معرفی کتب جدید
کلانتر؛ مقام و منصب آن از صفویه تا قاجار
کتاب «کلانتر؛ مقام و منصب آن از صفویه تا قاجار» نوشته علیاصغر رجبی عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی توسط نشر آیندگان منتشر و در ۱۴۰۰ خورشیدی روانه بازار شده است.
کتاب «کلانتر؛ مقام و منصب آن از صفویه تا قاجار» نوشته علیاصغر رجبی عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی توسط نشر آیندگان منتشر و در ۱۴۰۰ خورشیدی روانه بازار شده است.
در تاریخ تشکیلات سیاسی و اداری ایران، مقام کلانتر همواره از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است. بهطور معمول پس از پادشاه و حاکم در اداره شهرهای کشور در بخشهای مختلف کلانتر در صدر هرم سیاسی و اداری قرار داشته است. کلانتر یکی از مهمترین مقامات رسمی در دوره صفویه بود که بهحق میتوان با مقام شهردار در دوره کنونی یکسان دانست. شاید یکی از دلایل اهمیت مقام کلانتر، حجم و اهمیت اموری بود که به وی محول می شد. باگذشت زمان و توسعه نظام اداری، مقام و منصب کلانتر محدودتر و در عینحال مهمتر شد تا جایی که برای اداره بهتر کشور صاحبمنصبان از جمله «نقیب» که نایب کلانتر بود و «داروغه» که زیر نظر نقیب انجام وظیفه میکرد یا میر شب که نظارت بر امور شهرها را برعهده داشت، زیر نظر کلانتران مشغول فعالیت می شدند و این روند در پایان به پیدایش کلانتریهای متعدد یا مسوولیتهای مختلف منجر شد که هرکدام بخشی از نظام اداری و سیاسی و نظامی ملک را در اختیار داشتند و برای نظارت بر کار آنها کلانترانی همچون حاج ابراهیمخان کلانتر (کلانتر و وزیر در دورههای افشاریه، زندیه و قاجاریه) و میرزا محمد کلانتر (کلانتر دوره افشاریه و زندیه) در صدر قرار میگرفت. در پناه همین مقام و منصبها بود که خاندانها و سلسلههایی چون صفویان، افشاریان، زندیان و قاجاریان توان خود را به منصه ظهور رسانیدند.
در دوره های صفویه و قاجاریه مقام و منصب کلانتر در حکم مدیر امور مالی و اداری شهر به شمار میرفت که بعد از حاکم و وزیران دومین مقام در کشور بعد از بیگلربیگیها بود. گرچه برخی از این افراد و خاندانهای آنها خود از وزیران و صدراعظمهای این دورهها هم بودند. به هر ترتیب این مقام مهم در تاریخ ایران امروزه مورد پژوهش قرار گرفته است که یکی از پژوهش های مهم در همین خصوص کتاب «کلانتر؛ مقام و منصب آن از صفویه تا قاجار» است
معرفی کتاب
کتاب «کلانتر؛ مقام و منصب آن از صفویه تا قاجار» از یک چکیده، مقدمه و چهار فصل، نتیجه گیری، ضمایم و منابع تشکیل شده است.
نویسنده در «مقدمه» کتاب می نویسد: گذشته از سابقه تاریخی کلانتر در مورد وظایف و مسوولیتهای او با توجه به اسناد و مدارک موجود میتوان گفت که اختیارات کلانتر بیشتر به مسایل و امور داخلی شهر محدود میشد و تحت نظر حاکم کار میکرد. بنابراین رسیدگی به امور اجتماعی، اقتصادی و شهرداری بر عهده رییس شهر یا کلانتر بود. کلانتر کارهای شهرداری را بر عهده داشت و به مشکلات و کار مردم رسیدگی میکرد و دفاع از حقوق آنان را در برابر حاکم بر عهده داشت. مثلاً در محاکم یا هنگامی که تحمیل زیادی به اهالی میشد، او اقدام میکرد. او میکوشید تا زحمات و کارهای مشکل بهصورت یکنواخت بین همه مالیاتدهندگان تقسیم شود و به بعضیها اجحاف نشود. از آن گذشته کلانتر عوارض و مالیاتها را وصول می کردند. در شهرهای بزرگتر اغلب کلانترهای متعددی وجود داشتند.
رجبی عنوان فصل نخست از کتاب خود را با «بررسی اجمالی مقام و منصب کلانتر» نامگذاری می کند. وی در این فصل به مباحثی از جمله «مفهوم واژگان کلانتر، سابقه تاریخی منصب کلانتر، حدود و اختیارات کلانتر و نقش کلانتر در تاریخ» می پردازد.
«مقام و منصب کلانتر در دوره صفویه» عنوان فصل دوم از کتاب حاضر است. نویسنده در این فصل به بررسی و تحلیل مباحثی همچون «شمههای از اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران در آغاز عهد صفویه، تقسیمات کشوری ایران در عصر شاهعباس اول صفوی، اصطلاحات تاریخی و دیوانی عصر صفویه، ذکر مشاغل مختص به یکی از پایتختهای مهم صفویه (شهرستانهای درجه اول)، وضعیت اداره ایالات و شهرهای ایران در دوره صفویه و مقاوم و منصب کلانتر در زمان صفویه» می پردازد.
نویسنده فصل سوم کتاب خود را با عنوان «مقام و منصب کلانتر در دورهی افشاریه و زندیه» نامگذاری می کند. در این فصل مباحثی همچون «نظام اداری و حکومتی ایران در دوره افشاریه، مناصب مهم امراء در دوره افشاریه، مقام و منصب کلانتر در دوره افشاریه (نادرشاه)، مقام و منصب کلانتر در دوره جانشینان نادرشاه ـ از سال (۱۱۶۳ – ۱۱۶۰ هـ. ق/ ۱۷۵۰-۱۷۴۷ م.)، شمهای از اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران در آغاز دوره زندیه، تقسیمات کشور ایران در عصر زندیه، مناصب اداری و دیوانی عصر زند (شاه، نایبالسلطنه، وکیل الدوله و ...)، مقام و منصب کلانتر در عصر زندیه (کریمخان زند)، مقام و منصب کلانتر در دوره جانشینان کریمخان زند و ... » مورد بررسی قرار می گیرد.
رجبی عنوان فصل پایانی از کتاب خود را «مقام و منصب کلانتر در عصر قاجاریه» نامگذاری کرده است. وی در این فصل به مباحثی از جمله «اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران در عصر قاجاریه، نظام اداری و کشوری عصر قاجاریه، نقش کلانتر در عصر قاجاریه، حاجی ابراهیمخان کلانتر و سلسله قاجاریه و پایان کار حاجی ابراهیمخان کلانتر» می پردازد. نویسنده در بخش ضمایم «اسناد خاندان کلانتری سیستان در دوره افشاریه متن دو فرمان نادرشاه به کلانتر سیستان و یک سند تاریخی عصر افشاریه و چند فرمان(سند عصر قاجار)» را آورده است.
مطالب مرتبط
- دانشگاه خوارزمی پیشگام در حوزه مهارت افزایی
- مقاله علمی و پژوهشی ارائه دستور کار خط مشی های اصلاح نظام اداری
- مقاله علمی و پژوهشی الگوی اثربخش نظام اداری ایران
- مقاله بازبینی نظام اخلاق اداری با تکیه بر اخلاق دیگری محور امانوئل لویناس
- امتیاز رویتر؛ سند استعمار انگلیس علیه قاجاریه
- درباره صائب تبریزی
- معینالتجار بوشهری و نقش اثرگذار در تحولات سیاسی و اقتصادی قاجار
- درباره حسن بیگ روملو
تگها
مطالب پربیننده
- رابطه زناشویی برنده و بازنده ندارد
- درباره دوران بحرانی نوجوانی
- بازار کرمان با قدمت ۶۰۰ سال
- معرفی موزه هنرهای معاصر تهران؛ بازتابی از هنر ایران و جهان
- مصرفگرایی و ویرانی زندگی
- پاسخ به سوالات رایج درباره مصرف شیر
- معرفی جنگل فندقلو؛ بهشتی مینیاتوری در اردبیل
- درباره سن پیری بیشتر بدانیم
- اهمیت خواب را جدی بگیرید
- معرفی مسجد شیخ لطف الله، اثری شگفت انگیز از دوران صفویه
- پناهگاه سکوت
- نحوه خوابیدن به خواستههای درونی
- مضرات سیگار از آسیبهای پوستی تا تهدید سلامتی
- در مورد کف پای صاف و باورهای قدیمی
- چگونه با کودکان چاق تعامل داشته باشیم
- چگونه خشم بهاری را کنترل کنیم
- چگونه تشخیص دهیم یک تصویر با هوش مصنوعی ساخته شده؟
- آموزش کامل تهیه سبزه عید با تخم شربتی
- کاهش وزن علمی و بدون برگشت
- چگونه میتوان از اینستاگرام، تیکتاک و گوشیهای همراه فاصله گرفت؟
- کمبود چه مواد غذایی باعث افزایش ابتلا به افسردگی میشود؟
- چطور مامان بابای خودمان باشیم؟
- مادران تلفنهمراه خود را به کودکشان بدهند یا خیر؟
- چرا مردان در بیان احساسات خود موفق نیستند؟
- آیا در برزخ، شفاعت وجود دارد؟
- "همای سعادت" اسطوره یا واقعیت؟!
- گیاهانی که استرس خانه و محل کار را کاهش میدهند
- سیگارهای الکترونیک یک جایگزین توهم زا
- سونامی سالمندی، بحران پیش روی کشور
- درباره خانه عباسیان، شاهکار معماری ایران در کاشان
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره امیر کبیر
- کتاب پیوند زخم خورده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- درباره فخرالدین عراقی
- خلاصه کتاب سواد بصری
- درباره محسن مهر علیزاده
- تورم به کدام سو میرود؟
- طغیان سرخک