کتاب کسب و کارها و اقتصاد دیجیتال: نظام‌ها و نرم‌افزارهای کاربردی سازمانی نوشته‌ی افرایم توربان و لیندا ولونیو، به بررسی موارد مختلفی از جمله کارهای نوعی در پردازش تراکنش، برنامه‌ریزی مالی و بودجه‌بندی، مدیریت تدارکات الکترونیکی و تجارت مشارکتی می‌پردازد.

این کتاب ششمین جلد از مجموعۀ "اقتصاد دیجیتال و مدیریت فناوری اطلاعات" است که قبلا با عنوان "فناوری اطلاعات برای مدیریت: دگرگونی سازمان‌ها در اقتصاد دیجیتال" در یک جلد توسط همین ناشر و از همین مترجمان منتشر شده بود. علت انتشار تقریبا هم‌زمان آن در قطع رقعی و در چند جلد مجزا تقاضای برخی از خوانندگان و مدرسان برای مطالعه و تدریس بخش‌های گزیده‌ای از آن بود. به همین دلیل تلاش شد بخش‌هایی که بیشتر به هم مرتبط بودند در یک جلد قرار گیرند تا هم جدا جدا و نیز با هم عرضه گردد.

"گذر به اقتصاد دیجیتال" و "مدیریت دانش و اطلاعات" روح این کتاب جالب و خواندنی است که نویسندگان افرایم توربان (Efraim Turban) و لیندا ولونیو (Linda Volonino)، آن را در کالبد "فناوری اطلاعات و ارتباطات" درآمیخته‌اند. این سه‌ با هم، در وجودی یکپارچه و متناسب با اهداف افراد و نهادها، تحولی عظیم در مدیریت نهادهای اقتصادی و خدماتی و بلکه مدیریت هر فعالیتی ایجاد خواهند کرد. این کتاب محصول همکاری چندین دانشمند برجستۀ جهانی در حوزۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاربرد آن در اقتصاد و مدیریت است و تاکنون 7 بار ویرایش شده است.

نویسندگان کتاب مدیریت داده‌ها و امنیت اطلاعات در کسب و کارها (Information technology for management: Transforming organization in the digital economy) قویا باور دارند که فناوری اطلاعات و ارتباطات سبب شده است تا دنیای تجارت، کسب‌وکار و مدیریت شرکت‌ها و سازمان‌ها تغییر کند. آن‌ها همۀ این تغییرات را تنها بخش کوچکی از کوه یخ شناوری می‌دانند که قسمت بزرگ‌تر آن زیر اقیانوس است.

فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی نه تنها ارتباط فردی انسان‌ها را متحول ساختند بلکه ارتباط کسب‌وکارها با همدیگر، ارتباط مشتریان با کسب‌وکارها، مشتریان با دولت، دولت با دولت، و ده‌ها الگوی ارتباطی دیگر را نیز تغییر دادند. شیوۀ کار، خرید و فروش، رای دادن، سرمایه‌گذاری، تحصیل، بازی، سرگرمی، امور مالی، تعامل و گذران زندگی ما همگی در حال تغییر است.

تجارت و بازرگانی الکترونیکی، خدمات الکترونیکی، شهر الکترونیکی، شهروند الکترونیک، دولت الکترونیکی، دنیای مجازی و ده‌ها واژه دیگر همگی ناظر بر همین تحول در فضایی است که فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی بازیگر اصلی آن است. همه این‌ها در این مجموعه با نمونه و مثال بررسی شده است.

مجموعۀ حاضر بر این فرض استوار است که نقش اصلی فن‌آوری‌اطلاعات، فراهم کردن مزایای راهبردی برای شرکت‌ها از طریق آسان‌سازی حل مسئله، افزایش کارایی و کیفیت، خدمات ارتباطی و همکاری پیشرفته و توانمند‌ی برای بازسازی فرایند کسب و کار است. مدیریت هوشمند منابع اطلاعاتی، فن‌آوری‌ها و شبکه‌های ارتباطی، عوامل موثر و حیاتی در عملیات شرکت‌ها و بقای آن‌هاست.

این ویراست با توجه به نیازهای حال و آینده مدیران (در هر سطحی) تالیف شده است. اغلب کتاب‌های مرتبط با نظام اطلاعاتی یا رویکرد فنی دارند یا اجتماعی - رفتاری. در حالی که هر دو رویکرد، اهمیت دارد. ارتباط فناوری‌ها با حسابداری، مالی، بازاریابی، مدیریت عملیات/ تولید، مدیریت منابع انسانی و دولت نیز برجسته شد. مثال‌های گسترده، مفاهیم را شفاف‌تر ساخته‌اند. در تمام بخش‌های این مجموعه، علاوه بر کاربرد موفق فناوری‌های اطلاعاتی به شکست‌ها و درس‌های آن نیز توجه شد. هر کس متناسب با نیاز خود می‌تواند خوشه‌ای از این مجموعه برچیند؛ حتی اگر فصلی از آن باشد. برخی از جملات، مفاهیم و بحث‌های این مجموعه، جرقه‌ای است که می‌تواند مسیر و راهبرد یک کسب و کار را عوض کند.

در بخشی از کتاب کسب و کارها و اقتصاد دیجیتال می‌خوانیم:

برنامه‌های کاربردی آی‌تی سالیان متمادی مستقل از همدیگر توسعه داده ‌شده‌اند. این کار مسائل بالقوه‌ای را در کار تسهیم اطلاعات بوجود آورد، به‌خصوص زمانی که فرآیندهای تجاری در چند بخش انجام شود، مانند انجام سفارشات یا تهیه فهرست دستمزدها. برای مثال، بیس‌لاین در گزارش ماه مه 2006 خود مسائل دستمزدها و سیستم کارکنان ارتش آمریکا را گزارش کرد. شرکت‌های زیادی نظام‌های مورد پسند خود را توسعه دادند، که به آن‌ها نظام‌های ساخته شده داخلی گفته شده است، که به روش‌های استاندارد، پردازش/ فعالیت‌های عملیاتی را انجام می‌دهند. روش‌ها و رویه‌ها نسبتا مشابه است، بدون توجه به این که چه شرکتی آن‌ها را اجرا ‌کند. لذا، روند کنونی خرید تجاری برنامه‌های کاربردی یا اجاره آن‌ها از‌ای آی‌اس‌پی‌ها می‌باشد. هر چقدر سازمان کوچک باشد گزینه‌های جالب‌تری وجود دارد. البته، چند صد محصول تجاری وجود دارد که می‌توانند از حوزه‌های عملیاتی اصلی پشتیبانی کنند.

همچنین ابزارهای توسعه برای ساخت برنامه‌های کاربردی مورد پسند در یک حوزه عملکردی خاص وجود دارد. برای مثال، بسته‌های نرم‌افزاری برای ساخت برنامه‌های کاربردی مالی، نظام مدیریت دارویی بیمارستان، و نظام ثبت‌نام دانشجویان یک دانشگاه وجود دارد. بعضی از فروشندگان نرم‌افزار در یک یا چند حوزه تخصص دارند.

اما برای ساخت نظام‌های اطلاعاتی در امتداد فرایندهای تجاری (که از خطوط عملیاتی می‌گذرند) نیازمند رویکرد دیگری است. تطابق فرایندهای تجاری با چندین بسته نرم‌افزاری آماده ممکن است در بعضی از حوزه‌ها یک راه‌حل باشد. برای مثال، امکان یکپارچه کردن نرم‌افزار تولید، فروش، و حسابداری در صورتی که همه آن‌ها متعلق به یک فروشنده باشند وجود دارد. اما، ادغام کردن بسته‌های موجود از چندین فروشنده ممکن است عملی یا موثر نباشد. برای ساخت برنامه‌های کاربردی که به سادگی از مرز خطوط عملیاتی بگذرند و به پایگاه‌های اطلاعاتی مجزا برسند اغلب نیاز به رویکرد جدیدی است، مانند برنامه‌هایی که Oracle.com عرضه می‌کند.

فهرست مطالب
یادداشتی بر مجموعه "اقتصاد دیجیتال و مدیریت فناوری اطلاعات"
فصل 1: پردازش تراکنش، برنامه‌های کاربردی عملیاتی و یکپارچگی
مدل عملکرد آی‌تی
1/ 1 نظام‌های اطلاعات عملکردی و نظام‌های پردازش تراکنش
ویژگی‌های اصلی نظام‌های اطلاعاتی عملکردی
نظام‌های اطلاعاتی پردازش تراکنش
هدف‌ها و مثال‌های تی‌پی‌اس‌ها
فعالیت‌ها و روش‌های تی‌پی‌اس‌ها
نظام‌های پردازش تراکنش برخط و مبتنی بر وب
کارهای نوعی در پردازش تراکنش
پشتیبانی داخلی و مدیریت مواد
برنامه‌ریزی تولید/ عملیات (پی‌اُام)
مشتری شاه/ ملکه است
کانال‌های توزیع و نوآوری‌های موجود
مدیریت بازاریابی
برنامه‌ریزی مالی و بودجه‌بندی
مدیریت تراکنش‌های مالی
مدیریت سرمایه‌گذاری
کنترل و ممیزی
استخدام
پرتال‌های مدیریت نیروی انسانی و تحقیقات دستمزد
نگهداری و توسعه منابع انسانی
برنامه‌ریزی و مدیریت منابع انسانی
دلائل یکپارچه‌سازی
یکپارچه‌سازی عملیات پیشخوان با عملیات دفتر پشتی
استفاده از کسب‌وکار و دنیاهای مجازی
رشته حسابداری
رشته مالی
رشته مدیریت منابع انسانی
رشته نظام اطلاعاتی
رشته بازاریابی
رشته مدیریت عملیاتی
منابع
فصل 2: نظام‌های کسب‌وکار: زنجیره‌های عرضه، برنامه‌ریزی منابع کسب‌وکار، مدیریت روابط مشتری، و مدیریت دانش
یکپارچه کردن سیسمت‌های کسب‌وکار
مدیریت همکاری
نظام‌های تجارت الکترونیکی و زنجیره عرضه
مدیریت موجودی
مدیریت تدارکات الکترونیکی
مدیریت دیگر راه‌حل‌ها با کمک آی‌تی
ارزش تجاری مدیریت زنجیره عرضه
زنجیره‌های عرضه و یکپارچه‌سازی اطلاعات
مسائل اخلاقی مربوط به راه‌حل‌های زنجیره عرضه
ئی‌آر‌پی چیست؟
اجرای ئی‌آر‌پی
مسائل خاص اجرایی و محدودیت‌های بالقوه استفاده
رده‌بندی برنامه‌های کاربردی سی‌آر‌ام
سی‌آر‌ام الکترونیکی
موفقیت‌ها و شکست‌های سی‌آر‌ام
شکست‌ها و خطرات بالقوه ئی – سی‌آر‌ام.
نیاز به نظام‌های مدیریت دانش
چرخه نظام مدیریت دانش
اجزای سیستم مدیریت دانش
اجرای نظام مدیریت دانش
یکپارچه‌سازی نظام‌های مدیریت دانش با دیگر نظام‌های اطلاعاتی تجاری
منابع
فصل 3: نظام‌های اطلاعاتی بین‌سازمانی، بزرگ، و جهانی
کسب‌وکار بر حسب تقاضا و عملیات بلادرنگ
فعالیت‌های میان سازمانی
بررسی اجرای سفارش
انواع نظام‌های اطلاعاتی میان سازمانی
نظام‌های اطلاعاتی بزرگ
فن‌آوری‌های زیرساخت آی ا اس
منافع نظام‌های اطلاعات جهانی
مسائل در طراحی و اجرای نظام اطلاعات جهانی
ویژگی‌ها و مسائل در طول زنجیره‌های عرضه جهانی
شبکه‌های عرضه مبتنی بر تقاضا
استفاده از آر‌اف‌آی‌دی/ آرفید در بهبود زنجیره عرضه
مبادلات کسب‌وکار به کسب‌وکار
مراکز الکترونیکی
یکپارچه‌ کردن نظام‌های اطلاعاتی شرکت‌های ادغام شده
یکپارچه کردن فن‌آوری‌های آی‌تی
مدیریت روابط شرکا
تجارت مشارکتی
تخصص حسابداری
تخصص مالی
تخصص مدیریت منابع انسانی
تخصص نظام اطلاعاتی
تخصص بازاریابی
تخصص مدیریت عملیاتی
منابع