الگوهای اسلامی، باب ذائقه ایرانی

الگوهای اسلامی، باب ذائقه ایرانی

 از گذشته تاکنون مسئله لباس و مد در بین جوامع بشری مطرح بوده و چیزی نیست که به‌تازگی و در قرون جدید به آن پرداخته‌شده باشد. مد و مدگرایی در حقیقت مربوط به دوران معاصر ایران نیست و از دوره فتحعلی شاه به بعد که راه ورود مردم به فرنگ باز شد، فصل متفاوتی در مدگرایی ایرانیان گشوده شد.

روزنامه رسالت در گزارشی آورده است: اما امروز مد به‌عنوان صنعت در جوامع در حال پیشرفت معرفی‌شده و شاید لازم باشد به این پدیده کمی صنعتی‌تر نگاه کنیم و با توجه به شرایط اقلیمی و زیست‌بوم فرهنگی کشورمان باید به سراغ پوششی برویم که متناسب بافرهنگمان باشد . خوش‌پوشی هم در اسلام و هم در فرهنگ ایرانی موردتوجه بوده، اما امروز با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی و ایجاد ذائقه‌ها و سلیقه‌های متفاوت در پوشیدن، شاهد انواع و اقسام لباس‌ها هستیم که ممکن است بسیاری از این پوشش‌ها تناسبی بافرهنگ ایرانی و اسلامی ما نداشته باشد.
سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا ما به سراغ مد می‌رویم، یا اینکه چرا خیلی از اوقات پوششی را انتخاب می‌کنیم که به‌هیچ‌عنوان با شرایط جغرافیایی ، دینی و فرهنگی ما سازگار نیست و یا حتی در مواقعی به سراغ لباس‌هایی می‌رویم که باوجود نداشتن تناسب و همخوانی باسلیقه ما اما صرفا به جهت تقلید و همرنگ جماعت شدن آن سبک و مدل را انتخاب می‌کنیم.


برخی از جامعه شناسان ریشه مد و مدسازی و مدگرایی را در نابرابری‌های اجتماعی می‌دانند. پشتیبان، از جامع شناسان کشور معتقد است مد برعکس تشریفات، موجب رقابت بین اشخاص طبقات بالاتر می‌شود و درواقع نوعی تقلید ناشی از رقابت است نه تقلید ناشی از پسند وستایش. از جهتی دیگر مد و مدگرایی را می‌توانیم مولود مدرنیسم بدانیم.


در حقیقت زمانی که وارد دوران مدرنیته شدیم و تا حدودی از سنت فاصله و گاهی در تقابل با آن قرار گرفتیم شاهد ایجاد تغییراتی در فرهنگ و ارزش‌های اجتماعی خود شدیم. درواقع مدرنیته همواره خود را در تقابل با کهنگی ، رکود و سنت می‌بیند و به همین دلیل است که با پا گذاشتن به عرصه مدرنیته و مدرنیسم آماج تهاجم دشمن درنبرد فرهنگی قرار گرفتیم.
امروز تلاش فرهنگ غرب برای تأثیر گذاشتن بر ذهن و فکر مردم را نمی‌توانیم نادیده بگیریم و در حوزه پوشش بیشتر از گذشته شاهد تغییراتی هستیم و همین‌طور قیمت‌های نجومی که در بیشتر مواقع شاید سد معبری باشد برای تولیدکننده‌های داخلی .برای آشنایی با شرایط فعلی جامعه به این موضوع و نگاه مردم به این حوزه « رسالت » به سراغ مردم کوچه و بازار رفته تا از نزدیک نظرات آن‌ها را بشنود.زارع ، دانشجوی مقطع کارشناسی در رابطه باعلاقه مردم به مدگرایی و مدسازی گفت : مردم همیشه به دنبال خلاقیت و ایجاد یک اتفاق خلاقانه برای خود هستند . همان‌طور که با آمدن یک گوشی جدید به بازار علاقه‌مند به کشف زوایای مختلف آن می‌شوند با آمدن یک لباس و یک طرح جدید علاقه‌مند هستند که مطابق با مد روز پیش بروند. برای مثال شلوارهای پاره‌ای که مد شده و برخی از مردم از آن استفاده می‌کنند شاید هیچ زیبایی خاصی نداشته باشد اما چون در اروپا و آمریکا سلبریتی ها آن را پوشیده‌اند مردم استقبال می‌کنند و این از علاقه مردم ما به استفاده بدون مطالعه از فرهنگ غربی به کشورمان نشئت می‌گیرد. فکر می‌کنم در حال حاضر باوجود تحریم‌ها، مردم بیشتر به سراغ پوشاک ایرانی و داخلی می‌روند که باسلیقه خودمان و کشورمان خیلی سازگاری دارد.


فرزانه ، کارمند یک شرکت خصوصی نیز در رابطه با مدگرایی درزمینه‌های مختلف گفت : مردم به‌خصوص در چند دهه اخیر بیشتر برای رقابت با یکدیگر به سراغ چیزهای جدید می‌روند و این مسئله فقط شامل لباس و پوشش نمی‌شود. ما همیشه علاقه‌مند هستیم که آخرین‌مدل هر چیزی را داشته باشیم، حتی با قرض کردن از دیگران و هدفمان این است که آسایش خودمان را تأمین کنیم اما آرامشمان را هم به‌هم‌ریخته‌ایم و حتی خودمان را هم در این مسیر گم‌کرده‌ایم و نمی‌دانیم که واقعا چه چیزی می‌خواهیم.


ساداتی ، مشاور تحصیلی هم در رابطه با پوشاک موجود در بازار گفت : من به‌عنوان یک خانم چادری بسیار سخت می‌توانم مانتوی مناسب خودم را پیدا کنم به این دلیل که اکثر مانتوها یا کوتاه شده و یا دکمه ندارند که فکر می‌کنم بارها درباره این موضوع در صداوسیما صحبت شده و خیلی کم به آن توجه می‌شود. یکی از دلایل مد شدن این سبک لباس‌ها هم این است که وقتی استقبال زیاد می‌شود مردم به‌صورت ناخودآگاه فکر می‌کنند که این نوع پوشش درست است و همان را دنبال می‌کنند و این نشان از منفعل بودن ما به‌عنوان یک مخاطب دارد. اگر یک آدم معروفی یک لباسی را می‌پوشد دلیل بر این نیست که آن لباس بهترین لباس باشد و به نظرم باید درباره این موضوع به‌تفصیل صحبت شود.


باقری زند ، هماهنگ‌کننده امور اقتصادی شرکت‌های خصوصی نیز در رابطه با صنعت مد گفت : بحث مد و لباس بسیار بحث گسترده‌ای است.حتی در بسیاری از مواقع ارتباط مستقیم باسیاست کشورها دارد. نحوه پوشش ما می‌تواند شأن و شخصیت ما را در جامعه تثبیت کند. اما بخواهیم و نخواهیم پوشش ما اگر طبق مد روز باشد در اجتماع و در میان مردم به شکل دیگری دیده می‌شویم و حتی طرز رفتار مردم با ما متفاوت می‌شود و شاید بارها هرکدام از ما این مسئله را تجربه کرده باشیم.مد درواقع مثل سیلی می‌ماند که با آمدنش همه‌چیز را می‌برد و تغییر می‌دهد اما باید به این نکته توجه کنیم که این مد از چه طریقی به ما القا می‌شود و از سمت کدام برند و شرکت. اگر ما بخواهیم به سراغ مد رفته و طبق آن پیش برویم می‌تواند بیچاره کننده باشد. به نظرم مد تأثیر بسزایی روی ذهن مردمی می‌گذارد که همیشه ناگزیر به درگیر بودن و قبول کردن جریان‌های مد و مدگرایی هستند. من فکر می‌کنم توجه به مد پیروی کورکورانه نیست اما گاهی برای این‌که از حرکت دنیا به سمت جلو عقب نمانیم مجبوریم از یکسری از چیزها پیروی کنیم؛ آن‌هم درصورتی‌که سیستم شخصیتی ما اجازه دهد و بپذیرد. هرچند که در بسیاری از مواقع می‌بینیم خیلی از مردم در اوج ثروت سادگی را می‌پسندند و به سراغ مد و مدگرایی نمی‌روند.


درمجموع به نظر می‌رسد توجه به مد و مدگرایی نیازمند فرهنگ‌سازی و آگاهی جامعه نسبت به مخاطراتی است که می‌تواند تقلید منفعلانه به همراه داشته باشد و برای ملتی که از فرهنگ اسلامی و ایرانی بسیار غنی و پرباری برخوردار است استفاده از داشته‌های فرهنگی در این حوزه می‌تواند تأثیرات مثبت فراوانی بر پوشش مردم به‌ویژه نسل جوان داشته باشد. درعین‌حال علاقه‌مندی اکثریت جامعه به استفاده از الگوهای اسلامی که نشان از تقید و نگاه هنرمندانه مردم به این نوع از مد به شمار می‌رود فرصت خوبی است تا مسئولین امر با حمایت از این نوع سلیقه، موجبات رونق تولید را فراهم آورده و شاهد الگوسازی مناسب برای نسل جوان جامعه باشیم.

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه