانه‌های بدنی من
فصل 4. در اختیار گرفتن ذهن و بدنم
مهارت‌ها و راهکارهای من
جعبه‌ی نگرانی‌هایم
بعضی از چیزها که بقیه بچه‌ها مفید می‌دانند
تمرین ذهن و بدن: آرام سازی و آگاهی از ذهن
ایده‌های آرام سازی من
آزمون استرس بدنی
اسکن بدن
لیست آرام سازی من
تنفس عمیق شکمی
آرام سازی عضلانی: سفری به سیرک
ساختن توپ استرس
مدیتیشن ذهن‌آگاهی
مدیتیشن حبابی
تنفس مغزی
ساختن ظرف احساسات
در اختیار گرفتن افکارم
بازی پریدن قورباغه‌ای
مثبت عمل کنید تا احساس مثبت کنید
صحبت کردن با دیگران
قاطع بودن (گرفتن حق خود)
فصل 5. در اختیار گرفتن نگرانی‌ها درباره‌ی چیزهای واقعی
حل مسئله
رو به رو شدن با ترس‌ها: قدم به قدم
ساختن طرح قدم به قدم
فصل 6. در اختیار گرفتن تخیل خودم
نگرانی
مقابله با نگرانی
نگرانی، دوست من
کلمات نگرانی، دوست من
دور شدن از نگرانی برای چند لحظه
چیز ترسناک را نقاشی کن...
حالا آن را تغییر بده...
استاد شدن در مهار نگرانی
ماهر شوید (ترس خود را بشناسید)
خود را به شکل ترستان درآورید
ترست را به شکلی مسخره نقاشی کن
چه طور تغییر کرده‌ام
مقابله کردن با نگرانی‌هایم
به اشتراک گذاشتن موفقیتم
فصل 7. به خاطر سپردن و با انگیزه ماندن
مقیاس نگرانی
یک مسابقه بساز
یادتان بماند
روزنامه دیواری طرح نگرانی خودم
ساختن روزنامه دیواری نگرانی
روزنامه دیواری نگرانی‌تان را درست کنید
درباره‌ی نویسنده