روزه ای که در ان تشنگی و گرسنگی نباشد، خیلی حالت روزه ندارد. روایت زیبایی در کافی و ثواب الاعمال هست، که پیغمبر عظیم الشان فرمودند: کسی که در شدت گرمای طولانی روز، روزه دار است و تشنگی بر او غلبه کند، خدای متعال هزار فرشته را مامور می کند صورت تشنه روزه دار را مسح کنند و به او بشارت بدهند تا وقتی که موقع افطار شود. موقع افطار خدای متعال با او صحبت می کند و می گوید: (ما اطیب ریحک و روحک) (کافی/ج4/ص64) ای روزه داری که برای من روزه گرفت، (من صام لله عز و جل یوما فی شده الحر) یعنی واقعا امتیازهای فوق العاده ای به کسانی که در هوای گرم روزه می گیرند، می دهند. خدای متعال می فرماید: چقدر بو و جان و روحت طیب و پاکیزه است. ای ملایکه (ملایکتی اشهدوا انی قد غفرت له). کسی که در شدت گرما به خاطر خدا روزه می گیرد، اب و غذا نمی خورد. روزه علامت اخلاص افراد است و ایمان به غیب است. خدای متعال می فرماید: ای ملایکه شاهد باشید، من این روزه دار را امرزیدم. گناهانش را پاک کردم. دختر خانم هایی که در سن 9 سالگی روزه می گیرند، هم پدر و مادرها به اینها توجه کنند و هم تشویقشان کنند و نوازش کنند. همینطور که خدا روزه دارها را تشویق می کند. در اخر هدایای به انها بدهند که برای روزه گرفتن تشویق شوند. چه پسرها و چه دخترها انشاءالله در روزه گرفتن موفق باشند.

محور اصلی بحث ما همانطور که فرمودید، در باره ی برکت در زندگی بود. چه عواملی برکت را زیاد می کند و چه عواملی برکت زداست. برکت را کم می کند. یکی از چیزهایی که برکت را زیاد می کند، خود ماه مبارک رمضان و روزه گرفتن است. خطبه ی پیامبر اعظم در ماه شعبان با لفظ برکت است. (ایها الناس انه قد اقبل الیکم شهر الله بالبرکه و الرحمه و المغفره) (وسایل الشیعه/ج10/ص313) یعنی سه واژه مهم و بشارت مهم را در اول خطبه دادند که اولی این است که ماه خدا با برکت و رحمت و امرزش به شما روی اورده است. اگر برکت در جان و مال و زندگی انسان بیاید وارسته است و نجات پیدا می کند. اگر رحمت هم شامل حال او شود، نجات پیدا می کند. اگر امرزش هم شامل حال او شود باز نجات پیدا می کند. یعنی سه چیز برای عاقبت بخیری انسان موثر است. برکت در این ماه بسیار فوق العاده است. یعنی از لحظه لحظه ها و ثانیه های ماه رمضان باید حداکثر بهره را ببریم. خیلی از عزیزانی که سال گذشته بودند، امسال در بین ما نیستند.

پیغمبر خدا عبور می کردند، کنار قبری کسی دفن شده بود. روزهای قبل فوت شده بود، بستگانش برای خواندن فاتحه امده بودند. حضرت فرمودند: (لرکعتان خفیفتان مما تحتقرون احب الی صاحب هذا القبر من دنیاکم کلها) (مجموعه ورام/ج2/ص225) دو رکعت مختصر و کوتاه در نزد این میت از همه چیز بالاتر است. یعنی ارزو دارد ای کاش من برگردم و دو رکعت نماز بخوانم. حالا برکاتی که در ماه رمضان است، یکی خواندن دو رکعت نماز واجب ادا یا قضاء است. هفتاد برابر ماه های دیگر ثواب دارد. پیغمبر در همین خطبه شعبانیه فرمود: اگر کسی نماز مستحبی بخواند، برایت ازادی از اتش جهنم را برایش می نویسند.

ثواب تلاوت قران کریم
بیشترین چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است، ماه بهار قران است. تلاوت قران، نگاه کردن و گوش دادن به قران است و انس با قران است. گوش دادن قران هم ثواب تلاوت ان را دارد. به جای گوش دادن به صوت های دیگر قران را گوش بدهند. قران را باز کنند و نگاه کنند. یکی از اساتید بزرگوار می گفت: انها که دلشان مرده است، وضو بگیرند و قران را روی سینه شان بگذارند. بگویند: خدایا این نور قران را به دل ما بده و دل ما را زنده کن. بشارت بزرگی پیغمبر خدا دادند و فرمودند: اگر کسی یک ایه در ماه رمضان تلاوت کند، مثل این است که در غیر ماه رمضان یک ختم قران کرده است. یک ختم قران چقدر وقت می خواهد. ولی شما در این ماه مبارک یک (بسم الله الرحمن الرحیم) هم بگویید، یک ختم قران است. (قل هو الله احد) یک ختم قران است. (الله الصمد) یک ختم قران است. در این ماه افازه و برکت از جانب خدای متعال بر سر بندگان ریخته می شود. عزیزانی که سواد ندارند، سوره حمد، سوره توحید، سوره های کوچکی که بلد هستند را تکرار کنند. سوره توحید غیر از اینکه هر ایه اش یک ختم قران است، در غیر این ماه هم هر یکبارش یک سوم قران است. دیگر نور علی نور است. یعنی از لحظه لحظه های این ماه استفاده کنیم.

روایت داریم امام هشتم(ع) در ماه رمضان هر سه روز یک ختم قران می کردند و می فرمودند: اگر تدبر و تفکر در قران سفارش نشده بود، من زودتر از این می خواندم. در روایت داریم برتری کلام خدا بر سایر کلمات مثل برتری خدا بر خلق است.

روایت داریم روز قیامت قران به شکل جوان زیبایی تجسم پیدا می کند و انهایی که با او مانوس بودند، و به قران عمل کردند، از انها شفاعت می کند. و برای بعضی هم مدعی و شاکی است. بعضی قران را فقط برای شب عروسی و اینکه در خانه گذاشتند خاک می خورد، اهمیت نمی دهند. وقتی که ما برای دیدن سریال، بازی با گوشی همراه، شاید یک دهم ان را برای قران یا برای معنویت و رشد و کمال و تعالی روح و جان خودمان نمی گذاریم. این واقعا جای گلایه است. چیزی که برای ما می ماند این قران و اهل بیت است. ایمان و تقوا و عمل صالح است که به درد ما می خورد. پیغمبر خدا فرمودند: از برکات این ماه افطاری به روزه دار است، و ثواب ان مثل ازاد کردن یک بنده در راه خداست. این افطار دادن به مومن امرزش گناهان را در پی دارد. بعضی بلند شدند و گفتند: یا رسول الله! ما قدرتی برای افطار دادن نداریم. حضرت فرمودند: (اتقوا النار و لو بشق تمره اتقوا النار و لو بشربه من ماء) (وسایل الشیعه/ج10/ص313) یعنی ولو به نصف خرما هم شده است. نصف خرما مثال است، حداقل چیز را که می توانند افطار بدهند. چند نفری اب و نان و شیر بدهیم. شیرینی بدهیم. در روایات ما روی صدقه خیلی پافشاری شده است.

روایتی دیدم که خدا تمام اعمال را موکل دارد، فرشته ها ان را تحویل می گیرند و ثبت می کنند. جز صدقه که خدا می گوید: من خودم با دست خودم می گیرم. بعضی می گویند: ما روزه می گیریم و نماز می خوانیم، اما حرف پول و دست به جیب شدن و احسان و افطار را برای ما نگویید. اینها خیلی خطرناک است. خساست و بخل جامه تمام بدی ها است. خدا می گوید: من با جان و مالت کار دارم. حتی در بعضی ایات داریم که مال بر جان مقدم شده است.

یک نفر به امام هفتم گفت: من مشکل اقتصادی و کمبود مال دارم. چه کنم؟ فرمودند: صدقه بده. عرض کرد: من می گویم: مشکل اقتصادی دارم. فرمودند: صدقه بده. گفت: ندارم! فرمودند: قرض کن و صدقه بده. ما هم در ایات قران و هم در نهج البلاغه داریم، (لینفق ذو سعه من سعته و من قدر علیه رزقه فلینفق مما اتاه الله) (طلاق/7) یکی از چیزهایی که برکت را زیاد می کند، انفاق است. (و من قدر علیه رزقه) یعنی کسی که در تنگنای اقتصادی قرار گرفته، در تنگنای مال است. (فلینفق مما اتاه الله) مال کم را بدهد. یک ریال بدهد ولی بدهد.

امیرالمومنین(ع) فرمود: (اذا املقتم فتاجروا الله بالصدقه) (غررالحکم/ص395) یعنی اگر مشکل اقتصادی پیدا کرد، با صدقه دادم با خدا معامله و تجارت کند. یا فرمود: (استنزلوا الرزق بالصدقه) (شرح نهج البلاغه/ج18/ص335) یعنی رزق و روزی را با صدقه دادن پایین بیاورید. البته خرما و لیوان اب برای کسانی است که تمکن ندارند، اگر کسی واقعا دارایی و ثروت دارد، در حد توانش باید بدهد.

خوابیدن در ماه رمضان برکت است. نفس کشیدن برکت است. اگر کسی در این ماه گناه نکند، روزه دار واقعی باشد، نفس کشیدنش ثواب سبحان الله دارد و برایش ثبت می شود. انشاءالله حداکثر بهره را از این ماه داشته باشیم. به برکت ایات نورانی رکوع هایتان پر از شکوه و سجده هایتان پر از قیام باشد. دلهایتان صاف و نماز و روزه هایتان قبول باشد. در خطبه شعبانیه پیامبر عظیم الشان(ص) بخشی را درباره ی ذکر شریف صلوات فرموده اند. ایت الله بهاءالدینی می فرمودند: ذکر شریف صلوات کمتر از تلاوت قران نیست. عمل به قران و دستور قران است. حتی ایشان می فرمودند: من برای اموات به جای حمد و (قل هو الله) ذکر صلوات هدیه می کنم و اثارش را هم دیدم. پیغمبر خدا فرمود: کسی که در این ماه زیاد بر محمد و ال محمد صلوات بفرستد، خدا میزان حسنات او را سنگین می کند، در روزی که میزان اکثر افراد سبک است. پیغمبر در این بیان فرمودند: خیلی ها روز قیامت باقی می اورند. ثواب کم، گناه زیاد است. اگر کنار اعمالشان ذکر صلوات را زیاد گفته باشند، خدا میزان و کثر حسنات انها را بالا می برد. صلوات هم غیر از قرایت قران و نماز است. برای قران و نماز باید وضو داشته باشیم، رو به قبله باشیم. اما صلوات را با وضو و بی وضو، رو به قبله، نشسته، در حال حرکت، یک عبادت سهلی است که کثیر الثواب است.

اولین ایه از سوره مبارکه انعام می فرماید: (بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله الذی خلق السماوات و الارض و جعل الظلمات و النور ثم الذین کفروا بربهم یعدلون) حمد و ستایش خداوندی که اسمان ها و زمین را خلق کرده است. روایتی از امیرالمومنین(ع) داریم که این ایه پاسخ به سه گروه است که منکر خدا هستند. خدا می فرماید: خالق هستی ان پروردگاری است که از چشم عدم به وجود اورده و ایجاد کرده است. گروه دوم که ایزد و اهریمن می گویند، نور و ظلمت می گویند. اب و اتش می گویند. می فرماید خداست که نور و ظلمات را قرار داده است. یعنی هم خلق کرده و بعد از خلقت هم نور و ظلمت را او ایجاد می کند. در همه جای قران نور مفرد امده است. یعنی انوار در قران نداریم. ولی ظلمات جمع امده است. چون ظلمت برای جهل و جهالت است. ولی نور واحد است و یگانگی است. از خدا تعبیر به نور شده است. از قران و از امام ها تعبیر به نور شده است. به هر حقی و هر چیزی که روشنگری می کند، نور می گویند، یک حقیقت بیشتر نیست. پس دسته اول منکر خدا هستند، خدا خالق اسمان ها و زمین است. دسته دوم دوگانه پرستان هستند، ظلمات و نور برای یک خداست. برای دو خدا نیست. دسته سوم مشرکین هستند که کنار خدا، بتی قرار دادند. می فرماید: (ثم الذین کفروا بربهم یعدلون) اینهایی که کفر ورزیدند، همتا و هم مانند برای خدا قرار دادند که اینها منحرف هستند و گمراه هستند. امیدواریم که خدای متعال توفیق کامل را به ما مرحمت بفرماید.

اقای شریعتی: (یا ایها الذین امنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون) (بقره/183) روزه بگیرید، شاید تقوا و اهل تقوا شوید. شنیدن از تقوا و برکات ان قطعا برای همه ما شنیدنی خواهد بود.

شکر خدا در همه حال
بحث اصلی ما درباره زندگی با برکت، عمر و جان با برکت، علم با برکت، شغل با برکت، رزق و روزی با برکت، گاهی حقوق کم است اما همه مشکلات با این حقوق کم براورده می شود. یکی از عواملی که در قران و روایت است و خیلی روی ان تاکید شده بود، شکرگزاری بود. (لین شکرتم لازیدنکم) (ابراهیم/7) چیزهایی که وسایل شکر است، یکی درک نعمت بود. یکی حدیث و گفتگوی نعمت بود. یاداوری کنیم. بدنمان سالم است و روزه می گیریم. البته انهایی هم که عذر دارند ثواب می برند، ولی خدا به کسی که این تشنگی و گرسنگی را تحمل می کند، هزار فرشته می ایند صورت او را مسح می کنند و به او بشارت می دهند. یاداوری نعمت ها شکر نعمت است. گفتن کلماتی که باعث شکر است، الحمدلله، شکر شب و روز را کامل می کند. دعای افتتاح این شب ها مملوء از حمد و ستایش و شکرگزاری است. دعای سحر را فراموش نکنیم. واقعا اگر ما در یک خانواده بت پرست و اتش پرست بودیم، همانطور می شدیم. یعنی این لطف خداست که اگر هدایت نمی کرد هدایت نمی شدیم. (الحمد لله الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله) (اعراف/43)

یکی از راه های شکرگزاری نماز شکر است. سجده شکر است. بالاترین شکر این است که انسان اظهار عجز کند. (از دست و زبان که براید *** کز عهده شکرش به در اید)

(بنده همان به که ز تقصیر خویش *** عذر به درگاه خدا اورد)

اخرش این است که ادم به عجز و ذلت کامل بیفتد. در روایت دیدم که حضرت می فرماید: در ماه رمضان تن ارام، قلب ارام و ان حالت خضوع و شکستگی که نتیجه روزه هست، که ادم ضعیف می شود را خدا خیلی دوست دارد. اگر شکر به اینجا برسد که ادم با همه وجودش ببیند از خودش چیزی ندارد. شکر نعمت کامل را به وجود اورده است.

تقوا و برکت الهی
عامل دیگری که باعث برکت و خیر در عمر و جان و مال و ایمان و زوایای زندگی می شود، بحث تقوا است. تقوا عامل بسیار بسیار قوی برای وسعت رزق است. همه درهای بسته را باز می کند و باعث گشایش در همه کارها می شود. ایه 96 سوره اعراف می فرماید: (و لو ان اهل القری امنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض) وعده خداست نه وعده ادمی که معلوم نیست به وعده اش پایبند باشد و توان و قدرت اجرایش را داشته باشد. خدایی که خزانه اش تمام شدنی نیست. روایت هست که از خدا هرچه می خواهید بخواهید. بعد خدا می فرماید: اگر تمام خواسته های خلق را بر بیاورم، یک بال پشه و یک ذره از ملک و مملکت من کم نخواهد شد. اهل دنیا وقتی خرج کنند تمام می شود. گاهی ندارند خرج کنند. ولی خدا تمام ارزوها را هم براورده کند، تمام نمی شود. خدای بزرگ می گوید: اگر مردم شهرها ایمان بیاورند و واقعا خدا را قبول کنند، و کنار ایمان هم تقوا پیشه کنند، دست به حرام دراز نکنند، (و لو ان اهل القری امنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض) خدا می فرماید: قطعا ما باز می کنیم و برکات اسمان و زمین را بر انها می ریزیم. یعنی هم از طرف اسمان خیر و برکت می بارد. باران رحمت می بارد، رزق و روزی هایی که از اسمان باید نازل شود و هم از زمین گنج هایی که در زمین نهفته است، پیدا می شود. چرا در زمان ظهور امام زمان فقیه و نیازمند نیست.

دعایی که بعد از نمازها در ماه مبارک می خوانیم همه در زمان امام زمان (ع) اتفاق می افتاد. (اللهم اغن کل فقیر اللهم اشبع کل جایع اللهم اکس کل عریان) هر برهنه ای را بپوشان. هر گرسنه ای را سیر کن. هر زندانی را ازاد کن، هر مریضی را شفا بده، اصلا مریضی ها در زمان ظهور از بین می رود. چون اعمال و رفتار ما گرفتاری هایی را ایجاد می کند. امام هشتم(ع) فرمودند: اگر مردم گناه جدید اختراع کنند، خدا مرض و گرفتاری جدیدی به انها می دهد. یعنی بسیاری از امراض دستاورد اعمال خود انسان است. الا مریضی های خاص، ممکن است طرف معصوم باشد، انها را قبول داریم. خیلی از افات و احاد و گرفتاری ها دستاورد اعمال انسان ها است. (و ما اصابکم من مصیبه فبما کسبت ایدیکم) (شوری/30) چون در زمان ظهور امام زمان ظلم نیست، همانظور که تقوا برکت می اورد، عکس ان هم برکت زدایی می کند. خیانت، دروغ، قسم ناحق، مال ربا، مال حرام زیاد نمی شود. اگر زیاد شود برکت ندارد. مال حلال ارامش می اورد، خوشی می اورد، راحتی و اطمینان می اورد، انسان به یک جایی می رسد احساس ارامش می کند. ولی مال حرام انسان را در عذاب قرار می دهد.

بی تقوایی برکت را از بین می برد.
روایتی دیدم که اگر خیانت در مردم زیاد شود، برکات از بین می رود. همانطور که تقوا برکت می اورد، بی تقوایی هم برکت را از بین می برد. لذا خدای مهربان وعده داده اگر کسی از مردم، اهل شهرها در زندگی مراعات کنند، خدا در برکات اسمان و زمین را به روی انها باز می کند. روایت داریم افرادی که زکات بر گردنشان است، در به در می گردند یک فقیر پیدا نمی کنند زکات مالشان را بدهد.

یکی از رفقا می گفت: برای تبلیغ به شهری رفتم، ان سال خشکسالی عجیبی بود و افت هم زیاد به زراعات و کشاورزی خورده بود. بنده خدایی امد به من گفت: حاج اقا می شود من از شما دعوت کنم یک ناهاری، یک وعده بیایید باغ و کشاورزی مرا ببینید. گفتم: چطور؟ گفت: شما می دانید امسال خشکسالی است و افت زیاد است. روایت داریم خدا هیچ سال باران را از سال دیگر کمتر نمی فرستد. این اعمال و رفتار انسان هاست. باران را خدا در دریا و اقیانوس ها می ریزد. یا در کویر می ریزد. خدا از خدایی و رزاقی اش کم نمی گذارد. (ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم) (رعد/11) ما عوض می شویم فضا عوض می شود.

ایشان می گفت: باغ های اطراف، کشاورزی های اطراف به قدری از بین رفته بود و خشک شده بود، باغ این بنده خدا با طراوت و سر سبز بود و شاخه هایش به طرف زمین خم شده بود و بعضی ها از زیادی میوه شکسته بود. گفت: من همین سالی که خشکسالی اطراف را گرفته است، من زکاتم را می دهم، خمسم را می دهم، به فقرا و ایتام کمک می کنم. هر نهالی که کاشتم، سحرها ابیاری می کردم و دو رکعت نماز می خواندم و نهال را می کاشتم.

روایتی دیدم که خانه هایی که در ان ذکر خدا و تلاوت قران می شود برکت در ان خانه ها نازل می شود و ان خانه های برای اهل اسمان مثل چراغ می درخشد. خانم هایی که در ان لهو و لعب و وسایل قمار و گناه و معصیت است، برکت از ان خانه ها می رود. ملایکه می روند و شیاطین می ایند. یعنی اگر می خواهید خانه هایتان محل نزول ملایکه باشد، نماز و قران و تلاوت قران و احسان به دیگران بکنید. روایت داریم اگر کسی از مال حرام پرهیز کند، خدا معادل ان از مال حلال به او می دهد.

یکی از دوستان ما می فرمودند: وامی نیاز داشتم که مغازه ای تهیه کنم، تقاضای وام کردم. گفتند: برای مغازه وام نمی دهیم، برای ماشین می دهیم. من از علما پرسیدم، گفتند: چون موردش برای کار دیگری است، و وام نیت دیگری دارد، باید فاکتور الکی درست کنی، اشکال شرعی دارد. صرف نظر کردم. گفتم: خدایا من فقط و فقط به خاطر اینکه این کار حرام است، انجام نمی دهم. گفت: چند روز بعد یکی از بستگان ما خودش به من زنگ زد. گفت: من مبلغی پول اضافه دارم و نیازی ندارم. بدون سود و قرض الحسنه به من داد و من کارم را انجام دادم.

مولا علی(ع) امدند مسجد بروند. مرکبشان را به غلام دادند تا نگه دارد. این غلام عجله کرد، افسار مرکب را باز کرد و مرکب را فروخت و فرار کرد. حضرت وقتی برگشتند دیدند، مرکب هست ولی دهانه افسار را برداشته و فرار کرده است. فرمودند: ان یک درهمی که از راه حرام فروخت و به دست اورد، من از راه حلال به او می دادم. عجله کرد! ما اگر عجله نکنیم و در وقتش روزی به ما می رسد. یکی از چیزهایی که خیر و برکت و روزی گسترده برای ما می رساند پرهیز از گناه و داشتن تقوا است. اگر مردم تقوا را در زندگی رعایت کنند، در برکات اسمان و زمین به روی انها باز خواهد شد.

 منبع : samtekhoda