کتاب اثر جهل حکمی بر مسئولیت کیفری مرتکب نوشته وحید رحمتی و محمد صادقیان، به بررسی اثر جهل حکمی بر مسولیت کیفری براساس قانون جدید مجازات اسلامی می‌پردازد.

در قانون مجازات اسلامی، جهل به حکم مانع مجازات نیست، ﻭﻟﯽ ﺑﺎ ﻗﯿﺪ ﻣﮕﺮ این که ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﺋﯽ ﻋﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺍﯾﻦ ﻣﺎﺩﻩ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﮐﻠﯽ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻗﻮﺍﻧﯿﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺭﻭﯾﻪ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻧﺴﺦ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﻭﻥ این که ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ تاثیر ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﺪ و در رابطه با جرایم مستوجب حد تاثیر عام دارد و در تمام اقسام جهل حکمی اعم از قصوری و تقصیری و اعم از جاهل ملتفت و غیر آن جاری است و در مورد جرایم مستوجب قصاص، جهل حکمی توسط قاعده در سبب سقوط قصاص نیست، بلکه عدم اجرای قصاص می‌بایست توسط ادله و اصول دیگر ثابت گردد.

در نهایت در جرایم موجب تعزیر، جهل به حکم رافع مجازات است به شرط آن که جاهل، مقصر ملتفت نباشد. در این تحقیق که به روش صورت توصیفی و تحلیلی است به منظور شناخت، ارزیابی و تبیین اثر جهل حکمی بر مسولیت کیفری بر اساس قانون جدید مجازات اسلامی است.

نتایج تحقیق نشان می‌دهد که، به لحاظ ایجابی، تاثیر جهل در رفع مسولیت کیفری، یک کار دقیق قضایی است که باید در پذیرش آن به قدر متیقن اکتفا گردد. ﺗﻌﯿﯿﻦ تاثیر ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ، ﺍﺯ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻓﺮﺩﯼ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻣﻠﯽ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺑﯿﻦ‌ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رﺳﺪ ﻋﺪﻡ تاثیر ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻣﺮﯼ ﻣﺴﻠﻢ ﻭ ﻗﻄﻌﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﻭﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ قانون‌گذار ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺍﺩﻋﺎﯼ ﺍﻓﺮﺍﺩ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﻞ ﺍﻃﻼﻉ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﻌﯿﻦ، ﺍﯾﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ آﻧﺎﻥ ﺑﭙﺬﯾﺮﺩ، ﺗﺸﻮﯾﺶ ﻭ آﺷﻔﺘﮕﯽ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺍﺩﺭﺳﯽ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن جاﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺮ می‌گیرد ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﻫﯿﭻ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺫﯼ ﺣﻘﯽ ﺑﻪ ﺣﻘﺶ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ‌ﻧﻬﺎﯾﺖ، ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺍﮐﺜﺮ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺗﻌﻄﯿﻞ می‌شود.

فهرست مطالب

مقدمه
فصل اول: کلیات تبیین مسئولیت کیفری
فصل دوم: تبیین جهل و قاعده درء
فصل سوم: تاثیر جهل حکمی بر مسولیت کیفری در جرایم
فصل چهارم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات
فهرست منابع